WYKŁAD 5
WUT Mining Engineering
Technologia
Technologia
wzbogacania
wzbogacania
grawitacyjnego
grawitacyjnego
Gęstość minerałów
Gęstość minerałów
Bezpośrednie i pośrednie
Bezpośrednie i pośrednie
wykorzystanie różnic w gęstości
wykorzystanie różnic w gęstości
minerałów.
minerałów.
Wzbogacanie w głębokim i płytkim
Wzbogacanie w głębokim i płytkim
strumieniu wody
strumieniu wody
wzbogacanie w cieczach ciężkich
wzbogacanie w cieczach ciężkich
wzbogacanie w strumieniu wirującym
wzbogacanie w strumieniu wirującym
1
m 10m 100m 1000m 1cm 10cm
1
10
100
1 000
10 000
100 000
Wielkość ziarna,
m
Klasyfikacja hydrauliczna
Hydrocyklony
(węgiel)
Stoły koncentracyjne
Kolor, postać
Wielkość ziarn
Gęstość (ciecze ciężkie)
Stoły szlamowe
Płuczki strumieniowe, stożki Reicherta
Gęstość i wilkość ziarn
Separator Bartles-Mozley
Separatory wirówkowe
Flotacja
(węgiel)
Flokulacja selektywna
Mokra separacja magnetyczna LI
Mokra separacja magnetyczna HI (wysokie natężenie)
Sucha separacja magnetyczna LI
Separatory strumieniowo-zwojowe
Sortowanie (przebieranie)
Hydrocyklony
Separatory głębokie Separatory płytkie
(rudy)
Stoły powietrzne
(węgiel)
Wychwytywanie
Przewodnictwo elektrycz.
Osadazarki
węgiel
Mokre Przesiewanie Suche
własności powierzchniowe
podatność magnetyczna
Separacja elektryczna
węgiel
Rozpuszczalność
Sep. taśmowy Bartles
os. promieniowe
MINERAŁ
WZÓR CHEMICZNY
ZAWARTOŚĆ SKŁADNIKA
UŻYTECZNEGO
GĘSTOŚĆ
10
3
kg/m
3
PODATNOŚĆ
MAGN.m
3
/kg•10
-9
Złoto rodzime
Au; Au(Ag, Cu)
50 - 95% Au
15.6 - 18.3
Piryt
FeS
2
46.6% Fe, 53.4% S
4.9 - 5.2
2,6- 16.0
Kowelin
CuS
66.5% Cu
4.6
– 0.4
Chalkozyn
Cu
2
S
78.9% Cu
5.5
– 0.3
Bornit
2Cu
2
S•CuS•FeS
63.6% Cu
4.5 - 5.4
0.8 - 8.6
Chalkopiryt
CuFeS
2
34.64% Cu
4.2 - 4.3
0.8 - 2.0
Malachit
Cu
2
[(OH)
2
CO
3
]
57.49% Cu
4.00
Galena
PbS
86.6% Pb
7.4 - 7.6
– 0.8
-
Sfaleryt
ZnS
67.1% Zn
3.0 - 4.2
– 0.4
Hematyt
Fe
2
O
3
70% Fe
5.0 - 5.2
500 - 2.800
Magnetyt
FeO•Fe
2
O
3
72.4% Fe
4.9 - 5.2
685 000
Ilmenit
FeO•TiO
2
52.6% TiO
2
4.5 - 5.0
140-1600
Kasyteryt
SnO
2
78.8% Sn
6.8 - 7.0
-1,7- +2140
Dolomit
CaCO
3
•MgCO
3
30.4% CaO; 21.91 MgO
2.85
157-340
Skalenie
(Na,Ca,K)AlSi
3
O
8
~11 - 16% (Na+K)
2
O
2.50 - 2.76
Kalcyt
CaCO
3
56.0% CaO
2.70
< 0
Kwarc
SiO
2
-
2. 50 - 2.65
– 4.0
Podstawowe kryterium koncentracji grawitacyjnej
Podstawowe kryterium koncentracji grawitacyjnej
w skali przemysłowej
w skali przemysłowej
c
L
c
H
gr
K
gdzie
gdzie
H
H
- gęstość uwolnionego jednorodnego minerału
- gęstość uwolnionego jednorodnego minerału
cięższego
cięższego
L
L
-
-
gęstość uwolnionego jednorodnego minerału
gęstość uwolnionego jednorodnego minerału
lżejszego
lżejszego
c
c
- gęstość ośrodka
- gęstość ośrodka
Jeśli:
Jeśli:
K
K
gr
gr
>
>
2.5
2.5
to separacja grawitacyjna jest
to separacja grawitacyjna jest
skuteczna dla wszystkich klas ziarnowych od
skuteczna dla wszystkich klas ziarnowych od
najdrobniejszych do najgrubszych
najdrobniejszych do najgrubszych
2.50 >
2.50 >
K
K
gr
gr
> 1.75
> 1.75
to separacja grawitacyjna jest
to separacja grawitacyjna jest
skuteczna
skuteczna
dla klas ziarnowych o średnicach
dla klas ziarnowych o średnicach
0.15 -
0.15 -
0.25 mm
0.25 mm
1.75 >
1.75 >
K
K
gr
gr
> 1.50
> 1.50
to separacja grawitacyjna jest
to separacja grawitacyjna jest
skuteczna
skuteczna
dla klas ziarnowych o średnicach
dla klas ziarnowych o średnicach
1.5 mm
1.5 mm
1.25 <
1.25 <
K
K
gr
gr
< 1.50
< 1.50
to separacja grawitacyjna jest
to separacja grawitacyjna jest
skuteczna
skuteczna
dla klas ziarnowych o średnicach
dla klas ziarnowych o średnicach
10.0
10.0
mm
mm
K
K
gr
gr
< 1.25
< 1.25
to separacja grawitacyjna
to separacja grawitacyjna
nie jest
nie jest
możliwa
możliwa
Jeśli d
Jeśli d
1
1
= d
= d
2
2
to
to
przy
przy
s1
s1
<
<
s2
s2
m
m
1
1
< m
< m
2
2
i wówczas
i wówczas
v
v
1
1
< v
< v
2
2
,
,
Na ziarna o jednakowych
Na ziarna o jednakowych
rozmiarach zanurzone w
rozmiarach zanurzone w
cieczy poruszają się z
cieczy poruszają się z
predkością:
predkością:
OPADANIE SWOBODNE ZIARN W
OPADANIE SWOBODNE ZIARN W
O
O
Ś
Ś
RODKACH P
RODKACH P
Ł
Ł
YNNYCH
YNNYCH
kie
ru
n
e
k
kie
ru
n
e
k
ru
ch
u
ru
ch
u
d
1
d
2
v
v
2
2
v
v
1
1
Wzór
Allena
dla
zakresu
Wzór
Allena
dla
zakresu
przej
przej
ść
ść
iowego (ziarna 0,1-1,0 mm):
iowego (ziarna 0,1-1,0 mm):
3
c
2
c
s
2
d
k
v
Wzór Newtona - Rittingera dla ruchu
Wzór Newtona - Rittingera dla ruchu
burzliwego (ziarna >1 mm):
burzliwego (ziarna >1 mm):
, m/s
, m/s
c
c
s
3
d
k
v
Wzór Stokesa na pr
Wzór Stokesa na pr
ę
ę
dko
dko
ść
ść
opadania ziarna
opadania ziarna
kulistego (dla ruchu laminarnego), dotyczy ziarn
kulistego (dla ruchu laminarnego), dotyczy ziarn
o rozmiarach 0,01 - 0,1 mm
o rozmiarach 0,01 - 0,1 mm
, m/s
c
s
2
1
d
k
v
W
W
spó
spó
ł
ł
czynnik równoopadania
czynnik równoopadania
v
v
1
1
=
=
v
v
2
2
np. dla ziarn grubych >1mm w wodzie, d
np. dla ziarn grubych >1mm w wodzie, d
c
c
=1000
=1000
kg/m
kg/m
3
3
:
:
1000
1000
1000
1000
2
1
2
3
1
3
s
s
d
k
d
k
d
d
1
2
e
d
d
s
s
1
2
1
2
1000
1000
Jeśli
Jeśli
to im mniejsza warto
to im mniejsza warto
ść
ść
e
e
,
,
tym
tym
mniejsza jest ostro
mniejsza jest ostro
ść
ść
rozdzia
rozdzia
ł
ł
u
u
s
s
2
1
Schemat osadzarki t
Schemat osadzarki t
ł
ł
okowej
okowej
1 - koryto robocze
2 - dno sitowe lub rusztowe koryta roboczego
3 - tłok
4 - mimośród napędzający tłoki
5 - komora tłokowa
6 - króciec doprowadzający wodę dolną
7 - otwory odprowadzające wodę dolną
v
v
t
t
– prędkość tłoka
– prędkość tłoka
u – prędkość wody
u – prędkość wody
pod sitem
pod sitem
u
u
s
s
– prędkość wody
– prędkość wody
nad sitem
nad sitem
- kąt obrotu
- kąt obrotu
mimośrodu
mimośrodu
napędzającego
napędzającego
tłok
tłok
Zależność prędkości tłoka v
t
,
wody pod (u) i nad sitem (u
s
)
osadzarki
od kąta obrotu mimośrodu
i drogi ziaren z- lekkich i z
1
-
ciężkich
Zasada rozdziału grawitacyjnego w
Zasada rozdziału grawitacyjnego w
płytkim strumieniu wody
płytkim strumieniu wody
Zasada wzbogacania na
stożkach Reicherta
Zasada rozdziału grawitacyjnego na stole
koncentracyjnym
Zakresy skutecznej wydajno
Zakresy skutecznej wydajno
ś
ś
ci sto
ci sto
łów
łów
koncentracyjnych Wilfley i Holman
koncentracyjnych Wilfley i Holman
Zasada wzbogacania w separatorach
strumieniowo-zwojowych
Układ wzbogacania
Układ wzbogacania
drobnych ziarn
drobnych ziarn
węgla kamiennego
węgla kamiennego
Rodzaj urządzenia
L.p.
Parametr
stół kon-
centra-
cyjny
separator
strumie-
niowy
sep.
strum.-
stożkowy
separator
strum.-
zwojowy
1.
zawartość frakcji minerałów ciężkich
w nadawie, % masowe
11,8
12,5
11,8
12,2
2.
wychód koncentratu minerałów cięż-
kich, %
17
21
21,2
30,2
3.
zawartość frakcji minerałów ciężkich
w koncentracie, % masowe
56,3
55,2
51,2
37,1
4.
uzysk frakcji minerałów ciężkich w
koncentracie, %
81,1
92,7
92,0
91,8
5.
stopień wzbogacania
4,8
4,4
4,3
3,0
6.
wydajność jednostkowa (właściwa),
Mg·h
-1
·m
-2
powierzchni roboczej se-
paratora
0,10-0,14 1,30-2,00 1,00-1,50 0,40-0,60
7.
zużycie jednostkowe energii
w KW·h
-1
·Mg
-1
0,83
-
-
-
8.
zużycie wody, m
3
·Mg
-1
4,0
1,5
1,5
6,0
Schemat budowy separtora
Schemat budowy separtora
wirówkowego typu Knelson
wirówkowego typu Knelson
Falcon SB2500 - Construction
Laboratoryjny separtor wirówkowy
Laboratoryjny separtor wirówkowy
firmy Knelson
firmy Knelson
XD70
Tanco Tantalum
Tanco Tantalum
Flowsheet
Flowsheet
FALCON C1000
FALCON C1000
FALCON C400
FALCON C400
Tailing
Tailing
Product
Product
Recycle stream
Recycle stream
SHAKING TABLE
SHAKING TABLE
Typowy układ grawitacyjnego wydzielania koncentratu złota w układzie
Typowy układ grawitacyjnego wydzielania koncentratu złota w układzie
flotacji lub ługowania z użyciem separatorów wirówkowych Knelsona
flotacji lub ługowania z użyciem separatorów wirówkowych Knelsona
TAILINGS
CONCENTRATES
AUTOMATED
KNELSON
CONCENTRATORS
STATIC
SCREEN
HOPPERS
CYCLONE OVERFLOW
TO LEACH OR FLOTATION
CYCLONES
FEED
ROD MILL
BALL MILL
TABLE
SLURRY PUMP
FINAL
CONCENTRATE
Zasada działania separatora z cieczą
Zasada działania separatora z cieczą
ciężką płytkiego
ciężką płytkiego
Obciążnik
Gęstość
obciążnika, kg/m
3
maksymalna gę-
stość cieczy
ciężkiej, kg/m
3
Piasek kwarcowy
2600
1500
Magnetyt FeO Fe
2
O
3
4900-5200
2500
Zelazokrzem (15-20% Si)
6500-7000
3200
Baryt, BaSO
4
4100-4500
3000
Piryt, FeS
2
4900-5200
3000
Wypałki pirytowe
4600-5000
3000
Galena, PbS
7500
3400
Obciążniki cieczy ciężkich
zawiesinowych
Układ technologiczny separatora WEMCO z
Układ technologiczny separatora WEMCO z
magnetytową cieczą ciężką do wzbogacania węgla
magnetytową cieczą ciężką do wzbogacania węgla
kamiennego
kamiennego
1 - zbiornik sto
1 - zbiornik sto
ż
ż
kowy
kowy
2 - cz
2 - cz
ęść
ęść
cylindryczna
cylindryczna
3 - zgarniak
3 - zgarniak
4 - zgarniak
4 - zgarniak
dwuskrzydłowy
dwuskrzydłowy
5 - rynna przelewowa
5 - rynna przelewowa
6 - podno
6 - podno
ś
ś
nik
nik
7- rynna doprowadzaj
7- rynna doprowadzaj
ą
ą
ca
ca
nadaw
nadaw
ę
ę
8
8
- przystawka uchylna
- przystawka uchylna
Separtor z cieczą ciężką
Separtor z cieczą ciężką
głęboki typu IWAR
głęboki typu IWAR
1 - separator z cieczą
1 - separator z cieczą
ciężką
ciężką
2 - zbiornik cieczy ci
2 - zbiornik cieczy ci
ęż
ęż
kiej
kiej
c.c.
c.c.
3 - zbiornik rozdzielczy
3 - zbiornik rozdzielczy
4 - zbiornik cieczy ci
4 - zbiornik cieczy ci
ęż
ęż
kiej
kiej
rozrzedzonej
rozrzedzonej
5 - przesiewacz z
5 - przesiewacz z
natryskiem
natryskiem
6 - mieszalnik do
6 - mieszalnik do
przygotowania
przygotowania
cieczy ci
cieczy ci
ęż
ęż
kiej
kiej
7 - przesiewacze
7 - przesiewacze
obciekowo-
obciekowo-
przemywaj
przemywaj
ą
ą
ce
ce
(koncentratu
(koncentratu
i odpadu)
i odpadu)
8 - regulator cieczy
8 - regulator cieczy
ciężkiej
ciężkiej
9 - klasyfikator zwojowy
9 - klasyfikator zwojowy
10- demagnetyzator
10- demagnetyzator
11- separator
11- separator
magnetyczny
magnetyczny
12- hydrocyklon
12- hydrocyklon
5
Dyna Whirlpool
Dyna Whirlpool
separator
separator
Laskowski J., Łuszczkiewicz A.,
Laskowski J., Łuszczkiewicz A.,
Przeróbka kopalin.
Przeróbka kopalin.
Wzbogacanie surowców mineralnych
Wzbogacanie surowców mineralnych
. Skrypt
. Skrypt
Politech-niki Wrocławskiej, Wrocław 1989
Politech-niki Wrocławskiej, Wrocław 1989
Drzymała J.
Drzymała J.
Podstawy mineralurgii
Podstawy mineralurgii
. Oficyna Wydawni-
. Oficyna Wydawni-
cza Politechniki Wrocławskiej, Wrocław 2001
cza Politechniki Wrocławskiej, Wrocław 2001
Blaschke Z. i inni, Górnictwo Cz.V.
Blaschke Z. i inni, Górnictwo Cz.V.
Zarys technologii
Zarys technologii
procesów
procesów
przeróbczych
przeróbczych
,
,
Skrypt AGH, Kraków, 1983
Skrypt AGH, Kraków, 1983
Blaschke W.
Blaschke W.
Technologia wzbogacania
Technologia wzbogacania
grawitacyjnego
grawitacyjnego
. T.1,Wyd. Śląsk, Katowice; T.2 i 3,
. T.1,Wyd. Śląsk, Katowice; T.2 i 3,
Wyd. Inst. Gosp. Sur. Min. , Kraków 2001
Wyd. Inst. Gosp. Sur. Min. , Kraków 2001
Laskowski T, Błaszczyński S., Ślusarek M..,
Laskowski T, Błaszczyński S., Ślusarek M..,
Wzbogacanie kopalin w cieczach ciężkich
Wzbogacanie kopalin w cieczach ciężkich
. Wyd.
. Wyd.
Śląsk, Katowice 1979.
Śląsk, Katowice 1979.
Burt R.O., 1984,
Burt R.O., 1984,
Gravity concentration technology
Gravity concentration technology
,
,
Elsevier, Amsterdam
Elsevier, Amsterdam
Literatura pomocnicza
Literatura pomocnicza