Wycena zasiewów i
plantacji trwałych
Wykonała:
Kamila Rycaj
MSGP III gr.3
Przedmiot wyceny
• Nieruchomość rolna wraz z częściami
składowymi
• Same grunty rolne
• Określona część składowa
nieruchomości rolnej
Cele wyceny
• Odszkodowania za powstałe szkody
• Przeniesienie prawa własności (w tym przy
wywłaszczeniu nieruchomości)
• Zabezpieczenie wierzytelności
kredytobiorcy
• Ubezpieczenia majątkowe
• Rachunkowość rolna
• Postępowania sądowe, upadłościowe i
egzekucyjne
Nieruchomość rolna
Nieruchomościami rolnymi (gruntami
rolnymi) są nieruchomości, które są
lub mogą być wykorzystywane do
prowadzenia działalności wytwórczej
w rolnictwie w zakresie produkcji
roślinnej i zwierzęcej, nie wyłączając
produkcji ogrodniczej, sadowniczej i
rybnej.
(Kodeks Cywilny, art.46)
Części składowe
Z zastrzeżeniem wyjątków w ustawie
przewidzianych, do części
składowych gruntu należą w
szczególności budynki i inne
urządzenia trwale z gruntem
związane, jak również drzewa i inne
rośliny od chwili zasadzenia lub
zasiana.
(Kodeks Cywilny, art.48)
Części składowe gruntu
rolnego
• Budynki i budowle rolnicze
• Budynki mieszkalne wchodzące w
skład gospodarstw rolnych
• Zasiewy i uprawy
• Plantacje kultur wieloletnich
• Drzewa i krzewy występujące na
gruntach rolnych
Trwałe środki produkcji
Dobra materialne (niematerialne),
rzeczy i dobra użytkowane,
funkcjonujące przez okres dłuższy od
jednego roku gospodarczego.
Do środków trwałych zaliczmy:
• Użytki rolne
• Urządzenia techniczne (stawy rybne, melioracje,
urządzenia kanalizacyjne, itp.)
• Linie przesyłowe (wodociągi, itp.)
• Budynki
• Maszyny i narzędzia rolnicze
• Środki transportowe
• Plantacje trwałe (w tym sady)
• Trwałe użytki zielone
• Stado podstawowe zwierząt gospodarskich (w
tym i zarodowe)
• Zwierzęta pociągowe
• Konie sportowe i inne
Obrotowe środki produkcji
Wszystkie dobra, które w całości i bez
reszty zużywają się w jednym cyklu
produkcyjnym, trwającym nie dłużej
niż rok.
Do grupy środków obrotowych
zaliczamy:
• Nasiona
• Sadzeniaki i sadzonki
• Inwentarz polowy (uprawy roślin
jednorocznych na pniu)
• Pasze i materiały ściółkowe
• Stado obrotowe zwierząt
gospodarskich
• Nawozy organiczne i mineralne
Części składowe nieruchomości
rolnych mogą stanowić przedmiot
odrębnej wyceny:
•Przy określaniu wartości odtworzeniowej
nieruchomości rolnej, z zastosowaniem
podejścia kosztowego, kiedy odrębnie określa
się wartość gruntu i odrębnie wartość jej części
składowych, stosując zasady ogólne,
•W innych przypadkach wynikających z celu
wyceny (np. ubezpieczenia majątkowe,
odszkodowania na powstałe szkody lub
wywłaszczenia nieruchomości)
Określenia wartości nieruchomości
rolnej o dużej różnorodności
(użytków, budynków, budowli) można
dokonać poprzez wydzielenie
funkcjonalnych części celem ich
odrębnej wyceny.
Jeżeli z przepisów ustawy lub umowy z
zamawiającym wycenę wynika, że z
wyceny wyłączona jest określona
część składowa nieruchomości
gruntowej lub gruntu, powinno to być
w operacie szacunkowym wyraźnie
zaznaczone i uzasadnione.
Wycena zasiewów i upraw
Uprawy i zasiewy
Uprawami i zasiewami są rolnicze
plantacje jednoroczne oraz jeżeli
przepis szczególny nie stanowi
inaczej, plantacje roślin dwuletnich
lub plantacje roślin wieloletnich.
W przypadku gdy na nieruchomości
znajdują się zasiewy lub uprawy,
wartość tej nieruchomości określona
jest jako suma wartości rynkowej
gruntu i wartości zasiewu lub uprawy.
Wartość upraw i zasiewów
Jaka faza cyklu wegetacyjnego?
•Określenie
rynkowej
wartości
spodziewanych
pożytków
•Obliczenie
kosztów
poniesionych
nakładów
Czas istnienia upraw i zasiewów
można podzielić na dwa okresy
• Okres upraw, trwający od
rozpoczęcia prac agrotechnicznych
do wysiewu nasion, gdzie przy
wycenie należy zawsze określić
wartość poprzez koszty poniesionych
w tym okresie nakładów,
• Okres istnienia zasiewów trwający od
wysiewu nasion do zbioru plonów.
W przypadku gdy po wysiewie nasion (lub
posadzeniu) i wschodach roślin określenie
wielkości pożytków jest niemożliwe lub trudne do
określenia przyjmuje się zasadę obliczenia
kosztów poniesionych nakładów. Przy określaniu
poziomu i wartości nakładów uwzględnić należy
warunki racjonalnie prowadzonej gospodarki oraz
faktyczne poniesione nakłady, z uwzględnieniem
ich jakości.
W innych przypadkach określenie wartości upraw
następuje poprzez określenie rynkowej wartości
spodziewanych pożytków przy uwzględnieniu
nakładów koniecznych do pozyskania tych
pożytków. Wielkość i wartość pożytków oraz
poziom nakładów powinny uwzględniać warunki
racjonalnie prowadzonej gospodarki oraz
faktyczne poniesione nakłady.
Przy określaniu wartości zasiewów,
upraw i innych zbiorów
jednorocznych szacuje się wartość
przewidywanych plonów według cen
kształtujących się w obrocie
rynkowym, zmniejszając ją o wartość
nakładów koniecznych w związku ze
zbiorem tych plonów.
Wycena plantacji trwałych
Kultury wieloletnie
Kulturami wieloletnimi są rolnicze plantacje
roślinne:
• Zielne
• Krzewinkowe
• Krzewiaste i drzewiaste
W szczególności:
• Sady
• Plantacje
• Szkółki roślin sadowniczych i ozdobnych
• Plantacje nasienne roślin wieloletnich
Czas trwania plantacji kultur
wieloletnich obejmuje okres od
rozpoczęcia przygotowania gleby do
końca okresu plonowania wraz z
czasem likwidacji plantacji –
usunięcia roślin i przywrócenia
nieruchomości do stanu
umożliwiającego dalsze rolnicze
wykorzystanie.
Wartość plantacji kultur
wieloletnich
Określona:
• Jako część składowa nieruchomości
gruntowej z tą nieruchomością;
• Jako odrębny obiekt.
Wartość nieruchomości gruntowej
z plantacją kultur wieloletnich
może być wyznaczona:
1. jako całość w podejściu porównawczym lub
dochodowym przy uwzględnieniu w
szczególności takich cech jak: lokalizacja,
gatunek i odmiana rośliny, poziom prowadzenia
plantacji, warunki glebowo – przyrodnicze,
wyposażenie w budowle i inne urządzenia,
wysokości czynszów.
2. jako suma wartości rynkowej gruntu (wraz z
budowlami i urządzeniami) i wartości plantacji
określanej w podejściu mieszanym lub poprzez
obliczenie kosztów odtworzenia.
Wartość plantacji kultur wieloletnich
jako część składowa nieruchomości
gruntowych
może być określona przy zastosowaniu:
• podejścia porównawczego - gdzie wartość plantacji
określana jest jako różnica pomiędzy wartością
nieruchomości z plantacją określoną w podejściu
porównawczym a wartością rynkową podobnego gruntu,
• podejścia dochodowego - gdzie wartość plantacji określa
się jako różnicę pomiędzy wartością nieruchomości
obliczoną poprzez czynsze dzierżawne z nieruchomości z
plantacją lub poprzez zastosowanie metody zysków , a
wartością rynkową podobnego gruntu.
W przypadku gdy przypisy szczególne tego wymagają lub
zastosowanie wyżej wymienionych podejść jest niemożliwe
określa się odrębnie wartość plantacji przy zastosowaniu
określonych procedur w zależności od wieku plantacji.
Czas istnienia plantacji kultur
wieloletnich
•okres założenia i
pielęgnacji – trwający
od rozpoczęcia prac
agrotechnicznych do
początku okresu
plonowania, gdzie
wartość samej
plantacji można
określić wyłącznie
poprzez obliczenie
kosztów odtworzenia
•okres
plonowania
gdzie wartość
samej plantacji
określić można
poprzez
zastosowanie
podejścia
mieszanego
•okres likwidacji
plantacji gdzie
wartość samej
plantacji
określić można
poprzez
zastosowanie
metody kosztów
likwidacji
Wycena plantacji trwałych-
metody kosztowe
1.
Przyjęcie zasady obliczenia kosztów odtworzenia dla wyceny
plantacji odnosi się do określenia poniesionych nakładów i
może mieć miejsce w przypadku wykonania zabiegów
agrotechnicznych lub po posadzeniu roślin przed wejściem
w plonowanie. Przy określaniu poziomu i wartości nakładów
uwzględniać należy warunki racjonalnie prowadzonej
gospodarki oraz faktycznie poniesione nakłady, z
uwzględnieniem ich jakości.
2.
Przy zastosowaniu metody kosztów likwidacji odrębna
wartość plantacji określana jest przy założeniu
doprowadzenia gruntu do stanu umożliwiającego dalsze
rolnicze wykorzystanie, najczęściej na cele produkcji
roślinnej. Wartość plantacji jest różnicą pomiędzy wartością
uzyskanego drewna i innych materiałów a kosztami
przeprowadzenia likwidacji.
Ilość i wartość drewna i innych materiałów oraz poziom
nakładów powinny uwzględniać warunki racjonalnie
prowadzonej gospodarki.
Wycena plantacji trwałych-
podejście mieszane
1.
Przy zastosowaniu podejścia mieszanego wartość plantacji
określa się jako sumę kosztów jej założenia i pielęgnacji do
pierwszych zbiorów, oraz wartości utraconych pożytków od dnia
na który określany jest stan plantacji, do końca okresu
plonowania. Sumę tę pomniejsza się odpowiednio o zużycie –
amortyzację wynikającą z okresu wykorzystania plantacji od
pierwszego roku plonowania do dnia w którym określany jest
stan nieruchomości.
2.
Wartości utraconych pożytków i poziom nakładów określa się
biorąc w szczególności pod uwagę:
•
cechy roślin ( gatunek, odmianę, poziom prowadzenia
plantacji),
•
warunki glebowo – przyrodnicze,
•
koszty likwidacji plantacji,
•
wielkość i wartość pożytków, z uwzględnieniem warunków
racjonalnie prowadzonej gospodarki oraz poziom faktycznie
poniesionych nakładów przy racjonalnych kosztach,
•
dochód związany z gruntem i innymi urządzeniami.
Określenie wartości nieruchomości dla
potrzeb ustalania strat i
odszkodowań związanych z
uszkodzeniem gruntu dokonuje się
poprzez obliczenie sumy strat
związanych z obniżeniem plonowania
oraz zwiększeniem nakładów
niezbędnych do prowadzenia
racjonalnej działalności rolniczej.
Trudności związane z wyceną
produkcji rolniczej w toku
• Brak cen rynkowych (produkcja rolnicza
rzadko stanowi przedmiot obrotu
rynkowego)
• Niedostateczna dostępność literatury na
temat wyceny w rolnictwie (problemy
metodyczne)
• Biologiczny charakter produkcji
• Trudności z określeniem poniesionych
kosztów
• Trudności z określeniem spodziewanych
pożytków
Bibliografia
• Standardy zawodowe rzeczoznawców
majątkowych. Wyd. VIII
• Ustawa z dn. 21 sierpnia 1997r. o gospodarce
nieruchomościami (Dz.U. 1997 Nr 115 poz.741)
• Bud- Gusaim J. (2005): Taksacja rolnicza. Wyd.
SGGW, Warszawa
• Bud- Gusaim J. (1995): Zarys metod wyceny
wybranych nieruchomości rolniczych. Fundacja
Rozwój SGGW, Warszawa
• Laskowska E. artykuł: Wycena produkcji rolniczej
w toku w opinii rzeczoznawców
Dziękuje za uwagę