1
ODDZIAŁYWANIE PÓL
ELEKTROMAGNETYCZNYCH
2
ODDZIAŁYWANIE PÓL
ELEKTROMAGNETYCZNYCH
Naturalne pola ziemskie towarzyszą człowiekowi od
prapoczątków i pomimo dość znacznych wartości
człowiek nie odczuwa ich istnienia.
natężenie naturalnego pola elektrycznego:
E ~ 0,1 – 0,5 kV/m przy ładnej pogodzie
E ~ 3 – 20 kV/m przy burzowej pogodzie
indukcja/natężenie pola magnetycznego:
B ~ 40 – 80 T H = 32-64 A/m
3
Pola elektromagnetyczne
Wprowadzenie przez człowieka wielu urządzeń
elektroenergetycznych spowodowało powstanie źródeł
pola elektrycznego i magnetycznego.
• Wartość natężenia pola elektrycznego
jest proporcjonalna do napięcia E ~ U
• Wartość pola magnetycznego zależy od
wartości prądu H ~ I
Pola elektryczne i magnetyczne pochodzące od
urządzeń
elektroenergetycznych
są
polami
wolnozmiennymi o częstotliwości 50 – 60 Hz, o
ewentualnej szkodliwości tych pól mówi się w
przypadku urządzeń wysokich i najwyższych napięć.
4
Pola elektromagnetyczne
Badania nad wpływem pól elektromagnetycznych na
środowisko i zdrowie ludzi prowadzone są od ponad
trzydziestu lat. Na podstawie wyników wprowadzane
sa w wielu krajach – także w Polsce – normy, przepisy i
zalecenia zmierzające do ograniczenia natężenia pól
elektromagnetycznych oraz hałasu, powstającego
podczas eksploatacji linii i stacji
elektroenergetycznych.
5
Oddziaływanie pól elektromagnetycznych
6
Oddziaływanie pól elektromagnetycznych
7
Zalecenia dotyczące ochrony przed wpływem
pól elektromagnetycznych
W przypadku pól elektromagnetycznych o częstotliwości
50 Hz ograniczenia podstawowe określono w
stosunku do:
• indukcji magnetycznej (B),
• gęstości prądu (J).
Poziomy odniesienia to wartości podane w celu
umożliwienia praktycznej oceny ryzyka
Jako poziomy odniesienia podawane
sa:
• natężenie pola elektrycznego (E),
• natężenie pola magnetycznego (H),
• indukcja magnetyczna (B),
• gęstość mocy (S),
• prąd w kończynach (I
L
).
8
Zalecenia dotyczące ochrony przed wpływem
pól elektromagnetycznych o częstotliwości 50
Hz
Poziomy odniesienia dla pola
elektromagnetycznego 50 Hz
• poziom natężenia pola elektrycznego wynosi
5 kV/m,
• poziom natężenia pola magnetycznego wynosi
80 A/m,
• indukcja magnetyczna – 100 mikrotesli (μT)
9
Najwyżs
ze
dopuszc
zalne w
środowis
ku
natężeni
a pola
elektrycz
nego E
10
Pola
elektryczn
e
11
Pola
magnetycz
ne
12
Pola
magnetycz
ne
13
Wpływ czynników
.
Zakrojona na szeroką skalę badania na zwierzętach
wskazują,
że pola
elektromagnetyczne bardzo
niskich częstotliwości nie są zdolne wywołać
chorób i trwałych uszkodzeń systemów
fizjologicznych, nawet przy natężeniach
wielokrotnie większych od tych, z którymi człowiek
styka się w warunkach codziennego użytkowania
urządzeń zasilanych prądem przemiennym, a także
przebywając w pobliżu linii napowietrznych i
urządzeń elektroenergetycznych.
14
Efekty biologiczne
Pola elektromagnetyczne
są czynnikiem o słabej
aktywności i nie mogą
upośledzić czynności
organizmu, jednakże
działają na organizmy żywe
i powodują przepływ
prądów w strukturach
organizmów.
Czy te skutki mogą być
niebezpieczne dla
zdrowia?
Jak na razie nie ma na to
wiarygodnej odpowiedzi. Nie
można też wykluczyć
oddziaływania pola
magnetycznego na struktury
komórkowe.
15
Graniczne dopuszczalne wartości
Graniczne dopuszczalne wartości natężenia pola
elektrycznego i magnetycznego
Ustalenia polskich przepisów dotyczących wartości
natężenia pola elektrycznego nie odbiegają od
ustaleń norm i przepisów innych krajów i zawarte
są w Rozporządzeniu Ministra Środowiska z 30
października 2003 w sprawie dopuszczalnych
poziomów pól el-mag…. Dz.U. nr 192 z 2003r. poz.
1883.
Wiele krajów nie normuje w ogóle granicznych
dopuszczalnych natężeń pól elektrycznych i
magnetycznych.
W Polsce przebywanie bez ograniczeń możliwe jest
w obszarze, gdzie natężenie pola elektrycznego nie
przekracza wartości
E = 1 kV/m , a pola magnetycznego H
50
= 60
A/m
16
Pole w otoczeniu linii
17
Pola elektryczne
18
Wartości pól
19
Wartości pól
20
Rozkład pola elektrycznego pod liniami
elektroenergetycznymi
21
Pola magnetyczne
Rozporządzeniu Ministra Środowiska z 30
października 2003 w sprawie dopuszczalnych
poziomów pól el-mag…. Dz.U. nr 192 z 2003r. poz.
1883.
Składowa magnetyczna dla terenów przeznaczonych
pod zabudowę wynosi
H
50
= 60 A/m
22
23
OGRANICZANIE WARTOŚCI POLA ELEKTRYCZNEGO I
MAGNETYCZNEGO
Ze względu na brak całkowicie pewnych rozstrzygnięć
dotyczących szkodliwości oddziaływania pól na organizmy
żywe należy stosować zasadę ograniczania wartości
natężenia pola elektrycznego i magnetycznego w takim
stopniu, na jaki pozwala stan techniki i gospodarki danego
kraju, nie powodując przy tym znacznego wzrostu kosztów
inwestycyjnych.
24
Tereny pod liniami NN
25
Linia4-torowa