Nowotwory płuc
95% stanowią raki
Główny czynnik ryzyka: palenie
tytoniu
Główne objawy: kaszel, duszność,
krwioplucie, ból w klatce piersiowej
Podział kliniczny raków płuca
1.
Rak drobnokomórkowy (SCLC) 20-25%
Charakteryzuje się szybkim wzrostem i
wczesnym tworzeniem przerzutów
2. Rak niedrobnokomórkowy (NSCLC) 75% – 80%
Rak płaskonabłonkowy (SCC)- 30%
Gruczolakorak (AC) 35%
Rak wielkokomórkowy (LCC) 10-20%
Klasyfikacja raków płuc wg
Światowej Organizacji Zdrowia
1.
Rak płaskonabłonkowy (brodawkowaty,
jasnokomórkowy, z małych komórek,
podstawnokomórkowy)
2.
Rak anaplastyczny drobnokomórkowy
(mieszany)
3.
Rak gruczołowy (zrazikowy, brodawkowaty,
oskrzelikowo-pęcherzykowy, lity z produkcją śluzu)
4.
Rak wielkokomórkowy anaplastyczny
(neuroendokrynny, podstawnokomórkowy, typ
lymphoepithelioma, jasnokomórkowy, rhabdoidalny)
Klasyfikacja raków płuc wg WHO
cd
5.
Rak mieszany- gruczołowo-
płaskonabłonkowy
6.
Rak sarkomatyczny
7.
Rakowiak
8.
Rak gruczołów oskrzelowych
Rak płaskonabłonkowy (Squamous cell
carcinoma)
Występuje głównie w dużych oskrzelach
Poprzedzony metaplazja i dysplazją nabłonka
ogniska rogowacenia, perły rogowe i/lub
rogowacenie pojedynczych komórek raka
mostki międzykomórkowe
Rak płaskonabłonkowy
Perły rogowe
Rak gruczołowy (Adenocarcinoma)
Najczęściej zlokalizowany na obwodzie
płuc
Częściej u kobiet i osób nie palących
Tworzenie struktur gruczołowych lub
brodawkowatych
W 80% przypadkach produkują śluz
Rak gruczołowy
Rak oskrzelikowo- pęcherzykowy
Stanowi 1- 9% raków oskrzela
Z komórek Clara, pneumocytów II typu,
nabłonków drobnych oskrzeli
szerzy się wzdłuż przegród
międzypęcherzykowych
nie nacieka podścieliska miąższu płuca,
opłucnej płucnej i naczyń krwionośnych
Atypowy rozrost gruczolakowaty
pneumocytów (AAH)
Mnogie, wyraźnie odgraniczone, szarawe
ogniska w miąższu płuca
Obwodowo; głównie w płatach górnych
Średnicy do 0,5 cm
W badaniu mikroskopowym rozrost pneumocytów
II typu oraz komórek Clara
Brak komórek śluzowych
Rak wielkokomórkowy (large cell
carcinoma)
Niezróżnicowana forma raka
płaskonabłonkowego lub gruczołowego
Zmiany lite z dużymi anaplastycznymi
komórkami
Rak wielkokomórkowy
Rak drobnokomórkowy
małe komórki o skąpej cytoplazmie
słabo widoczne granice komórkowe
jądra komórkowe otoczone delikatną błoną
jądrową
delikatna, drobnoziarnista chromatyna („sól i
pieprz”)
jąderka niewidoczne lub niewielkie
jądra komórkowe łatwo ulegają zgnieceniu
bardzo liczne figury podziału i obszary rozległej
martwicy
Rak anaplastyczny drobnokomórkowy
Rak
wrzecionowatokomórkowy
Rakowiak
Rak z komórek neuroendokrynnych
Najczęściej pojedynczy
Jednakowo często u kobiet i mężczyzn
1-2 % pierwotnych nowotworów płuc
Początkowo o miejscowej złośliwości;
późno przerzuty
Przerzuty do płuc
Złosliwy międzybłoniak opłucnej
Rzadki nowotwór
W 50-90% związany z ekspozycją na azbest
Szerzy się w obrębie jamy opłucnej, późno
nacieka płuco i daje przerzuty do węzłów
chłonnych
Histologicznie zbudowany z komponentu
nabłonkowopodobnego i/lub mięsakowatego
Międzybłoniak złośliwy
Hamartoma płuc
Cecha T
TX Obecność komórek nowotworowych w wydzielinie oskrzelowej,
ale bez cech guza w badaniach radiologicznych klatki piersiowej i
bronchoskopii
T1 Guz o największym wymiarze <= 3 cm
T1a Guz o największym wymiarze <= 2 cm
T1b Guz o największym wymiarze > 2–3 cm
T2 Zajęcie oskrzela głównego w odległości nie mniejszej niż 2 cm
od ostrogi głównej, naciekanie opłucnej płuca, towarzysząca
niedodma niezajmująca całego płuca
T2a Guz o największym wymiarze > 3–5 cm
T2b Guz o największym wymiarze > 5–7 cm
T3 Guz > 7 cm naciekający jedno miejsce z wymienionych: ścianę
klatki piersiowej, przeponę, osierdzie, opłucną śródpiersiową lub
guz oskrzela głównego umiejscowiony w odległości mniejszej niż 2
cm od ostrogi głównej, lecz bez jej zajęcia lub guz z towarzyszącą
niedodmą całego płuca lub zmiany satelitarne w obrębie tego
samego płata co ognisko pierwotne
T4 Guz naciekający śródpiersie, serce, wielkie naczynia, ostrogę
główną, tchawicę, przełyk, kręgi, zmiany satelitarne po tej samej
stronie, ale w innych płatach niż ognisko pierwotne
Cecha N
N1 Przerzuty w węzłach chłonnych
okołooskrzelowych i/lub wnękowych po stronie
guza pierwotnego oraz wewnątrzpłucnych
N2 Przerzuty w węzłach chłonnych śródpiersia
po stronie guza pierwotnego i/lub rozwidlenia
tchawicy
N3 Przerzuty w węzłach chłonnych śródpiersia
lub wnęki po stronie przeciwnej, pod mięśniem
pochyłym i/lub nadobojczykowych po stronie
guza pierwotnego lub po stronie przeciwnej
Cecha M
M1 Przerzuty odległe
M1a Zmiany satelitarne w
przeciwległym płacie, rozsiew guzkowy
lub wysięk w opłucnej lub osierdziu
M1b Obecność przerzutów do
odległych narządów