ZABIEGI Z WYKORZYSTANIEM
CIŚNIENIA
HYDROSTATYCZNEGO
WODY
1. kąpiele całkowite
2. kąpiele obejmujące ¾ powierzchni
ciała
3. półkąpiele
4. kąpiele nasiadowe
5. kąpiele rąk, ramion, stóp i nóg
Kąpiel całkowita
Polega na zanurzeniu w wodzie ciała
leżącego ponad stawami barkowymi aż
do brody. W ten sposób prawie cała
powierzchnia ciała zostaje poddana
działaniu bodźców termicznych i
mechanicznych kąpieli. Kąpiel
całkowita nie może być stosowana w
niewydolności krążenia.
Kąpiel chłodna lub zimna
Kąpiel w wodzie o temp. 8-20 st. C, trwa od kilku
sekund u osób nieprzyzwyczajonych do zimna,
do 20 sekund. W czasie kąpieli powinno się
wykonywać energiczne ruchy, aby przyspieszyć
wystąpienie odczynu naczyniowego.
Działanie: Kąpiel ta stanowi silny bodziec do
wytwarzania ciepła przez zwiększenie
przemiany materii; działa pobudzająco i
odświeżająco.
Wskazania: Może być pobierana tylko przez
osoby ze zdrowym sercem i zdrowym układem
naczyniowym; zaleca się ją w otyłości i
zatruciach metalami.
Przeciwwskazania: Niewydolność krążenia,
choroby serca i naczyń krwionośnych, skurcze
naczyń, skłonność do drgawek, silna nerwica
ogólna, choroby układy moczowego i jelit,
nerwobóle, zapalenia nerwów, niedokrwistość,
ogólne osłabienie, choroby reumatyczne.
Kąpiel letnia
Wykonuje się ją w wodzie o
temperaturze
28-33 st. C. Przez 10-20 minut.
Wskazania: Choroba Basedowa, niskie
ciśnienie tętnicze krwi, astma
oskrzelowa, rozedma płuc, duża
pobudliwość nerwowa.
Kąpiel o temperaturze
obojętnej
Wykonuje się ją w wodzie o
temperaturze
34-36 st. C. Czas kąpieli wynosi 15-20
minut.
Wykonanie: Pacjent wchodzi do wanny
napełnionej wodą o odpowiedniej
temperaturze. Podczas kąpieli nie
wykonuje ruchów. Działanie zwiększają
dodatki do wody np. odwarów z ziół.
Działanie: Uspokajające i nasenne.
Wskazania: Nerwobóle, niedokrwistość.
Przeciwwskazania: Niskie ciśnienie
krwi, wyczerpanie, niewydolność
krążenia.
Kąpiel łagodnie ciepła
Wykonywana jest w wodzie o
temperaturze
ok. 37 st. C. Czas trwania kąpieli wynosi
15-20 minut.
Działanie: Powoduje rozluźnienie mięśni
szkieletowych, zmniejsza pobudliwość
mięśni i ich napięcie w porażeniach
spastycznych, stwardnieniu rozsianym,
pląsawicy i szpotawości stawów.
Przeciwwskazania: Niewydolność
krążenia, duże wyczerpanie, niskie
ciśnienie krwi.
Kąpiel gorąca
(zanurzeniowa)
Wykonywana jest w wodzie o temperaturze
40-43 st. C. Czas trwania kąpieli wynosi 1-4
minuty, przy czym kąpiel należy zakończyć
przed wystąpieniem potów.
Wykonanie: Do wody wchodzi się powoli. W
kąpieli należy zachować się spokojnie.
Początkowo występują dreszcze. Występuje
paradoksalny odczyn naczyniowy:naczynia
ulegają skurczowi. Następnie pojawia się
uczucie ciepła.
Działanie: Pobudzające, odświeżające,
zwiększa siłę.
Wskazania: Tylko u osób zdrowych,
szczególnie sportowców.
Przeciwwskazania: Wszystkie choroby.
Kąpiel przegrzewająca
●
Szczególna odmiana kąpieli o
stopniowo wzrastającej temperaturze,
mająca na celu podwyższenie
temperatury części rdzennej ciała.
Wykonywana jest w wodzie o
temperaturze początkowej 35-36st. C,
podnoszonej stopniowo co 5min o 1st.
C do końcowej temperatury 40 (42)st.
C.
Kąpiel przegrzewająca
Wykonanie: Pacjent powinien leżeć
wygodnie, w całkowitym odprężeniu.
Podczas kąpieli należy kontrolować co 5
min. tętno na tętnicy szyjnej.
Wskazania: Rwa kulszowa, zapalenie
wielonerwowe.
Przeciwwskazania: Osłabienie serca i
krążenia, zaburzenia ukrwienia serca,
miażdżyca naczyń krwionośnych.
Kąpiel 3/4
Temperatura wody wynosi 36-38 st. C.
Czas trwania kąpieli wynosi 10-15
minut.
Działanie: Działanie zależy od czasu
trwania kąpieli – przy krótszym czasie
trwania działa uspokajająco, przy
dłuższym pobudzająco.
Wskazanie: Niepokój ogólny,
niedokrwistość, stany napięcia
nerwowego, zaburzenia snu.
Przeciwwskazania: Niewydolność
krążenia.
Półkąpiel
Stanowi słabszy bodziec niż kąpiel
całkowita i kąpiel 3/4. W półkąpieli
pacjent siedzi, jest zanurzony w wodzie
do wysokości grzebienia biodrowego.
Wysokość słupa w wannie wynosi ok
25-30 cm.
Półkąpiel zimna
Temperatura wody wynosi 15-20 cm. Czas
trwania 5-10 cm.
Wykonanie: Przed kąpielą należ ogrzać ciało.
Pacjent pomału i ostrożnie wchodzi do wanny
wypełnionej do połowy (ok. 20-25cm), zimną
wodą. Najpierw kuca, potem, siadając, prostuje
nogi. Pozostaje w tej pozycji 5-10 sek.,
ewentualnie zwilżając okolicę serca. Po wyjściu
z wanny pacjent osusza okolicę lędźwiową i
krzyżową i wchodzi do ogrzanego łóżka. Podaje
mu się ciepłą herbatę.
Wskazania: Nerwicowe dolegliwości sercowe.
Przeciwwskazania: Osłabienie krążenia, skurcze
naczyń krwionośnych, choroby układu
moczowego i jelit, reumatyzm, skłonności do
drgawek.
Półkąpiel gorąca
Temperatura wody wynosi 40-45st. C, a
czas trwania 4-6 min.
Wykonanie: Pacjent siada w wannie
wypełnionej do połowy gorącą wodą;
nie zanurza w wodzie rąk. Zabieg
kończy się przed wystąpieniem potów,
z chwilą wystąpienia uczucia gorąca.
Przed wyjściem z wanny pacjent
powinien obmyć sobie twarz, okolicę
serca i kark zimną wodą.
Kąpiele nasiadowe
Kąpiele nasiadowe obejmują dolną
część ciała do wysokości pępka i górną
część ud z wyłączeniem pozostałych
części kończyn dolnych. Są
wykonywane w wannach specjalnym
kształcie, mających odpowiednie
oparcia dla rąk i grzbietu. Można ją
jednak wykonywać też w zwykłej
wannie. Wówczas pacjent siada tak,
aby stopy były oparte o górną krawędź
wanny lub o stołeczek wstawiony do
wanny, co pozwala na zanurzenie w
wodzie tylko górnych części ud.
Kąpiele nasiadowe
Przykłady:
kąpiel nasiadowa zimna
kąpiel nasiadowa o temperaturze
obojętnej
kąpiel nasiadowa ciepła lub gorąca
kąpiel nasiadowa o wzrastającej
temperaturze wody
kąpiel nasiadowa zimnocieplna
Kąpiele kończyn dolnych
Zimna kąpiel stóp
Temperatura wody wynosi ok. 12-18st.
C. Czas trwania od 15sek. Do 2 minut.
Odmianę zimnej kąpieli stóp stanowi:
- brodzenie w wodzie,
- bieganie boso po rosie,
- bieganie boso po śniegu,
- chodzenie boso.
Kąpiele kończyn dolnych
Do zimnej kąpieli stóp i jej odmian odnosi się
generalna zasada wodolecznictwa: im
zimniejsza jest woda, tym lepiej, ale tym
krócej się ją stosuje.
Wykonanie: Przed zabiegiem należy ogrzać
pacjentowi stopy. Następnie wkłada się je do
naczynia wypełnionego zimną wodą, tak by
sięgała do łydek. Czas trwania kąpieli wynosi
ok. 15-60sek.
Podczas zimnej kąpieli stóp należy okryć
resztę ciała.
Kąpiele kończyn dolnych
Działanie: Powoduje czynne miejscowe
przekrwienie tkanek, przemieszcza krew z
mózgu i górnych części ciała. Działa
hartująco, uspokajająco, nasennie, zwiększa
odporność na infekcje i napięcie ścian żył.
Wskazania: Bóle głowy, bezsenność,
krwawienie z nosa, zaburzenie krążenia
żylnego, przegrzanie, stany po stłuczeniu,
nerwica serca, zmęczenie stóp.
Przeciwwskazania: Ostre choroby infekcyjne
układu moczowego, dreszcze, zimne
stopy,niewydolność wieńcowa, wysokie
nadciśnienie krwi, ostre podrażnienie nerwu
kulszowego, skłonność do kurczu mięśni
nóg.
Kąpiele kończyn górnych
Polegają na zanurzeniu w wodzie jednej
lub obydwu rąk, przedramion i ramion
do połowy. Najczęściej wykonuje się
kąpiele rąk o stopniowo wzrastającej
temperaturze, zmiennocieplne i
gorące. Wskutek odruchowych
połączeń obszarów skóry kończyn
górnych poddanych zabiegowi z
narządami klatki piersiowej wywierają
korzystne działanie na oskrzela, płuca,
naczynie wieńcowe serca.
Specjalne kąpiele lecznicze
- kąpiele z ćwiczeniami ruchowymi
(hydrogimnastyka)
- kąpiel z równoczesnym zabiegiem
rozciągającym kręgosłup
- kąpiel za wzmocnieniem działania
wyporu wody
- masaż podwodny
- podwodny natrysk biczowy
- kąpiele wirowe
- hydromasaż w wannach
wieloosobowych typu jacuzzi
Kąpiele z dodatkami
gazowymi
- kąpiele tlenowe
- kąpiele perełkowe
- kąpiele piankowe
- kąpiel z dodatkiem odwaru z siana
- kąpiel z dodatkiem odwaru ze słomy
owsianej
- kąpiel z dodatkiem wyciągu ze skrzypu
polnego
- kąpiel z dodatkiem odwaru z sosny
- kąpiel z dodatkiem odwaru z rumianku
- kąpiel z dodatkiem odwaru z kory
dębu
- kąpiel z dodatkiem odwaru z tymianku
pospolitego
- kąpiel lawendowa
- kąpiel rozmarynowa