Inflacja i bezrobocie w
Polsce
w okresie transformacji
Inflacja i bezrobocie w
Polsce
w okresie transformacji
Program gospodarczy rządu
powołanego we wrześniu 1989 r.
zakładał:
Stabilizację gospodarki
(zrównoważenie rynku i stłumienie
ogromnej inflacji)
Zasadniczą transformację systemu
społeczno - gospodarczego
(urynkowienie
i prywatyzację gospodarki)
Źródła napięć inflacyjnych
w okresie 1985-1992
Tendencja do kształtowania się popytu
globalnego
na
poziomie
przewyższającym
możliwości
jego
zaspokojenia
polityka
państwa
polegająca
na
preferowaniu
rozwoju
działów
wytwarzających dobra inwestycyjne w
porównaniu z działami produkującymi
dobra konsumpcyjne
Stosowanie przez państwo
socjalistyczne polityki tłumienia cen
wywołało następujące zjawiska:
Niska dynamika wzrostu cen,
trudności z nabywaniem towarów,
łapownictwo, sprzedaż towarów po
cenach niższych od oficjalnych,
przywileje dla niektórych grup ludności
w nabywaniu towarów,
osłabienie skłonności do oszczędzania,
osłabienie motywacji do pracy w
związku
z
trudnościami
racjonalnego
wydatkowania dochodów.
Program liberalizacji
i stabilizacji gospodarki
Zapoczątkował w styczniu 1990 r.
zasadniczą transformację systemu
gospodarczego w Polsce
Wybrane wskaźniki ekonomiczne
Polski w latach 1985-1996
Rok
Średnia
roczna
stopa
wzrostu
PKB (%)
Stopa
bezrobocia
(w %
ogółu siły
roboczej)
Średnia
roczna
stopa
inflacji
(%)
Przeciętna
miesięczna
płaca
realna
(rok
poprzedni
= 100
Zadłużenie
zagranicze
(w mld $
USA)
1985
-
-
15,0
-
33,3
1989
0,2
-
257,2
109,0
42,0
1990
-11,6
6,3
586,0
75,6
48,4
1991
-7,0
11,8
71,1
99,7
48,4
1992
2,6
13,6
42,4
97,3
47,0
1993
3,8
16,4
34,6
97,1
47,2
1994
5,2
16,0
37
100,5
42,1
1995
7,6
14,9
26,8
103,0
43,9
1996
6,1
13,2
9,4
105,7
40,5
Wskaźniki cen towarów i usług
konsumpcyjnych w latach 1995-2004
(analogiczny okres roku poprzedniego =100)
0
20
40
60
80
100
120
140
19
95
19
96
19
97
19
98
19
99
20
00
20
01
20
02
20
03
20
04
I kwarta
I I kwartał
I I I kwartał
I V kwartał
Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych z Głównego Urzędu Statystycznego w Warszawie
Bezrobocie w okresie
transformacji
Pojawienie się nadwyżek podaży
pracy, jawne bezrobocie
Tendencje
wzrostowe
liczby
zarejestrowanych bezrobotnych od
1990 r. (maksymalna wartość w
końcu lipca 1994 wynosząca 16,9%
zasobów siły roboczej)
Zasoby bezrobocia a
sytuacja na rynku pracy
Dwa modele wzrostu bezrobocia:
Wysokie napływy do zasobu bezrobocia
i nieco niższe, ale również wysokie
odpływy z zasobu bezrobocia (w kraju
dokonującym transformacji systemowej
ten
model
powinien
znaleźć
zastosowanie)
Umiarkowane
napływy
do
zasobu
bezrobocia i bardzo niskie odpływy
z zasobu bezrobocia
Stopa bezrobocia
w latach 1990-1996
0
2
4
6
8
10
12
14
16
18
I
II III IV
V
VI VI
I
VI
II
IX
X
XI XI
I
1990
1991
1992
1993
1994
1995
1996
Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych z Głównego Urzędu Statystycznego w Warszawie
WZROST CEN TOWARÓW I USŁUG KONSUMPCYJ NYCH W
POLSCE W LATACH 1980-2002
109,4 121,2
200,8
122,1 115 115,1 117,7 125,2
160,2
685,8
170,3
143 135,3132,2127,8 119,9114,9111,8
107,3110,1 105,5 101,1
351,1
0
100
200
300
400
500
600
700
800
19
80
19
81
19
82
19
83
19
84
19
85
19
86
19
87
19
88
19
89
19
90
19
91
19
92
19
93
19
94
19
95
19
96
19
97
19
98
19
99
20
00
20
01
20
02
LATA
W
Z
R
O
S
T
C
E
N
(
W
%
)
WSKAŹNIKI CEN
TOWARÓW I USŁUG KONSUMPCYJNYCH
W LATACH 1989 - 2003
0
100
200
300
400
500
600
700
800
19
89
19
90
19
91
19
92
19
93
19
94
19
95
19
96
19
97
19
98
19
99
20
00
20
01
20
02
20
03
Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych GUS
WSKAŹNIKI CEN
TOWARÓW I USŁUG KONSUMPCYJNYCH
W LATACH 1989 - 2003
351,1
685,8
170,3
143 135,3132,2127,8119,9114,9111,8107,3110,1105,5101,9100,8
0
100
200
300
400
500
600
700
19
89
19
90
19
91
19
92
19
93
19
94
19
95
19
96
19
97
19
98
19
99
20
00
20
01
20
02
20
03
Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych GUS
Ruch zatrudnieniowy
w woj. lubelskim w latach 1980-
2003
PRZYJĘCIA
ZWOLNIENI
A
19801985 198919901991 199
2
199319941995199619971999 200
0
2001 200
2
2003
0
1000
0
2000
0
30000
40000
50000
60000
70000
80000
90000
Źródło: Wojewódzki Urząd Pracy w Lublinie