background image

 

 

Funkcjonowanie i 

organizacja giełd 

towarowych

Opracowali:

Paweł Bałdyga

Jan Cenkier

Ewelina Jabłońska

Jakub Jałowicki

Adam Modestowicz-Dobrowolski

background image

 

 

Co to są giełdy towarowe 

?

• Są to takie rynki formalne, na których w 

określonym czasie i miejscu dochodzi do 

przeciwstawienia się podaży i popytu oraz do 

kupna-sprzedaży towarów masowych wysoko 

ujednoliconych pod względem jakości , a także 

ogłaszania kształtujących się na nich cen.

• Giełda oprócz wyżej wymienionych zadań 

przyczynia się również do standaryzacji towarów. 

Polega to na nadawaniu im ściśle określonych 

cech odnoszących się do jakości, gatunku, wagi, 

klasy. Umożliwia to przeprowadzanie transakcji 

giełdowych bez konieczności fizycznej obecności 

towarów na giełdzie.

background image

 

 

Co to są giełdy towarowe 

?

• Według Ustawy  z dnia 26 października 2000 r. giełdy 

towarowe to „zespół osób, urządzeń i środków 

technicznych zapewniający wszystkim uczestnikom 

obrotu jednakowe warunki zawierania transakcji 

giełdowych oraz jednakowy dostęp w tym samym 

czasie do informacji rynkowych, a w szczególności do 

informacji o kursach i cenach towarów giełdowych 

oraz o obrotach towarami giełdowymi”.

• W Polsce, na rynku towarów rolno-spożywczych 

instytucja giełdy towarowej nabiera coraz większego 

znaczenia i upatrywana jest jako koordynator 

aktywności rynkowej producentów, przetwórców i 

handlowców.

background image

 

 

Co jest celem 

funkcjonowania giełdy 

towarowej ?

Cel podstawowy to: 

• Usprawnianie obrotu krajowego i 

międzynarodowego. 

• W handlu międzynarodowym rola giełd 

towarowych wyraża się zwłaszcza w 

organizacji i ułatwianiu kontaktów handlowych 

krajom o różnych systemach gospodarczych. 

Giełdy są ponadto uważane za ważne 

narzędzie kształtowania koniunktury. Jest 

także możliwe wykorzystywanie instytucji 

giełd do celów politycznych.

background image

 

 

Co jest celem 

funkcjonowania giełdy 

towarowej ?

Cele nadrzędne to :

• zapewnienie rynku i regulowanie go tak, by jego uczestnicy 

korzystali z udogodnień w prowadzeniu handlu 

poszczególnymi towarami,

• ustanawianie słusznych zasad kupieckiego postępowania 

(etyki kupieckiej),

• organizowanie działań rynku poprzez ustalanie jednolitych 

reguł i standardów prowadzenia handlu (określanie 

przedmiotu transakcji, czasu prowadzenia operacji itp.),

• organizowanie dla zainteresowanych systemu informacji 

rynkowej,

• wprowadzanie mechanizmów rozstrzygania sporów, 

rozliczania transakcji i płatności zobowiązań,

• ustanawianie transakcji standardowych,

• kreowanie atrakcyjnych form inwestowania.

background image

 

 

Co jest celem 

funkcjonowania giełdy 

towarowej ?

• Cel WGT został scharakteryzowany w 

Regulaminie w punkcie 1.1 następująco:

• „Celem WGT S.A. jest organizowanie obrotu 

towarami i kontraktami w sposób 

zapewniający wszystkim uczestnikom obrotu 

jednakowe warunki zawierania transakcji, w 

których cena kształtowana jest w sposób 

publiczny, otwarty i konkurencyjny.” 

• Dla realizacji wyżej wymienionego celu 

Zarząd ma obowiązek nadzorowania i 

przestrzegania przez uczestników obrotu 

zasad zawartych w regulaminie rynku WGT 

S.A.

background image

 

 

Jakie są rodzaje giełd 

towarowych?

   Giełdy towarowe możemy podzielić 

według następujących kryteriów:

• przedmiot obrotów,
• skale działalności,
• zakres dokonywanych transakcji,
• sposób przeprowadzanej transakcji
• formę prawną giełdy,
• na swobodę dostępu.

background image

 

 

A. Podział giełd ze względu 

na przedmiot obrotów.

• Giełdy towarowe – prowadzą one handel towarami 

masowymi, jakościowo jednorodnymi oraz 
standaryzowanymi.

• Giełdy pieniężne – przedmiotem obrotu na tych giełdach 

są kruszce szlachetne, waluty obcych krajów, dewizy, 
papiery wartościowe;

• Giełdy usług – są to giełdy fachowe, zawierane są na 

nich głównie kontrakty przewozowe lub kontrakty 
dotyczące premii ubezpieczeniowych.;

• Giełdy mieszane (towarowo-pieniężne) – zawierane są 

na nich zarówno transakcje towarowe, jak i transakcje 
finansowe. 

• WGT jest giełdą towarową. 

background image

 

 

B. Podział giełd ze względu 

na skale działalności.

• Giełdy międzynarodowe (światowe) – po 

wprowadzeniu transakcji „futures” oraz systemu 

komputerowo-satelitarnemu o nazwie GLOBEX 

większość dużych giełd ma charakter 

międzynarodowy. Obecnie funkcjonuje na świecie 

około 50 giełd o znaczeniu międzynarodowym. 

• Giełdy krajowe – giełdy te „nie tylko odgrywają 

bardzo istotna rolę w obiektywizowaniu cen 

hurtowych, ale tez spełniają bardzo istotna funkcję, 

gdyż informują o koniunkturze na danym rynku.” 

• Giełdy lokalne – prowadzony jest na nich 

najczęściej hurtowy handel masowymi towarami 

produkcji rodzimej. 

• Większość funkcjonujących giełd w Polsce ma 

charakter giełd lokalnych  ;

background image

 

 

B. Podział giełd ze względu 

na skale działalności.

• WGT jest giełdą krajową, a dzięki 

internetowej platformie inwestycyjnej może 

      stać się giełdą pośredniczącą w 

handlu międzynarodowym. W tym celu 
podpisano już wstępne umowy z Uzbecką 
Giełdą Towarowa i Surowcową. Prowadzone 
były także rozmowy z giełdami towarowymi 
w Rosji i Kazachstanie. Także w planach jest 
otwieranie biur maklerskich w takich 
krajach, jak: Ukraina i Azerbejdżan

background image

 

 

C. Podział giełd ze względu 

zakres dokonywanych 

transakcji.

• Giełdy obracające wieloma 

różnorodnymi towarami, np. 

produktami rolnymi, materiałami 

energetycznymi, metalami  (giełdy 

towarowe);

• Giełdy obracające określonym 

towarem (giełdy wyspecjalizowane: 

zbożowe, cukrowe, kawy, bawełny, metali) 

• WGT zalicza się do pierwszej z tych 

kategorii.

background image

 

 

D. Podział giełd ze względu na 

sposób przeprowadzanej 

transakcji.

• Giełdy typu open outcry –transakcje kupna i 

sprzedaży na tych giełdach kojarzone są poprzez ich 

wykrzykiwanie oraz pokazywanie odpowiednich 

znaków rękami;

• Giełdy elektroniczne – transakcje na tych giełdach 

zawierane są przy użyciu komputerów, jest to bardzo 

szybko rozwijająca się forma zawierania transakcji’

• Giełdy o mieszanych technikach zawierania 

transakcji – na tego rodzaju giełdach funkcjonuje 

system open outcry, który jest dodatkowo 

wspomagany systemem komputerowym lub 

odwrotnie. 

• Na WGT można zawierać zarówno transakcje 

charaketrstyczne dla giełd typu open outcry jak i 

transakcje z użyciem komputera.

background image

 

 

E. Podział giełd ze względu 

na formę prawną giełdy.

• Giełdy kooperacyjne –są to giełdy „tworzone 

przez zrzeszenia kupców i przemysłowców, 

producentów, samorząd lokalny bądź 

indywidualnych inwestorów zainteresowanych 

zawieraniem transakcji na giełdzie.” Giełdy te 

mają najczęściej formę spółki akcyjnej. 

• Giełdy organizowane przez państwo – 

funkcjonowanie giełdy, otrzymującej statut w 

drodze ustawowej, prowadzona jest w 

granicach ściśle określonych przez państwo i 

jest podległe jego kontroli. 

• WGT jest giełdą kooperacyjną

 

background image

 

 

F. Podział giełd ze względu 

na swobodę dostępu.

• Giełdy otwarte – giełdy, na których 

dostęp do członkostwa jest dość 
łatwy;

• Giełdy zamknięte -  giełdy,  na 

których liczba członków jest ściśle 
określona, a co za tym idzie dostęp 
do członkostwa znacznie utrudniony.

• WGT jest giełdą otwartą

background image

 

 

Z czym związane jest sprawne 

funkcjonowanie giełd 

towarowych ?

Sprawne funkcjonowanie giełd 

towarowych związane jest z:

• wyborem towarów giełdowych,
• doborem uczestników giełdy i 

określeniem ich uprawnień,

• określeniem zasad dokonywania 

transakcji, współdziałaniem z 

instytucjami wspomagającymi (izby 

rozrachunkowe i domy składowe).

background image

 

 

Jakie wymogi są stawiane 

towarom dopuszczanym do obrotu 

?

Towary dopuszczane do obrotu giełdowego 

muszą spełniać określone wymogi, aby można 

było dokonywać transakcji przez upoważnionych 

pośredników (maklerów), bez okazywania produktu 

oraz bez obecności sprzedających i kupujących. 
Zatem towary te muszą być:

– masowe (ze względu na podaż i popyt),

– jednorodne (ze względu na tworzenie standardów 

jakościowych),

– trwałe (dlatego owoce i warzywa nie mogą być 

przedmiotem obrotu),

– charakteryzować się nadwyżką podaży nad popytem,

– charakteryzować się rozproszoną podażą i popytem,

– dotyczyć rynków o niepewnej wielkości popytu i podaży. 

background image

 

 

Jakie są rodzaje transakcji 

giełdowych ?

Wyróżniamy dwa podstawowe 
kryteria podziału
 transakcji 
giełdowych. Pierwszym z nich jest 
sposób rozumienia obowiązków 
stron zawierających transakcję
 
oraz sposób i skutki jej realizacji, 
drugim zaś, cel zawierania 
transakcji.

background image

 

 

Rodzaje transakcji 

giełdowych

 

(podział według pierwszego 

kryterium)

1. Biorąc pod uwagę sposób 

rozumienia obowiązków stron 
zawierających transakcję oraz 
sposób i skutki jej realizacji, możemy 
wyróżnić następujące transakcje 
giełdowe:

Transakcje rzeczywiste
Transakcje nierzeczywiste

background image

 

 

Rodzaje transakcji 

giełdowych

 

(schemat podziału według pierwszego 

kryterium)

Transakcje rzeczywiste

 Transakcje natychmiastowe, gotówkowe 

(cash, spot)

 Transakcje dostawcze (forward)

• Transakcje na towar w drodze
• Transakcje na załadowanie
• Transakcje na dostawę

Transakcje nierzeczywiste

 Transakcje terminowe (futures)
 Transakcje opcyjne

background image

 

 

Rodzaje transakcji 

giełdowych

 

(podział według pierwszego 

kryterium)

 

 Transakcje rzeczywiste – ich założeniem jest 

realne przeniesienie własności towaru ze 

sprzedającego na nabywcę w zamian za 

odpowiednia równowartość pieniężną. Wśród 

transakcji rzeczywistych wyróżniamy:

 Transakcje natychmiastowe, gotówkowe (cash, spot) – 

zapewniają niezwłoczne dostarczenie towaru na miejsce 

wyznaczone przez sprzedającego z równoczesną zapłatą 

ustalonej ceny; transakcje tego typu są powszechnie 

zawierane na wszystkich giełdach towarowych w Polsce;

 Transakcje dostawcze (forward) – w odróżnieniu od 

transakcji natychmiastowych dostawa towaru, jego odbiór i 

zapłata jest realizowana w terminie późniejszym, 

uzgodnionym przez obie strony. (Podział transakcji 

dostawczych został przedstawiony na następnym slajdzie).

background image

 

 

Rodzaje transakcji 

giełdowych

 

(podział według pierwszego 

kryterium)

 Wśród transakcji typu forward możemy 

wyróżnić :

• Transakcje na towar w drodze - dotyczą towarów już 

załadowanych i skierowanych do określonego 
miejsca, po zawarciu transakcji nabywca wskazuje 
miejsce gdzie towar ma być ostatecznie dostarczony;

• Transakcje na załadowanie – sprzedający po zawarciu 

umowy ma obowiązek załadować towar na ustalony 
środek transportu i skierować go do ustalonego 
miejsca  w wyznaczonym terminie;

• Transakcje na dostawę - sprzedający ma obowiązek 

dostarczyć towar do określonego miejsca w 
oznaczonym terminie.

background image

 

 

Rodzaje transakcji 

giełdowych

 

(podział według pierwszego 

kryterium)

Transakcje nierzeczywiste – ich 

założeniem jest skuteczny odbiór lub 
dostawa towarów, jednak są one 
zawierane po to by uchronić się przed 
stratami płynących ze zmienności cen 
lub w celu spekulowania dla 
osiągnięcia korzyści finansowych. (Typy 
transakcji nierzeczywistych zostały 
omówione na następnym slajdzie).

background image

 

 

Rodzaje transakcji 

giełdowych

 

(podział według pierwszego 

kryterium)

Wyróżniamy dwa typy transakcji nierzeczywistych:

 Transakcje terminowe (futures) można określić, jako umowę 

kupna -sprzedaży danego instrumentu finansowego, według 

wcześniej określonego standardowego, przyszłego terminu 

po cenie uzgodnionej w dniu dzisiejszym przez strony, wg 

systemu open outcry polegającego na ustnym przetargu na 

zorganizowanej giełdzie. Transakcje futures są zawierane na 

rynku zorganizowanym w taki sposób by istniała możliwość 

rozliczenia transakcji przez jedną ze stron poprzez zawarcie 

transakcji odwrotnej, w wyniku czego anulowane są 

zobowiązania dostawy przez sprzedawcę lub odbioru 

towaru przez nabywcę. 

 Transakcje opcyjne – polegają na kupnie za z góry ustaloną 

kwotę prawa do nabycia lub sprzedaży określonej ilości 

danego towaru po ustalonej z góry cenie do terminu 

wygaśnięcia danej opcji.

background image

 

 

Rodzaje transakcji 

giełdowych

(podział według drugiego 

kryterium)

2. Biorąc pod uwagę cel zawierania 

transakcji giełdowych wyróżniamy:

Transakcje spekulacyjne – „kontrahenci, 

wykorzystują zmiany cen towarów giełdowych 

w czasie, dążą do osiągnięcia zysków poprzez 

zakup i sprzedaż kontraktów terminowych. 

Mogą być zawierane w ramach gry na zwyżkę 

cen (long) lub w ramach gry o zniżkę cen 

(short).” (Bliźniak i Gontarski, 1997);

Transakcje zabezpieczające – są to 

transakcje zawierane przez sprzedawców i 

nabywców towaru rzeczywistego, których 

celem jest zabezpieczenie się przed ryzykiem 

niekorzystnej zmiany ceny towarów na rynku.

background image

 

 

Co jest przedmiotem obrotu 

giełd towarowych ?

Przedmiot obrotu funkcjonujących po 1990 r. 

giełd towarowych w Polsce ma charakter 

wielobranżowy   Głównymi przedmiotami ich 

obrotu są produkty rolne oraz ich przetwory. 

Zaliczamy tu: zboża, żywiec wieprzowy, 

mleko, ziemniaki i jego przetwory, cukier, 

tłuszcze roślinne i zwierzęce, wełnę oraz 

chmiel. Przedmiotem obrotu giełd są 

również niezbędne środki do prowadzenia 

uprawy (paliwa i nawozy sztuczne). 

Przedmioty transakcji na giełdach 

towarowych doskonale ilustruje 

zamieszczona na następnej stronie tabela. 

background image

 

 

Przedmiot 

obrotu giełd 

towarowych. 

Tabela.

background image

 

 

Przedmiot obrotu giełd 

towarowych.

Niektóre giełdy specjalizują się w 
handlu wybranymi produktami. 
Zestawienie  stanu giełd towarowych 
w Polsce i przedmiotu ich obrotu 
dokonano w tabeli zamieszczonej na 
następnej stronie.

background image

 

 

Zestawienie  

stanu giełd 

towarowych 

w Polsce i 

przedmiotu 

ich obrotu. 

Tabela.

background image

 

 

Podział grup towarowych 

na WGT S.A. 

background image

 

 

Jak zorganizowana jest 

giełda towarowa ?.

Giełdy towarowe są instytucjami 
tworzącymi swoje własne zwyczaje, 
zasady działania oraz własną 
organizację handlu dostosowaną do 
tradycji oraz przyzwyczajeń i wygody 
jej uczestników .

background image

 

 

Jakie są władze giełdy i ich 

zadania?

Najwyższą władzą giełdy jest 

Walne Zgromadzenie 

Akcjonariuszy Giełdy Towarowej
Jego zadaniami są:

– wybór pozostałych władz giełdy, czyli: 

rady giełdy, rady dyrektorów, komisji 

dyscyplinarnej, komisji rozjemczej oraz 

komisji notowań; 

– zatwierdzenie budżetu; 
– podjęcie decyzji o rozwiązaniu giełdy .

background image

 

 

Jakie są władze giełdy i ich 

zadania?

Rada giełdy sprawuje władze kontrolną 
oraz zajmuje się organizacyjnymi 
sprawami giełd, takich jak: 

– ustalanie terminów posiedzeń rady;
– zwoływanie zgromadzeń akcjonariuszy giełdy;
– przejmowanie nowych członków na giełdę; 
– ustala zwyczaje giełdowe;
– nadzoruje ustalanie i ogłaszanie kursów; 
– sprawuje piecze na prawidłowym przebiegiem 

transakcji giełdowych. 

background image

 

 

Jakie są władze giełdy i ich 

zadania?

Rada dyrektorów kieruje giełdą. W jej skład 

wchodzą osoby wybrane spośród członków giełdy. 
Komisja dyscyplinarna rozstrzyga spory natury 

etycznej, wynikające głównie z nadużycia 

zaufania kupieckiego. 
Komisji rozjemcza rozstrzyga spory 

bezpośrednio pomiędzy uczestnikami obrotu. 
Komisja notowań składa się z: członków rady 

giełdy, dyrektora biura giełdy oraz niektórych 

maklerów. Jej zadaniem jest:

– ustalanie ceduły giełdowej i publiczne jej ogłaszanie w 

formie notowań po każdorazowym zebraniu giełdowym .

background image

 

 

Jakie są dokumenty regulujące 

działalność i funkcjonowanie giełdy 

towarowej ?

 

• Statut giełdy jest podstawowym dokumentem, który 

reguluje strukturę i działalność giełdy zgodnie z 

ustawą o giełdach towarowych i kodeksem spółek 

prawa handlowego. Określa on: warunki członkostwa, 

rodzaje giełd, zakres ich działania, sposób 

powoływania władz, ich kompetencje oraz 

przeznaczenie majątku giełd w przypadku jej 

rozwiązania.

• Regulamin giełdy jest aktem prawnym, określającym 

zasady organizacji giełdy i jej funkcjonowania. 

Definiuje on przedmioty i warunki, jakie powinny być 

spełnione aby zostały dopuszczone do uczestnictwa na 

giełdzie, zasady działania akredytowanych na giełdzie 

maklerów, rodzaje transakcji giełdowych i zasady ich 

zawierania oraz opłaty na rzecz giełdy.

background image

 

 

Jakich wyróżniamy 

uczestników giełdy 

towarowej ?

Uczestnicy giełdy są to osoby, które 
bezpośrednio angażują się w 
działalność giełdy towarowej. Są to:

– członkowie  giełdy,
– tzw. niepełni członkowie giełdy 

(członkowie stowarzyszeni),

– maklerzy giełdowi (brokerzy),
– goście giełdy.

background image

 

 

Uczestnicy giełdy 

towarowej.

• Członkami giełdy mogą być zarówno osoby fizyczne 

jak i wyspecjalizowane instytucje. Kandydat na 

członka giełdy powinien: 

• charakteryzować się nieskazitelnym charakterem, odpowiednim 

wykształceniem i odpowiedzialnością finansową;

• posiadać poręczenie jednego lub dwóch dotychczasowych 

członków giełdy;

• odkupić członkostwo od innej osoby, która przestaje być 

członkiem giełdy w momencie sprzedaży. Członkostwo posiada 

swoją cenę, która zmienia się w zależności od koniunktury na 

giełdzie. 

• liczba członkowstw, a co za tym idzie uczestników giełdy jest 

zazwyczaj ograniczona. Członkowie giełdy mogą w pełni 

korzystać z całej infrastruktury i udogodnień giełdowych. 

Członkostwo pozwala na zawieranie transakcji giełdowych, 

uczestnictwo w walnych zgromadzeniach członków oraz czynne i 

bierne prawo wyborcze do władz giełdy.

background image

 

 

Uczestnicy giełdy 

towarowej.

• Niepełni członkowie giełdy nie posiadają czynnego i 

biernego prawa wyborczego do władz giełdy oraz nie mogą 

korzystać ze zniżek w opłatach operacyjnych przysługujących 

członkom giełdy.

• Maklerem giełdy towarowej może być wyłącznie osoba 

fizyczna umieszczona na liście maklerów prowadzonej przez 

Komisję Papierów Wartościowych i Giełd. Maklerzy są 

powoływani na całym świecie jako zaprzysiężeni znawcy 

danego rynku do pośrednictwa w dokonywania transakcji 

giełdowych. Postępowanie i zachowywanie się maklerów 

powinno być odpowiedzialne oraz zgodne z obowiązującym 

kodeksem etycznym. Działają na zlecenie i rachunek wyłącznie 

swojego klienta, pobierając za to odpowiednią prowizję.

• Goście giełdy są to osoby stanowiące specyficzną grupę 

uczestników giełdy, która jest uprawniona do zawierania 

transakcji giełdowych za pośrednictwem maklerów i członków 

giełdy. Mogą oni wejść i przebywać na giełdzie w towarzystwie 

osoby do tego uprawnionej.

background image

 

 

Jakie są jednostki 

wspierające 

funkcjonowanie giełd 

towarowych? 

 Biura brokerskie

 Izby rozrachunkowe

 Domy składowe

background image

 

 

Jednostki wspierające 

funkcjonowanie giełd towarowych.

Biuro brokerskie jest to firma, 
której zadaniem jest kojarzenie 
giełdowych ofert kupna i sprzedaży, 
za co otrzymuje prowizję. Biura takie 
możemy określić jako największe 
ogniwo pomiędzy nabywca towaru a 
jego sprzedawcą. 

background image

 

 

Jednostki wspierające 

funkcjonowanie giełd towarowych.

Biuro brokerskie

Możemy wyróżnić osiem warunków, które musi spełnić biuro 

brokerskie by odnieść sukces:

1.

Dostarczanie informacji do klienta – im biuro brokerskie 

posiada dokładniejsze informacje o jakimś producencie, tym 

łatwiej jest mu pozyskać klienta;

2.

Edukowanie przez biuro własnych lub potencjalnych klientów – 

celem tej edukacji jest zapoznanie potencjalnego klienta z 

giełdą, nauczenie go korzystać z instrumentów giełdowego 

handlu;

3.

Właściwa organizacja pracy biura brokerskiego;

4.

Szybkość rozliczeń – wpływa to na kolejne decyzje 

inwestycyjne klientów, co prowadzi do zwiększenia obrotów i 

zysków;

5.

Posiadanie przez biuro dobrej księgowości;

6.

Umiejętne zarządzanie ryzykiem;

7.

Zdolności mediacyjne – biuro pełni role mediatora pomiędzy 

handlującymi a klientami;

8.

Rozwiniętą bazą danych statystycznych. 

background image

 

 

Jednostki wspierające 

funkcjonowanie giełd towarowych.

Izby rozrachunkowe stanowią odrębną instytucję 

finansową lub są integralną częścią giełdy. W obu 

przypadkach ich członkami są: międzynarodowe domy 

komisowe, producenci towarów, niezależne firmy handlowe, 

a także instytucje finansowe. Do zadań izby należy: 

zapewnienie bezpieczeństwa finansowego transakcji i ich 

rozliczanie, pobieranie i gromadzenie wadiów, prowadzenie 

raportów handlowych oraz regulacja dostaw. Nie jest ona 

pośrednikiem w zawieraniu transakcji, jedynie „kojarzy” 

ofertę sprzedającego z ofertą kupującego. Izby 

rozliczeniowe w stosunku do wszystkich kontrahentów 

giełdy występuje jako strony trzecie, ponieważ pełnia 

funkcję kupującego w stosunku do każdego sprzedającego i 

na odwrót. W przypadku, gdy któryś z członków umowy nie 

wywiązuje się z płatności obowiązkiem Izby jest zapewnić 

wykonanie kontraktu. 

background image

 

 

Jednostki wspierające 

funkcjonowanie giełd towarowych.

Domy składowe są to instytucje, które na 

podstawie umowy świadczą giełdzie usługi składu 

w oparciu o zasady określone w obowiązujących 

przepisach i warunki zastrzeżone  w umowie 

zawartej pomiędzy składem a giełdą oraz 

regulamin danego domu składowego.
Składy lokalizowane są w miejscowościach, które 

giełdy uznają za miejsce dostawy towaru, a także 

bazę wyznaczania ceny. Dokumentem 

potwierdzającym przyjęcie towaru na skład jest 

dowód składowy, zwany również warantem. Domy 

składowe służą głównie do gromadzenia 

nadwyżek giełdowych. 

background image

 

 

Sesje rynku towarowego

na WGT S.A.

• Sesje ciągłe
• Sesje przetargowe w systemie 

IGT - Internetowa Giełda 
Towarowa
 

• Sesje przetargowe na parkiecie 

WGT S.A.

• Rynek terminowy 

background image

 

 

Sesje ciągłe

• Sesje ciągłe odbywają się od poniedziałku do 

piątku w godzinach od 9:00 do 14:00.

• Oferty powinny być przekazane na piśmie lub 

za pośrednictwem urządzeń 

telekomunikacyjnych. Oferta powinna 

zawierać: 

– nazwę Członka WGT S.A. składającego ofertę,

– rodzaj oferty,

– nazwę, ilość, jakość, lokalizację towaru,

– limit ceny,

– rodzaj transakcji,

– datę przekazania oferty, datę ważności oferty oraz 

podpis osoby upoważnionej do składania oferty.

background image

 

 

Sesje ciągłe

• Transakcja zostaje zawarta z chwilą 

przyjścia oferty, która jest 
niezwłocznie potwierdzona w karcie 
zawarcia transakcji, podpisana przez 
maklerów złożona w Komisji Obrotu. 
Ceny zawartych transakcji są na 
bieżąco ogłaszane w sposób 
dostępny dla uczestników obrotu.

background image

 

 

Sesje przetargowe w systemie 

IGT - Internetowa Giełda 

Towarowa

• Sesje przetargowe przeprowadzane są przy 

zastosowaniu platformy IGT. W przetargu 
biorą udział jedynie brokerzy posiadający 
licencję rynku towarowego. Przystąpienie do 
systemu IGT wymaga przyznania certyfikatu 
dopuszczającego dla każdego brokera 
uczestniczącego w sesji. Certyfikat 
zobowiązuje do uznania podpisów złożonych 
w formie elektronicznej przez maklerów w 
ramach IGT na równi z podpisem odręcznym. 

background image

 

 

Zawieranie 

transakcji w 

systemie 

Internetowej 

Giełdy 

Towarowej - 

IGT

Rejest

r Ofert

w

syste

mie

IGT

Klient 
kupujący

Biuro 

maklerskie 

akredytow

ane przy 

WGT S.A.

Klient 
sprzedając
y

Biuro 

maklerskie 

akredytow

ane przy 

WGT S.A.

Broker rynku 

towarowego 

posiadający 

certyfikat 

dopuszczający 

brokera do 

uczestnictwa w 

IGT na WGT S.A.

Broker rynku 

towarowego 

posiadający 

certyfikat 

dopuszczający 

brokera do 

uczestnictwa w 

IGT na WGT S.A.

Komisja obrotu

Komisja sesyjna

wniose

k o 

kupno 

formie 

przetar

gu

wniosek 

sprzeda

ż w 

formie 

przetar

gu

Transport 
fizycznego 
towaru

background image

 

 

Sesje przetargowe na 

parkiecie WGT S.A

• Sesji przetargowej na parkiecie WGT 

S.A. przewodniczy Przewodniczący 
Komisji Sesyjnej. Podaje on do 
wiadomości: przedmiot 
poszczególnych przetargów, ceny 
wywoławcze, termin zapłaty ceny, 
wielkość postąpienia. Przetarg 
zaczyna się od podania ceny towaru.

background image

 

 

Zawierani

transakcji 

towarowyc

h na 

parkiecie 

WGT S.A. 

background image

 

 

Rynek terminowy

• Transakcje terminowe zawierane są w oparciu 

o oferty brokerów przekazywane ustnie. 
Oferta sprzedaży lub nabycia kontraktu 
powinna być wykrzyczana przez brokera w 
sposób jednoznaczny i zrozumiały dla 
wszystkich brokerów. Zgłoszenie oferty z 
korzystniejszą ceną powoduje anulowanie 
poprzednio zgłoszonej oferty. Cena 
korzystniejsza to: cena niższa w przypadku 
ofert sprzedaży oraz cena wyższa w 
przypadku oferty kupna. 

background image

 

 

Zawieranie 

transakcji 

terminowy

ch w 

systemie 

„open 

outcry” na 

WGT S.A.

Klient kupujący

Komisja sesyjna

Biuro 

maklerskie 

akredytowane 
przy WGT S.A.

Klient 
sprzedający

Biuro 

maklerskie 

akredytowane 
przy WGT S.A.

              

PIT

    Broker  kupujący       Broker 
sprzedający

Broker 

komunikuje się 

za pomocą 

głosu i 

sygnałów 

przekazywanyc

h rękoma

Broker 

komunikuje

 się 

za pomocą

 

głosu i 

sygnałów 

przekazyw

any

ch rękoma

Komisja obrotu

Broker kupujący 
przekazuje kopię 
„karty zawarcia 
transakcji”

Nie znają się  na 
wzajem

Broker-Członek 

WGT S.A.

Broker-Członek 

WGT S.A.

Członek Izby 

Rozliczeniowej

Członek Izby 

Rozliczeniowej

Izba 

Rozliczeniowa

Rejestracja 

transakcji i 

rozliczanie

Dla kupujące Izba 

Rozliczeniowa jest 

sprzedawcą kontraktu

Dla sprzedającego Izba 

Rozliczeniowa jest kupującym 

kontrakt

background image

 

 

Transakcje terminowe 

dostępne na WGT S.A. 

Rynek 

termino

wy

(futures

)

Sektor walutowy:

Kontrakty terminowe na USD/PLN
Opcje na kontrakty terminowe na 

USD/PLN

Kontrakty terminowe na EUR/PLN

Opcje na kontrakty terminowe na 

EUR/PLN

Kontrakty terminowe na CHF/PLN

Opcje na kontrakty terminowe na 

CHF/PLN

Kontrakty terminowe na EUR/USD

Opcje na kontrakty terminowe na 

EUR/USD

Kontrakty terminowe na EUR/HUF
Kontrakty terminowe na EUR/CZK

Sektor towarowy:

Kontrakty terminowe na 

pszenicę konsumpcyjną

Kontrakty terminowe na 

pszenicę paszową

Kontrakty terminowe na 

żywiec wieprzowy

Sektor obligacji 

Skarbu Państwa::

Obligacje Skarb 

Państwa 2 letnie

Obligacje Skarb 

Państwa 5 letnie

Obligacje Skarb 

Państwa 10 letnie

Sektor 

krótkoterminowych stóp 

procentowych:

Kontrakty terminowe 1M 

WIBOR

Kontrakty terminowe 3M 

WIBOR


Document Outline