Opracował

Opracował

Dział Zarządzania

Dział Zarządzania

Bezpieczeństwem

Bezpieczeństwem

KWK Polska

KWK Polska

Wirek

Wirek

Ocena ryzyka

zawodowego

Plan prezentacji



Podstawy prawne do oceny ryzyka
zawodowego



Informacje praktyczne



Metoda szacownia ryzyka Risk Score



Przykład karty analizy ryzyka
zawodowego w RSW S.A.

Podstawy
prawne

do oceny

ryzyka
zawodowego

Podstawy prawne

Konstytucj
a

Rozporządzenie Min.
Pracy i Polityki Socjalnej
z dn. 26 września 1997

Prawo Geologiczne i
Górnicze

Ustawa z dn. 27 czerwca
1997 r. o medycynie pracy

Dyrektywa
Ramowa
Nr 89/391/EEC

Dyrektywa Nr 92/104/EEC

Dyrektywa Nr
96/82/EEC

Polska norma PN-
N-18001

Polska norma PN-
N-18002

Kodeks Pracy

Dyrektywa nr
89/391/EEC

o wprowadzeniu środków mających na

celu zachęcenie pracodawców do

poprawy warunków pracy

Zobowiązuje kraje członkowskie do uwzględnienia

wymagań Dyrektywy w krajowych przepisach

regulujących prawo pracy (Kodeks Pracy),

do ich kontroli i nadzorowania.

Dyrektywa nr
89/391/EEC

o wprowadzeniu środków mających na celu

zachęcenie pracodawców do poprawy warunków

pracy

zobowiązania pracodawców



eliminacja ryzyka



ocena ryzyka, które nie może zostać wyeliminowane



zwalczanie ryzyka, źródła zagrożenia



adaptacja pracy do indywidualnych możliwości

pracownika



uwzględnianie postępu technicznego



zastępowanie materiałów niebezpiecznych, bardziej

bezpiecznymi



opracowanie strategii zapewnienia bezpieczeństwa



dawanie priorytetu ochronom zespołowym nad

indywidualnymi



zapewnienie pracownikom odpowiednich instrukcji

pracy

Dyrektywa nr
89/391/EEC

o wprowadzeniu środków mających na celu

zachęcenie pracodawców do poprawy

warunków pracy



służby bhp



pierwsza pomoc, ochrona przeciwpożarowa,

wielkie zagrożenia



informacja dla pracowników



przedstawicielstwo pracowników a

zagadnienia bhp



szkolenie pracowników



zobowiązania pracobiorców

Dyrektywa nr
92/104/EEC

o minimalnych wymaganiach w zakresie poprawy

bhp i ochrony zdrowia pracowników

odkrywkowego i podziemnego przemysłu

wydobywczego

Pracodawca zapewnia zredagowanie i aktualizację
dokumentu dot. bezpieczeństwa i zdrowia, który
musi obejmować:



Zidentyfikowanie i ocenę zagrożeń w miejscu

pracy



Podjęcie środków w celu osiągnięcia założeń

dyrektywy



Projekt bezpiecznego użytkowania i obsługi

miejsca pracy

Dyrektywa nr
96/82/EEC

o zapobieganiu wielkim zagrożeniom



strategia zapobiegania wielkim

zagrożeniom



współpraca i wymiana informacji (efekt

domina)



raporty bezpieczeństwa pracy



plany ratunkowe na wypadek katastrofy



bezpieczeństwo publiczne



informacja o środkach prewencyjnych



informacja o poważnych wypadkach



system kontroli i nadzoru



współpraca i wymiana informacji

Konstytucja Art. 66

Każdy ma prawo do bezpiecznych i

higienicznych warunków pracy

Kodeksu Pracy Art. 226

zobowiązuje pracodawców do

informowania pracowników o ryzyku

zawodowym,

które wiąże się z wykonywaną pracą

oraz o zasadach ochrony przed

zagrożeniem

pracodawca musi umieć

zidentyfikować i ocenić ryzyko

oraz ustalić adekwatne środki profilaktyczne

Prawo Geologiczne i
Górnicze

Ustawa z dnia 27 lipca 2001 r.

Art. 73. Przedsiębiorca jest obowiązany w

szczególności:

1) rozpoznawać zagrożenia związane z ruchem

zakładu górniczego i podejmować środki
zmierzające do zapobiegania i usuwania
tych zagrożeń, w tym oceniać i
dokumentować ryzyko zawodowe
występujące w ruchu zakładu górniczego
oraz stosować niezbędne środki
profilaktyczne zmniejszające to ryzyko

Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki
Socjalnej
z dnia 26 września 1997r w sprawie
ogólnych przepisów bezpieczeństwa i
higieny pracy

Dział IV Procesy pracy,

rozdział 1. Przepisy ogólne, § 39

Pracodawca jest obowiązany oceniać

i dokumentować ryzyko zawodowe,

występujące przy określonych pracach,

oraz stosować niezbędne środki

profilaktyczne zmniejszające ryzyko.

Ustawa z dn. 27 czerwca
1997 r.
o medycynie pracy

zwiększa zakres działania służby medycyny pracy o

obowiązek rozpoznawania

i informowania pracodawców i pracujących

o możliwości wystąpienia niekorzystnych skutków

zdrowotnych będących jego następstwem.

Polskie normy

Polska norma PN-N-18001

Systemy zarządzania bezpieczeństwem i higieną
pracy

Polska norma PN-N-18002

Systemy zarządzania bezpieczeństwem i higieną
pracy- ogólne wytyczne do oceny ryzyka
zawodowego

Informacje
praktyczne

do oceny ryzyka

zawodowego

Ryzyko zawodowe
(definicja)

Jest to prawdopodobieństwo

wystąpienia niepożądanych zdarzeń

związanych

z wykonywaną pracą, powodujących

straty, w szczególności wystąpienie

u pracowników niekorzystnych skutków

zdrowotnych w wyniku zagrożeń

zawodowych występujących

w środowisku pracy lub sposobu

wykonywania pracy

Prosta forma oceny
ryzyka



Co może się wydarzyć?



Jak poważne może to być
zdarzenie?



Jakie jest prawdopodobieństwo
jego zaistnienia?



Co należy zrobić w tej sprawie?

Przykład: prace przy urządzeniach
elektrycznych

Potencjalne zagrożenia:

Porażenie prądem
elektrycznym
Poparzenie łukiem
elektrycznym

Wybuch pyłu

węglowego

Wybuch metanu

Poża
r

Przykład: prace przy urządzeniach
elektrycznych

Stosowanie środków ochrony

indywidualnej : rękawice,

okulary ochronne, odpowiednia

odzież robocza, właściwe

narzędzia pracy

Środki ochrony :

Wyłączenie urządzenia spod napięcia

Zabezpieczenie

przed

niekontrolowanym

załączeniem

Cel zarządzania
ryzykiem

Głównym celem

Głównym celem

zarządzania ryzykiem

zarządzania ryzykiem

jest osiągnięcie

jest osiągnięcie

jak najniższego poziomu

jak najniższego poziomu

ryzyka

ryzyka

w ramach możliwości zakładu

w ramach możliwości zakładu

Etapy oceny
ryzyka

Zebranie informacji potrzebnych do oceny ryzyka

zawodowego

Identyfikacja zagrożeń

Ocena ryzyka zawodowego

Wyznaczenie dopuszczalności ryzyka zawodowego

Czy potrzebne są działania

korygujące i/lub

zapobiegawcze

Opracowanie planu działań korygujących i/lub

zapobiegawczych

Realizacja planu

Okresowe

przeprowadzanie

oceny ryzyka

zawodowego

Tak

A

n

a

liz

a

r

y

zy

ka

O

ce

n

a

r

y

zy

ka

Nie

Tak

Dlaczego warto
zarządzać ryzykiem
zawodowym (1)



Dla regulacji procesu zarządzania bezpieczeństwem pracy



Dla zapewnienia skutecznej ochrony życia i zdrowia
pracowników w środowisku pracy



Dla minimalizacji strat w przedsiębiorstwie, (straty w
produkcji, straty wykwalifikowanych, często
niezastąpionych fachowców, odszkodowania)



W zależności od wielkości ryzyka wypadkowego i
chorobowego zróżnicowana składka ubezpieczeniowa

Dlaczego warto
zarządzać ryzykiem
zawodowym (2)



Dla kontroli występujących na stanowisku
pracy zagrożeń, identyfikacji i oceny ryzyka



Dla dokonania odpowiedniego wyboru
wyposażenia stanowisk pracy, materiałów oraz
organizacji pracy



Dla zapewnienia ciągłej poprawy warunków
bezpieczeństwa i higieny pracy

Koszty związane z
bezpieczeństwem pracy

koszty ubezpieczeń

wydatki na bhp

składka ZUS

ubezpieczenia

majątkowe

ubezpieczenia

pracowników

ewentualnie inne

ubezpieczenia

zakupy sprzętu

szkolenia

badania lekarskie

ochrony indywidualne

pomiary, itp.

Straty spowodowane
wypadkami

(nieubezpieczone)

odszkodowania/zasiłki/dodatki

koszty osobowe

pomoc medyczna/transport

straty materialne

naprawy/części

kary umowne/odszkodowania

straty kontraktów

strata dobrego imienia

(zwiększona stawka

ubezpieczenia)

Metoda
szacowania

ryzyka

Risk Score

Wzór oceny ryzyka

Parametry oceny wg metody RISC SCORE

X

X

strata

spowodowana

przez zagrożenie

prawdopodobieństwo

wystąpienia

straty

ekspozycja

pracownika

na zagrożenie

RYZYKO ZAWODOWE

Risk Score - potencjalne
straty

straty ludzkie

straty materialne

powyżej 10 mln USD

~ ponad 30 mln zł.

1-10 mln USD

~ 3-30 mln zł.

100 tys. - 1 mln USD

~ 300 tys.-3 mln zł.

10 – 100 tys. USD

~ 30-300 tys. zł.

1 – 10 tys. USD

~ 3-30 tys. zł.

poniżej 1 tys. USD

~ poniżej 3 tys. zł.

Opis

Wartość

Strata

100

poważna katastrofa

wiele ofiar śmiertelnych

katastrofa

kilka ofiar śmiertelnych

bardzo duża

15

40

ofiara śmiertelna

1

mała

udzielenie pierwszej

pomocy

7

duża

ciężkie uszkodzenie

ciała

3

średnia

absencja

R =

S

S

x P x E

Risk Score -
prawdopodobieństwo

50

( 1 na 2)

10

( 1 na 10)

1

( 1 na 100)

0.1

( 1 na 1 000)

0.01

( 1 na 10 000)

0.001

( 1 na 100 000)

0.0001

( 1 na 1 000 000)

mało prawdopodobne ale

możliwe

10

bardzo prawdopodobne

6

całkiem możliwe

Szansa w %

praktycznie niemożliwe

tylko teoretycznie możliwe

0.2

0.1

3

1

tylko sporadycznie możliwe

0.5

możliwe do pomyślenia

Wartość

Opis

R =

S

S x

P

x E

Risk Score - ekspozycja

10

stała

6

częsta (codziennie)

3

sporadyczna (raz na tydzień)

2

okazjonalna (raz na miesiąc)

1

minimalna (kilka razy rocznie)

0.5

znikoma (raz do roku)

Wartość

Opis

R =

S

S x P x

E

Risc Score - kategorie
ryzyka

Wartość

[ R ]

[1]

pomijalne

R < 20

żadne działania nie są

potrzebne

[2]

małe ryzyko

20 <= R < 70

należy zwrócić uwagę

[3]

średnie ryzyko

70 <= R < 200

potrzebna poprawa

[4]

wysokie ryzyko

200 <= R < 400

potrzebna natychmiastowa

poprawa

[5]

bardzo wysokie

ryzyko

r >= 400

rozważ wstrzymanie prac

Akcja

Kategoria ryzyka

R

=

S

S x P x E

Przykład karty

analizy

ryzyka

zawodowego

w Rudzkiej Spółce

Węglowej S.A.

Ryzyko zawodowe –
najechanie lub
przyciśnięcie środkiem
transportowym.

ANALIZA RYZYKA
Metodą RISC Score -

przykład zagrożenia

związanego ze stanowiskiem pracy

Maszynista lokomotywy PZ

W oddziale

TG/GPD Oddział Przewozu dołowego.

miejsce pracy

Wyrobiska przewozowe kolei podziemnej

opis zagrożenia

Najechaniem , potrącenie przez środek transportu

źródło energii

Przemieszczające się maszyny i inne urządzenia.

Typ wydarzenia

Najechanie lub przyciśnięcie środkiem transportowym

OCENA RYZYKA

bez zastosowania środków profilaktycznych

Jedna ofiara śmiertelna

lub straty od 300 tys. do 3

mln. zł

Częsta (kilka

razy w tygodniu)

Mało

prawdopodobne

270

Wysokie ryzyko -

potrzebna poprawa

Kategoria
ryzyka

Ekspozycja na
zagrożenie

Prawdopodobieństwo
wystąpienia
Ilościowa ocena
ryzyka

Potencjalne straty
materialne

ANALIZA RYZYKA
Metodą RISC Score -

przykład zagrożenia

związanego ze stanowiskiem pracy

Cieśla Torowy

W oddziale

TG/GPD Oddział Przewozu dołowego.

miejsce pracy

Wyrobiska przewozowe kolei podziemnej

opis zagrożenia

Porażenie prądem elektrycznym.

źródło energii

Prąd elektryczny o napięciu 1kV.

Typ wydarzenia

Działanie prądu elektrycznego

OCENA RYZYKA

z aktualnie stosowanymi środkami
profilaktycznymi

Jedna ofiara śmiertelna

lub straty od 300 tys. do 3

mln. zł

Częsta (kilka razy

w tygodniu)

Tylko sporadycznie

możliwe (1 na 1000)

90

Średnie ryzyko -

zalecana dalsza

profilaktyka

Kategoria
ryzyka

Ekspozycja na
zagrożenie

Prawdopodobieństwo
wystąpienia

Ilościowa ocena
ryzyka

Potencjalne straty
materialne

OCENA RYZYKA

z aktualnie stosowanymi środkami
profilaktycznymi

Środki profilaktyki dla minimalizacji ryzyka:

1. Stosowanie osłon przewodu jezdnego w miejscach

przejść dla załogi i spinania taboru .

2. Zakaz prowadzenia prac w pobliżu przewozu jezdnego.

3. Zawieszenie przewodu jezdnego na przepisowej

wysokości.

4. Prawidłowe stosowanie zabezpieczeń elektrycznych i

uszynienie ochronne urządzeń trakcji elektrycznej..

5. Zakaz napraw urządzeń elektrycznych przez osoby

nieuprawnione

6. Zabezpieczenie wyłączenia prądu trakcji elektrycznej

na czas prac wykonywanych w pobliżu przewodu
jezdnego.

7. Przepisowa trakcja dolna.

OCENA RYZYKA

bez zastosowania środków profilaktycznych

Jedna ofiara śmiertelna

lub straty od 300 tys. do 3

mln. zł

Częsta

(codzienna )

Calkiem możliwe (1

na 1000 )

90

Średnie ryzyko –

zalecana dalsza

profilaktyka.

Kategoria
ryzyka

Ekspozycja na
zagrożenie

Prawdopodobieństwo
wystąpienia
Ilościowa ocena
ryzyka

Potencjalne straty
materialne

Czy są pytania ?

Dziękujemy za uwagę.