Ancylostoma caninum
Ancylostoma caninum
Torebka gębowa
Torebka gębowa
Uncinaria
Uncinaria
stenocephala
stenocephala
Rodzina :
Rodzina :
Ancylostomatidae
Ancylostomatidae
Ancylostoma caninum
Ancylostoma caninum
Samica długości 15 – 21 mm,
Samica długości 15 – 21 mm,
samiec
samiec
9 – 12 mm.
9 – 12 mm.
U wejścia do torebki gębowej
U wejścia do torebki gębowej
znajdują się 3 pary ząbków,
znajdują się 3 pary ząbków,
zakrzywionych do jej środka.
zakrzywionych do jej środka.
Rozwój : z jaj w środowisku
Rozwój : z jaj w środowisku
zewnętrznym wylęgają się po
zewnętrznym wylęgają się po
24 godzinach larwy
24 godzinach larwy
rabditopodobne (L 1)
rabditopodobne (L 1)
które po 2 wylinkach w ciągu
które po 2 wylinkach w ciągu
5 – 10 dni przekształcają się
5 – 10 dni przekształcają się
w larwy filariopodobne –
w larwy filariopodobne –
inwazyjne ( L 3 ),
inwazyjne ( L 3 ),
z zachowaną drugą wylinką.
z zachowaną drugą wylinką.
Drogi zarażenia
Drogi zarażenia
1.
1.
Per os
Per os
a/ przez zjedzenie wraz z karmą
a/ przez zjedzenie wraz z karmą
inwazyjnych larw ( L 3 )
inwazyjnych larw ( L 3 )
b/ przełknięcie wraz z mlekiem
b/ przełknięcie wraz z mlekiem
matki inwazyjnych larw przez
matki inwazyjnych larw przez
ssące szczenięta
ssące szczenięta
2.
2.
Per cutis
Per cutis
Larwy wnikają do naczyń
Larwy wnikają do naczyń
chłonnych
chłonnych
i krwionośnych i dalej, wraz z
i krwionośnych i dalej, wraz z
krwią -
krwią -
i przez prawe serce, płuca,
i przez prawe serce, płuca,
oskrzela
oskrzela
tchawicę do gardła po
tchawicę do gardła po
wykasłaniu
wykasłaniu
i połknięciu larw, odbywają
i połknięciu larw, odbywają
dalszy rozwój w jelicie cienkim.
dalszy rozwój w jelicie cienkim.
Podczas wędrówek część larw
Podczas wędrówek część larw
może pozostać w ścianie jelita i
może pozostać w ścianie jelita i
mięśniach suki jako tzw. „larwy
mięśniach suki jako tzw. „larwy
drzemiące”.
drzemiące”.
Larwy „drzemiące” po
Larwy „drzemiące” po
uaktywnieniu przed porodem,
uaktywnieniu przed porodem,
dostają się z krwią do gruczołu
dostają się z krwią do gruczołu
mlekowego, czyniąc siarę
mlekowego, czyniąc siarę
i mleko źródłem inwazji dla
i mleko źródłem inwazji dla
szczeniąt.
szczeniąt.
3. Inwazja śródmaciczna
3. Inwazja śródmaciczna
Jest powodowana przez larwy
Jest powodowana przez larwy
migrujące, które wnikają do
migrujące, które wnikają do
krwiobiegu dużego ciężarnej
krwiobiegu dużego ciężarnej
suki.
suki.
Okres prepatentny - około 12–
18 dni.
Kosmek jelita cienkiego
Kosmek jelita cienkiego
Ancylostomoza psów
Ancylostomoza psów
Jeden nicień konsumuje
Jeden nicień konsumuje
dziennie
dziennie
0,031 (
0,031 (
±
±
0,017 ) ml krwi, co
0,017 ) ml krwi, co
przy średniej intensywności
przy średniej intensywności
zarażenia prowadzi do utraty od
zarażenia prowadzi do utraty od
20 do 30 ml krwi na dobę.
20 do 30 ml krwi na dobę.
Połowa żelaza traconego przez
Połowa żelaza traconego przez
gospodarza ulega wtórnej
gospodarza ulega wtórnej
absorpcji w jelicie, co tłumaczy
absorpcji w jelicie, co tłumaczy
względną oporność zarażonych
względną oporność zarażonych
zwierząt, nawet w ciężkich
zwierząt, nawet w ciężkich
zarażeniach.
zarażeniach.
Ancylostomoza (tęgoryjczyca)
Ancylostomoza (tęgoryjczyca)
Charakteryzuje się obecnością
Charakteryzuje się obecnością
zmian rumieniowo-grudkowych,
zmian rumieniowo-grudkowych,
które są wynikiem penetracji
które są wynikiem penetracji
skóry przez larwy tęgoryjców.
skóry przez larwy tęgoryjców.
Zmiany skórne są częściej
Zmiany skórne są częściej
związane z inwazją
związane z inwazją
Uncinaria
Uncinaria
spp. niż
spp. niż
Ancylostoma
Ancylostoma
spp. Larwy
spp. Larwy
( L3 ) początkowo penetrują
( L3 ) początkowo penetrują
skórę w obszarach złuszczenia,
skórę w obszarach złuszczenia,
okazjonalnie jednak mogą
okazjonalnie jednak mogą
przedostać się przez mieszki
przedostać się przez mieszki
włosowe.
włosowe.
Pierwsze zmiany pojawiają się
Pierwsze zmiany pojawiają się
na opuszkach palcowych, ale
na opuszkach palcowych, ale
mogą być widoczne na innych
mogą być widoczne na innych
częściach ciała mających
częściach ciała mających
kontakt z podłożem.
kontakt z podłożem.
Wykwitami pierwotnymi są
Wykwitami pierwotnymi są
grudki rumieniowe, następnie
grudki rumieniowe, następnie
dochodzi do rozlanego
dochodzi do rozlanego
rumienia, pogrubienia skóry,
rumienia, pogrubienia skóry,
a nawet wyłysień.
a nawet wyłysień.
Naskórek opuszek palcowych
Naskórek opuszek palcowych
staje się szorstki, co jest
staje się szorstki, co jest
związane z tworzeniem się
związane z tworzeniem się
zrogowaciałych brodawek.
zrogowaciałych brodawek.
W stanach przewlekłych
W stanach przewlekłych
opuszki stają się miękkie i
opuszki stają się miękkie i
mają gąbczastą konsystencję.
mają gąbczastą konsystencję.
Pazury mogą rosnąć szybciej,
Pazury mogą rosnąć szybciej,
pojawiają się na nich obręcze,
pojawiają się na nich obręcze,
są poskręcane na końcach i
są poskręcane na końcach i
grubsze u podstawy.
grubsze u podstawy.
Konsekwencją może być
Konsekwencją może być
również zapalenie stawów
również zapalenie stawów
paliczkowych.
paliczkowych.
Świąd jest zwykle łagodny.
Świąd jest zwykle łagodny.
Ancylostoma tubaeforme
Zarażanie kotów larwami tego
Zarażanie kotów larwami tego
nicienia odbywa się głównie
nicienia odbywa się głównie
per
per
cutis.
cutis.
Inwazja jest również możliwa
Inwazja jest również możliwa
poprzez żywiciela rezerwowego,
poprzez żywiciela rezerwowego,
np. myszy – w tym przypadku,
np. myszy – w tym przypadku,
larwy po wniknięciu przez skórę
larwy po wniknięciu przez skórę
myszy wędrują z krwią do płuc i
myszy wędrują z krwią do płuc i
tam (nie kończąc swego
tam (nie kończąc swego
rozwoju) pozostają przez szereg
rozwoju) pozostają przez szereg
miesięcy zdolne do inwazji
miesięcy zdolne do inwazji
kotów.
kotów.
Obraz kliniczny tęgoryjczycy
Obraz kliniczny tęgoryjczycy
zwierząt mięsożernych
zwierząt mięsożernych
Częste (co kilkanaście minut)
Częste (co kilkanaście minut)
zmiany miejsca przyczepu
zmiany miejsca przyczepu
nicieni powodują rozległe
nicieni powodują rozległe
obrażenia jelita (uszkodzenia
obrażenia jelita (uszkodzenia
błony śluzowej i włosowatych
błony śluzowej i włosowatych
naczyń krwionośnych).
naczyń krwionośnych).
Wydzielane toksyny
Wydzielane toksyny
(hemolityczne) powodują
(hemolityczne) powodują
rozpad erytrocytów i spadek
rozpad erytrocytów i spadek
hemoglobiny, pogłębiając obraz
hemoglobiny, pogłębiając obraz
niedokrwistości.
niedokrwistości.
Spożywając dużo krwi powodują
niedokrwistość typu
pokrwotocznego
oraz niedobór żelaza.
Obserwuje się utratę apetytu,
wychudzenie, osłabienie,
zmatowienie sierści oraz
wyraźną bladość błon
śluzowych.
Może występować biegunka,
nawet
z domieszką krwi.
Bunostomoza
Bunostomoza
Bunostomum phlebotomum
Bunostomum phlebotomum
–
–
bydło.
bydło.
Bunostomum trigonocephalum
Bunostomum trigonocephalum
– owce i kozy.
– owce i kozy.
Umiejscowienie – jelito cienkie,
Umiejscowienie – jelito cienkie,
rzadziej jelito grube.
rzadziej jelito grube.
Bunostomum
Bunostomum
phlebotomum
phlebotomum
Samiec długości 10 – 18 mm,
samica
16 – 25 mm.
2 listewki tnące u wejścia
2 listewki tnące u wejścia
do torebki gębowej
do torebki gębowej
i liczne ząbki na jej dnie
i liczne ząbki na jej dnie
Bunostomum
Bunostomum
trigonocephalu
trigonocephalu
m
m
Larwa L 3
Rozwój :
Rozwój :
z jaj w środowisku
z jaj w środowisku
zewnętrznym po około 24 – 48
zewnętrznym po około 24 – 48
godzinach wylegają się larwy
godzinach wylegają się larwy
L 1, linieją 2-krotnie i
L 1, linieją 2-krotnie i
osiągają stadium inwazyjne
osiągają stadium inwazyjne
( L 3 ) po około 6 – 8 dniach.
( L 3 ) po około 6 – 8 dniach.
Drogi zarażenia :
Drogi zarażenia :
1.
1.
per cutis
per cutis
2.
2.
per os
per os
3.
3.
inwazja śródmaciczna
inwazja śródmaciczna
Bunostomoza - obraz kliniczny
Bunostomoza - obraz kliniczny
Intensywna inwazja
Intensywna inwazja
per cutis
per cutis
może powodować zapalne
może powodować zapalne
wykwity skórne,
wykwity skórne,
a znaczny ich świąd może być
a znaczny ich świąd może być
przyczyną mechanicznych
przyczyną mechanicznych
uszkodzeń skóry.
uszkodzeń skóry.
Po osiedleniu się nicieni w
Po osiedleniu się nicieni w
jelicie cienkim pojawia się
jelicie cienkim pojawia się
przewlekła biegunka, często z
przewlekła biegunka, często z
domieszką krwi w kale, utratą
domieszką krwi w kale, utratą
apetytu, wychudzeniem,
apetytu, wychudzeniem,
obrzękami okolicy podgardla
obrzękami okolicy podgardla
oraz kończyn, a niekiedy także
oraz kończyn, a niekiedy także
wodnicą ogólną.
wodnicą ogólną.