PATOLOGIA GŁOWY I

PATOLOGIA GŁOWY I

SZYI

SZYI

JAMA USTNA

JAMA USTNA



ZAPALENIA

ZAPALENIA



Jama ustna jest stosunkowo odporna na atak

Jama ustna jest stosunkowo odporna na atak

flory bakteryjnej. Jej mechanizmy obronne to

flory bakteryjnej. Jej mechanizmy obronne to

między innymi sekrecja immunoglobuliny A

między innymi sekrecja immunoglobuliny A

przez skupienia limfocytów i plazmocytów w

przez skupienia limfocytów i plazmocytów w

błonie śluzowej, antybakteryjne działanie śliny

błonie śluzowej, antybakteryjne działanie śliny

( lizozym i inne) oraz ciągłe przepłukiwanie jamy

( lizozym i inne) oraz ciągłe przepłukiwanie jamy

ustnej przez pokarmy i napoje. Na rozwój infekcji

ustnej przez pokarmy i napoje. Na rozwój infekcji

ma wpływ zaburzenie tych barier ochronnych np.

ma wpływ zaburzenie tych barier ochronnych np.

wskutek zmniejszenia odporności organizmu czy

wskutek zmniejszenia odporności organizmu czy

zaburzenia równowagi flory bakteryjnej wskutek

zaburzenia równowagi flory bakteryjnej wskutek

antybiotykoterapii.

antybiotykoterapii.

JAMA USTNA

JAMA USTNA



Zakażenie wirusem opryszczki (HSV)

Zakażenie wirusem opryszczki (HSV)



Etiologia i patogeneza – większość infekcji

Etiologia i patogeneza – większość infekcji

jest wywoływana przez Herpes simplex virus

jest wywoływana przez Herpes simplex virus

typ 1 (HSV-1). Pierwotne zakażenie następuje

typ 1 (HSV-1). Pierwotne zakażenie następuje

najczęściej w okresie dzieciństwa, ale bardzo

najczęściej w okresie dzieciństwa, ale bardzo

często po wygojeniu zmiany pierwotnej wirus

często po wygojeniu zmiany pierwotnej wirus

wędruje wzdłuż regionalnych nerwów i

wędruje wzdłuż regionalnych nerwów i

pozostaje w postaci utajonej w lokalnych

pozostaje w postaci utajonej w lokalnych

zwojach nerwowych (np.nerwu

zwojach nerwowych (np.nerwu

trójdzielnego) . Większość populacji dorosłych

trójdzielnego) . Większość populacji dorosłych

posiada utajonego wirusa, ale do

posiada utajonego wirusa, ale do

uaktywnienia wirusa i powstania zmiany

uaktywnienia wirusa i powstania zmiany

dochodzi tylko u niektórych ludzi najczęściej

dochodzi tylko u niektórych ludzi najczęściej

pod wpływem infekcji górnych dróg

pod wpływem infekcji górnych dróg

oddechowych, ekspozycji na zimno, wiatr i

oddechowych, ekspozycji na zimno, wiatr i

słońce czy reakcji alergicznych.

słońce czy reakcji alergicznych.



Postacie:

Postacie:



pierwotne – najczęściej pod postacią ostrego

pierwotne – najczęściej pod postacią ostrego

opryszczkowego zapalenia jamy ustnej i

opryszczkowego zapalenia jamy ustnej i

dziąseł (gingivostomatitis herpetica acuta ) –

dziąseł (gingivostomatitis herpetica acuta ) –

występuje rzadko między 2 a 4 rokiem życia.

występuje rzadko między 2 a 4 rokiem życia.

Dochodzi do zajęcia błony śluzowej jamy

Dochodzi do zajęcia błony śluzowej jamy

ustnej, gardła , dziąseł oraz języka. Zmiany

ustnej, gardła , dziąseł oraz języka. Zmiany

ulegają wyleczeniu po około 3 – 4 tygodniach.

ulegają wyleczeniu po około 3 – 4 tygodniach.



nawrotowe – najczęściej pod postacią ostrego

nawrotowe – najczęściej pod postacią ostrego

opryszczkowego zapalenia jamy ustnej

opryszczkowego zapalenia jamy ustnej

(stomatitis herpetica acuta) . Dochodzi do

(stomatitis herpetica acuta) . Dochodzi do

zajęcia warg, błony śluzowej policzków oraz

zajęcia warg, błony śluzowej policzków oraz

fałdów nosowych. Zmiany są ograniczone i

fałdów nosowych. Zmiany są ograniczone i

ulegają szybko wyleczeniu (7 – 10 dni)

ulegają szybko wyleczeniu (7 – 10 dni)

JAMA USTNA



Obraz makroskopowy:

Obraz makroskopowy:



Pęcherzyki wielkości od kilku milimetrów do

Pęcherzyki wielkości od kilku milimetrów do

dużych pęcherzy wypełnionych jasnym,

dużych pęcherzy wypełnionych jasnym,

surowiczym płynem. Pęcherzyki następnie

surowiczym płynem. Pęcherzyki następnie

pękają tworząc płaskie, bolesne owrzodzenia.

pękają tworząc płaskie, bolesne owrzodzenia.



Obraz mikroskopowy:

Obraz mikroskopowy:



Dochodzi do obrzęku wewnątrzkomórkowego

Dochodzi do obrzęku wewnątrzkomórkowego

oraz międzykomórkowego (acantolysis).

oraz międzykomórkowego (acantolysis).

Pojedyncze komórki naskórka występujące na

Pojedyncze komórki naskórka występujące na

obrzeżu pęcherza oraz leżące wolno w płynie

obrzeżu pęcherza oraz leżące wolno w płynie

posiadają kwasochłonne wewnątrzjądrowe

posiadają kwasochłonne wewnątrzjądrowe

inkluzje. Czasami pojedyncze komórki ulegają

inkluzje. Czasami pojedyncze komórki ulegają

fuzji tworząc wielojądrzaste komórki

fuzji tworząc wielojądrzaste komórki

olbrzymie.

olbrzymie.

JAMA USTNA

JAMA USTNA

JAMA USTNA



Zakażenie Candida albicans

Zakażenie Candida albicans



Etiologia:

Etiologia:



Candida albicans należy do normalnej

Candida albicans należy do normalnej

flory jamy ustnej i do zakażenia dochodzi

flory jamy ustnej i do zakażenia dochodzi

tylko u osób z obniżoną odpornością, po

tylko u osób z obniżoną odpornością, po

antybiotykoterapii i u cukrzyków.

antybiotykoterapii i u cukrzyków.



Obraz makroskopowy:

Obraz makroskopowy:



Widoczna jest szarobiała błona

Widoczna jest szarobiała błona

zbudowana z drożdżaków i wysięku

zbudowana z drożdżaków i wysięku

włóknikowo-ropnego, którą jest bardzo

włóknikowo-ropnego, którą jest bardzo

łatwo zdrapać.

łatwo zdrapać.

JAMA USTNA

JAMA USTNA



ZMIANY REAKTYWNE

ZMIANY REAKTYWNE



Granuloma pyogenicum

Granuloma pyogenicum



Jest to typ naczyniaka włosowatego

Jest to typ naczyniaka włosowatego

przypominającego młodą ziarninę

przypominającego młodą ziarninę

występującego na dziąsłach u dzieci,

występującego na dziąsłach u dzieci,

młodych dorosłych i zwłaszcza u

młodych dorosłych i zwłaszcza u

kobiet w ciąży. Zmiana ta może ulec

kobiet w ciąży. Zmiana ta może ulec

regresji zwłaszcza po ciąży lub ulec

regresji zwłaszcza po ciąży lub ulec

zwłóknieniu.

zwłóknieniu.

JAMA USTNA

JAMA USTNA



Epulis gigantocelularis ( Nadziąślak

Epulis gigantocelularis ( Nadziąślak

wielkokomórkowy).

wielkokomórkowy).



Występuje na dziąśle, głównie żuchwy

Występuje na dziąśle, głównie żuchwy

najczęściej między 30 a 40 r.ż.

najczęściej między 30 a 40 r.ż.



Obraz mikroskopowy:

Obraz mikroskopowy:



Pokryty jest niezmienioną lub czasami

Pokryty jest niezmienioną lub czasami

owrzodziałą błoną śluzową. Zmiana jest

owrzodziałą błoną śluzową. Zmiana jest

nieotorebkowana, dobrze odgraniczona.

nieotorebkowana, dobrze odgraniczona.

Zbudowana jest z licznych wielojądrzastych

Zbudowana jest z licznych wielojądrzastych

komórek olbrzymich (podobnych do

komórek olbrzymich (podobnych do

komórek wokół ciała obcego) leżących w

komórek wokół ciała obcego) leżących w

włóknisto-naczyniowym zrębie.

włóknisto-naczyniowym zrębie.

JAMA USTNA

JAMA USTNA



ZMIANY PRZEDNOWOTWOROWE I NOWOTWORY

ZMIANY PRZEDNOWOTWOROWE I NOWOTWORY



Leukoplakia (Rogowacenie białe)

Leukoplakia (Rogowacenie białe)



Jest to określenie makroskopowe oznaczające białą

Jest to określenie makroskopowe oznaczające białą

plamę na błonach śluzowych, której nie można

plamę na błonach śluzowych, której nie można

zdrapać i która nie może być sklasyfikowana

zdrapać i która nie może być sklasyfikowana

klinicznie lub mikroskopowo w inny sposób i

klinicznie lub mikroskopowo w inny sposób i

obejmuje rogowacenie prawidłowe heterotopowe,

obejmuje rogowacenie prawidłowe heterotopowe,

rogowacenie nieprawidłowe oraz rogowacenie z

rogowacenie nieprawidłowe oraz rogowacenie z

dysplazją i raka insitu. Za zmiany

dysplazją i raka insitu. Za zmiany

przednowotworowe uważa się jedynie rogowacenie z

przednowotworowe uważa się jedynie rogowacenie z

dysplazją warstw niezrogowaciałego nabłonka.

dysplazją warstw niezrogowaciałego nabłonka.



Etiologia :

Etiologia :



Jest to zmiana , której etiologia jest

Jest to zmiana , której etiologia jest

wieloczynnikowa, ale najbardziej znaczącym

wieloczynnikowa, ale najbardziej znaczącym

czynnikiem jest dym tytoniowy oraz żucie tytoniu ,

czynnikiem jest dym tytoniowy oraz żucie tytoniu ,

inne czynniki to alkohol, gorące pokarmy oraz typ 16

inne czynniki to alkohol, gorące pokarmy oraz typ 16

HPV.

HPV.

JAMA USTNA

JAMA USTNA



Obraz makroskopowy:

Obraz makroskopowy:



Są to białe , dobrze odgraniczone plamy.

Są to białe , dobrze odgraniczone plamy.

Mogą one być lekko pogrubiałe , twardsze ,

Mogą one być lekko pogrubiałe , twardsze ,

czasami brodawkowate.

czasami brodawkowate.



Obraz mikroskopowy:

Obraz mikroskopowy:



W obrazie mikroskopowym mamy zmiany

W obrazie mikroskopowym mamy zmiany

typu: rogowacenie prawidłowe

typu: rogowacenie prawidłowe

heterotopowe, rogowacenie nieprawidłowe

heterotopowe, rogowacenie nieprawidłowe

heterotopowe i nieheterotopowe,

heterotopowe i nieheterotopowe,

rogowacenie prawidłowe i nieprawidłowe z

rogowacenie prawidłowe i nieprawidłowe z

dysplazją , rak przedinwazyjny oraz rak

dysplazją , rak przedinwazyjny oraz rak

inwazyjny w początkowej formie.

inwazyjny w początkowej formie.



Zmianom dysplastycznym często

Zmianom dysplastycznym często

towarzyszy naciek limfocytarny i makrofagi.

towarzyszy naciek limfocytarny i makrofagi.

JAMA USTNA

JAMA USTNA



Erythroplakia

Erythroplakia



Jest to czerwona zmiana o ostro

Jest to czerwona zmiana o ostro

ograniczonych brzegach , zapadnięta

ograniczonych brzegach , zapadnięta

w stosunku do powierzchni. W

w stosunku do powierzchni. W

nabłonku występuje duża atypia i

nabłonku występuje duża atypia i

zmiany te częściej ulegają złośliwej

zmiany te częściej ulegają złośliwej

transformacji. Pod nabłonkiem

transformacji. Pod nabłonkiem

występuje nasilony naciek zapalny

występuje nasilony naciek zapalny

oraz poszerzone naczynia.

oraz poszerzone naczynia.

JAMA USTNA

JAMA USTNA



Rak płaskonabłonkowy (Carcinoma planoepitheliale)

Rak płaskonabłonkowy (Carcinoma planoepitheliale)



Stanowi on 95% raków jamy ustnej i występuje najczęściej

Stanowi on 95% raków jamy ustnej i występuje najczęściej

między 50 a 70 r.ż.

między 50 a 70 r.ż.



Patogeneza

Patogeneza



Czynniki ryzyka to palenie tytoniu, picie alkoholu, żucie tytoniu

Czynniki ryzyka to palenie tytoniu, picie alkoholu, żucie tytoniu

i betelu, palenie marihuany oraz zakażenie wirusem HPV typ

i betelu, palenie marihuany oraz zakażenie wirusem HPV typ

6, 16 i 18.

6, 16 i 18.



Obraz makroskopowy:

Obraz makroskopowy:



Może pojawić się wszędzie w jamie ustnej, ale najczęściej

Może pojawić się wszędzie w jamie ustnej, ale najczęściej

występuje w dnie jamy ustnej, języku , podniebieniu twardym.

występuje w dnie jamy ustnej, języku , podniebieniu twardym.

Makroskopowo początkowo przypomina płytką nadżerkę

Makroskopowo początkowo przypomina płytką nadżerkę

owrzodzenie lub zrogowaciałą blaszkę , a później

owrzodzenie lub zrogowaciałą blaszkę , a później

brodawczkowatą wyrośl, owrzodzenie płaskie lub kraterowate,

brodawczkowatą wyrośl, owrzodzenie płaskie lub kraterowate,

obwałowane.

obwałowane.



Obraz mikroskopowy:

Obraz mikroskopowy:



Są to obrazy od wysokodojrzałego raka rogowaciejącego do

Są to obrazy od wysokodojrzałego raka rogowaciejącego do

raków anaplastycznych , czsami wrzecionowatokomórkowych.

raków anaplastycznych , czsami wrzecionowatokomórkowych.



Biologia:

Biologia:



Zwykle na początku naciekają miejscowo zanim zaczną dawać

Zwykle na początku naciekają miejscowo zanim zaczną dawać

przerzuty. Najczęstsze miejsca przerzutów to : śródpiersiowe

przerzuty. Najczęstsze miejsca przerzutów to : śródpiersiowe

węzły chłonne, płuca, wątroba i kości.

węzły chłonne, płuca, wątroba i kości.

JAMA USTNA

JAMA USTNA



Inne nowotwory:

Inne nowotwory:



rak gruczołowy

rak gruczołowy

( adenocarcinoma) z małych

( adenocarcinoma) z małych

gruczołów jamy ustnej

gruczołów jamy ustnej



melanoma malignum

melanoma malignum



Naczyniaki

Naczyniaki



Włókniaki

Włókniaki

JAMA USTNA

JAMA USTNA

Torbiele i nowotwory zębopochodne:

Torbiele i nowotwory zębopochodne:



torbiel rogowaciejąca (keratocystis odontogenes)

torbiel rogowaciejąca (keratocystis odontogenes)



Torbiel ta wysłana jest nabłonkiem wielowarstwowym

Torbiel ta wysłana jest nabłonkiem wielowarstwowym

płaskim rogowaciejącym.

płaskim rogowaciejącym.



torbiel zawiązkowa (cystis follicularis)

torbiel zawiązkowa (cystis follicularis)



Torbiel ta wysłana jest nabłonkiem wielowarstwowym

Torbiel ta wysłana jest nabłonkiem wielowarstwowym

płaskim nierogowaciejącym z pojedynczymi

płaskim nierogowaciejącym z pojedynczymi

ameloblastami. Wokół torbieli występuje często naciek

ameloblastami. Wokół torbieli występuje często naciek

zapalny lub ziarniniak cholesterolowy.

zapalny lub ziarniniak cholesterolowy.



torbiel korzeniowa (cystis radicularis)

torbiel korzeniowa (cystis radicularis)



Ścianę torbieli tworzy tkanka łączna pokryta

Ścianę torbieli tworzy tkanka łączna pokryta

nabłonkiem wielowarstwowym płaskim o wypustkach

nabłonkiem wielowarstwowym płaskim o wypustkach

wrastających głęboko w podścielisko. W nabłonku

wrastających głęboko w podścielisko. W nabłonku

mogą występować komórki kubkowe. A w otoczeniu

mogą występować komórki kubkowe. A w otoczeniu

naciek zapalny i komórki żółtakowe.

naciek zapalny i komórki żółtakowe.

JAMA USTNA

JAMA USTNA



Ameloblastoma (szkliwiak)

Ameloblastoma (szkliwiak)



Występuje najczęściej w żuchwie,

Występuje najczęściej w żuchwie,

między 30 a 50 r.ż. Wywodzi się on z

między 30 a 50 r.ż. Wywodzi się on z

narządu szkliwotwórczego.

narządu szkliwotwórczego.

Makroskopowo jest to lita brązowa lub

Makroskopowo jest to lita brązowa lub

szara masa czasami z torbielami.

szara masa czasami z torbielami.

Mikroskopowo widoczne są ogniska

Mikroskopowo widoczne są ogniska

tkanki nabłonkowej przypominającej

tkanki nabłonkowej przypominającej

narząd szkliwotwórczy zatopione w

narząd szkliwotwórczy zatopione w

dojrzałej tkance łącznej bogatej w

dojrzałej tkance łącznej bogatej w

kolagen.

kolagen.

NOSOGARDZIEL

NOSOGARDZIEL



NOWOTWORY

NOWOTWORY



Angiofibroma

Angiofibroma

– łagodny guz, najczęściej

– łagodny guz, najczęściej

występujący u nastoletnich chłopców

występujący u nastoletnich chłopców



Inverted papilloma

Inverted papilloma



Dochodzi do rozrostu brodawczakowatego

Dochodzi do rozrostu brodawczakowatego

nabłonka wielowarstwowego płaskiego,

nabłonka wielowarstwowego płaskiego,

który zamiast się rozrastać egzofitycznie

który zamiast się rozrastać egzofitycznie

dochodzi do wnikania w głąb błony

dochodzi do wnikania w głąb błony

śluzowej. Często po wycięciu daje wznowy.

śluzowej. Często po wycięciu daje wznowy.

NOSOGARDZIEL

NOSOGARDZIEL



Izolowany pozaszpikowy plazmocytoma

Izolowany pozaszpikowy plazmocytoma



Powstaje z tkanki limfoidalnej znajdującej się

Powstaje z tkanki limfoidalnej znajdującej się

w tej okolicy i tworzy polipowate masy

w tej okolicy i tworzy polipowate masy

pokryte niezmienioną błoną śluzową.

pokryte niezmienioną błoną śluzową.



Olfactory neuroblastoma

Olfactory neuroblastoma



Jest to wysoce złośliwy nowotwór wywodzący

Jest to wysoce złośliwy nowotwór wywodzący

się z komórek neuroendokrynnych

się z komórek neuroendokrynnych

rozproszonych w nabłonku węchowym. Guz

rozproszonych w nabłonku węchowym. Guz

ten daje liczne przerzuty.

ten daje liczne przerzuty.



obraz mikroskopowy

obraz mikroskopowy



Guz zbudowany jest z małych okrągłych

Guz zbudowany jest z małych okrągłych

komórek przypominających neuroblasty

komórek przypominających neuroblasty

układających się w gniazda.

układających się w gniazda.

NOSOGARDZIEL

NOSOGARDZIEL



Raki nosogardzieli

Raki nosogardzieli



etiologia:

etiologia:



W etiologii tych raków ważną rolę odgrywa zakażenie

W etiologii tych raków ważną rolę odgrywa zakażenie

wirusem EBV, dziedziczność oraz wiek ( np. w Afryce

wirusem EBV, dziedziczność oraz wiek ( np. w Afryce

najczęściej chorują dzieci a w Chinach dorośli).

najczęściej chorują dzieci a w Chinach dorośli).



podział:

podział:



rak płaskonabłonkowy rogowaciejący i nierogawaciejący

rak płaskonabłonkowy rogowaciejący i nierogawaciejący

– obraz mikroskopowy jest identyczny jak w innych

– obraz mikroskopowy jest identyczny jak w innych

lokalizacjach (od wysoko dojrzałych do niskodojrzałych).

lokalizacjach (od wysoko dojrzałych do niskodojrzałych).



Niezróżnicowany rak lymphoepithelioma –like –

Niezróżnicowany rak lymphoepithelioma –like –

zbudowany jest z dużych komórek nabłonkowych z

zbudowany jest z dużych komórek nabłonkowych z

okrągłym lub owalnym , pęcherzykowatym jądrem,

okrągłym lub owalnym , pęcherzykowatym jądrem,

dobrze widocznym jąderkiem i niewyraźnymi granicami

dobrze widocznym jąderkiem i niewyraźnymi granicami

komórkowymi tworzących gniazda nabłonka podobnego

komórkowymi tworzących gniazda nabłonka podobnego

do syncytium. Gniazda te są otoczone przez liczne

do syncytium. Gniazda te są otoczone przez liczne

dojrzałe limfocyty

dojrzałe limfocyty



Biologia

Biologia



Nowotwór ten długo rośnie bezobjawowo i daje

Nowotwór ten długo rośnie bezobjawowo i daje

przerzuty do szyjnych węzłów chłonnych oraz przerzuty

przerzuty do szyjnych węzłów chłonnych oraz przerzuty

odległe.

odległe.

KRTAŃ

KRTAŃ



Polipy strun głosowych tzw. guzki

Polipy strun głosowych tzw. guzki

śpiewacze

śpiewacze



Występują na strunach głosowych u

Występują na strunach głosowych u

palaczy tytoniu i osób nadużywających

palaczy tytoniu i osób nadużywających

głosu, głównie u mężczyzn. Pokryte są

głosu, głównie u mężczyzn. Pokryte są

nabłonkiem wielowarstwowym płaskim,

nabłonkiem wielowarstwowym płaskim,

który może być zrogowaciałym,

który może być zrogowaciałym,

hyperkeratotycznym lub nawet z

hyperkeratotycznym lub nawet z

niewielką dysplazją. Zrąb guzka składa

niewielką dysplazją. Zrąb guzka składa

się z luźnej myxoidnej tkanki łącznej,

się z luźnej myxoidnej tkanki łącznej,

która może być zwłókniała lub posiadać

która może być zwłókniała lub posiadać

liczne naczynia. Zwykle występuje tu

liczne naczynia. Zwykle występuje tu

obfity wysięk zapalny.

obfity wysięk zapalny.

KRTAŃ

KRTAŃ



1) Zmiany przednowotworowe:

1) Zmiany przednowotworowe:



a) hyperplasia

a) hyperplasia



b) hyperplasia z atypią

b) hyperplasia z atypią



c) dysplasia małego, średniego i

c) dysplasia małego, średniego i

dużego stopnia

dużego stopnia

KRTAŃ

KRTAŃ



2) Brodawczak płaskonabłonkowy

2) Brodawczak płaskonabłonkowy



a) nowotwór łagodny , usytuowany głównie na

a) nowotwór łagodny , usytuowany głównie na

strunie głosowej prawdziwej

strunie głosowej prawdziwej



B) obraz makroskopowy : miękkie rozrosty,

B) obraz makroskopowy : miękkie rozrosty,

przypominające truskawkę , do 1 cm srednicy

przypominające truskawkę , do 1 cm srednicy



c) obraz mikroskopowy : zbudowany jest z

c) obraz mikroskopowy : zbudowany jest z

palczastych wyrosli z włóknistonaczyniowym

palczastych wyrosli z włóknistonaczyniowym

rdzeniem pokrytym typowym nabłonkiem

rdzeniem pokrytym typowym nabłonkiem

wielowarstwowym płaskim

wielowarstwowym płaskim



d) u dzieci moga występwać liczne brodawczaki

d) u dzieci moga występwać liczne brodawczaki

młodzieńcze, które czesto nawracają, ale

młodzieńcze, które czesto nawracają, ale

później zanikają

później zanikają



e) u dorosłych również może występować

e) u dorosłych również może występować

postać nawracajaca z licznyni brodawczakami;

postać nawracajaca z licznyni brodawczakami;

jest ona zwiazana z zakazeniem HPV typu 6 i 11.

jest ona zwiazana z zakazeniem HPV typu 6 i 11.



f) przemiana nowotworowa jest rzadka

f) przemiana nowotworowa jest rzadka

KRTAŃ

KRTAŃ



3) Rak płaskonabłonkowy

3) Rak płaskonabłonkowy



a) czynniki ryzyka : palenie tytoniu, sposób

a) czynniki ryzyka : palenie tytoniu, sposób

odżywiania, azbest, promieniowanie

odżywiania, azbest, promieniowanie



b) obraz makroskopowy : nieregularne białoróżowe

b) obraz makroskopowy : nieregularne białoróżowe

, brodawczakowate lub owrzodziałe zmiany

, brodawczakowate lub owrzodziałe zmiany



c) obraz mikroskopowy : jest to typowy rak

c) obraz mikroskopowy : jest to typowy rak

płaskonabłonkowy rogowaciejący lub

płaskonabłonkowy rogowaciejący lub

nierogowaciejący o różnym stopniu zróżnicowania

nierogowaciejący o różnym stopniu zróżnicowania



d) przyczyny zgonu: zakażenie dolnych dróg

d) przyczyny zgonu: zakażenie dolnych dróg

oddechowych oraz odległe przerzuty i

oddechowych oraz odległe przerzuty i

wyniszczenie

wyniszczenie

UCHO

UCHO

ZAPALENIA

ZAPALENIA



1)

1)

Ostre zapalenie ucha srodkowego

Ostre zapalenie ucha srodkowego



Czesto wystepuje u dzieci i niemowląt.

Czesto wystepuje u dzieci i niemowląt.

Zwykle jest to zapalrnie wirusowe dające

Zwykle jest to zapalrnie wirusowe dające

wysiek surowiczy, ale może dojść do

wysiek surowiczy, ale może dojść do

nadkazenia bakteryjnego (Streptococcus

nadkazenia bakteryjnego (Streptococcus

pneumoniae, H. influenzae, Streptokoki

pneumoniae, H. influenzae, Streptokoki

beta - hemoolizujace.

beta - hemoolizujace.

UCHO

UCHO



2)

2)

Przewlekłe zapalenie ucha

Przewlekłe zapalenie ucha

środkowego

środkowego



Jest najczęsciej wynikiem powtarzających

Jest najczęsciej wynikiem powtarzających

się ostrych zapaleń. Wywołane jest

się ostrych zapaleń. Wywołane jest

najczęściej przez Pseudomonas

najczęściej przez Pseudomonas

aeruginosa, Staphylococcus aureus ,

aeruginosa, Staphylococcus aureus ,

grzyby lub flore mieszaną.

grzyby lub flore mieszaną.



Powikłania to : pęknięcie błony

Powikłania to : pęknięcie błony

bębenkowej, zajęcie kosteczek

bębenkowej, zajęcie kosteczek

słuchowych, labiryntu, wyrostka

słuchowych, labiryntu, wyrostka

sutkowatego, penetracja do OUN w okolicy

sutkowatego, penetracja do OUN w okolicy

skroniowej i powstanie ropnia lub

skroniowej i powstanie ropnia lub

zapalenia mózgu.

zapalenia mózgu.

UCHO

UCHO



3)

3)

Cholesteatoma (perklak)

Cholesteatoma (perklak)



a) morfologia

a) morfologia



Jest to zmiana torbielowata średnicy od 1do 4 cm ,

Jest to zmiana torbielowata średnicy od 1do 4 cm ,

wysłana nabłonkiem wielowarstwowym płaskim

wysłana nabłonkiem wielowarstwowym płaskim

rogowaciejącym lub metaplastycznym wydzielającym śluz

rogowaciejącym lub metaplastycznym wydzielającym śluz

. Torbiel ta jest wypełniona amorficznymi masami

. Torbiel ta jest wypełniona amorficznymi masami

złuszczonego nabłonka, cvzasami z zawartoscią igieł

złuszczonego nabłonka, cvzasami z zawartoscią igieł

cholestrolu. Ta torbirl otoczona jest naciekiem zapalnym i

cholestrolu. Ta torbirl otoczona jest naciekiem zapalnym i

czasami komórkami olbrzymimi typu wokół ciała obcego.

czasami komórkami olbrzymimi typu wokół ciała obcego.



b) patogeneza

b) patogeneza



Prawdopodobmie przewlekłe zapalenie i pękniecie błony

Prawdopodobmie przewlekłe zapalenie i pękniecie błony

bębenkowej prowadzi do wniknięcia nabłonka

bębenkowej prowadzi do wniknięcia nabłonka

wielowarstwowego płaskiego lub metapalzji nabłonka

wielowarstwowego płaskiego lub metapalzji nabłonka

śluzowego i tworzenia wysp nabłonka wielowarstwowego

śluzowego i tworzenia wysp nabłonka wielowarstwowego

płaskiego , które później przekształcają się w torbiele.

płaskiego , które później przekształcają się w torbiele.



c) powikłania

c) powikłania



Zmiana ta stale rosnąc może spowodowac niszczenie

Zmiana ta stale rosnąc może spowodowac niszczenie

kosteczek słuchowych, labiryntu, otaczających kości.

kosteczek słuchowych, labiryntu, otaczających kości.

UCHO

UCHO



B. NOWOTWORY

B. NOWOTWORY



a) małżowina uszna -

a) małżowina uszna -



- rak podstawnokomórkowy - nacieka

- rak podstawnokomórkowy - nacieka

miejscowo, występuje najczęściej u starszych

miejscowo, występuje najczęściej u starszych

mężczyzn, często przebywających na słońcu

mężczyzn, często przebywających na słońcu



- rak płaskonabłonkowy - również najczęściej

- rak płaskonabłonkowy - również najczęściej

występuje u starszych mężczyzn, często

występuje u starszych mężczyzn, często

przebywajacych na słońcu

przebywajacych na słońcu



b) kanał słuchowy zewnętrzny

b) kanał słuchowy zewnętrzny



rak płaskonabłonkowy - występuje najcząściej

rak płaskonabłonkowy - występuje najcząściej

u kobiet w średnim i starszym wieku;

u kobiet w średnim i starszym wieku;

rozrastając się nacieka jamę czaszkowa i daje

rozrastając się nacieka jamę czaszkowa i daje

przerzuty do regionalnych węzłów chłonnych

przerzuty do regionalnych węzłów chłonnych

ŚLINIANKI

ŚLINIANKI



ZAPALENIA

ZAPALENIA



wirusowe :

wirusowe :



Świnka czyli nagminne zapalenie

Świnka czyli nagminne zapalenie

przyusznic (Mumps)

przyusznic (Mumps)



Autoimmunologiczne:

Autoimmunologiczne:



Zespół Sjogrena dotyczący

Zespół Sjogrena dotyczący

ślinianek oraz małych gruczołów

ślinianek oraz małych gruczołów

jamy ustnej i gruczołów łzowych.

jamy ustnej i gruczołów łzowych.

ŚLINIANKI

ŚLINIANKI



Bakteryjne:

Bakteryjne:



etiologia i patogeneza:

etiologia i patogeneza:



Wywoływane jest najczęściej przez

Wywoływane jest najczęściej przez

Staphylococcus aureus i Streptococcus

Staphylococcus aureus i Streptococcus

viridans. Zapalenie to jest najczęściej wtórne

viridans. Zapalenie to jest najczęściej wtórne

do zatkania przewodów odprowadzających

do zatkania przewodów odprowadzających

ślinianki przez kamienie (sialolithiasis).

ślinianki przez kamienie (sialolithiasis).

Tworzeniu się kamieni sprzyja odwodnienie

Tworzeniu się kamieni sprzyja odwodnienie

oraz zatkanie odpływu śliny przez resztki

oraz zatkanie odpływu śliny przez resztki

pokarmowe.

pokarmowe.



obraz morfologiczny:

obraz morfologiczny:



Proces dotyczy najczęściej ślinianki

Proces dotyczy najczęściej ślinianki

podżuchwowej , jest jednostronny. Zapalenie

podżuchwowej , jest jednostronny. Zapalenie

jest śródmiąższowe lub ropne z tworzeniem

jest śródmiąższowe lub ropne z tworzeniem

ropni i martwicą.

ropni i martwicą.

ŚLINIANKI

ŚLINIANKI



NOWOTWORY

NOWOTWORY



W śliniankach może rozwinąć się

W śliniankach może rozwinąć się

zadziwiająco dużo różnych nowotworów

zadziwiająco dużo różnych nowotworów

złośliwych i łagodnych. Nowotwory

złośliwych i łagodnych. Nowotwory

najczęściej rozwijają się w śliniankach

najczęściej rozwijają się w śliniankach

przyusznych a najrzadziej w śliniankach

przyusznych a najrzadziej w śliniankach

podjęzykowych. Występują u osób dorosłych

podjęzykowych. Występują u osób dorosłych

głównie u kobiet (około 5% występuje u

głównie u kobiet (około 5% występuje u

dzieci), z wyjątkiem guza Warthina , który

dzieci), z wyjątkiem guza Warthina , który

częściej występuje u mężczyzn. Guzy

częściej występuje u mężczyzn. Guzy

łagodne występują najczęściej w 5 do 7

łagodne występują najczęściej w 5 do 7

dekady życia , a złośliwe później.

dekady życia , a złośliwe później.

ŚLINIANKI

ŚLINIANKI



Podział:

Podział:



łagodne :

łagodne :



gruczolak wielopostaciowy (adenoma pleomorphicum, tumor

gruczolak wielopostaciowy (adenoma pleomorphicum, tumor

mixtus)(50%) – nowotwór miejscowo złosliwy

mixtus)(50%) – nowotwór miejscowo złosliwy



guz Warthina (5-10%)

guz Warthina (5-10%)



oncocytoma (1%)

oncocytoma (1%)



inne gruczolaki (5-10%)

inne gruczolaki (5-10%)



adenoma basocellulare

adenoma basocellulare



adenoma canaliculare

adenoma canaliculare



brodawczaki przewodowe (papilloma intraductale)

brodawczaki przewodowe (papilloma intraductale)



złośliwe :

złośliwe :



carcinoma mucoepidermale (15%)

carcinoma mucoepidermale (15%)



adenocarcinoma (NOS) (10%)

adenocarcinoma (NOS) (10%)



acinic cell adenocarcinoma (5%)

acinic cell adenocarcinoma (5%)



carcinoma adenoides cysticum (5%)

carcinoma adenoides cysticum (5%)



tumor mixtus malignus (3-5%)

tumor mixtus malignus (3-5%)



carcinoma planoepitheliale (1%)

carcinoma planoepitheliale (1%)



inne raki (2%)

inne raki (2%)

ŚLINIANKI

ŚLINIANKI



Gruczolak wielopostaciowy:

Gruczolak wielopostaciowy:



etiologia:

etiologia:



Uważa się, że czynnikiem ryzyka rozwoju tego nowotworu jest

Uważa się, że czynnikiem ryzyka rozwoju tego nowotworu jest

napromieniowanie. Najczęściej występuje w śliniankach

napromieniowanie. Najczęściej występuje w śliniankach

przyusznych. Obecnie uważa się , że wszystkie składniki

przyusznych. Obecnie uważa się , że wszystkie składniki

nowotworu, również te mezenchymalne pochodzą z komórek

nowotworu, również te mezenchymalne pochodzą z komórek

mioepitelialnych lub komórek rezerwowych przewodów

mioepitelialnych lub komórek rezerwowych przewodów

odprowadzających.

odprowadzających.



obraz makroskopowy:

obraz makroskopowy:



Jest to dobrze odgraniczony , otorebkowany, okrągły guz do 6

Jest to dobrze odgraniczony , otorebkowany, okrągły guz do 6

cm średnicy. Czasami guz rośnie ekspansywnie tworząc języki

cm średnicy. Czasami guz rośnie ekspansywnie tworząc języki

wnikające w otaczający miąższ.

wnikające w otaczający miąższ.



obraz mikroskopowy:

obraz mikroskopowy:



Cechą charakterystyczną jest bardzo duża różnorodność

Cechą charakterystyczną jest bardzo duża różnorodność

obrazu. Elementy nabłonkowe przypominające komórki

obrazu. Elementy nabłonkowe przypominające komórki

mioepitelialne lub przewodowe tworzą przewody, zraziki,

mioepitelialne lub przewodowe tworzą przewody, zraziki,

nieregularne cewki, płaty lub pasma komórek. Elementy te

nieregularne cewki, płaty lub pasma komórek. Elementy te

rozrzucone są w podobnym do mezenchymalnego tle

rozrzucone są w podobnym do mezenchymalnego tle

zbudowanym z luźnej myxoidnej tkanki zawierającej ogniska

zbudowanym z luźnej myxoidnej tkanki zawierającej ogniska

chrząstki lub rzadziej kości. W jednych guzach elementy

chrząstki lub rzadziej kości. W jednych guzach elementy

nabłonkowe dominują, w innych tworzą tylko rzadko

nabłonkowe dominują, w innych tworzą tylko rzadko

rozrzucone ogniska.

rozrzucone ogniska.

ŚLINIANKI

ŚLINIANKI



przebieg

przebieg



W gruczolaku może się rozwinąć rak.

W gruczolaku może się rozwinąć rak.

Mówimy wtedy o tumor mixtus

Mówimy wtedy o tumor mixtus

malignus lub carcinoma ex adenoma

malignus lub carcinoma ex adenoma

pleomorphicum. Częstość transformacji

pleomorphicum. Częstość transformacji

złośliwej wzrasta wraz z wiekiem guza.

złośliwej wzrasta wraz z wiekiem guza.

Rak najczęściej przybiera formę

Rak najczęściej przybiera formę

gruczolakoraka lub raka

gruczolakoraka lub raka

niezróżnicowanego. Należy on do grupy

niezróżnicowanego. Należy on do grupy

najzłośliwszych nowotworów ślinianek.

najzłośliwszych nowotworów ślinianek.

ŚLINIANKI

ŚLINIANKI



Guz Warthina (Cystadenoma papillare

Guz Warthina (Cystadenoma papillare

lymphomatosum)

lymphomatosum)



epidemiologia

epidemiologia



Występuje prawie zawsze w śliniance

Występuje prawie zawsze w śliniance

przyusznej. Jest drugim co do częstości

przyusznej. Jest drugim co do częstości

nowotworem ślinianek. Występuje częściej u

nowotworem ślinianek. Występuje częściej u

mężczyzn między 5 a 7 dekadą życia. 10%

mężczyzn między 5 a 7 dekadą życia. 10%

jest obustronny i wieloogniskowy. Większe

jest obustronny i wieloogniskowy. Większe

ryzyko zachorowania występuje u palaczy.

ryzyko zachorowania występuje u palaczy.



etiologia

etiologia



Uważa się , że powstaje on z drobnych

Uważa się , że powstaje on z drobnych

odszczepionych fragmentów tkanki

odszczepionych fragmentów tkanki

limfatycznej znajdujących się w śliniankach.

limfatycznej znajdujących się w śliniankach.

Czasami może rozwinąć się w szyjnych

Czasami może rozwinąć się w szyjnych

węzłach chłonnych .

węzłach chłonnych .

ŚLINIANKI

ŚLINIANKI



obraz makroskopowy

obraz makroskopowy



Jest to okrągły lub owalny, otorebkowany guz od 2 do

Jest to okrągły lub owalny, otorebkowany guz od 2 do

5 cm średnicy rosnący najczęściej w powierzchownej

5 cm średnicy rosnący najczęściej w powierzchownej

części ślinianki. Na przekroju może mieć przestrzenie

części ślinianki. Na przekroju może mieć przestrzenie

torbielowate wypełnione płynem surowiczym lub

torbielowate wypełnione płynem surowiczym lub

śluzowym.

śluzowym.



obraz mikroskopowy

obraz mikroskopowy



Widoczne są przestrzenie wysłane dwuwarstwowym

Widoczne są przestrzenie wysłane dwuwarstwowym

nabłonkiem leżącym na gęstym limfatycznym zrębie

nabłonkiem leżącym na gęstym limfatycznym zrębie

czasami tworzącym ośrodki rozmnażania. Przestrzenie

czasami tworzącym ośrodki rozmnażania. Przestrzenie

te są często zwężone przez polipowate wnikanie

te są często zwężone przez polipowate wnikanie

elementów limfatycznonabłonkowych. Nabłonek

elementów limfatycznonabłonkowych. Nabłonek

wyścielający składa się z powierzchownie leżących

wyścielający składa się z powierzchownie leżących

komórek walcowatych o obfitej , ziarnistej, różowej

komórek walcowatych o obfitej , ziarnistej, różowej

cytoplazmie (przypominają onkocyty), oraz leżących

cytoplazmie (przypominają onkocyty), oraz leżących

pod spodem komórek sześciennych lub poligonalnych.

pod spodem komórek sześciennych lub poligonalnych.

Pomiędzy komórkami walcowatymi leżą rozrzucone

Pomiędzy komórkami walcowatymi leżą rozrzucone

komórki sekrecyjne

komórki sekrecyjne

ŚLINIANKI

ŚLINIANKI



Carcinoma mucoepidermale – rak śluzowonaskórkowy

Carcinoma mucoepidermale – rak śluzowonaskórkowy



epidemiologia

epidemiologia



Jest to najczęściej występujący nowotwór złośliwy ślinianek.

Jest to najczęściej występujący nowotwór złośliwy ślinianek.

Jest nowotworem wywoływanym przez napromieniowanie.

Jest nowotworem wywoływanym przez napromieniowanie.



obraz makroskopowy

obraz makroskopowy



Guz ograniczony, ale nieotorebkowany, często nacieka

Guz ograniczony, ale nieotorebkowany, często nacieka

marginesy. Zwykle ma powyżej 8 cm średnicy. Na przekroju

marginesy. Zwykle ma powyżej 8 cm średnicy. Na przekroju

często ma drobne śluzowe torbielki.

często ma drobne śluzowe torbielki.



Obraz mikroskopowy

Obraz mikroskopowy



Składa się ze sznurów , płatów lub torbielek zbudowanych z

Składa się ze sznurów , płatów lub torbielek zbudowanych z

komórek płaskonabłonkowych, śluzowych lub pośrednich.

komórek płaskonabłonkowych, śluzowych lub pośrednich.

Komórki pośrednie często mają wygląd płaskich z małymi

Komórki pośrednie często mają wygląd płaskich z małymi

lub dużymi wakuolkami ze śluzem. Raka tego dzielimy na

lub dużymi wakuolkami ze śluzem. Raka tego dzielimy na

postać low grade ( głownie komórki produkujące śluz ,

postać low grade ( głownie komórki produkujące śluz ,

często tworzące struktury gruczołowe ), intermediate grade

często tworzące struktury gruczołowe ), intermediate grade

oraz high grade (głównie komórki płaskie).

oraz high grade (głównie komórki płaskie).



przebieg

przebieg



Postać low grade nacieka głównie miejscowo i rzadko daje

Postać low grade nacieka głównie miejscowo i rzadko daje

przerzuty, natomiast postać high grade często daje wznowy

przerzuty, natomiast postać high grade często daje wznowy

i odległe przrzuty.

i odległe przrzuty.

ŚLINIANKI

ŚLINIANKI



Carcinoma adenoides cysticum

Carcinoma adenoides cysticum



występowanie

występowanie



Najczęściej zajmuje ślinianki podjęzykowe, może również

Najczęściej zajmuje ślinianki podjęzykowe, może również

występować w nosie, zatokach, górnych drogach

występować w nosie, zatokach, górnych drogach

oddechowych i innych miejscach.

oddechowych i innych miejscach.



obraz makroskopowy

obraz makroskopowy



Jest to guz mały, naciekający.

Jest to guz mały, naciekający.



obraz mikroskopowy

obraz mikroskopowy



Zbudowany jest z małych komórek o ciemnych, zwartych

Zbudowany jest z małych komórek o ciemnych, zwartych

jądrach i skąpej cytoplazmie. Komórki te układają się w

jądrach i skąpej cytoplazmie. Komórki te układają się w

cewki, twory lite lub sitowate. Torbielowate przestrzenie

cewki, twory lite lub sitowate. Torbielowate przestrzenie

między komórkami są często wypełnione szklistym

między komórkami są często wypełnione szklistym

materiałem.

materiałem.



biologia

biologia



Chociaż rośnie powoli, jest guzem nieprzewidywalnym. Ma

Chociaż rośnie powoli, jest guzem nieprzewidywalnym. Ma

tendencję do naciekania przestrzeni okołonerwowych .

tendencję do naciekania przestrzeni okołonerwowych .

50% guzów daje odległe przerzuty do kości, wątroby i

50% guzów daje odległe przerzuty do kości, wątroby i

mózgu i to bardzo często wiele lat po usunięciu

mózgu i to bardzo często wiele lat po usunięciu

nowotworu.

nowotworu.

OKO

OKO



SPOJÓWKA

SPOJÓWKA



Spojówka

Spojówka



niedobór witaminy A

niedobór witaminy A



Niedobór witaminy A powoduje rozsiane,

Niedobór witaminy A powoduje rozsiane,

ciężkie rogowacenie wszystkich nabłonków na

ciężkie rogowacenie wszystkich nabłonków na

błonach śluzowych. W oku zajęta jest rogówka i

błonach śluzowych. W oku zajęta jest rogówka i

spojówka. Często dochodzi do wtórnych infekcji

spojówka. Często dochodzi do wtórnych infekcji

bakteryjnych i owrzodzeń rogówki, a nawet do

bakteryjnych i owrzodzeń rogówki, a nawet do

perforacji i zapalenia wszystkich błon oka.

perforacji i zapalenia wszystkich błon oka.



nowotwory

nowotwory



rak płaskonabłonkowy – zwykle nacieka tylko

rak płaskonabłonkowy – zwykle nacieka tylko

powierzchowne warstwy i rzadko daje

powierzchowne warstwy i rzadko daje

przerzuty

przerzuty



rak śluzowonaskórkowy

rak śluzowonaskórkowy



czerniak

czerniak

OKO

OKO



Rogówka

Rogówka



a) zapalenia

a) zapalenia



Zapaleniem śródmiąższowym nazywamy stan

Zapaleniem śródmiąższowym nazywamy stan

zapalny zrębu bez naruszenia nabłonka, a

zapalny zrębu bez naruszenia nabłonka, a

owrzodzeniem zapalenie zrębu bez leżącego

owrzodzeniem zapalenie zrębu bez leżącego

nad nim nabłonka.

nad nim nabłonka.



Zapalenie może być infekcyjne ( bakteryjne,

Zapalenie może być infekcyjne ( bakteryjne,

wirusowe, grzybicze, pierwotniakowe –

wirusowe, grzybicze, pierwotniakowe –

sprzyja temu brak naczyń krwionośnych) lub

sprzyja temu brak naczyń krwionośnych) lub

nieinfekcyjne ( ekspozycja na UV, chemikalia).

nieinfekcyjne ( ekspozycja na UV, chemikalia).



Czynnikami sprzyjającymi rozwojowi infekcji

Czynnikami sprzyjającymi rozwojowi infekcji

jest noszenie szkieł kontaktowych i niedobór

jest noszenie szkieł kontaktowych i niedobór

odporności.

odporności.



Najczęstszym czynnikiem infekcyjnym jest

Najczęstszym czynnikiem infekcyjnym jest

Herpes simplex.

Herpes simplex.

OKO

OKO



Naczyniówka

Naczyniówka



Zapalenia ziarniniakowe

Zapalenia ziarniniakowe



infekcyjne – bakteryjne (kiła, gruźlica, trąd,),

infekcyjne – bakteryjne (kiła, gruźlica, trąd,),

wirusowe, grzybicze, pierwotniakowe. Zapalenie

wirusowe, grzybicze, pierwotniakowe. Zapalenie

zajmuje również siatkówkę i twardówkę.

zajmuje również siatkówkę i twardówkę.



Sarkoidoza

Sarkoidoza



Współczulne zapalenie naczyniówki

Współczulne zapalenie naczyniówki



Jest to obustronne zapalenie ziarniniakowe

Jest to obustronne zapalenie ziarniniakowe

naczyniówki towarzyszące urazowi penetrującemu

naczyniówki towarzyszące urazowi penetrującemu

jednego oka. Przyczyną jest nadwrażliwość na

jednego oka. Przyczyną jest nadwrażliwość na

antygeny uwolnione naczyniówkowe melanocyty,

antygeny uwolnione naczyniówkowe melanocyty,

nabłonek barwnikowy i komórki nerwowe siatkówki.

nabłonek barwnikowy i komórki nerwowe siatkówki.

W obrazie mikroskopowym widoczne jest rozsiane

W obrazie mikroskopowym widoczne jest rozsiane

zapalenie ziarniniakowe naczyniówki złożone

zapalenie ziarniniakowe naczyniówki złożone

głównie z limfocytów ze skupieniami histiocytów i

głównie z limfocytów ze skupieniami histiocytów i

czasami komórek olbrzymich.

czasami komórek olbrzymich.

OKO

OKO



Melanoma malignum

Melanoma malignum



Jest to najczęstszy nowotwór oka u

Jest to najczęstszy nowotwór oka u

białych. Występuje w naczyniówce,

białych. Występuje w naczyniówce,

tęczówce, ciałku rzęskowym, skórze

tęczówce, ciałku rzęskowym, skórze

powiek i spojówce. Najczęstszym

powiek i spojówce. Najczęstszym

miejscem przerzutów jest wątroba.

miejscem przerzutów jest wątroba.



obraz makroskopowy :

obraz makroskopowy :



Większość dotyczy tylnej naczyniówki,

Większość dotyczy tylnej naczyniówki,

stąd nowotwór rozprzestrzenia się

stąd nowotwór rozprzestrzenia się

bocznie między siatkówką i twardówką.

bocznie między siatkówką i twardówką.

Często nowotwór ma charakter

Często nowotwór ma charakter

guzowatej masy, która rozrasta się w

guzowatej masy, która rozrasta się w

kierunku ciałka szklistego.

kierunku ciałka szklistego.

OKO

OKO



obraz mikroskopowy i klasyfikacja Callender:

obraz mikroskopowy i klasyfikacja Callender:



- typ A wrzecionowaty : zwarto leżące komórki z małymi

- typ A wrzecionowaty : zwarto leżące komórki z małymi

wrzecionowatymi jądrami i centralnym ciemnym fałdem

wrzecionowatymi jądrami i centralnym ciemnym fałdem

jądrowym. Cytoplazma jest skąpa a granice komórkowe

jądrowym. Cytoplazma jest skąpa a granice komórkowe

trudno słabo widoczne. Rokowanie jest dosyć dobre.

trudno słabo widoczne. Rokowanie jest dosyć dobre.



- typ B wrzecionowaty : zwarto leżące komórki z

- typ B wrzecionowaty : zwarto leżące komórki z

wyraźnymi wrzecionowatymi jądrami i wyraźnymi

wyraźnymi wrzecionowatymi jądrami i wyraźnymi

jąderkami. Mają więcej cytoplazmy niż w typie

jąderkami. Mają więcej cytoplazmy niż w typie

poprzednim , a granice komórkowe są niewidoczne.

poprzednim , a granice komórkowe są niewidoczne.

Rokowanie jest gorsze.

Rokowanie jest gorsze.



- typ epitelioidny – duże komórki pozbawione kohezji z

- typ epitelioidny – duże komórki pozbawione kohezji z

okrągłymi jądrami i dobrze widocznymi jąderkami.

okrągłymi jądrami i dobrze widocznymi jąderkami.

Cytoplazma jest obfita a granice komórkowe dobrze

Cytoplazma jest obfita a granice komórkowe dobrze

widoczne. Rokowanie jest złe.

widoczne. Rokowanie jest złe.



- typ mieszanokomórkowy – występują tu komórki z typu

- typ mieszanokomórkowy – występują tu komórki z typu

epitelioidnego oraz wrzecionowatego B. Rokowanie jest złe.

epitelioidnego oraz wrzecionowatego B. Rokowanie jest złe.



- typ z martwicą – martwica jest tak duża, że nie można

- typ z martwicą – martwica jest tak duża, że nie można

określić typu komórek. Rokowanie jest złe.

określić typu komórek. Rokowanie jest złe.