Układy komutacyjne są to układy
umożliwiające przełączanie
(komutację) sygnałów cyfrowych.
Do układów komutacyjnych
zaliczamy multipleksery,
demultipleksery, kodery,
dekodery i transkodery.
Multipleksery ( zwane selektorami
danych ) służą do wyboru jednego z
kilku sygnałów wejściowych i
przekazania go na wyjście układu.
Multiplekser jest
układem posiadającym k
wejść informacyjnych
(zwanych też wejściami
danych), n wejść
adresowych (sterujących)
(zazwyczaj k=2^n) i jedno
wyjście y. Posiada też
wejście sterujące
działaniem układu
oznaczane S.
Jego działanie polega na
połączeniu jednego z
wejść x z wyjściem y.
Numer wejścia jest
określany przez podanie
jego numeru na linie
adresowe a.
Demultipleksery umożliwiają
przesłanie do jednego z wyjść układu
sygnału doprowadzonego do jego
wejścia. Pozostałe wyjścia pozostają
w jednym ze stanów ( niskim (0) lub
wysokim (1)) w zależności od typu
demultipleksera.
Demultiplekser jest
układem
posiadającym jedno
wejście x, n wejść
adresowych, oraz k
wyjść (zazwyczaj
k=2n).
Jego działanie polega
na połączeniu wejścia
x do jednego z wyjść
y. Numer wyjścia jest
określany przez
podanie jego numeru
na linie adresowe
a0... an-1.
Kodery (enkodery) są to układy
realizujące proces zamiany informacji
kodowanej w kodzie 1 z n na kod
wewnętrzny urządzenia (kod, w
którym pracuje system).
Przykład kodera TTL ‘147
Dekodery są to układy realizujące
proces zamiany jednego kodu
( innego niż 1 z n) na informacje
kodowaną w kodzie 1 z n.
Przykład dekodera ‘42
Transkoderami nazywamy układy
zmieniające jeden kod na inny, z
których żaden nie jest kodem typu 1 z
n.
Najczęściej stosowanym transkoderem
jest układ ’47 zamieniający kod BCD
8421 na kod wskaźnika
siedmiosegmentowego.
Opracował: Łukasz
Siedlecki