Nowa ustawa o finansach
publicznych
Ustawa z 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych
(Dz.U. Nr 157, poz. 1420)
Kalendarium
sierpien 2008 ogloszenie projektu nowej ustawy budżetowej
przez Ministerstwo Finansów
27 sierpnia 2009 r. Przyjęcie ustawy o finansach publicznych
(Dz.U. Nr 157, poz. 1420)
Wrzesien 2009 Podpis Prezydenta RP
1 stycznia 2010 wejscie w zycie nowej ustawy
Cel przyjętych w ustawie zmian
"Zmiana ta ma służyć racjonalizacji i
przejrzystości finansów publicznych"
Elżbieta Suchocka-Roguska
wiceminister finansów
Główne założenia ustawy
Gruntowne zmiany w organizacji sektora finansów
publicznych oraz wprowadzenie nowych rozwiązań
systemowych
ograniczenie form organizacyjno- prawnych jednostek
sektora finansów publicznych
wzmocnienie oraz poprawa przejrzystości finansów
publicznych
Nowe rozwiazania
wprowadzenie
Wieloletniego
Planu Finansowego
wprowadzenie rozwiązań w zakresie
budżetu zadaniowego
uzupełnienie przepisów
regulujących
zasady
gospodarowania środkami
publicznymi
usprawnienie oraz wzmacnienie
systemu
audytu wewnętrznego
Ukierunkowanie polityki finansowej
państwa poprzez wprowadzenie
wieloletniej prognozy
finansowej w jednostkach sektora
finansów publicznych
możliwość udzielania ulg w spłacie
określonych w ustawie
niepodatkowych należności
budżetowych
Nowe regulacje
Likwidacja
gospodarstw pomocniczych i
zakładów budżetowych
zakłady budżetowe w sferze samorządowej
wyłącznie w wybranych dziedzinach:
gospodarka mieszkaniowa
usługi komunalne
zaopatrzenie w energię i gaz
Cmentarze
Cel: racjonalizacja i przejrzystość finansów publicznych
W 2007 r. działa ponad 3100 państwowych i
samorządowych gospodarstw pomocniczych
i zakładów budżetowych
Wydatki
zakładów budżetowych wyniosły w
2008 r. łącznie
8,8 mld zł
przy
8,85 mld zł
przychodów
Nowe formy organizacyjne
agencje wykonawcze
instytucje gospodarki
budżetowej
--> państwowe osoby
prawne
Dalsze postanowienia ustawy
likwidacja rachunków funduszy
motywacyjnych oraz instytucji
rachunków dochodów własnych
Rachunki dochodów wydzielonych będą mogły posiadać wyłącznie
samorządowe jednostki budżetowe prowadzące
działalność na
podstawie ustawy o systemie oświaty
oraz państwowe jednostki
budżetowe
mające siedzibę poza granicami
Rzeczypospolitej Polskiej,
nadzorowane przez ministra spraw zagranicznych.
...
Likwidacja samorządowych funduszy celowych
m.in. wojewódzkich i powiatowych funduszy gospodarki zasobem geodezyjnym i
kartograficznym oraz centralny i terenowe fundusze ochrony gruntów rolnych
Przekształcenie państwowych funduszy celowych z
osobowością prawną w stanowiące wyodrębnione
rachunki bankowe
Powołanie nowych form organizacyjno-prawnych
wykonujących wybrane zadania państwa
agencje wykonawcze oraz instytucje gospodarki budżetowej
Państwowy fundusz celowy
tworzony na podstawie odrębnej ustawy.
nie posiada osobowości prawnej i stanowi
wyodrębniony rachunek
bankowy
, którym dysponuje minister wskazany w ustawie tworzącej
fundusz albo inny organ wskazany w tej ustawie.
Z ustawy – Przepisy wprowadzające ustawę o finansach publicznych (art. 90
i 92) wynika, że z dniem:
● 31 grudnia 2010 r. likwiduje się wojewódzkie i powiatowe fundusze
gospodarki zasobem geodezyjnym i kartograficznym oraz Fundusz Ochrony
Gruntów Rolnych: centralny i terenowe,
● 1 stycznia 2012 r. państwowe fundusze celowe posiadające osobowość
prawną – Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych i
Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych – stają się
państwowymi funduszami celowymi w myśl ustawy o finansach publicznych.
Przepisy wprowadzające ustawę o finansach publicznych nie odnoszą się do
dalszego funkcjonowania funduszy celowych utworzonych na podstawie
ustawy – Prawo ochrony środowiska: Narodowego Funduszu Ochrony
Środowiska i Gospodarki Wodnej oraz wojewódzkich, powiatowych i
gminnych funduszy ochrony środowiska i gospodarki wodnej.
Wprowadzenie elementów budżetu zadaniowego
Cele:
- Zwiększenie sprawności, przejrzystość i efektywności
wydatkowania środków publicznych
- Wzmocnienie kondycji polskiego sektora finansów publicznych
Wieloletni Plan Finansowy Państwa
-
Podstawowy dokument wskazujący kierunki polityki finansowej
państwa
-
Uchwalany przez Radę Ministrów na cztery lata i podlegający
corocznej aktualizacji
-
Informacje o stopniu realizacji Planu przedstawiane
parlamentowi razem ze sprawozdaniem z wykonania ustawy
budżetowej
..
Zakres obowiązywania budżetów zadaniowych
-budżet państwa
-inne jednosti sektora finansów
publicznych:
agencje wykonawcze
dysponenci państwowych funduszy celowych
państwowe osoby prawne
Wieloletnie prognozy finansowe
jeden z instrumentów nowoczesnego zarządzania finansami
publicznymi
przyjmowane przez jednostki samorządu terytorialnego po uzyskaniu
opinii regionalnej izby obrachunkowej
obejmują okres roku budżetowego oraz co najmniej trzy kolejne lata
Minimalny okres sporządzania prognozy podlega obowiązkowemu
wydłużeniu na okres, na jaki wieloletnia prognoza finansowa przewiduje
limity wydatków wieloletnich
Prognozy parametrów budżetowych zawartych w
wieloletmiej prognozie finansowej
●
dochody budżetu w podziale na dochody i wydatki
bieżące, w tym obsługę długu, gwarancje i poręczenia,
● dochody i wydatków majątkowych, w tym dochody ze
sprzedaży majątku,
● wynik budżetu,
● przychody i rozchody budżetu, z uwzględnieniem długu
zaciągniętego i planowanego do zaciągnięcia.
Wieloletnia prognoza finansowa obejmuje również prognozę kwoty długu,
stanowiącej dotychczas załącznik do uchwały budżetowej, a także zawiera
upoważnienia dla organu wykonawczego jednostki samorządu terytorialnego do
zaciągania zobowiązań z tytułu umów, których realizacja w roku budżetowym jest
niezbędna dla zapewnienia ciągłości funkcjonowania jednostki i których płatności
przypadają w latach następnych
Rozwiązania prewencyjne i
samodyscyplinujące
utrzymanie 3 progów ostrożnościowych
wykorzystanie mechanizmów mających za
zadanie ograniczenie wysokości długu
publicznego (ograniczenie deficytu)
Gospodarowanie środkami pochodzącymi z
budżetu UE
Deficyt związany ze środkami europejskimi
nie będzie wliczany
do deficytu budżetu państwa
, a jego finansowanie będzie
stanowić dodatkową potrzebę pożyczkową budżetu państwa
Już obecnie:
saldo przepływu środków pomiędzy Polską a UE w zakresie
środków unijnych nie jest wliczane do bilansu sektora finansów
publicznych. Natomiast
przychodami pochodzącymi z nadwyżki
budżetu środków europejskich może być pokryty deficyt
budżetu państwa oraz inne pożyczkowe potrzeby budżetu
państwa (
ESA’95 )
..
wyodrębnienie w ramach budżetu państwa,
„budżetu środków europejskich” (od 2010)
zmiana sposobu dokonywania płatności dla
beneficjentów projektów i programów
Obsługę bankową budżetu środków europejskich prowadzić
będzie
Bank Gospodarstwa Krajowego
. Będzie on
przekazywał środki finansowe na rzecz beneficjantów z
rachunków otwartych w tym banku przez Ministra Finansów,
z wyjątkiem wydatków dokonywanych w ramach projektów
pomocy technicznej.
Zwiększenie kontroli wydatków publicznych
Wprowadzenie
kontroli zarządczej
oraz nowych
regulacji dotyczących
audytu wewnętrznego
-łatwiejszy dostęp do zawodu audytora wewnętrznego w jednostkach
sektora finansów publicznych
-wprowadza instytucję komitetu audytu jako niezależnego zespołu
konsultacyjno-doradczego
Zapewnienie skutecznej kontroli zarządczej oraz
zwiększenie efektywności działania
audytu
wewnętrznego
ujednolicenie definicji audytu wewnętrznego odpowiadającej normom
międzynarodowym oraz podporządkowanie audytorów wewnętrznych
kierownikom jednostek
Definicje
Agencja wykonawcza:
Agencja wykonawcza jest państwową osobą prawną tworzoną na podstawie
odrębnej ustawy w celu realizacji zadań państwa.
Agencja wykonawcza prowadzi gospodarkę finansową na zasadach
określonych w ustawie o finansach publicznych i w odrębnej ustawie o utworzeniu
tej agencji
Instytucja gospodarki budżetowej:
Instytucja gospodarki budżetowej jest jednostką sektora finansów publicznych
tworzoną w celu realizacji zadań publicznych, która odpłatnie wykonuje
wyodrębnione zadania i pokrywa koszty swojej działalności oraz zobowiązania z
uzyskiwanych przychodów.
Instytucja gospodarki budżetowej może być tworzona przez ministra lub Szefa
Kancelarii Prezesa Rady Ministrów, za zgodą Rady Ministrów, udzieloną na jego
wniosek, a także przez organ lub kierownika jednostki, o których mowa w art. 139
ust. 2, jako organu wykonującego funkcje organu założycielskiego.
Instytucja gospodarki budżetowej uzyskuje osobowość prawną z chwilą wpisania
do Krajowego Rejestru Sądowego.
Podstawy prawne
●
Ustawa z 27 sierpnia 2009 r. o finansach
publicznych (Dz.U. Nr 157, poz. 1420)
●
Ustawa z 27 sierpnia 2009 r. – Przepisy
wprowadzające ustawę o finansach publicznych
(Dz.U. Nr 157, poz. 1421)
●
Ustawa z 30 czerwca 2005 r. o finansach
publicznych (Dz.U. Nr 249, poz. 2104; ost.zm.
Dz.U. z 2009 r. Nr 79, poz. 666)