O
O
rganizacja wewnętrzna
rganizacja wewnętrzna
R
R
ady
ady
M
M
inistrów
inistrów
Zgodnie z Konstytucją RP z 2 kwietnia
Zgodnie z Konstytucją RP z 2 kwietnia
1997 roku władzę wykonawczą w Polsce
1997 roku władzę wykonawczą w Polsce
sprawuje Prezydent Rzeczypospolitej
sprawuje Prezydent Rzeczypospolitej
Polskiej i Rada Ministrów, która prowadzi
Polskiej i Rada Ministrów, która prowadzi
politykę wewnętrzną i zagraniczną
politykę wewnętrzną i zagraniczną
państwa poprzez ustalenie kierunków
państwa poprzez ustalenie kierunków
polityki i kontrole ich bieżącej realizacji.
polityki i kontrole ich bieżącej realizacji.
Jej podstawowym zadaniem jest
Jej podstawowym zadaniem jest
kierownictwo, koordynacja i kontrola
kierownictwo, koordynacja i kontrola
działania całej administracji rządowej.
działania całej administracji rządowej.
Funkcjonowanie Rady Ministrów
Funkcjonowanie Rady Ministrów
regulują trzy akty prawne:
regulują trzy akty prawne:
I. Konstytucja RP
I. Konstytucja RP
II. Ustawa o organizacji i trybie pracy Rady
II. Ustawa o organizacji i trybie pracy Rady
Ministrów oraz o zakresie działania ministrów z 6
Ministrów oraz o zakresie działania ministrów z 6
sierpnia 1996 roku [Dz. U. 1996, nr 106, poz. 492]
sierpnia 1996 roku [Dz. U. 1996, nr 106, poz. 492]
III. Ustawa o działach administracji rządowej z 4
III. Ustawa o działach administracji rządowej z 4
września 1997 roku [Dz. U. 1997, nr 141, poz. 943]
września 1997 roku [Dz. U. 1997, nr 141, poz. 943]
Skład Rady Ministrów
Skład Rady Ministrów
Zgodnie z obowiązującą Konstytucją Rzeczypospolitej
Zgodnie z obowiązującą Konstytucją Rzeczypospolitej
Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. Rada Ministrów
Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. Rada Ministrów
składa się z:
składa się z:
· Prezesa Rady Ministrów (premiera) i ministrów.
· Prezesa Rady Ministrów (premiera) i ministrów.
· W skład Rady Ministrów mogą być powołani wiceprezesi
· W skład Rady Ministrów mogą być powołani wiceprezesi
Rady Ministrów (wicepremierzy).
Rady Ministrów (wicepremierzy).
· Prezes i wiceprezes Rady Ministrów mogą pełnić także
· Prezes i wiceprezes Rady Ministrów mogą pełnić także
funkcję ministra.
funkcję ministra.
· W skład Rady Ministrów mogą być ponadto powoływani
· W skład Rady Ministrów mogą być ponadto powoływani
przewodniczący określonych w ustawach komitetów
przewodniczący określonych w ustawach komitetów
(obecnie: Komitet Integracji Europejskieji Komitet
(obecnie: Komitet Integracji Europejskieji Komitet
Badań Naukowych).
Badań Naukowych).
Obecnym
Obecnym
Prezesem Rady
Prezesem Rady
Ministrów w
Ministrów w
Polsce jest
Polsce jest
Donald Tusk.
Donald Tusk.
Tryb powoływania Rady
Tryb powoływania Rady
Ministrów
Ministrów
· Prezydent RP desygnuje Prezesa Rady Ministrów, który
· Prezydent RP desygnuje Prezesa Rady Ministrów, który
proponuje skład Rady Ministrów. Prezydent RP powołuje Prezesa
proponuje skład Rady Ministrów. Prezydent RP powołuje Prezesa
Rady Ministrów wraz z pozostałymi członkami Rady Ministrów w
Rady Ministrów wraz z pozostałymi członkami Rady Ministrów w
ciągu 14 dni od dnia pierwszego posiedzenia Sejmu lub
ciągu 14 dni od dnia pierwszego posiedzenia Sejmu lub
przyjęcia dymisji poprzedniej Rady Ministrów i odbiera przysięgę
przyjęcia dymisji poprzedniej Rady Ministrów i odbiera przysięgę
od członków nowo powołanej Rady Ministrów.
od członków nowo powołanej Rady Ministrów.
· Prezes Rady Ministrów w ciągu 14 dni od powołania przez
· Prezes Rady Ministrów w ciągu 14 dni od powołania przez
Prezydenta RP przedstawia Sejmowi program działania Rady
Prezydenta RP przedstawia Sejmowi program działania Rady
Ministrów z wnioskiem
Ministrów z wnioskiem
o udzielenie jej wotum zaufania. Wotum zaufania Sejm uchwala
o udzielenie jej wotum zaufania. Wotum zaufania Sejm uchwala
bezwzględną większością głosów w obecności co najmniej
bezwzględną większością głosów w obecności co najmniej
połowy ustawowej liczby posłów.
połowy ustawowej liczby posłów.
· W razie niepowołania Rady Ministrów w w/w trybie, Sejm w ciągu
· W razie niepowołania Rady Ministrów w w/w trybie, Sejm w ciągu
14 dni
14 dni
wybiera Prezesa Rady Ministrów oraz proponowanych przez niego
wybiera Prezesa Rady Ministrów oraz proponowanych przez niego
członków Rady Ministrów bezwzględną większością głosów w
członków Rady Ministrów bezwzględną większością głosów w
obecności co najmniej połowy ustawowej liczby posłów. Prezydent
obecności co najmniej połowy ustawowej liczby posłów. Prezydent
RP powołuje tak wybraną RadęMinistrów i odbiera przysięgę od jej
RP powołuje tak wybraną RadęMinistrów i odbiera przysięgę od jej
członków.
członków.
· W razie niepowołania Rady Ministrów w w/w trybie, Prezydent RP
· W razie niepowołania Rady Ministrów w w/w trybie, Prezydent RP
w ciągu 14 dni powołuje prezesa Rady Ministrów i na jego wniosek
w ciągu 14 dni powołuje prezesa Rady Ministrów i na jego wniosek
pozostałych członków Rady Ministrów oraz odbiera od nich
pozostałych członków Rady Ministrów oraz odbiera od nich
przysięgę. Sejm w ciągu 14 dni od dnia powołania Rady Ministrów
przysięgę. Sejm w ciągu 14 dni od dnia powołania Rady Ministrów
przez Prezydenta RP udziela jej wotum zaufania większością
przez Prezydenta RP udziela jej wotum zaufania większością
głosów w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby posłów.
głosów w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby posłów.
· W razie nieudzielenia Radzie Ministrów wotum zaufania w w/w
· W razie nieudzielenia Radzie Ministrów wotum zaufania w w/w
trybie, Prezydent RP skraca kadencję Sejmu i zarządza wybory.
trybie, Prezydent RP skraca kadencję Sejmu i zarządza wybory.
Odpowiedzialność Rady
Odpowiedzialność Rady
Ministrów i warunki jej
Ministrów i warunki jej
dymisjonowania
dymisjonowania
Odpowiedzialność konstytucyjna
Odpowiedzialność konstytucyjna
członków Rady Ministrów
członków Rady Ministrów
Członkowie Rady Ministrów ponoszą
Członkowie Rady Ministrów ponoszą
odpowiedzialność przed Trybunałem Stanu za
odpowiedzialność przed Trybunałem Stanu za
naruszenie Konstytucji lub ustaw, a także za
naruszenie Konstytucji lub ustaw, a także za
przestępstwa popełnione w związku z
przestępstwa popełnione w związku z
zajmowanym stanowiskiem. Uchwałę o
zajmowanym stanowiskiem. Uchwałę o
pociągnięciu do odpowiedzialności członka Rady
pociągnięciu do odpowiedzialności członka Rady
Ministrów przed Trybunałem Stanu Sejm
Ministrów przed Trybunałem Stanu Sejm
podejmuje na wniosek Prezydenta RP lub co
podejmuje na wniosek Prezydenta RP lub co
najmniej 115 posłów większością 3/5 ustawowej
najmniej 115 posłów większością 3/5 ustawowej
liczby posłów.
liczby posłów.
Odpowiedzialność
Odpowiedzialność
polityczna Rady Ministrów
polityczna Rady Ministrów
·
·
Członkowie Rady Ministrów ponoszą przed Sejmem solidarną
Członkowie Rady Ministrów ponoszą przed Sejmem solidarną
odpowiedzialność za działalność Rady Ministrów.
odpowiedzialność za działalność Rady Ministrów.
· Członkowie Rady Ministrów ponoszą przed Sejmem również
· Członkowie Rady Ministrów ponoszą przed Sejmem również
odpowiedzialność indywidualną.
odpowiedzialność indywidualną.
· Sejm wyraża Radzie Ministrów wotum nieufności większością
· Sejm wyraża Radzie Ministrów wotum nieufności większością
ustawowej liczby posłów na wniosek zgłoszony przez co najmniej 46
ustawowej liczby posłów na wniosek zgłoszony przez co najmniej 46
posłów i wskazujący imiennie kandydata na Prezesa Rady Ministrów
posłów i wskazujący imiennie kandydata na Prezesa Rady Ministrów
(tzw. konstruktywne wotum nieufności). Jeżeli uchwała została przyjęta
(tzw. konstruktywne wotum nieufności). Jeżeli uchwała została przyjęta
przez Sejm, Prezydent RP przyjmuje dymisję Rady Ministrów i powołuje
przez Sejm, Prezydent RP przyjmuje dymisję Rady Ministrów i powołuje
wybranego przez Sejm nowego Prezesa Rady Ministrów, a na jego
wybranego przez Sejm nowego Prezesa Rady Ministrów, a na jego
wniosek pozostałych członków Rady Ministrów oraz odbiera od nich
wniosek pozostałych członków Rady Ministrów oraz odbiera od nich
przysięgę.
przysięgę.
· Sejm może wyrazić ministrowi wotum nieufności. Prezydent RP
· Sejm może wyrazić ministrowi wotum nieufności. Prezydent RP
odwołuje ministra, któremu Sejm wyraził wotum nieufności większością
odwołuje ministra, któremu Sejm wyraził wotum nieufności większością
głosów ustawowej liczby posłów.
głosów ustawowej liczby posłów.
· Prezes Rady Ministrów może zwrócić się do Sejmu o
· Prezes Rady Ministrów może zwrócić się do Sejmu o
wyrażenie Radzie Ministrów wotum zaufania. Udzielenie
wyrażenie Radzie Ministrów wotum zaufania. Udzielenie
wotum zaufania Radzie Ministrów następuje większością
wotum zaufania Radzie Ministrów następuje większością
głosów w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby
głosów w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby
posłów.
posłów.
· Prezydent RP na wniosek Prezesa Rady Ministrów, dokonuje
· Prezydent RP na wniosek Prezesa Rady Ministrów, dokonuje
zmian w składzie Rady Ministrów.
zmian w składzie Rady Ministrów.
· Prezes Rady Ministrów składa dymisję Rady Ministrów na
· Prezes Rady Ministrów składa dymisję Rady Ministrów na
pierwszym posiedzeniu nowo wybranego Sejmu.
pierwszym posiedzeniu nowo wybranego Sejmu.
· Prezes Rady Ministrów składa dymisję Rady Ministrów
· Prezes Rady Ministrów składa dymisję Rady Ministrów
również w razie: nieuchwalenia przez Sejm wotum zaufania
również w razie: nieuchwalenia przez Sejm wotum zaufania
dla Rady Ministrów,
dla Rady Ministrów,
- wyrażenia Radzie Ministrów wotum nieufności,
- wyrażenia Radzie Ministrów wotum nieufności,
- rezygnacji Prezesa Rady Ministrów.
- rezygnacji Prezesa Rady Ministrów.
Prezydent RP, przyjmując dymisję Rady Ministrów, powierza jej
Prezydent RP, przyjmując dymisję Rady Ministrów, powierza jej
dalsze
dalsze
sprawowanie obowiązków do czasu powołania nowej Rady
sprawowanie obowiązków do czasu powołania nowej Rady
Ministrów.
Ministrów.
Sekretarze
Sekretarze
i
i
podsekretarze stanu
podsekretarze stanu
Minister wykonuje swoje zadania przy pomocy sekretarza
Minister wykonuje swoje zadania przy pomocy sekretarza
i podsekretarzy stanu. Zakres czynności sekretarza i
i podsekretarzy stanu. Zakres czynności sekretarza i
podsekretarza stanu ustala właściwy minister,
podsekretarza stanu ustala właściwy minister,
zawiadamiając o tym Prezesa Rady Ministrów. Sekretarza
zawiadamiając o tym Prezesa Rady Ministrów. Sekretarza
stanu i podsekretarza stanu powołuje Prezes Rady
stanu i podsekretarza stanu powołuje Prezes Rady
Ministrów na wniosek właściwego ministra. Sekretarza i
Ministrów na wniosek właściwego ministra. Sekretarza i
podsekretarza stanu odwołuje Prezes Rady Ministrów.
podsekretarza stanu odwołuje Prezes Rady Ministrów.
Sekretarz stanu zastępuje ministra w zakresie przez
Sekretarz stanu zastępuje ministra w zakresie przez
niego ustalonym lub podsekretarz stanu, jeżeli sekretarz
niego ustalonym lub podsekretarz stanu, jeżeli sekretarz
stanu nie został powołany. W razie przyjęcia dymisji
stanu nie został powołany. W razie przyjęcia dymisji
Rządu przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej,
Rządu przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej,
dymisję składają sekretarze i podsekretarze stanu. O ile
dymisję składają sekretarze i podsekretarze stanu. O ile
w każdym resorcie może być tylko jeden sekretarz stanu,
w każdym resorcie może być tylko jeden sekretarz stanu,
o tyle liczba podsekretarzy nie jest ograniczona. Do
o tyle liczba podsekretarzy nie jest ograniczona. Do
odwołania ich przez premiera wniosek ten nie jest
odwołania ich przez premiera wniosek ten nie jest
konieczny.
konieczny.
Akty prawne
Akty prawne
wydawane
wydawane
przez
przez
Radę Ministrów
Radę Ministrów
Akt prawny to rezultat tworzenia prawa przez kompetentne
Akt prawny to rezultat tworzenia prawa przez kompetentne
organy państw. (np. parlament) i upoważnione przez
organy państw. (np. parlament) i upoważnione przez
państwo inne podmioty prawne (np. samorząd terytorialny).
państwo inne podmioty prawne (np. samorząd terytorialny).
Akt prawny ma postać tekstu drukowanego, który zawiera:
Akt prawny ma postać tekstu drukowanego, który zawiera:
nazwę (np. ustawa, uchwała, zarządzenie), datę wydania
nazwę (np. ustawa, uchwała, zarządzenie), datę wydania
oraz tytuł (np. ustawa o podatku dochodowym od osób
oraz tytuł (np. ustawa o podatku dochodowym od osób
fizycznych). Szczególnie ważny akt prawny (np.
fizycznych). Szczególnie ważny akt prawny (np.
konstytucję) poprzedza preambuła. Zasadnicza część aktu
konstytucję) poprzedza preambuła. Zasadnicza część aktu
prawnego składa się z ponumerowanych przepisów w
prawnego składa się z ponumerowanych przepisów w
formie artykułów paragrafów.
formie artykułów paragrafów.
Akty prawne publikowane są w specjalnych wydawnictwach
Akty prawne publikowane są w specjalnych wydawnictwach
– organach promulgacyjnych, czyli publikacjach
– organach promulgacyjnych, czyli publikacjach
przeznaczonych do ogłoszenia aktów prawnych. W Polsce
przeznaczonych do ogłoszenia aktów prawnych. W Polsce
są to: Dziennik Ustaw RP oraz Dziennik Urzędowy RP
są to: Dziennik Ustaw RP oraz Dziennik Urzędowy RP
“Monitor Polski”. Ponadto swój dziennik urzędowy wydaje
“Monitor Polski”. Ponadto swój dziennik urzędowy wydaje
każde ministerstwo (np. Dziennik Urzędowy Ministerstwa
każde ministerstwo (np. Dziennik Urzędowy Ministerstwa
Obrony Narodowej). Dla prawa miejscowego organami
Obrony Narodowej). Dla prawa miejscowego organami
promulgacyjnymi są wojewódzkie dzienniki urzędowe.
promulgacyjnymi są wojewódzkie dzienniki urzędowe.