ANALIZA ...

S

(Strengths) – mocne strony

W

(Weaknesses) – słabe strony

O

(Opportunities) - szanse

T

(Threats) - zagrożenia

Jacek Rumiński, Mariusz

Kaczmarek

Katedra Inżynierii Biomedycznej
Politechnika Gdańska

Cel analizy - wskazanie silnych i
słabych

stron

danego

obszaru

tematycznego w zakresie inżynierii
biomedycznej wobec szans i zagrożeń
stawianych przez otoczenie, wskazanych
przez analizę STEEP.

• W czym (gdzie) jesteśmy mocni (mocne strony =

atuty)?
• W czym (gdzie) jesteśmy słabi (słabe strony =

słabości)?
• Gdzie (w czym) tkwią szanse naszego „wybicia się”

(nisze rynkowe, rynki wschodzące)?
• Co (kto) nam najbardziej zagraża (największe

zagrożenia dla rozwoju danego obszaru)?

Analiza prowadzona była przez poszczególne
panele tematyczne. Przykładowo w ramach prac
panelu VII wykorzystano metodę zdalnej edycji
tworzonego dokumentu (komponent WIKI) dzięki
czemu

poszczególni

eksperci

mogli

samodzielnie wprowadzać własne propozycje
jak i wyrażać swoje zdanie (modyfikować) o
zgłoszonych już elementach SWOT.

W wyniku przeprowadzonych prac opracowano
łączny raport liczący 31 stron spisanych
mocnych stron, słabych stron, szans i zagrożeń
w obszarze inżynierii biomedycznej.

Przykład wizualizacji

Wybrane wyniki analizy SWOT: S – mocne strony

Kapitał ludzki:
- Wysoki poziom nauczania na uczelniach medycznych

- Obiecujący potencjał ludzki w IT

- Silna baza naukowa
-

Wysokie i stale rosnące ambicje poszczególnych

zespołów

- Wysoki poziom kompetencji i wysoka efektywność

jednostek naukowo-badawczych w obszarze sztucznych i

hybrydowych narządów
-

Polscy informatycy są w skali globalnej bardzo wysoko

oceniani pod względem umiejętności

- Wysoki poziom wiedzy, grup prowadzących badania
-

Zdolność szybkiego uczenia się polskich naukowców,

praktyków i organizacji służby zdrowia do adaptowania

oraz korzystania z nowoczesnych urządzeń i aparatury

- Doświadczenia pracowników w realizacji technologii
-

Typowa dla Polaków umiejętność rozwiązywania

bieżących, nietypowych problemów

Zapotrzebowanie:
- Duży rynek medyczny,
-

Młode społeczeństwo

- Nacisk społeczny na wytwarzanie nowoczesnych,

masowo

produkowanych

i

tanich

produktów

medycznych.

 

 Finansowanie i współpraca:
- Możliwość wykorzystania funduszy strukturalnych na

innowacje oraz B+R
-

Promowanie i współfinansowanie przez państwo

projektów badawczo-naukowych

- Współpraca z ośrodkami w kraju i za granicą
-

Wysoka innowacyjność medycyny

Wybrane wyniki analizy SWOT: S – mocne strony

Wybrane wyniki analizy SWOT: S – mocne strony

Istniejące normy, interfejsy i komponenty:
- Dostępność z importu materiałów, komponentów do

danej technologii
-

Możliwość łatwej współpracy z istniejącymi już

urządzeniami medycznymi, wysoki stopień standaryzacji

i kompatybilności nowego systemu pomiarowego

- Możliwość rozwijania działalności usługowej z obszaru

telemedycyny (telemonitorowanie, telescreening), która

w większym stopniu opiera się na posiadanej wiedzy i

doświadczeniu (medycznym i technicznym) niż na

konieczności angażowania dużego kapitału
-

Wysoki

poziom

standaryzacji

poszczególnych

elementów systemu (otwartość systemu, modułowość,

przenośność, kompatybilność, dostępność)

Wybrane wyniki analizy SWOT: S – mocne strony

Inne:
- Dobry poziom teoretyczny i oryginalne pomysły w

zakresie rozwiązań informatycznych

-Sieci neuronowe i pozostałe inteligentne systemy

obliczeniowe posiadają możliwość douczania się już w

trakcie działania systemu eksperckiego

-Coraz częstsze wykorzystanie inteligentnych metod

komputerowych

-Wysoka kultura techniczna

-Coraz szersze wykorzystanie zaawansowanych technik

sieciowych/teleinformatycznych

-Produkty multi-technologiczne (np. mechatroniczne,

bioelektroniczne itp.)

-Przyciągany jest kapitał zagraniczny (np. Siemens-

Wrocław) i wzrasta zatrudnienie informatyków.

Wybrane wyniki analizy SWOT:

W – słabe strony

Ekonomia i prawo:
- Złe uregulowania prawne dotyczące własności

intelektualnej

- Istnienie luki innowacyjnej pomiędzy Polską a krajami

wysokorozwiniętymi

- Brak polityki naukowej i innowacyjnej

- System finansowania służby zdrowia i nauki

- Krótki cykl życia produktów

- Wysokie koszty wdrożenia

- Ograniczone środki przeznaczone na działalność

dystrybucyjną i marketingową

- Wysokie koszty surowcowe

- Duże koszty zakupu i eksploatacji danego urządzenia

pomiarowego

- Długotrwała procedura pozyskiwania zgody na

przeprowadzenie kolejnych badań; (formalności)

Wybrane wyniki analizy SWOT:

W – słabe strony

Ekonomia i prawo:

- Wyraźne niedofinansowanie ośrodków badawczych

zajmujących się wprowadzaniem technologii medycznych

- Niewielka ilość instytucji akredytowanych uprawnionych

do wydawania zezwoleń na badania in vivo

- Utrudnienia dla inwestorów prywatnych związane z

wprowadzaniem

na

rynek

nowych

technologii

medycznych

- Brak uregulowania opłat za automatyczne usługi

medyczne (np. telemedyczne) ze środków ubezpieczeń

społecznych

- Standardy są piętą achillesową. Bardzo słabe dążenie

do standaryzacji (HL7, SNOMED i inne)

Wybrane wyniki analizy SWOT:

W – słabe strony

Zaplecze:
-

Niedostatki

koniecznego

zaplecza

badawczo-

naukowego dla wdrożenia danej technologii pomiarowej

- Słabo rozwinięty sektor krajowych przedsiębiorstw w

obszarze technologii medycznych, szczególnie w zakresie

zaawansowanych technologii

- Niskie zainteresowanie sektora przedsiębiorstw

współpracą ze sferą naukowo-badawczą

- Brak szerokiej dostępności do korzystania z usług

laboratoriów

wyposażonych

w

nowoczesny

i

zaawansowany sprzęt laboratoryjny (a jeśli jest to

wysokie koszty użytkowania)

- Słabo rozwinięty sektor produkcyjny wykorzystujący

nowe technologie medyczne

- Brak nowoczesnych laboratoriów badawczo-naukowych

na poziomie UE

-Niski poziom informatyzacji

-Brak dużych firm i korporacji finansujących nowatorskie

rozwiązania techniczne i technologiczne

Wybrane wyniki analizy SWOT:

W – słabe strony

Ekonomiczne, promocyjne i inne:
-

Przeciążenie

pracowników

wyższych

uczelni

działalnością dydaktyczną i / lub biurokratyczną

- Niskie uposażenia (szczególnie w sektorze naukowo-

badawczym i w służbie zdrowia) i spodziewany odpływ

kadry za granicę

- Niekonkurencyjne płace i złe warunki pracy w ośrodkach

badawczo – rozwojowych;

- Działania reklamowe i promocyjne (brak reklamy i

zainteresowania promowaniem tej dziedziny przemysłu)

-

Wąski

obszar

zastosowań/ograniczona

skala

zastosowań danej technologii pomiarowej

- Akademickość rozwiązań, małe szanse na praktyczne

wykorzystanie danej technologii pomiarowej

- Wysoki stopień złożoności sztucznych i hybrydowych

narządów

- Brak motywacji finansowej dla twórców i mechanizmów

przekazywania

oprogramowania

(rozwijanego

w

uczelniach) firmom komercyjnym, które zapewniłyby jego

serwis.

Wybrane wyniki analizy SWOT:

O – szanse

Rynek:
- Rynek produktów medycznych – istnienie wielu nisz
-

Łatwość zdobycia rynków europejskich/globalnych

- Waga społeczna
-

Poprawienie komfortu życia dla starzejącego się

społeczeństwa

- Rozwój chorób cywilizacyjnych i starzenie się

społeczeństwa powoduje wzrost zapotrzebowania na

opracowanie nowoczesnych technologii medycznych tym

samym na społeczne przyzwolenie na ich stosowanie

- Wzrost świadomości zdrowotnej społeczeństwa

- Powszechne dążenie do samodzielności (osoba starsza

woli się otoczyć aparaturą, niż czuć zależną od np. opieki

ze strony dzieci)

- Perspektywa wykorzystania urządzenia przez medyczny

sektor prywatny

Wybrane wyniki analizy SWOT:

O – szanse

Rynek:
- Wzrost wykształcenia społeczeństwa w zakresie nauk

techniczno-medycznych

- Poszerzenie rynków zbytu dla produktów krajowych

poprzez ich eksport lub transfer technologii (szczególnie

tych zajmujących się produktami niszowymi)

- Wzrost zaufania pacjentów do korzystania z nowych

rozwiązań technologicznych i materiałowych w zakresie

inżynierii biomedycznej.

- Zwiększenie liczby ludzi aktywnych zawodowo

- Rozwój zastosowań Internetu i informatyki dla potrzeb

technologii medycznych

- Zwiększenie popytu krajowego

- Rozwój tanich gadżetów medycznych

Wybrane wyniki analizy SWOT:

O – szanse

Ekonomia:

- Wielkie potencjalne przychody i zyski

- Obniżka stóp procentowych, łatwość uzyskania kredytów,

instrumenty finansowania proponowane przez państwo

- Wysoka wycena procedur medycznych

- Szansa wsparcia finansowego z priorytetów UE i Krajowych

dla takiej technologii pomiarowej

- Perspektywiczna obniżka kosztów w związku z postępem w

miniaturyzacji urządzeń elektronicznych

- Możliwość eksportu technologii potencjalnie tańszych niż

stosowanych/produkowanych w krajach tzw. starej UE

- Dodatkowe wpływy do budżetu krajowego spowodowane

wdrożeniem nowych technologii, opracowaniem patentów i

licencji.

- Zatwierdzenie ustaw wspomagających wdrożenie i rozwój

prac badawczych nad innowacyjnością już istniejących

technologii medycznych. Poprawa istniejących przepisów

prawnych dotyczących sposobu wprowadzania nowych

materiałów i środków medycznych.

Wybrane wyniki analizy SWOT:

O – szanse

Rozwój technologii:

- Rozwój tanich środków komunikacji medialnej (internet,

intranet, poczta elektroniczna, VoIP);
-

Mobilność społeczeństwa i stosowanie technologii

bezprzewodowej stwarza szanse na rozwój aplikacji

medycznych i wbudowywanie/łączenie ich w typowe

systemy powszechnego użytku (np. telefony komórkowe,

PDA)

- Dostępność tanich przyjaznych interfejsów użytkownika

(np. ekrany dotykowe) może ułatwić posługiwanie się

urządzeniami o dużej złożoności programowej

- Możliwość szerokiego upowszechniania informacji

medycznej

Wybrane wyniki analizy SWOT:

O – szanse

Celowe:

- Poprawa skuteczności medycznej

- Automatyzacja i robotyzacja procedur medycznych

- Szansa rozwoju i wdrożenia technologii medycznych

wspomagających leczenie i rehabilitację pacjentów

- Stosowanie metod nieinwazyjnych lub minimalnie-

inwazyjnych

-

Skrócenie

czasu

oczekiwania

na

badania

specjalistyczne

- Szansa szerokiego wykorzystania techniki obrazowania

biomedycznego

w

badaniach

screeningowych

(profilaktyka)

- Zauważalna zmiana pokoleniowa, która i w biznesie i w

nauce staje się faktem

Wybrane wyniki analizy SWOT:

T – zagrożenia

Rynek:
- Silna konkurencja na rynku istniejących podobnych

rozwiązań importowanych po niskich kosztach z krajów

azjatyckich

- Oderwanie światów produkcji, medycyny, potrzeb

pacjentów

- Działania międzynarodowych koncernów, podział pracy

na globalnym rynku

- Konkurencja międzynarodowa, niska gotowość do

ryzyka w administracji i sektorze finansowym

- Ograniczona możliwość zakupu licencji i patentów

zagranicznych, która pozwoliłaby na uruchoienie

produkcji krajowej produktów równorzędnych lub

substytutów

- Ograniczone możliwości zbytu (za granicą tylko rynki w

krajach rozwijających się, w kraju zbyt mało odbiorców)

- Konkurencyjność oparta na niskiej cenie wytworzenia, a

nie na jakości produktu

- Konkurencja między różnymi ośrodkami leczniczymi i

naukowo – badawczymi

Wybrane wyniki analizy SWOT:

T – zagrożenia

Zasoby ludzkie:
- Napływ konkurencji zagranicznej

- Emigracja zdolnych i przedsiębiorczych ludzi, kadr

- Przygnębiający klimat społeczny, poczucie niemożności

Medyczne:

-Niska przewidywalność skutków ubocznych stosowania

niektórych

technologii

medycznych,

możliwa

do

zdiagnozowania jedynie w długofalowych testach

medycznych (np. zachowanie się materiałów w

warunkach in vivo).

-Opór (nieufność) ze strony personelu medycznego i

pacjentów na stosowanie nowych materiałów i

technologii w warunkach żywego organizmu.

-Zbyt ścisłe rozgraniczenie specjalności medycznych i

technologii,

oparcie

diagnostyki

na

technologii

jednomodalnej

Wybrane wyniki analizy SWOT:

T – zagrożenia

Ekonomia:

- Zwiększenie wysokości stóp procentowych

- Zwiększenie poziomu inflacji

- Obniżenie finansowania procedur medycznych

- Niski poziom wynagrodzeń, świadczeń rentowych

- Konieczność przeprowadzenia długotrwałej procedury -

certyfikacyjnej przed wprowadzeniem do praktyki

klinicznej danego urządzenia

- Ryzyko ponoszenia dużych kosztów na opracowanie

danej technologii

Wybrane wyniki analizy SWOT:

T – zagrożenia

Organizacyjne, etyczne, inne:

- Brak mechanizmów i tradycji dotyczących „komercjalizacji”

osiągnięć sektora naukowo-badawczego

- Problemy etyczne dotyczące niektórych metod i

technologii

- Brak zachęt ze strony Państwa do rozwijania przez

przedsiębiorstwa działalności w sektorze produkcji i usług

medycznych

- Trudne warunki tworzenia nowych , małych przedsiębiorstw

- Niski poziom wyjściowy bazy technologiczno-technicznej

- Brak wiary, że to, co polskie, może być dobre

- Niestabilność działania systemów lub świadczonych usług

może ograniczyć wiarygodność świadczonych usług w

zakresie informatyki medycznej

-

Obecny

system

opieki

zdrowotnej

nie

sprzyja

wprowadzeniu innowacji. Widać wielką różnicę w podejściu

do rozwiązań typu  e-zdrowie pomiędzy prywatną, a

państwową służbą zdrowia na korzyść tej pierwszej

Zamiast podsumowania:

Co możemy zrobić?

Na jakie technologie w medycynie
postawić?

Jakie są możliwe scenariusze rozwoju
technologii medycznych w Polsce?

Mamy nadzieję, że nasze aktualnie
prowadzone

badania

pozwolą

odpowiedzieć co najmniej na część tych
pytań.

DZIĘKUJĘ !