WIRUSOWE ZAPALENIE WĄTROBY WZW
WIRUSOWE ZAPALENIE WĄTROBY WZW
Wywołane przez hepatotropowe wirusy powodujące stan
Wywołane przez hepatotropowe wirusy powodujące stan
zapalny wątroby.
zapalny wątroby.
1.
1.
Wirusowe zapalenia wątroby ( wzw.) pierwotnie
Wirusowe zapalenia wątroby ( wzw.) pierwotnie
hepatotropowe, takie jak:
hepatotropowe, takie jak:
a. Szerzące się drogą parenteralną:
a. Szerzące się drogą parenteralną:
- wzw. typu B (HBV
- wzw. typu B (HBV
; Hepadnavirus nr 1
; Hepadnavirus nr 1
)
)
- wzw. typu C ( HCV;
- wzw. typu C ( HCV;
Flavivirus
Flavivirus
)
)
- wzw. typu D (HDV);
- wzw. typu D (HDV);
- wzw. typu G (HGV);
- wzw. typu G (HGV);
b. Szerzące się drogą pokarmową
b. Szerzące się drogą pokarmową
- wzw. typu A ( HAV;
- wzw. typu A ( HAV;
Enterovirus nr 72
Enterovirus nr 72
)
)
- wzw. typu E (HEV).
- wzw. typu E (HEV).
2. Wirusowe zapalenia wątroby wtórnie hepatotropowe,
2. Wirusowe zapalenia wątroby wtórnie hepatotropowe,
takie jak w przebiegu zakażeń:
takie jak w przebiegu zakażeń:
wirusem mononukleozy zakaźnej (
wirusem mononukleozy zakaźnej (
wirus Epstein-
wirus Epstein-
Barr
Barr
);
);
wirusem cytomegalii (
wirusem cytomegalii (
Cytomegalovirus hominis
Cytomegalovirus hominis
);
);
wirusem uogólnionej opryszczki pospolitej
wirusem uogólnionej opryszczki pospolitej
(
(
Herpesvirus hominis I
Herpesvirus hominis I
);
);
różyczki (
różyczki (
Rubivirus hominis
Rubivirus hominis
);
);
świnki (
świnki (
Paramyxovirus parotitidis
Paramyxovirus parotitidis
);
);
wirusami Echo (
wirusami Echo (
Enterovirus spp.
Enterovirus spp.
);
);
żółtej gorączki (
żółtej gorączki (
Flavivirus febricus
Flavivirus febricus
).
).
Ważniejsze objawy kliniczne wirusowych zapaleń wątroby to:
Ważniejsze objawy kliniczne wirusowych zapaleń wątroby to:
Nosicielstwo wirusa i brak objawów chorobowych
Nosicielstwo wirusa i brak objawów chorobowych
(prawdopodobieństwo wystąpienia zależy od rodzaju wzw. i
(prawdopodobieństwo wystąpienia zależy od rodzaju wzw. i
ogólnej odporności organizmu)
ogólnej odporności organizmu)
Objawy rzekomogrypowe, kataralne;
Objawy rzekomogrypowe, kataralne;
Objawy rzekomogośćcowe, takie jak bóle stawowe, mięśniowe;
Objawy rzekomogośćcowe, takie jak bóle stawowe, mięśniowe;
Objawy dyspeptyczne, pod postacią dyskomfortu w jamie
Objawy dyspeptyczne, pod postacią dyskomfortu w jamie
brzusznej, nudności, wymiotów, utraty apetytu, zaparć;
brzusznej, nudności, wymiotów, utraty apetytu, zaparć;
Uczucie zmęczenia, świąd skóry, krwawienia, łatwe
Uczucie zmęczenia, świąd skóry, krwawienia, łatwe
powstawanie siniaków, zaburzenia neuropsychiczne, niekiedy
powstawanie siniaków, zaburzenia neuropsychiczne, niekiedy
stany podgorączkowe;
stany podgorączkowe;
U niektórych chorych zażółcenie powłok i rogówek tzw.
U niektórych chorych zażółcenie powłok i rogówek tzw.
„żółtaczka”;
„żółtaczka”;
Występujące najczęstsze powikłania to: nadostre
Występujące najczęstsze powikłania to: nadostre
(„galopujące”, „piorunujące”) zapalenie wątroby zakończone
(„galopujące”, „piorunujące”) zapalenie wątroby zakończone
zgonem, przewlekłe, albo aktywne zapalenie wątroby,
zgonem, przewlekłe, albo aktywne zapalenie wątroby,
marskość wątroby oraz rak pierwotny wątroby.
marskość wątroby oraz rak pierwotny wątroby.
Diagnostyka laboratoryjna HBV
Diagnostyka laboratoryjna HBV
HBsAg
HBsAg
– antygen powierzchniowy HBV – pojawia się w
– antygen powierzchniowy HBV – pojawia się w
2-8 tygodniu przed wystąpieniem żółtaczki – główny
2-8 tygodniu przed wystąpieniem żółtaczki – główny
marker zakażenia.
marker zakażenia.
P/ciała anty-HBs - pojawiające się po zniknięciu
P/ciała anty-HBs - pojawiające się po zniknięciu
antygenu – świadczą o uodpornieniu organizmu –
antygenu – świadczą o uodpornieniu organizmu –
pojawiają się po szczepieniu.
pojawiają się po szczepieniu.
HBcAg – antygen rdzeniowy nie występuje w surowicy.
HBcAg – antygen rdzeniowy nie występuje w surowicy.
P/ciała anty-HBcAg – IgM - świadczą o replikacji wirusa.
P/ciała anty-HBcAg – IgM - świadczą o replikacji wirusa.
P/ciała anty-HBcAg – IgG - marker przebycia zakażenia.
P/ciała anty-HBcAg – IgG - marker przebycia zakażenia.
HBeAG – świadczą o zakaźności – ściśle związane z
HBeAG – świadczą o zakaźności – ściśle związane z
HBsAg – utrzymywanie się świadczy o przejściu
HBsAg – utrzymywanie się świadczy o przejściu
ostrego zapalenia w postać przewlekła.
ostrego zapalenia w postać przewlekła.
Serokonwersja HBeAg i pojawienie się p/ciał anty-HBe
Serokonwersja HBeAg i pojawienie się p/ciał anty-HBe
jest sygnałem zdrowienia.
jest sygnałem zdrowienia.
Diagnostyka laboratoryjna HAV
Diagnostyka laboratoryjna HAV
P/ciała anty-HAV – IgM - obecne od objawów
P/ciała anty-HAV – IgM - obecne od objawów
chorobowych, potwierdzają rozpoznanie.
chorobowych, potwierdzają rozpoznanie.
P/ciała anty-HAV – IgG – świadczą o przebytym
P/ciała anty-HAV – IgG – świadczą o przebytym
zakażeniu wirusem HAV
zakażeniu wirusem HAV
Diagnostyka laboratoryjna HCV
Diagnostyka laboratoryjna HCV
Odczyn immuno-enzymatyczny EIA HCV
Odczyn immuno-enzymatyczny EIA HCV
wykrywa p/ciała przeciw kilku antygenom HCV,
wykrywa p/ciała przeciw kilku antygenom HCV,
mało swoisty, dużo fałszywie dodatnich wyników –
mało swoisty, dużo fałszywie dodatnich wyników –
istnieje konieczność powtarzania co najmniej
istnieje konieczność powtarzania co najmniej
dwukrotnie.
dwukrotnie.
Odczyn rekombinowanego immunoblottingu
Odczyn rekombinowanego immunoblottingu
HCV./RIBA – rekombinant immunoblot assay –
HCV./RIBA – rekombinant immunoblot assay –
wykrywa p/ciała przeciw HCV – bardziej swoiste
wykrywa p/ciała przeciw HCV – bardziej swoiste
niż EIA HCV
niż EIA HCV
Kliniczne badania laboratoryjne
Kliniczne badania laboratoryjne
Wzrost stężenia bilirubiny
Wzrost stężenia bilirubiny
Zwiększenie aktywności ALAT, AsPAT,
Zwiększenie aktywności ALAT, AsPAT,
W cholestazie – wzrost aktywności fosfatazy
W cholestazie – wzrost aktywności fosfatazy
alkalicznej
alkalicznej
i γ –glutamylotranspeptydazy, obecność
i γ –glutamylotranspeptydazy, obecność
nieprawidłowej lipoproteiny X.
nieprawidłowej lipoproteiny X.
Postacie kliniczne WZW:
Postacie kliniczne WZW:
Zapalenie ostre
Zapalenie ostre
Ostry żółty zanik wątroby
Ostry żółty zanik wątroby
Przewlekłe zapalenia
Przewlekłe zapalenia
wątroby
wątroby
Marskość wątroby
Marskość wątroby
Metody zapobiegania i zwalczania
Metody zapobiegania i zwalczania
wirusowych zapaleń wątroby
wirusowych zapaleń wątroby
WZW – typu B i C są głównymi chorobami zawodowymi
WZW – typu B i C są głównymi chorobami zawodowymi
pracowników zdrowia
pracowników zdrowia
Profilaktyka nieswoista w zakażeniach HAV:
Profilaktyka nieswoista w zakażeniach HAV:
Przestrzeganie higieny osobistej
Przestrzeganie higieny osobistej
Przestrzeganie czystości w zakładach nauczania
Przestrzeganie czystości w zakładach nauczania
i zakładach żywienia zbiorowego
i zakładach żywienia zbiorowego
Odpowiednia woda
Odpowiednia woda
Przestrzeganie higieny przetwórstwa żywności i higieny
Przestrzeganie higieny przetwórstwa żywności i higieny
żywienia
żywienia
Prawidłowe usuwanie nieczystości
Prawidłowe usuwanie nieczystości
Profilaktyka swoista HAV
Profilaktyka swoista HAV
Od 1999 roku szczepionka przeciwko WZW typu A –
Od 1999 roku szczepionka przeciwko WZW typu A –
HAVRIX
HAVRIX
Profilaktyka nieswoista w zakażeniach HBV
Profilaktyka nieswoista w zakażeniach HBV
Sprzęt jednorazowego użycia
Sprzęt jednorazowego użycia
Skuteczna dezynfekcja i sterylizacja sprzętu
Skuteczna dezynfekcja i sterylizacja sprzętu
wielokrotnego użycia i kontrola tego procesu
wielokrotnego użycia i kontrola tego procesu
Profilaktyka swoista HBV
Profilaktyka swoista HBV
szczepionka otrzymywane metodą rekombinacji
szczepionka otrzymywane metodą rekombinacji
wirusowego DNA w komórkach drożdży
wirusowego DNA w komórkach drożdży
Rekombinowane Engerix B, HB-Vax-II, GEN-HEVAC B
Rekombinowane Engerix B, HB-Vax-II, GEN-HEVAC B
Plazmatyczne HEPTAVAC B, HEVAC B
Plazmatyczne HEPTAVAC B, HEVAC B
Należy pamiętać że wirusowe zapalenia wątroby w Polsce
Należy pamiętać że wirusowe zapalenia wątroby w Polsce
podlegają obowiązkowej hospitalizacji.
podlegają obowiązkowej hospitalizacji.
Kandydaci do pracy w służbie zdrowia powinni mieć
Kandydaci do pracy w służbie zdrowia powinni mieć
oznaczony HBsAg a w miarą możliwości także
oznaczony HBsAg a w miarą możliwości także
przeciwciała anty-HBs
przeciwciała anty-HBs
i anty-HBc
i anty-HBc
Document Outline