Geneza
Geneza
Rodzinnych domów dziecka.
Rodzinnych domów dziecka.
Wszystko zaczęło się od …
Wszystko zaczęło się od …
Jan Jakub
Jan Jakub
Rousseau
Rousseau
Lecz jednak
wprowadzenie idei
wychowania
rodzinnego nastąpiło za
sprawą znanego nam
już
Johanna Heinricha
Pestalozziego.
Dom dla dzieci opuszczonych i ubogich w Neuhof
Program nauczania
Program nauczania
w Neuhof
w Neuhof
Jednak przystosowanie dzieci do
pracy zawodowej nie było
głównym celem tej szkoły,
chodziło bowiem przede
wszystkim o rozwój sił moralnych
jak i intelektualnych oraz
fizycznych wychowanków.
5 lat później…
5 lat później…
Na ziemiach polskich
na przełomie XIX i XX
wieku, opieka
opierała się na
działalności
towarzystw
dobroczynnych, które
organizowały i
prowadziły domy dla
sierot.
J. Cz. Babicki
J. Cz. Babicki
Stworzył i realizował koncepcję
„samorządu rodzinkowego” , w
którym kilkoro dzieci wraz z tzw.
Mateczką zamieszkiwało
oddzielne mieszkanie i stanowiło
w ramach zakładu opiekuńczego
„rodzinkę”.
UWAGA
K. Jeżewski
K. Jeżewski
Uważał, że najlepszym środowiskiem
Uważał, że najlepszym środowiskiem
dla dziecka osieroconego jest dom
dla dziecka osieroconego jest dom
rodzinny. Założył w 1907 roku
rodzinny. Założył w 1907 roku
Towarzystwo Gniazd Sierocych.
Towarzystwo Gniazd Sierocych.
Skupiało ono w środowisku wiejskim
Skupiało ono w środowisku wiejskim
odpowiednio dobrane rodziny
odpowiednio dobrane rodziny
naturalne, do których kierowano
naturalne, do których kierowano
dzieci osierocone.
dzieci osierocone.
Wspólna praca w
gospodarstwie rolnym
Życie rodzinne
Więź rodzinna
Pierwszy Rodzinny
dom dziecka.
Ministerstwo Oświaty i
Wychowania wydało
zarządzenie, które określało
jednolite zasady organizacji ,
działalności i finansowania
rodzinnych domów dziecka.
Nadano im status państwowych
placówek opiekuńczo-
wychowawczych.
Ustawa z dnia 12 marca 2004
roku oraz Rozporządzenie
Ministra Pracy i Polityki
Społecznej z 14 lutego 2005
sprecyzowały zasady
dotyczące funkcjonowania
placówki opiekuńczo-
wychowawczej typu
rodzinnego.
Tworzy ona jedną , wielodzietną rodzinę dla
Tworzy ona jedną , wielodzietną rodzinę dla
dzieci, którym nie znaleziono rodziny zastępczej
dzieci, którym nie znaleziono rodziny zastępczej
lub przysposabiającej
lub przysposabiającej
Wychowuje dzieci w różnym wieku, w tym
Wychowuje dzieci w różnym wieku, w tym
dorastające i usamodzielniające się
dorastające i usamodzielniające się
Umożliwia wspólne wychowanie i opiekę licznemu
Umożliwia wspólne wychowanie i opiekę licznemu
rodzeństwu
rodzeństwu
Zapewnia dzieciom kształcenie
Zapewnia dzieciom kształcenie
Ustala zasady kontaktów dziecka z rodzicami w
Ustala zasady kontaktów dziecka z rodzicami w
porozumieniu z sądem, centrum pomocy i
porozumieniu z sądem, centrum pomocy i
ośrodkiem adopcyjno-opiekuńczym.
ośrodkiem adopcyjno-opiekuńczym.
Placówka opiekuńczo-
Placówka opiekuńczo-
wychowawcza
wychowawcza
Organizacja rodzinnych
Organizacja rodzinnych
domów dziecka
domów dziecka
Koncepcja ogólna rodzinnego domu dziecka opiera
Koncepcja ogólna rodzinnego domu dziecka opiera
się na założeniu, że wzorując się na przykładzie
się na założeniu, że wzorując się na przykładzie
rodziny wielodzietnej, można stworzyć środowisko o
rodziny wielodzietnej, można stworzyć środowisko o
podobnych walorach wychowawczych.
podobnych walorach wychowawczych.
Rodzinne domy dziecka są zaliczane do tzw.
Rodzinne domy dziecka są zaliczane do tzw.
rodzinnych form opieki nad dzieckiem, których celem
rodzinnych form opieki nad dzieckiem, których celem
jest zapewnienie dzieciom, częściowo lub całkowicie
jest zapewnienie dzieciom, częściowo lub całkowicie
pozbawionym opieki rodziców, całodobowej opieki i
pozbawionym opieki rodziców, całodobowej opieki i
wychowania w warunkach zbliżonych do domu
wychowania w warunkach zbliżonych do domu
rodzinnego, zwłaszcza zbliżonych do rodziny
rodzinnego, zwłaszcza zbliżonych do rodziny
wielodzietnej, a także zapewnienie opieki do czasu
wielodzietnej, a także zapewnienie opieki do czasu
powrotu dziecka do rodziny, umieszczenia go w
powrotu dziecka do rodziny, umieszczenia go w
rodzinie adopcyjnej lub jego usamodzielnienia.
rodzinie adopcyjnej lub jego usamodzielnienia.
Zadaniem rodzinnego domu dziecka jest
Zadaniem rodzinnego domu dziecka jest
sprawowanie opieki i wychowani umieszczonych
sprawowanie opieki i wychowani umieszczonych
tam dzieci, a szczególnie:
tam dzieci, a szczególnie:
•
Stworzenie im warunków do prawidłowego rozwoju
Stworzenie im warunków do prawidłowego rozwoju
psychofizycznego, poznawczego, a zwłaszcza emocjonalnego i
psychofizycznego, poznawczego, a zwłaszcza emocjonalnego i
społecznego przez dawanie poczucia bezpieczeństwa i stabilizacji
społecznego przez dawanie poczucia bezpieczeństwa i stabilizacji
życiowej;
życiowej;
•
Zapewnienie im odpowiedniego statusu socjalno-bytowego oraz
Zapewnienie im odpowiedniego statusu socjalno-bytowego oraz
stworzenie warunków umożliwiających wyrównywanie deficytów
stworzenie warunków umożliwiających wyrównywanie deficytów
rozwojowych;
rozwojowych;
•
Uczenie ich planowania i organizacji codziennych zajęć oraz czasu
Uczenie ich planowania i organizacji codziennych zajęć oraz czasu
wolnego;
wolnego;
•
Zapewnienie im warunków do zdobywania wykształcenia i
Zapewnienie im warunków do zdobywania wykształcenia i
przygotowania do zawodu;
przygotowania do zawodu;
•
Kształtowanie społecznie pożądanych postaw i umiejętności
Kształtowanie społecznie pożądanych postaw i umiejętności
współżycia, rozwijanie zainteresowań i zamiłowań dzieci;
współżycia, rozwijanie zainteresowań i zamiłowań dzieci;
•
Przygotowanie ich do ponoszenia odpowiedzialności za własne
Przygotowanie ich do ponoszenia odpowiedzialności za własne
postępowanie oraz do samodzielnego życia;
postępowanie oraz do samodzielnego życia;
Do najważniejszych działań rodzinnego
Do najważniejszych działań rodzinnego
domu dziecka jako placówki
domu dziecka jako placówki
opiekuńczo-wychowawczej należy:
opiekuńczo-wychowawczej należy:
Troska o bezpieczeństwo osobiste dziecka;
Troska o bezpieczeństwo osobiste dziecka;
Ochrona zdrowia dziecka;
Ochrona zdrowia dziecka;
Troska o prawidłowy rozwój psychofizyczny;
Troska o prawidłowy rozwój psychofizyczny;
Zapewnienie wychowankom wykształcenia i przygotowania zawodowego na
Zapewnienie wychowankom wykształcenia i przygotowania zawodowego na
miarę ich możliwości intelektualnych;
miarę ich możliwości intelektualnych;
Rozwijanie indywidualnych zdolności dzieci oraz rozwój ich zainteresowań;
Rozwijanie indywidualnych zdolności dzieci oraz rozwój ich zainteresowań;
Przygotowanie dzieci do życia społecznego;
Przygotowanie dzieci do życia społecznego;
Zaspokojenie potrzeb kulturowych wychowanków;
Zaspokojenie potrzeb kulturowych wychowanków;
Zaspokojenie potrzeb materialnych wychowanka;
Zaspokojenie potrzeb materialnych wychowanka;
Przygotowanie dziecka do przyszłego samodzielnego dorosłego życia w
Przygotowanie dziecka do przyszłego samodzielnego dorosłego życia w
społeczeństwie oraz życia w przyszłej własnej rodzinie wychowanka
społeczeństwie oraz życia w przyszłej własnej rodzinie wychowanka
Warunkiem wykonania tych zadań jest
Warunkiem wykonania tych zadań jest
silna więź emocjonalna wychowanka z
silna więź emocjonalna wychowanka z
opiekunami rodzinnego domu dziecka i
opiekunami rodzinnego domu dziecka i
wspólną rodziną.
wspólną rodziną.
Struktura rodzinnych domów
Struktura rodzinnych domów
dziecka
dziecka
Dzieci umieszczone w rodzinnym domu
Dzieci umieszczone w rodzinnym domu
dziecka są w
dziecka są w
różnym wieku i różnej płci
różnym wieku i różnej płci
, a
, a
niejednokrotnie zdarza się, że są to
niejednokrotnie zdarza się, że są to
liczne
liczne
rodzeństwa
rodzeństwa
. Wychowankowie rodzinnego
. Wychowankowie rodzinnego
domu dziecka, oprócz wypełniania
domu dziecka, oprócz wypełniania
obowiązku szkolnego pomagają w
obowiązku szkolnego pomagają w
wychowaniu młodszego rodzeństwa i
wychowaniu młodszego rodzeństwa i
wykonywaniu codziennych prac domowych.
wykonywaniu codziennych prac domowych.
Dzieci te uczęszczają do zwykłych szkół
Dzieci te uczęszczają do zwykłych szkół
,
,
wspólnie też z innymi dziećmi z sąsiedztwa
wspólnie też z innymi dziećmi z sąsiedztwa
spędzają wolny czas,
spędzają wolny czas,
nie są wyizolowane
nie są wyizolowane
ze środowiska lokalnego czy
ze środowiska lokalnego czy
społecznego
społecznego
Umieszczenie wychowanków
Umieszczenie wychowanków
w rodzinnych domach
w rodzinnych domach
dziecka.
dziecka.
Podstawą prawną skierowania
dziecka do rodzinnego domu
dziecka jest art. 80 ust. 1
Ustawy o pomoc społecznej
(2004r., poz. 593).
Skierowanie do placówki rodzinnej
wydaje powiatowe centrum pomocy
rodzinie właściwie ze względu na
miejsce zamieszkania dziecka w
porozumieniu z dyrektorem tej placówki
na podstawie:
orzeczenia sądu
wniosku
rodziców
wniosku opiekunów prawnych
lub małoletniego
Dziecko do rodzinnego
domu dziecka
kwalifikuje i kieruje
państwowe pogotowie
opiekuńcze,
uwzględniając opinie
właściwego ośrodka
adopcyjno-
opiekuńczego i
wychowawcy
rodzinnego domu
dziecka.
Kierowanie do rodzinnego domu
dziecka dzieci poniżej 3. roku życia
odbywać się powinno w porozumieniu
z wydziałem zdrowia i opieki
społecznej urzędu wojewódzkiego.
Rodzinne domu dziecka powinny
być przeznaczone dla tych dzieci,
które nie posiadają możliwości
powrotu w bliższej czy dalszej
przyszłości do własnej naturalnej
rodzinny. Jest to jedno z
podstawowych kryteriów, które
należy brać pod uwagę w
momencie kierowania dziecka do
placówki rodzinnej.
Albin Kelm wyróżnił 2 kryteria
Albin Kelm wyróżnił 2 kryteria
umieszczania dziecka w rodzinnym
umieszczania dziecka w rodzinnym
domu dziecka:
domu dziecka:
konieczne
uzupełniające
Do kryteriów koniecznych Albin
Kelm zaliczył:
•taki stan zdrowia dziecka zarówno fizycznego,
jak i psychicznego, aby nie stanowiło ono
zagrożenia dla pozostałych współmieszkańców
rodzinnego domu dziecka;
•określoną sytuacje rodzinną (sieroctwo
naturalne lub społeczne)
•zasadę nierozdzielania rodzeństwa w
momencie umieszczania w rodzinnym domu
dziecka większej liczby dzieci z jednej
naturalnej rodzinny.
Do kryteriów uzupełniających
Do kryteriów uzupełniających
zaliczył zaś:
zaliczył zaś:
wiek dziecka;
wiek dziecka;
uregulowaną sytuację prawną
uregulowaną sytuację prawną
dziecka;
dziecka;
koedukacje, która ma na celu
koedukacje, która ma na celu
zbliżenie do naturalnych warunków
zbliżenie do naturalnych warunków
wychowania rodzinnego;
wychowania rodzinnego;
Zdolności intelektualne
Zdolności intelektualne
Różnicę wieku między dzieckiem a
dyrektorem placówki.
W placówce może przebywać
jednocześnie od 4 do 8 dzieci.
Wychowankowie mogą pozostać
w rodzinnym domu dziecka do
czasu uzyskania pełnoletności
lub po jej uzyskaniu ( do czasu
ukończenia nauki szkolnej, którą
rozpoczęli przed ukończeniem
18 lat)
Pobyt dziecka w placówce
Pobyt dziecka w placówce
rodzinnej
rodzinnej
może również ustać w przypadku:
może również ustać w przypadku:
Powrotu dziecka do
Powrotu dziecka do
rodziców naturalnych
rodziców naturalnych
Zakwalifikowanie dziecka do innej
Zakwalifikowanie dziecka do innej
formy opieki np. Adopcja
formy opieki np. Adopcja
Orzeczenia sądu o zakończeniu
Orzeczenia sądu o zakończeniu
pobytu dziecka w placówce.
pobytu dziecka w placówce.
Wychowawcy w rodzinnych
Wychowawcy w rodzinnych
domach dziecka.
domach dziecka.
Dyrektor
Osoba która zarządza
placówką rodzinną.
Musi posiadać
1. Wykształcenie wyższe
2. Odbyć odpowiednie szkolenie dla
kandydatów do prowadzenia
placówek rodzinnych i otrzymać
opinię ośrodka adopcyjno-
opiekuńczego o posiadaniu
odpowiedniego przygotowania.
W placówce rodzinnej może być również
W placówce rodzinnej może być również
zatrudniona osoba wskazana przez
zatrudniona osoba wskazana przez
dyrektora (może być spokrewniona ),
dyrektora (może być spokrewniona ),
która wraz z nim zapewnia dzieciom
która wraz z nim zapewnia dzieciom
całodobową opiekę i wychowanie.
całodobową opiekę i wychowanie.
Na czas urlopu wypoczynkowego lub
Na czas urlopu wypoczynkowego lub
macierzyńskiego wychowawcy albo
macierzyńskiego wychowawcy albo
choroby, która trwa dłużej niż 3 dni organ
choroby, która trwa dłużej niż 3 dni organ
administracji państwowej zawiera umowę
administracji państwowej zawiera umowę
o pracę z innym wychowawcą.
o pracę z innym wychowawcą.
Wychowankowie rodzinnych
Wychowankowie rodzinnych
domów dziecka
domów dziecka
W rodzinnym domu dziecka przebywają dzieci
W rodzinnym domu dziecka przebywają dzieci
pozbawione opieki rodziców naturalnych.
pozbawione opieki rodziców naturalnych.
Placówka ta spełnia względem tych dzieci podstawowe
Placówka ta spełnia względem tych dzieci podstawowe
funkcje opiekuńczo wychowawcze
funkcje opiekuńczo wychowawcze
. Pełni również
. Pełni również
funkcje profilaktyczno-terapeutyczną
funkcje profilaktyczno-terapeutyczną
. Znaczna liczba
. Znaczna liczba
wychowanków rodzinnych domów dziecka ma różnego
wychowanków rodzinnych domów dziecka ma różnego
rodzaju dolegliwości i schorzenia. Najwięcej troski i starań
rodzaju dolegliwości i schorzenia. Najwięcej troski i starań
potrzebują dzieci w pierwszym okresie pobytu w nowym dla
potrzebują dzieci w pierwszym okresie pobytu w nowym dla
nich środowisku rodzinnego domu dziecka. Dotyczy to
nich środowisku rodzinnego domu dziecka. Dotyczy to
głównie objawów
głównie objawów
choroby sierocej
choroby sierocej
. U wielu dzieci
. U wielu dzieci
występują również wady rozwojowe oraz zaburzenia w
występują również wady rozwojowe oraz zaburzenia w
funkcjonowaniu organizmu. Wychowankowie wykazują
funkcjonowaniu organizmu. Wychowankowie wykazują
często niechęć do nauki, mają wiele trudności w
często niechęć do nauki, mają wiele trudności w
opanowywaniu wiedzy szkolnej.
opanowywaniu wiedzy szkolnej.
Niepowodzenia szkolne
Niepowodzenia szkolne
,
,
których doświadczają wychowankowie rodzinnego domu
których doświadczają wychowankowie rodzinnego domu
dziecka, znacznie obniżają ich motywację do nauki i
dziecka, znacznie obniżają ich motywację do nauki i
aspiracje życiowe
aspiracje życiowe
Środki finansowe jakie otrzymuję
Środki finansowe jakie otrzymuję
Rodzinny Dom Dziecka na
Rodzinny Dom Dziecka na
pokrycie kosztów utrzymania
pokrycie kosztów utrzymania
dzieci wynosi
dzieci wynosi
1000 zł
1000 zł
miesięcznie
miesięcznie
na 1 dziecko.
na 1 dziecko.
Prowadzącemu Rodzinny Dom
Prowadzącemu Rodzinny Dom
Dziecka przysługuję
Dziecka przysługuję
wynagrodzenie nie niższe niż
wynagrodzenie nie niższe niż
kwota
kwota
2000 zł
2000 zł
miesięcznie.
miesięcznie.
* ustalając wysokość wynagrodzenia bierze się
* ustalając wysokość wynagrodzenia bierze się
pod uwagę w szczególności
pod uwagę w szczególności
kwalifikacje,
kwalifikacje,
szkolenia i oceny
szkolenia i oceny
prowadzącego rodzinny
prowadzącego rodzinny
dom dziecka.
dom dziecka.
Miesięczne koszty utrzymania dziecka w
Miesięczne koszty utrzymania dziecka w
Domu Dziecka w każdej placówce
Domu Dziecka w każdej placówce
obliczane są indywidualnie. Koszty
obliczane są indywidualnie. Koszty
wahają się średnio od 2000 zł do ponad
wahają się średnio od 2000 zł do ponad
5000 zł.
5000 zł.
Np.:
Np.:
Dom Dziecka w Kowalewie
Dom Dziecka w Kowalewie
– 3 222,61 zł
– 3 222,61 zł
Dom Dziecka w Kożuchowie
Dom Dziecka w Kożuchowie
– 3 732 zł
– 3 732 zł
Dom Dziecka w Kórniku–Bninie
Dom Dziecka w Kórniku–Bninie
– 5
– 5
348,17 zł
348,17 zł