PODSTAWY
PODSTAWY
LOGISTYKI
LOGISTYKI
TEMAT: STRATEGIA
ZAOPATRZENIA
Proces zaopatrzenia
Zaopatrzenie – kompleksowe
gospodarowanie wszystkimi
niezbędnymi czynnikami produkcji
(przedmiotami zaopatrzenia) w
przedsiębiorstwie
Przedmioty zaopatrzenia:
materiały
dobra inwestycyjne
siła robocza
środki finansowe
Logistyka zaopatrzenia
w łańcuchu dostaw
- kopalnia
- huta
- firma produkująca blaszane
pojemniki
- producent żywności
- sklep detaliczny
- złożoność systemów
Gospodarka
materiałowa
Pod względem treści gospodarkę materiałową
można ująć jako system zaopatrzenia
przedsiębiorstwa, który:
zapewnia gotowość dostaw i gotowość
produkcyjną według przyjętych zasad
technicznych i ekonomicznych,
obejmuje działania od rynku zaopatrzenia poprzez
stopnie tworzenia wartości w przedsiębiorstwie
aż do rynku zbytu,
jest zintegrowaną koncepcją zarządzania i
organizacji, włączoną w strategiczne i
organizacyjne procesy planowania, podejmowania
decyzji i kontroli w przedsiębiorstwie.
Cele i zadania gosp.
materiałowej
Cele zintegrowanej gospodarki
materiałowej
przedsiębiorstwa:
utrzymania zdolności
konkurencyjnej na rynku,
uzyskanie określonego poziomu
rentowności
Cele i zadania gosp.
materiałowej
Zadaniem gospodarki materiałowej jest
przy tym zrównoważenie wzajemnie
sprzecznych celów
Wysoki poziom obsługi dostaw przeciwko dążeniu
do ograniczenia kosztów kapitałowych i
magazynowania,
Wysoki jakościowy standard materiałów przeciwko
dążeniu do uzyskania niskich kosztów
materiałowych,
Niski poziom zamrożenia kapitału przeciwko
wysokiemu poziomowi gotowości dostawcy.
Zintegrowana gosp.
materiałowa
Gospodarkę materiałową można określić
"zintegrowaną", jeżeli uda się jej osiągnąć
optimum między wymienionymi
konkurencyjnymi celami cząstkowymi jak:
niskie koszty zakupów,
wysoki poziom obsługi dostaw,
niski poziom zamrożenia kapitału,
optimum między wzajemnie konkurencyjnymi
celami sfer funkcjonalnych przedsiębiorstwa -
produkcji i zbytu.
Decyzje w sferze
zaopatrzenia
Wytwarzać czy kupić? - chodzi o ustalenie,
które części, zespoły lub komponenty będą wytwarzane w
przedsiębiorstwie, a które kupowane,
Ile kupić? - odpowiedź na to pytanie to często stosowanie
wielu procedur planowania uwzględniających potrzeby
rynku, możliwości wytwórcze przedsiębiorstwa oraz wielu
czynników wewnętrznych i zewnętrznych,
Gdzie kupić? - wybór źródeł zakupu i
dostawców,
Kiedy kupić? - odpowiedź na to pytania,
powstaje na podstawie zastosowania
odpowiednich modeli, tzw. polityki zakupów.
Instrumenty
prognozy, programy i plany sprzedaży wyrobów
oraz
ich części składowych,
dokumentacja techniczna, obejmująca jednostkowe
i
zbiorcze normy zużycia i zapasów materiałów, wykazy
części typowych (tzw. handlowych) i specjalnych
(nabywanych w ramach kooperacji), wykazy
asortymentów
materiałowych zalecanych do stosowania, ...
Instrumenty
katalogi materiałów dostępnych na rynku,
cenniki,
informatory, oferty, prospekty reklamowe, wszelkie
informacje z wystaw i targów,
wykazy dostawców (nazwy, adresy, nr
telefonów,faksów, itd.) oraz wszelkie informacje na
temat cen,upustów, okresów realizacji zamówień,
solidności, jakości wyrobów itp.
indeksy materiałowe, wykazy komórek i
stanowisk
będących odbiorcami poszczególnych
materiałów.
Określanie „cenności”
materiałów
W zaopatrzeniu, podobnie jak w sterowaniu
zapasami, ze względu na bardzo duże liczby
pozycji materiałów przepływających przez
przedsiębiorstwo, przywiązuje się
szczególne znaczenie do tych pozycji, które
decydują o wartości zakupów, zużycia i
zapasów
Klasyfikacja ABC
Ogół materiałów dzielimy na grupy
w
punktu widzenia ich "cenności".
Jest to
klasyfikacja asortymentów
materiałów w
przekroju trzech klas A B C
Klasyfikacja ABC
Klasa A obejmuje te materiały, które mają
największy udział w zużyciu (zapasach,zakupie),
a
jednocześnie stanowią nieliczny zbiór
asortymentów
Klasa C to asortymenty najtańsze, w niewielkim
stopniu partycypujące w zużyciu (zakupie,
zapasach), ale jednocześnie obejmujące bardzo
liczny asortyment.
Klasa B zawiera pozostałe pozycje
asortymentowe.
Określanie „cenności”
materiałów
Po przypisaniu wszystkich
asortymentów do poszczególnych klas,
różnicuje się zasady planowania
potrzeb,zamawiania, sterowania
zapasami itp.
Szczególną uwagę zwraca się na
materiały klasy A, "mniejszą" na
pozycje klasy B i odpowiednio C.
Zmniejsza się w ten sposób zakres
problemu, co pozwala
na koncentrację uwagi na pozycjach
wewnętrznych,
determinujących wyniki działalności
przedsiębiorstwa
Planowanie potrzeb
materiałowych
W polskiej terminologii pojęcie popyt
odnosi się do rynku,zaś "popyt
wewnętrzny" (np. wydziału
(zapotrzebowania)
W literaturze zachodniej pojęcie popyt
stosuje się częstokroć niezależnie od
miejsca jego zaistnienia, używane jest
również pojęcie - materiałowe potrzeby
produkcyjne
Planowanie potrzeb
materiałowych
W literaturze spotyka się również określenia:
potrzeby zależne (zapotrzebowanie na surowce,
materiały, podzespoły, zespoły itp. Wywoływanego
przez zapotrzebowanie na inną pozycję poddawaną
przetworzeniu w przedsiębiorstwie)
potrzeby niezależne (nie są związane z żadnym
zapotrzebowaniem materiałowym, a wynikają z
popytu zewnętrznego - potrzeb rynku
Planowanie potrzeb
materiałowych
Potrzeby niezależne nie są
związane z
żadnym zapotrzebowaniem
materiałowym,a wynikają z
popytu zewnętrznego (potrzeb
rynku)
Planowanie potrzeb
materiałowych
Potrzeby niezależne (popyt pierwotny) wynikają
głównie z prognoz popytu, natomiast
materiałowe
potrzeby zależne - z obliczeń bezpośrednich
Obliczenia te wykonuje się w ramach systemu
planowania potrzeb materiałowych (PPM) - w
literaturze anglojęzycznej znany jest pod nazwą -
Materials Requirements Planning (MRP)
Planowanie potrzeb
materiałowych
Podstawą obliczenia potrzeb
zależnych,
zapotrzebowania na materiały i
elementy kooperacyjne są:
• plan produkcji wyrobu gotowego
• jego konstrukcyjne rozwinięcia
(zespoły, podzespoły, części).
Kryteria wyboru źródeł
zakupu
dążenie do minimalizacji
łącznych kosztów związanych z
zakupem materiałów,
utrzymywaniem zapasów i
stworzeniem podstaw do
niezakłóconego przebiegu
produkcji.
Kryteria wyboru źródeł
zakupu
Kryteria wyboru dostawców są
zróżnicowane - jedne z nich
mogą mieć charakter
podstawowy, inne uzupełniający
(pomocniczy).
Kryteria wyboru
dostawcy
oferowane jednostkowe ceny
produktów,
proponowane terminy dostaw, ich
elastyczność i ścisłość sprecyzowania
(doba, tydzień, dekada, miesiąc...),
odległość dostawcy, związane z nią
koszty transportu oraz podmiot je
ponoszący,
Kryteria wyboru
dostawcy
jakość materiałów - przedmiot
dostawy; rozpatrywana z punktu
widzenia możliwości określania
szczególnych wymagań; jakość
wykonania (dotrzymywania ustalonych
norm lub warunków technicznych),
solidność dostawcy pod względem
terminowości dostaw, kompletności i
dotrzymywania ustalonych warunków
płatności,
oferowane warunki płatności,
zwłaszcza terminy