Stany zagrożenia życia
pochodzenia
oddechowego.
Niewydolność oddechowa
• Definicja – n.o. Jest stanem, w którym
nieprawidłowa wymiana gazowa powoduje
nieprawidłowy skład gazów krwi tętniczej.
• Jej wyrazem jest hipoksemia (obniżenie
PaO2) i (lub) hiperkapnia (wzrost PaCO2).
• 3 postacie: hipoksemiczna,
hipowentylacyjna, mieszana.
• Ostra i przewlekła-czas od zaistnienia
czynnika przyczynowego do wystąpienia
objawów hipoksemi i/lub hiperkapni (ostra
od kilku minut do 1h)
Niewydolność oddechowa
-rozpoznanie
• Objawy ostrej n.o. – tachypnoe
(>30oddechów na min) i duszność,
rozsiane rzeżenia nad polami płucnymi
• W n.hipowentylacyjnej tętno paradoksalne i
objawy zmniejszonego rzutu serca, obj
astmy, pochp
• Leczenie – zależy od etiologii, zapewnienie
drożności dróg oddechowych, dostatecznej
wentylacji płuc i natlenowania krwi.
Zamknięcie górnych dróg
oddechowych
• Stan uniemożliwiający dostęp powietrza do płuc na
poziomie gardła, lub krtani – ostra n.hipoksemiczna
• Choroba tych odcinków (zapalenie lub alergiczny
obrzęk nagłośni i krtani, tchawicy, guz, uraz, ),
zachłyśnięcie ciałem obcym
• Objawy – tachypnoe, duszność, kaszel, lęk, sinica,
tachykardia, stridor krtaniowy.
• Leczenie – tlen, etiologia, intubacja, tracheostomia,
na SOR, nie odsyłać. Manewr Heimlicha – nagłe
uciśnięcie na kl.piersiową lub j.brzuszną.Obrzęk
Quinckego lub inne z tłem alergicznym: GKS,
p.histaminowe.
Stan astmatyczny.
• Jest to ciężkie zaostrzenie astmy charakteryzujące się
szybkim narastaniem objawów, które są związane z
nagłym skurczem oskrzeli. Jeżeli ciężkie zaostrzenie
utrzymuje się pomimo leczenia określa się je mianem
S.A.
• Może prowadzić do n.o. Typu hipowentylacyjnego
spowodowanego zmęczeniem m.oddechowych.
• Przyczyny ciężkiego zaostrzenia astmy:
niewystarczające leczenie, alergeny, infekcje, wysiłek,
emocje, czynniki zawodowe, leki (NLPZ, beta blokery).
• Objawy: duszność typu ortopnoe, niepokój, dodatkowe
m. Oddechowe, oddechy>25/min, świsty, tachycardia,
tetno paradoksalne, mówi pojedyńczymi słowami, kaszel
• Różnicowanie: lewokomorowa n.k., ciało obce, odma
opłucnowa, zator t.płucnej, obrzek krtani, zespół
hiperwentylacji, POChP, zapalenie płuc, zezpół o.n.o.
Stan astmatyczny – leczenie
zawsze SOR
•
Tlenoterapia przez maske Venturiego 40
•
Nebulizacja- salbutamol 2,5 – 5mg co 1-3 h i
Atrovent 0,5mg co 3 h
•
Encorton 30-60mg po lub HC 200mg iv co 4h lub
Fenicort 25mg iv co 4 h
•
Ewentyalnie salbutamol 0,5-1,0mg podskórnie
Poprawa podtrzymanie leczenia
Brak poprawy lub PaO2<60mmHg, PaCO2 normalne
lub >45mmHg, cicha klatka piersiowa, bradykardia,
hipotensja, wyczerpanie, splątanie, śpiączka
- zagrożenie życia, intubacja , wentylacja
mechaniczna.
Zaostrzenie POChP.
• Tlenoterapia maska Venturiego nr 24
• Nebulizacja – salbutamol 2,5mg co 1h i
atrovent 0,5mg co 3h
• Aminophyllina 0,5mg/kgmc/h iv
• HC 300mg co6h iv
• Antybiotyk (makrolid, fluorochinolon)
• Leczenie chorób współistniejących
Poprawa podtrzymanie leczenia
Brak poprawy, zaburzenia świadomości,
zmęczenie m.oddechowych, kwasica
oddechowa-zagrożenie życia, rozważyć
wentylację mechaniczną metodą inwazyjną
lub nieinwazyjną.
Odma opłucnowa.
• Jest to sytuacja, w której powietrze przedostało się do jamy
opłucnowej przez patologiczne połączenie z drogami
oddechowymi lub powierzchnią kl.piersiowej w następstwie
chorób płuc, urazu, działania lekarskiego lub jako proces
samoistny.
• O.prosta –uszkodzenie powodujace odmę uległo zamknięciu
• O.wentylowa- mechanizm zastawkowy, stan zagrożenia życia –
o.n.hipoksemiczna.
• Objawy – nagły ból w kl.piersiowej po stronie chorej,
narastająca duszność, rzadziej kaszel
• Badanie – zwiększenie objętości i zmniejszenie ruchomości
kl.p., jednostronne zniesienie lub osłabienie szmerów
oddechowych i bębenkowy odgłos opukowy.
• Rtg – asymetria pól płucnych i brak rysunku płucnego częsci
pola płucnego po stronie chorej
• W odmie wentylowej i całkowitej prostej stan chorego jest
ciężki: tachykardia, tachypnoe, sinica, przepełnienie żył,
szyjnych.
Odma opłucnowa – leczenie.
•
Podejrzenie odmy u chorego z zapaścią,
hipotonią, sinicą, hipoksemią, przepełnionymi
żyłami szyjnymi, bocznym przesunięciem
tchawicy, jednostronnym zniesieniem szmerów
oddechowych i bębenkowym odgłosem
opukowym jest wskazaniem do próbnego
nakłucia opłucnej bez oczekiwania na badanie
rtg.
•
W odmie wentylowej jest to zabieg ratujący życie.
•
Nakłuć kl.piersiową prostopadle w II przestrzeni
m/ż w linii środkowo-obojczykowej igłż nr 12-14,
potwierdzenie syk powietrza.
•
Ciężki stan chorego – drenaż opłucnowy, drenaż
ssący, powyżej 7 dni do rozważenia operacja
•
Zawsze tlenoterapia.
Zator tętnicy płucnej.
• Objawy zależą od nasilenia procesu chorobowego.
• Kołatanie serca, duszność, niepokój, kaszel, ból w
klatce piersiowej, krwioplucie, masywny wstrząs,
śmierć.
• Diagnostyka – rtg, scyntygrafia perfuzyjna płuc, EKG-
małą swoistość, satyracja, ECHO, złoty standard-
arteriografia tetnicy płucnej, angio KT
• Leczenie-unieruchomienie w pozycji półsiedzącej,
tlenoterapia, monitorowanie czynności życiowych, leki
kardiotoniczne (glikozydy) i zmniejszających
obciażenie wstęne (azotany). Leczenie przyczynowe –
usuniecie skrzepliny, udrożnienie tętnicy i
przywrócenie przepływu krwi. Leczenie
przeciwkrzepliwe (heparinum, Clexane, Fraxiparine,
acenokumarol) lub trombolityczne (Streptase,
Actilise).
ARDS – zespół ostrej
niewydolności oddechowej
Definicja: ciężka postać ostrego uszkodzenia płuc spowodowanego
nagłym, nieswoistym rozlanym odczynem zapalnym w płucach, z
towarzyszącym wzrostem przepuszczalności naczyń płucnych dla
wody i białka. ARDS może być przyczyną niekardiogennego
obrzęku płuc, wstrząsu, nadciśnienia w t.płucnej, hipoksemii.
Czynniki ryzyka: zachłyśnięcie kwaśną treścią pokarmową, ciężka
infekcja płuc, posocznica, tonięcie, wdychanie toksycznych
gazów lub par, uraz płuca, wstrząs pourazowy, krążenie
pozaustrojowe, nadmierne przetoczenie krwi (>10j/24h).
Objawy: duszność, tachypnoe, sinica, trzeszczenia, rzężenia
wilgotne i świsty, hipoksemia z zasadowicą oddechową
Kryteria rozpoznania: mały wskaźnik oksydacji krwi, obustronne
siateczkowo-plamiste zacienienia w rtg, ciśnienie zaklinowania
w t.płucnej<18mmHg
Leczenie: tlenoterapia, utrzymywanie prawidłowej objętości krwi,
alkalizacja treści żołądkowej, antybiotyki, leki wazopresyjne,
glikokortykosteroidy, leki p.krzepliwe. PaO2 < 60mmHg
wentylacja mechaniczna.
Krwawienie z dróg oddechowych.
• Odkrztuszanie krwi lub krwi lub krwiście
podbarwionej plwociny. Może powodować
n.o.typu hipoksemicznego.
• Jest objawem: raka, zapalenia, rozstrzeni
oskrzeli, gruźlicy, skazom krwotocznym,
zawałowi, zatorowości płuc, ropnie, torbiele,
gruczolak, przetoki, uraz mechaniczny.
• Różnicować z krwawymi wymiotami oraz
przyczynami laryngologicznymi
• Zespół rozsianego krwawienia
pęcherzykowego – duszność, nacieki
pęcherzykowe w rtg, niedokrwistość,
krwioplucie.
Krwawienie z dróg oddechowych.
• Nawet niewielkie krwioplucie może być
zwiastunem masywnego krwotoku i powinno
być obserwowane i diagn.w warunkach
szpitalnych.
• Masywny krwotok (600ml/dobę) grozi
wstrząsem oligowolemicznym
• Krwioplucie – obserwacja, diagnostyka
• Masywny krwotok – intubacja, kodeina,
leczenie wstrząsu, leczenie przyczynowe,
leczenie miejscowe operacyjne.