Miesiączka Krwawienia nieprawidłowe Zespół napięcia przedmiesiączkowego Krwawienia nieprawidłowe

Miesiączka

Krwawienia nieprawidłowe

Zespół napięcia

przedmiesiączkowego

Seminarium

Paweł Radwan

III Katedra Ginekologii i Położnictwa w

Łodzi

Kierownik Katedry

prof. Jan Wilczyński



Cykl miesiączkowy



Terminologia zaburzeń

miesiączkowych



Krwawienia



Bolesne miesiączki



Zespół napięcia

przedmiesiączkowego

Cykl miesiączkowy



Cykl miesiączkowy

układ podwzgórzowo-przysadkowy

hormony steroidowe

cykl jajnikowy

cykl endometrialny

cykl szyjkowy

Podwzgórze

GnRH

Noradrenalina

Adrenalina

Neuropeptyd
Y

Beta-
endorfina

Dopamina

Melatonina

Przysadka

Jajniki

LH FSH

Progesteron

Estrogen

Macica

FSH i LH



Glikoproteina łańcuch alfa/

beta



Alfa identyczna dla hormonów tropowych



FSH



kom ziarniste



aromatyzacja

androgeny-estrogeny



FSH stymuluje rozwój i wzrost pęcherzyków





kom tekalne



cholesterol



androgeny



LH stymuluje proces owulacji rozwój ciałka

żółtego

Aktywina/inhibina



Produkcja – kom ziarniste



Aktywina stymuluje wydzilelanie FSH,

hamuje ACTH



Inhibina hamuje wydzielanie FSH



Folistatyna- przysadka mózgowa

hamuje wydzielanie i syntezę FSH

Hormony steroidowe jajnika



C21 steriody - progestageny

kortykosteroidy



C19 - androgeny



C18 – steroidy

Steroidogeneza – Gdzie?

Jajnik

Nadnercza

Łożysko

Estrogeny C-18

Produkcja – jajnik, łożysko

E1 Estron :



Po menopauzie, 6x mniej aktywny



Obwodowa konwersja Androstendionu



Metabolit B-estradiolu

E2 BetaEstradiol



Największa aktywność biologiczna



Stężenia rośnie podczas cyklu 50pg



400 pg owulacja



Produkcja: jajnik ,

konwersja z androgenów



W wątrobie metabolizowany do estriolu



60% związane z albuminami 38 % SHBG

E3 Estriol



Najsłabsze działanie biologiczne



Osłabia działanie proliferacyjne innych estrogenów na

endometrium.

Estrogeny działanie

Działanie biologiczne



II/III rzędowe cechy płuciowe



Proliferacja

endometrium



Zwiększenie masy mięśniowej macicy



Rozluźnienie mięśni okrężnych szyjki, zwiększenie

produkcji przeźroczystego śluzu ułatwiającego

penetracje plemników



Pobudzanie wzrostu i złuszczania komórek

nabłonkowych pochwy



Wzrost nabłonka kanalików i pęcherzyków w

gruczole sutkowym



Libido

Estrogeny



Zwiększenie syntezy SHBG, CBG, TBG



Działanie prozakrzepowe zwiększenie

czynników II, VII, IX, X zmniejszenie

fibrynogenu i antytrombiny



Hamowanie procesu osteolizy, pobudznie

kościotworzenia



Zatrzymanie wody w ustroju



Poprawa elastyczności tkanek



Korzystny wpływ na stan psychoemocjonalny

Gestageny



C-21



Progesteron – naturalny gestagen



Produkcja : ciałko żółte, łóżysko



0,9 ng/ml



20 ng/ml



Wydalany głównie z moczem –

glukuronian pregnandiolu

Gestageny

Działanie biologiczne



Zmiany sekrecyjne w

endometrium

przygotowujące do ciąży



Rozpulchnienie i przekrwienie mięśnia macicy ,

spadek kurczliwości , perystaltyki jajowodów



Śluz szyjkowy – gęsty nieprzepuszczalny dla

plemników



Zmiany w nabłonku pochwy (grupowanie i

zwijanie się komórek)



Działanie synergistyczne z estrogenmi w

gruczołach sutkowych ( rozplem kanalików i

pęcherzyków)

Gestageny



Podwyższenie temperatury ciała



Spadek hipoglikemizującego

działania insuliny



Działanie diuretyczne – hamowanie

działanie aldosteronu w nerkach



Działanie antyandrogenne –

blokowanie 5-alfa-reduktazy



Wzrost syntezy glukoagonu

Androgeny



C-19



nadnercza, jajnik (kom wnękowe,

tekalne)



Testosteron

25% jajnik, 25%nadnercza,50%

konwersja androstendion



Androstendion

(jajnik, nadnercza)



Dehydroepiandrosteron ~

95 %

nadnercza

Androgeny

Działanie



II/III rzędowe cechy płuciowe



Zwiększenie masy mięśniowej



Przyspieszanie kostnienia nasad

kości, kościotworzenie



Libido



Hirsutyzm, trądzik

Endometrium

FAZA PROLIFERACYJNA

5-14 dc

•

Zależna od stężenie estrogenów

•

Proliferacja nabłonka

•

Zwiększenie liczby i objętości

gruczołów

•

Zwiększenie unaczynienia

FAZA SEKRECYJNA

15-28 dc

•

Progesteron

•

Zwiększenie grubości

endometrium

•

Gruczoły, grubsze faliste, nabłonek

gruczołowy grubieje

•

Tkanka łączna podścieliska

grubieje

FAZA NIEDOKRIWNIA
Kilka godzin

• Lizosomy Fosfolipazy

• Wzrost produkcji PGF2alfa

• Skurcz tętnic spiralnych

• Obumarcie warstwy
czynnościowej

FAZA MIESIĄCZKOWA

•

Złuszczenie warstwy czynnościowej

•

1-5 dzień cyklu

•

Pozostaje warstwa podstawna

•

0,5 mm

Faza proliferacyjna



6-13 dc



Zależna od stężenie estrogenów



Proliferacja nabłonka



Zwiększenie liczby i objętości

gruczołów



Zwiększenie unaczynienia

Warstwa czynnościowa

Warstwa gąbczasta

Warstwa zbita

Faza sekrecyjna



15-28 dc



Progesteron



Zwiększenie grubości endometrium



Gruczoły, grubsze faliste, nabłonek

gruczołowy grubieje



Tkanka łączna podścieliska grubieje

Faza niedokrwienia i

miesiączkowa

Spadek E2/Progesteronu

Zmiana przepuszczalności błon

Lizosomalnych  Fofsolipazy

Nasilona produkacja PGF2alfa

Skurcz nn spiralnych

Obumarcie w. czynnościwej

Ponowny napływ krwi do

tt. spiralnych

ZŁUSZCZENIE miesiączka

Faza miesiączkowa



Złuszczenie warstwy czynnościowej



1-5 dzień cyklu



Pozostaje warstwa podstawna



0,5 mm



Menarche 1 miesiączka w życiu 9-16

rż

Zaburzenia miesiączkowania

Terminologia



Menarche –

1 miesiączka w życiu 9-16 rż

średnio 13 rż



Eumenorrhoea

– regularne

miesiączkowanie co 28 +/- 4 dni o

prawidłowej obfitości i czasie trwania

Utrata krwi 30-70 ml , najcześciej cykle

owulacyjne i majace przebieg dwufazowy



Amenorrhoea primaria

- pierwotny brak

miesiączki do 16 rż



Amenorrhoea paraprimaria

– 1 miesiączka

wywołana farmakologicznie

Zaburzenia miesiączkowania

Terminologia



Amenorrhoea secundaria

– wtórny brak

miesiączki, gdy brak miesiączki > 3 mies



Oligomenorrhoea

- rzadko występujące

miesiączki

Nieregularne/ odstępy między

miesiączkami >35 dni

Najczęściej w cyklach jednofazowych

Fizjologia - dziewczęta pierwsze 2 lata

miesiączkowania ale >18 rż należy ustalić

przyczyny

Zaburzenia miesiączkowania

Terminologia



Hypomenorrhoea - skąpe miesiączki

Utrata krwi <30 ml , 1-2 dni

Przyczyna pierwotna

• Hipoplazja jajników
• POF

Przyczyna wtórna

• Czynnościowa
niewydolność podwzgórza

• Hiperprolaktynemia
• Zespół Aschermana

Zaburzenia miesiączkowania

Terminologia



Hypermenorrhoea – nadmierne obfite

miesiączki > 100 ml

Długość cykli i czas krwawienia prawidłowe



Menorrhagiae – bardzo obfite krwawienie

miesiączkowe. „Obfite krwotoczne

miesiączki”

Mięśniaki podśluzówkowe

Polipy

Przerosty błony śluzowej macicy

Zmiany zapalne

Zaburzenia krzepnięcia

Zaburzenia miesiączkowania

Terminologia



Metrorrhagia –

przedłużające się

krwawienia

nie mające

charakteru

cyklicznego

Metrorrhagia iuvenilis -

młodocianych >10 dni

Metrorrhagia climacterica -

krwawienie pojawia się 12 miesięcy

po menopauzie

Zaburzenia miesiączkowania

Terminologia



Dysmenorrhoea – bolesne

miesiączkowanie



Algomenorrhoea – bolesne

miesiączkownie + objawy

wegetatywne :

Bóle głowy, nudności, wymioty,

zasłabnięcia, utraty przytomności

Klasyfikacje zaburzeń

miesiączkowania

Klasyfikacja wg WHO 1976 r

Klasyfikacja uwzględniająca podział

kliniczny

3 Klasyfikacja zaburzeń

miesiączkowania oparta na

określeniu stężenia gonadotropin

Źródło krwawienia



Macica?



Pochwa?



Srom?



Cewka moczowa?

Etiologia?

Różna… w zależności od

wieku rozrodczego

Wywiad



Wiek!!



Przeszłość ginekologiczna, chirurgiczna, choroby współistniejące

(HA, zaburzenia krzepnięcia?…)



Okres rozrodczy ??(młodociana, po menopauzie, współżyje??)



Data pierwszej misiaczki



Data ostatniej miesiączki



Długość trwania cykli, regularne? Czas trwania miesiączki



Okoliczności pojawienia się krwawienia, czas ??( w terminie

miesiączki/poza??)



Samoistne/ Spowodowane stosunkiem płciowym?



Wygląd krwi (żywoczerwona/ciemna/ zhemolizowana)



Nasilenie krwawienia (plamienie/mierne/obfite ze skrzepami)



Objawy dodatkowe : bóle brzucha, upławy, nudności wymioty…

(objawy ciąży?)



Leki (antykoagulanty, antykoncepcja, HTZ)



Data ostatniego badania cytologicznego

Badanie



RR/HR



wstrząs??



Badanie brzucha



Oglądanie warg

sromowych



Badanie we wzierniku

Źródło krwawienia,

wygląd krwi, nasilenie

krwawienia



Badanie per vaginam



Badanie per rectum



Badanie piersi

Badania dodatkowe



Morfologia, Grupa krwi, Rh , odczyn

Coombsa



Czas krzepnięcia, czas krwawienia



B HCG +++



USG sonda dopochwowa

Macica : kształt, wielkość,

grubość

endometrium

Jajniki : guzy, torbiele



Histeroskopia

Okres reprodukcyjny

Etiologia- przyczyny

organiczne



Ciąża I Trymestr:

Ciąża pozamaciczna

Poronienie

Zaśniad



II/III Trymestr

Przedwczesne odklejanie łożyska

Łożysko przodujące

Okres reprodukcyjny

Etiologia- przyczyny

organiczne



Srom/Pochwa

Uszkodzenie sromu pochwy, ciało obce, rak

endometrioza zewnetrzna (rzadkosć)



Szyjka macicy

Rak szyjki macicy

– badanie we wzierniku

+wycinki

Polip w kanale szyjki

– wykręcenie +/-

wycinki z kanału

Endometrioza

– rzadkie

Uszkodzenie mechaniczne

Okres reprodukcyjny

Etiologia- przyczyny organiczne



Jama macicy

Mięśniak podśluzówkowy

USG +/- histeroskopia/

HSG

Rak endometrium

–

Histeroskopia/łyżeczkownie

jamy macicy

Polip endometrialny

–

USG + Histeroskopia

HSG

Adenomioza

–”rozsiana lub miejscowa obecność

endometrium

wewnątrz myometrium”



wieloródki

po 35 rż

Objawy :

menorrhagia, dysmenorrhoea (USG/ MRI

)

Okres reprodukcyjny

Etiologia- przyczyny

organiczne



Jajniki

Guzy jajników hormonalnie czynne :

Ziarniszczak

(

folliculoma) E + P

Otoczkowiak

(

thecoma

) E

Okres reprodukcyjny

Etiologia - infekcje



Zapalenia pochwy i sromu



Zapalenia szyjki macicy



Zapalenie błony śluzowej macicy



Zapalenie przydatków

Mierne krwawienie upławy, bolesne
badanie, +/- temperatura….

…

Okres reprodukcyjny

Etiologia – przyczyny

czynnościowe

Zaburzeniea równowagi

hormonalnej Estrogeny/gestageny



Krwawienie/plamienie podczas owulacji



Krwawienie przed miesiączką –

zmniejszone wydzielanie progesteronu

(niedoczynność fazy lutealnej)



Krwawienie po miesiączce – małe

wydzielanie estrogenów na początku

cyklu

Okres reprodukcyjny

Etiologia –przyczyny

jatrogenne



IUD – wkładka wewnątrzmaciczna



Atrofia endometrium przy stosowaniu

gestagenów



Leczenie przeciwkrzepliwe

Etiologia - inne



Zaburzenia krzepnięcia

Trombocytopenie

Choroba Willebranda

Niewydolność wątroby

Białaczki

Niedoczynność tarczycy

Krwawienia po menopauzie

Etiologia- przyczyny organiczne



Srom/Pochwa

Starcze zapalenie pochwy

Spadek estrogenów



Atrofia śluzówki

Leczenie :

estrogeny miejscowo (Oekolp)

Rak sromu

Wycinki celowane

Uszkodzenia mechaniczne

Ciało obce

Krwawienia po menopauzie

Etiologia- przyczyny

organiczne



Szyjka

Rak szyjki macicy

Polip

Uszkodzenie mechaniczne

owrzodzenie szyjki związane z wypadaniem

narządów płciowych

Krwawienia po menopauzie

Etiologia- przyczyny

organiczne



Jama macicy

Rak Endometrium

Histeroskopia + wycinki / Łyżeczkowanie

jamy macicy

Mięśniaki podśluzówkowe/śródścienne

(macica mięśniakowata)

Polip endometrialny

Mięsak podścieliska – b. rzadko

Krwawienia po menopauzie

Etiologia- przyczyny

organiczne



Jajniki

Ziarniszczak

Otoczkowiak

Każdy guz jajnika u pacjentki po

menopauzie jest szczególnie

podejrzany ,wymaga pilnej

diagnostyki i interwencji chirurgicznej

Krwawienia Etiologia -

infekcje



Zapalenia pochwy i sromu



Zapalenia szyjki macicy



Zapalenie błony śluzowej macicy



Zapalenie przydatków

Niedobór E + P

Mierne krwawienie upławy, bolesne
badanie, +/- temperatura….

…

Krwawienia po menopauzie

Etiologia - przyczyny

czynnościowe



Rozrost Endometrium

Po menopauzie :

Estron

Grubość Endometrium <4-5 mm ( 8mm HTZ)

Endometrium

> 12mm podejrzenie

nowotworu/stanu przednowotworowego

Długotrwała stymulacja nabłonka gruczołowego

przy niedoborze progesteronu



rozrost

Rozrost gruczołowy złożony z atypia

– 30-50%

ryzyko współistnienia raka endometrium!!!

Krwawienia po menopauzie

Etiologia - przyczyny

czynnościowe



Rozrost Endometrium

Leczenie

Radykalne

Hysterectomia

Oszczędzające

Hormonoteriapia

– Gestageny



Provera 10mg/dz 14 dni każdego miesiąca



Depo-Provera 400 mg 1x w miesiacu



Provera 10 mg/dz terapia ciągła



Orgametril/Duhaston teriapa ciagła lub 14 dni

każdego miesiąca

Histeroskopowa ablacja endometrium



gdy

rozrost prosty/złożony

bez cech atypii

Okres dojrzewania

Krwawienia młodocianych

Etiologia – zaburzenia czynnościowe

Układ podwzgórze-przysadka



dojrzewanie



Niedoczynność lutealna – zjawisko

fizjologiczne

Niedobór progesteronu



hiperestrogenizm

względny

Wzrost aktywności fibrynolitycznej

endometrium

Ścieczenie nn. krwionośnych bł. śluzowej

endometrium

Okres dojrzewania

Krwawienia młodocianych

Leczenie

Zahamowanie krwawienia



leki p/krwotoczne: kwas tranksemowy

(Exacyl), Cyclonamine



gestageny 3-5 dni

. Leczenie uzupełniające 2-4 cykle

Gestageny 16-25 dc

Antykoncepcja (ostrożnie!)

Nie łyżeczkować

ZAPAMIETAJ!!!

KRWAWIENIE



Kobieta w wieku rozrodczym/młodaciana



Ciąża pozamaciczna (

beta HCG

+++)



Kobieta po menopauzie



Rak endometrium (USG,

Łyżeczkowanie jamy

macicy/Histeroskopia + biopsja

endometrium

Dysmenorrhoea

(Algomenorrhoea)– pierwotne

bolesne miesiączkowanie



Definicja

Występowanie w czasie miesiączki

dolegliwości bólowych w dole brzucha

Mogą towarzyszyć nudności wymioty

biegunki ogólne osłabienie

Brak procesów patologicznych (stany

zapalne miednicy mniejszej, endometrioza,

wady rozwojowe macicy i pochwy)



Częstość występowania

3-12 %

Młode dziewczyny

Dysmenorrhoae – pierwotne

bolesne miesiączkowanie



Patofizjologia

Wzrost amplitudy i częstości skurczów

mięśnia macicy, podwyższenie napięcia

spoczynkowego mięśnia macicy

We krwi miesiączkowej :

Wzrost PGF alfa – czynnik wywołujący skurcz naczyń



niedokrwienie macicy



bół

Wzrost stężenia leukotrienów

Wzrost ADH – krew żylna

Dysmenorrhoae – pierwotne

bolesne miesiączkowanie



Rozpoznanie

Wywiad : Ból najsilniejszy w 1 dniu

miesiączki

Badanie ginekologiczne + USG



Brak patologii

Histeroskopia

Laparoskopia

Dysmenorrhoae – pierwotne

bolesne miesiączkowanie



Leczenie

NLPZ

Kwas mefanemowy (Mefacid) 500mg

3x dziennie

Naproxen 250-500mg 3 x dziennie

Ibuprofen 200-400 mg 3 x dziennie

Leki podawać z posiłkami

Antykoncepcja doustna

Dysmenorrhoae – wtórne

bolesne miesiączkowanie



2% kobiet



Kobiety 30-40 rok życia



Etiologia

Stany zapalne, mięśniaki macicy, endometrioza,

adenomioza, wady rozwojowe macicy i pochwy



Objawy

Bóle zaczynające przed miesiączka trwające do końca

krwawienia , dolegliwości w okolicy krzyżowej,



Rozpoznanie

Wywiad , badanie gin, USG, Histeroskopia,

Laparoskopia



Leczenie :

Leczenie przyczyny

Zespół napięcia

przedmiesiączkowego (PMS –

premenstrual syndrome



Definicja

Powtarzające się, występujące w drugiej

fazie cyklu (faza przedmiesiączkowa)

dolegliwości psychiczne i somatyczne o

znacznym nasileniu ograniczające

aktywność kobiety

Przedmiesiączkowy zespół dysforyczny

Amerykańskie Towarzystwko Psychiatryczne

Częstość występowania objawów

zespołu napięcia przedmiesiączkowego



Objawy psychiczne

Ospałość zmęczenie 92%

Drażliwość 91%

Zmienność nastroju 81%

Depresja 80%

Mała odporność na hałas 65%

Niska samoocena 65 %

Uczucie niepewności 65%

Obniżone libdo 65%

Niepokój o przyszłość 65%

Brak koncentracji

zapominanie 47%



Objawy

somatyczne

Wzdęcia brzucha 90%

Napięcie piersi 85%

Trądzik, łojotok 71%

Nadmierny apetyt ,

krwawienie 70%

Bóle głowy i wymioty 70%

Arytmia serca 13%

Zmiany naczyniowe 13%

Zawroty głowy 13%

Zespół napięcia przedmiesiączkowego

(PMS) – premenstrual syndrome



Objawy

Tuż po jajeczkowaniu

Nasilają się aż do 5 dnia przed miesiączką

Ustępują po miesiączce

Nasilają się po porodzie



Etiologia

1.Neuroaktywne metabolity progesteronu powstające w oun



1000 x bardziej silniejsze od barbiuturanów ( działanie

anksjolityczne, analgetyczne, anastetyczne )

Działają poprzez receptory GABA-A

2. Dieta?? Duża ilość węglowodanów z mała ilością białka

(wzrost serotniny)

3. Niedobór wit. B12 i Mg

Zespół napięcia przedmiesiączkowego

(PMS – premenstrual syndrome



Leczenie

Estrogeny….??- krótko

Antykoncepcja doustna…??- może pogłębić depresje..

Danazol??



korzystnie na lęk, ale objawy niepożadane

BZD



krótko…

TLPD



objawy niepożądane



Kwas acetylosalicylowy



Betablokery: atenolol



SSRA – fluoksetyna, paroksetyna 70%

skuteczne



Buspiron

Przypadek kliniczny

35- letnia C2P0 OM 10 dni temu zgłosiła się do ginekologa z

przetrwałym obfitym krwawieniem ze skrzepami z dróg rodnych .

Czuje się słaba i zmęczona. Zawsze miała obfite miesiączki ale od

kilku miesięcy zauważa wydłużenie się miesiączek. Skarży się na

ściskające bóle w dole brzucha. Podczas miesiączki zużywa po 2

opakowania podpasek. Cykle trwają od 28-35 dni

Antykoncepcja : prezerwatywy

Leki : Ibuprofen co 6 h



Przeszłość ginekologiczna

1 miesiączka 13 rż Cytologia bz .

Aborcja 16 rż , Poronienie 10 hbd 2 lata temu



Wywiad internistyczny bz



Nie pali, alkohol okazjonalnie



Wywiad rodzinny : Matka ojciec HA , Matka 4 porody 1 poronienie

Dziadek zmarł na raka płuc

Badanie ginekologiczne



Macica nieco powiększona, ruchoma,

tkliwa , wyczuwalne dwie zmiany

wielkości pomarańczy na przedniej /

tylnej ścianie



Przydatki bz

Badania laboratoryjne???



Morfologia , Gr Krwi

HB 9.0 , HCT 27 % Leu 7 tys, PLT 200

tys



BetaHCG -



APPT 28 s (20 -35)

Czas krwania 7 min (6-9)

Diagnoza



Menorrhagia



Mięśniaki macicy



Anemia

Leczenie ??



Czy chce zajść w ciaże…??

NIE



Histerectomia per vaginam –

usuniecie macicy przez pochwę

TAK



Usunięcie mięśniaków podśluzówkowych (histeroskopia operacyjna)

Usunięcie mięśniaków środściennych (laparoskopia /laparotomia)

Przypadek kliniczny 2

61- letnia pacjentka C2P0 zgłosiła się do ginekologa z krwawieniem

z dróg rodnych trwającym od 2 tyg. Czuje się słaba i zmęczona.

Krwawienie : krew i skrzepy. 1 epizod krwawienia po menopauzie



Przeszłość ginekologiczna

1 miesiączka 13 rż Cytologia bz . OM 11 lat temu

C2PO



Wywiad internistyczny HA ciśnienie 150/95 hipercholesterolemia

Otyłość BMI 32 , Cukrzyca DM2



Operacje : Laparoskopowe usunięcie pęcherzyka żółciowego 6 lat

temu



Wywiad rodzinny : Matka ojciec HA , Matka 4 porody



Leki : Prestarium 2 mg , Simvasterol 20 mg, Metformax 850mg

3xdz

Badanie ginekologicze



Macica zanikowa



Przydatki niebadalne



We wzierniku : Krwawienie

Badania laboratoryjne???



Morfologia

HB 12.0 , HCT 32 % Leu 8 tys., PLT

230 tys.



APPT 32 s (20 -35)

Czas krwania 9 min (6-9)



Wyłyżeczkowanie jamy macicy



badanie hist- pat

Ca endometrium

Leczenie



Panhysterectomia – Usunięcie macicy

z przydatkiami + węzły biodrowe

Bad hist. pat



Ca. endometrii IA

Ograniczony do endometerium

Zapamiętaj



Krwawienie po menopauzie pomyśl o

raku endometrium !!!



Czynnik ryzyka

otyłość,

nieródka



Łyżeczkownie jamy macicy



Panhysterectomia +/- węzły

Które z poniższych zaburzeń jest najczęstsza

przyczyną wtórnego bolesnego

miesiączkowania



A Endometrioza



B Wady rozwojowe przewodów Mullera



C Zapalenie nn. Miednicy mniejszej



D Mięśniaki macicy



E Nowotwór jajnika

Medycyna Praktyczna : Program Edukacyjny Akredytowany

przez PTG

Styczeń 2007

Które z poniższych zaburzeń jest najczęstsza

przyczyną wtórnego bolesnego

miesiączkowania

ODP : A Endometrioza

Występowanie błony śluzowej macicy ( kom gruczołowe + zrąb) poza

jamą macicy



Częstość występowania 7-15% kobiet miesiączkujących

50 % z wtórnym bolesnym miesiąćzkowaniem

WEŹ POD UWAGĘ WYSTĘPOWANIE ENDOMETRIOZY W :

Niepłodność

Zespół bólowy miednicy mniejszej

Bolesne miesiączkowanie

Dyspareunia – bolesne współżycie

Które z poniższych leków są lekami

pierwszego rzutu w przypadku bolesnego

miesiączkowania



A NLPZ



B paracetamol



C inhibitory cykloksygenazy



D DTA



E Danazol



F Żaden z powyższych

Medycyna Praktyczna : Program Edukacyjny Akredytowany

przez PTG

Styczeń 2007

Najczęstszym powikłaniem

histeroskopii jest :



A Zator gazowy



B Zespół przewodnienia



C Zespół Ashermana



D Zakażenie



F Perforacja ściany macicy

Medycyna Praktyczna : Program Edukacyjny Akredytowany

przez PTG

Styczeń 2007

Document Outline