FORMY TERENU

W terenie występują różne
wyniosłości i zagłębienia.
Nazywamy je

formami terenowymi

. Wyniosłości

to

formy wypukłe

.

Zagłębienia to

formy wklęsłe

.

Forma

wklęsła

Forma

wypukł

a

JAK DZIELIMY FORMY

TERENU

PAGÓREK

WZGÓRZE

GÓRA

DOLINA

KOTLINA

ELEMENTY FORMY WYPUKŁEJ

podnóże

Sto

k ła

god

ny

szczyt

wierzchołek

S

to

k

st

ro

m

y

SZCZYT

-

najwyższy punkt na wypukłej formie

terenu.

WIERZCHOŁEK

- najwyższa część wypukłej

formy terenu.

koryto

zbocze
łagodne

zbocze
strome

dno doliny

ELEMENTY FORMY

WKLĘSŁEJ

- doliny rzecznej

MIERZYMY WYSOKOŚĆ

WZGLĘDNĄ I

BEZWZGLĘDNĄ

A

B

Odcinek A

to

wysokość
bezwzględna

.

Mierzymy ją od
poziomu morza
do szczytu.
Podajemy ją

w

metrach nad
poziom morza
(m.n.p.m.)

Odcinek B

to

wysokość
względna

.

Mierzymy ją od
podnóża do
szczytu.
Podajemy ją

w

metrach (m.)

T

O

T

R

Z

E

B

A

W

I

E

D

Z

I

E

Ć

!

!

!

D

O

L

I

N

A

-

p

o

d

ł

u

ż

n

e

o

b

n

i

ż

e

n

i

e

t

e

r

e

n

u

n

a

j

c

z

ę

ś

c

i

e

j

o

d

w

a

d

n

i

a

n

e

p

r

z

e

z

r

z

e

k

ę

i

p

o

c

h

y

l

o

n

e

w

k

i

e

r

u

n

k

u

s

p

ł

y

w

u

w

o

d

y

.

K

O

T

L

I

N

A

-

r

o

z

l

e

g

ł

e

o

b

n

i

ż

e

n

i

e

t

e

r

e

n

u

,

o

t

o

c

z

o

n

e

z

e

w

s

z

y

s

t

k

i

c

h

s

t

r

o

n

w

z

n

i

e

s

i

e

n

i

a

m

i

.

P

A

G

Ó

R

E

K

-

t

o

m

a

ł

e

w

z

n

i

e

s

i

e

n

i

e

t

e

r

e

n

u

,

k

t

ó

r

e

g

o

w

y

s

o

k

o

ś

ć

w

z

g

l

ę

d

n

a

n

i

e

p

r

z

e

k

r

a

c

z

a

k

i

l

k

u

n

a

s

t

u

m

e

t

r

ó

w

w

y

s

o

k

o

ś

c

i

.

W

Z

G

Ó

R

Z

E

-

j

e

s

t

w

i

ę

k

s

z

e

o

d

p

a

g

ó

r

k

a

.

J

e

g

o

w

y

s

o

k

o

ś

ć

w

z

g

l

ę

d

n

a

w

y

n

o

s

i

o

d

k

i

l

k

u

n

a

s

t

u

d

o

3

0

0

m

.

G

Ó

R

A

-

j

e

s

t

w

y

ż

s

z

a

o

d

w

z

g

ó

r

z

a

.

J

e

j

w

y

s

o

k

o

ś

ć

w

z

g

l

ę

d

n

a

p

r

z

e

k

r

a

c

z

a

3

0

0

m

.

.

Wysokość
względna nie
przekracza
kilkunastu
metrów.

Wysokość
względna od
kilkunastu do
300 metrów.

Wysokość
względna ponad
300 metrów.

PAGÓREK

WZGÓRZE

GÓRA

JAK ODRÓŻNIĆ OD SIEBIE FORMY

TERENU

Podstawą do odróżnienia
pagórka od wzgórza lub góry
jest

wysokość względna

Formy terenu możemy przedstawiać za

pomocą rysunku poziomicowego.

50

100

150

200

250

280 m.
n.p.m.

Poziomica

to

linia łącząca
punkty leżące
na takiej samej
wysokości nad
poziomem
morza.

POZIOMICA
100 M. N. P. M.

Wysokość bezwzględna

wynosi

280 m. n. p. m

., a

wysokość względna

wynosi

230 m

. (280 m.

n.p. m. - 50 m. n. p. m.). Jest to

wzgórze.

1
0

2
0

30

40 m.n.p.m

50

60

40

30
m.n.p.m

FORMA WYPUKŁA

FORMA
WKLĘSŁA

Wartość poziomic

wzrasta do środka

Wartość poziomic

maleje do środka

TAK PRZEDSTAWIAMY FORMĘ WYPUKŁĄ I
WKLĘSŁĄ ZA POMOCĄ RYSUNKU
POZIOMICOWEGO

+

650

600

550

500

450

400 m. n.
p. m.

Stok

łagod

ny

Stok

stro

my

Poziomice
przebiegają
dalej od
siebie

Poziomice
przebiegają bliżej
siebie

Rysunek
poziomico
wy
pozwala
odczytać
kształt
form
terenu

SPRAWDŹ SWOJE WIADOMOŚCI I

UMIEJĘTNOŚCI

POWODZENIA

!!!

1. Do wypukłych form terenu
zaliczamy:

DOLINA

GÓRA

KOTLINA

WZGÓRZE

2. Czy dolina to wypukła forma
terenu?

TA

TAK

NIE

Wysokość bezwzględna danej
formy terenu wynosi 850 m.n.p.m.,
a wysokość względna 400 m.n.p.m.
Jaka to forma?

PAGÓRE
K

GÓRA

WZGÓRZE

ZBOCZE jest elementem

wypukłej formy terenu

wklęsłej formy terenu

WSPANIALE !!!

TAK TRZYMAJ !!!