background image

1

Florencja 
Nightingale
1820-1910

( opracowała dr Mirosława Felsmann)

Żadna pielęgniarka nie może 
być dobrą i inteligentną 
pielęgniarką, jeżeli nie jest 
dobrą i inteligentną kobietą”.

background image

2

Z pamiętnika 

„myśli i uczucia, jakie mam teraz, 
istniały we mnie zawsze, od 
czasu kiedy miałam sześć lat… 
Pierwszą ideą, jaką pamiętam, a 
także ostatnią, było 
pielęgniarstwo.”  

background image

3

publikacje

Uwagi o zdrowotności, wydajności i 

administracji sanitarnej w Armii Brytyjskiej – 

wydana w 1859 roku ( memoriał  800 stron)

Uwagi o szpitalnictwie – wydane dopiero w 

1957 r.

Uwagi wstępne o zakładach położniczych – 

1871 r

Uwagi o pielęgnowaniu klasy robotniczej 

Higiena wiejska, szerzenie zasad higieny w 

miasteczkach i wsiach – wyd 1893

Podstawowe wytyczne dla „misjonarek 

zdrowia”

Notes on Nersing - 1895 

background image

4

Rozumienie 
pielęgniarstwa

Pielęgnowanie obejmuje zarówno 
zapewnienie właściwej opieki w zdrowiu jak i 
w chorobie.

Pielęgniarką jest każda kobieta zobowiązana 
do opiekowania się czyimś zdrowiem

Świadczenie opieki pielęgnacyjnej wymaga 
znajomości praw zdrowia i życia. Prawa te 
dotychczas nie znane wymagają odkrywania

Wszystkie kobiety opiekujące się czyimś 
zdrowiem powinny te prawa poznawać.

background image

5

F. N. Rozróżnia dwa rodzaje 
pielęgniarstwa ( zdrowia i 
właściwe)

Pielęgniarstwo zdrowia – głównym 

celem jest zapobieganie chorobie (do 

tego pielęgnowania powinny być 

przygotowane wszystkie kobiety)- 

Notes on Nursing 1859

Pielęgniarstwo właściwe- jest zarówno 

sztuką jak i nauką. Pielęgnowanie 

chorego wymaga formalnego 

przygotowania szkolnego.Jego głównym 

celem jest pomaganie choremu w tym, 

aby mógł żyć.

background image

6

Naukowe podstawy pielęgniarstwa F. 
N

 

Obejmowały zgromadzoną wiedzę: 
sanitarną, statystyczną, 
administracyjną, o zdrowiu 
publicznym, o prawach zdrowia, 
obserwacje i doświadczenia własne.

Praktyka powinna tę wiedzę 
pogłębiać poprzez obserwację i 
gromadzenie doświadczeń oraz ich 
analizowanie i opracowywanie.

background image

7

Pielęgniarstwo jest 
dziedziną samodzielną

Odróżnia ją od medycyny wiedza 
i praktyka

Wiedza lekarska jest 
skoncentrowana na chorobie i jej 
leczeniu- jest ona wg F.N. 
nieprzydatna w pielęgniarstwie i 
lepiej, żeby opanowali ją 
mężczyźni.

background image

8

Model 
pielęgniarstwa 
środowiskowego

background image

9

Idee przewodnie

Społeczeństwo może być poprawiane 

przez odkrywanie praw moralnych i 

socjalnych

Odkrywanie tych praw jest możliwe 

drogą empiryczną, czyli przez 

obserwację i gromadzenie doświadczeń, 

a nie teorię.

Relacje pomiędzy środowiskiem, osobą i 

zdrowiem stanowią integralną część 

współcześnie podejmowanych badań i 

opracowań teoretycznych.

background image

10

Kanony- prawa pielęgniarstwa wg 
F.N.

Wentylacja i ogrzewanie

Zdrowie domu (mieszkania, szpitala)

Światło

Hałas

Różnorodność

Łóżko-jego wyposażenie, utrzymanie w 
czystości i zapewnienie wygody

Czystość pokoju i ścian oraz czystość osobista

Żywienie i podawanie posiłków

Głupie budzenie nadziei i doradzanie

Obserwacja

Zarządzanie. 

background image

11

Wentylacja i ogrzewanie

Nakazywała utrzymanie czystości 

pomieszczeń zamkniętych jak i na 

zewnątrz.

Wskazywała na różne możliwości 

zanieczyszczenia: gaz, wilgoć, dym, a także 

wapory, effluvia, miazmaty.

Wskazywała na źródła zanieczyszczenia: 

brudne naczynia, odchody, powietrze 

wydychane przez chorego,źle utrzymane 

zbiorniki z wodą , urządzenia odpływowe.

Zwracała uwagę na konieczność częstego 

otwierania okien

Podkreślała także znaczenie utrzymania 

właściwej temperatury w pomieszczeniu.

background image

12

Zdrowie domu

Czyste powietrze

Czysta woda

Usuwanie nieczystości

Zachowanie czystości

Dobre oświetlenie

Właściwe rozwiązania 
architektoniczne

background image

13

Światło

Tym co najbardziej szkodzi 
choremu po zamkniętym pokoju, 
jest ciemny pokój.

Światło ma wpływ zarówno na 
ciało jak i na ducha.

background image

14

Hałas – czynniki 
drażniące, stresujące

Budzenie, zwłaszcza budzenie tuż 
po zaśnięciu

Głośne rozmowy, szepty, szelest 
ubrań i wiele innych odgłosów 
różnego pochodzenia

Wpływ różnego rodzaju muzyki 
na człowieka chorego.

background image

15

Różnorodność

Wprowadza prawo różnorodności 
bodźców i ich znaczenia.

Brak bodźców jest czynnikiem 
utrudniającym proces zdrowienia.

Pielęgniarka powinna 
wprowadzać częste zmiany w 
otoczeniu chorego w sposób 
wyraźnie zaplanowany

background image

16

Łóżko

Przyczyny brudzenia bielizny 
pościelowej i potrzeba jej częstej 
zmiany

Zachowania ludzi przy łóżku – 
niepotrącanie, niepochylanie się 
nad łóżkiem.

background image

17

Czystość

Czystość w pomieszczeniu 
chorego; ściany, 
zanieczyszczenie powietrza, kurz

Funkcja skóry; zatykanie por 
wydalinami, wydzielinami

Konieczność częstego mycia rąk 
przez pielęgniarki.

background image

18

Żywienie i podawanie 
posiłków

Wskazywała na konieczność 

różnorodności potraw

Zachowanie odpowiedniej diety

Punktualność w podawaniu posiłków

Zapewnienie pomocy zgodnie z 

sytuacją chorego

Obserwowanie przyzwyczajeń, 

zapewnienie spokoju, nie zajmowanie 

chorego w czasie jedzenia innymi 

sprawami.

background image

19

„Głupie” budzenie 
nadziei

Zwracała uwagę na niewłaściwą 
komunikację.

Fałszywe budzenie nadziei chorego, gdy 
jej nie ma

Przekazywanie błędnych porad

Umiejętność wysłuchania chorych

Wspólne z chorym podejmowanie decyzji

Zwracanie uwagi na wyostrzoną 
wrażliwość ludzi chorych.

background image

20

Obserwacja

Najważniejszą lekcją praktyczną, jaka 
może być dana pielęgniarce jest nauczenie 
ich tego, jak obserwować, jakie objawy 
oznaczają poprawę, a jakie pogorszenie. 
Jakie mają istotne znaczenie, a jakie ich nie 
mają. Które wskazują na zaniedbania ze 
strony opiekujących się i na to, jakiego 
rodzaju są zaniedbania.

Przestrzegała przed stawianiem pytań 
wiodących i sugerujących, 
zawstydzających chorego.

background image

21

Zarządzanie

Właściwe zarządzanie to obejmowanie 

uwagą wielu znaczących dla chorego 

elementów jego środowiska, zdolność 

do przewidywania, planowanie opieki 

ciągłej, zapobieganie zaniedbaniom, 

zapobieganie powstawaniu niepokoju 

chorego, zapewnianie właściwej 

informacji o wszystkim, co go dotyczy.

Bycie odpowiedzialnym

background image

22

Cechy pielęgniarki

Punktualność

Wytrwałość

Gotowość

Spostrzegawczość

Zdolność do kierowania

background image

23

Pielęgniarka powinna

Wspierać

Dbać o sen i wypoczynek

Kontrolować wysiłek i możliwości 
pacjenta

Zapobiegać wypadkom

Redukować złość i napięcia

Uczyć samoopieki

background image

24

Nadrzędne pojęcia 
pielęgniarstwa

Osoba – łączy w sobie 
komponenty fizyczne, społeczne, 
umysłowe, emocjonalne i 
duchowe, a jest czymś więcej niż 
sumą tych komponentów.

background image

25

Zdrowie – to nie tylko 
przeciwieństwo choroby, a 
także bycie zdolnym do 
dobrego użytkowania tych 
wszystkich sił, którymi 
człowiek może dysponować 
( 1885)

background image

26

Choroba –jest procesem 
reparacji. Proces naprawy 
zachodzi dzięki siłom natury, 
jakimi dysponuje człowiek. 
Proces ten jest celowy i 
zmierza nie tylko do 
uwolnienia od choroby i 
cierpienia, ale także zapewnia 
rozwój człowieka, przynosi mu 
poczucie szczęścia.

background image

27

Pielęgniarstwo – „jest to 
służba Bogu przez niesienie 
ulgi człowiekowi”.
Zapewnienie człowiekowi 
takich warunków 
środowiskowych, jakie są 
niezbędne do tego, aby 
natura nie napotykała 
przeszkód.

background image

28

Proces pielęgnowania 
wgF.N

Gromadzenie danych i określanie 
konkluzji z nich wychodzących

Planowanie

Wykonywanie 

Ocenianie

Prowadzenie historii 
pielęgnowania ( studium 
przypadku)

background image

29

Gromadzenie danych

Przeprowadzenie rozmowy poprzez 
zadawanie pytań ( konkretnych, 
precyzyjnych, nie sugerujących 
odpowiedź, i nie krępujących.

Pielęgniarka powinna pytać pacjenta 
o to, co potrzebuje i czego sobie 
życzy, a także o to, co dostrzega 
jako coś złego dla siebie

background image

30

Konkluzja - diagnoza

Podejmowana na podstawie 
przemyślenia zgromadzonych informacji

Konkluzja dotyczy reakcji pacjenta na te 
czynniki środowiska, które wywierają na 
niego wpływ dodatni i ujemny

Konkluzja jest potrzebna, aby 
doprowadzić do takiego wprowadzenia 
zmian, jakie powinny być wprowadzone 
w środowisku chorego, aby przyczyniły 
się do jego zdrowienia

background image

31

planowanie

Jest to ustalenie interwencji, co 
kiedy i jak powinno być 
wykonane

Wskazanie tych wszystkich 
uwarunkowań, które są konieczne 
dla dokładnego wykonania planu

background image

32

wykonanie

Powinno być zapewnione w 
sposób ciągły, a więc także 
wtedy, kiedy pielęgniarka jest 
nieobecna.

background image

33

ocenianie

Powinno dokonywać się poprzez 
obserwację symptomów pacjenta 
i przez obserwację środowiska- 
również w sposób ciągły.

background image

34

uwagi

Pielęgniarstwo wymaga od pielęgniarki także 

posłusznego wykonywania poleceń

( jednakże nie ślepe, ale rozumne połączone z 

poczuciem moralnym i ze zdyscyplinowaniem)

Przestrzegała pielęgniarki przed „doktorowaniem”

Pielęgniarstwa nie można nauczyć się ani z 

wykładów ani z książek

Absolwentki szkoły F.N. nie otrzymywały dyplomu 

do ręki – była przeciwna przyznawaniu 

nieograniczonych praw.

Edukacja pielęgniarek musi mieć charakter ciągły.

Zachęcała do międzynarodowej edukacji

background image

35

Wpływ modelu na inne 
teorie

Teorie stresów i adaptacji mają swoje 

źródła w modelu F. N.

Kanon „różnorodności otoczenia” – jest 

wskaźnikiem prognostycznym dla studiów 

naukowych o deprywacji i przeciążeniu 

sensorycznym.

Idee F. N. są zgodne ze współczesnymi 

badaniami zmiennych środowiska i 

poszukiwania ich wartości prognostycznych 

w odniesieniu do problemów zdrowia, 

związanych z urbanizacją oraz globalnymi 

zmianami klimatu i ich wpływu na zmiany 

genetyczne.


Document Outline