Podstawowe zasady

formułowane w kodeksach

etycznych

Wykład 2

Uregulowania prawne.

Psycholog jako zawód zaufania

publicznego.

Kodeksy zawodowe- rodzaje

norm

1. Normy o charakterze zakazowym-

bezwyjątkowe np.. Nie wolno działać na szkodę

klienta (art. 19)

2. Normy nakazowe – dążenie np.. zasada

zachowania tajemnicy zawodowej

3. Normy profesjonalne – perfekcjonistyczne np,.

stałe doskonalenie w zawodzie art.. 4

4. Normy pokazujące odstępstwa od norm

moralności ogólnej

5. Normy o charakterze doradczym – co robić w

przypadku konfliktu art.. 26

Kodeks etyczny

Amerykańskiego Towarzystwa

Psychologicznego

• Zasady ogólne dotyczą:
• 1. kompetencji;
• 2. integralności;
• 3. odpowiedzialności zawodowej i

naukowej;

• 4. respektowania praw człowieka i

jego godności

• 5. troski o dobro innych;
• 6. odpowiedzialności społecznej

• Zachęcamy do zapoznania się z

kodeksem etycznym APA , a także
polskich kodeksów zawodów
pokrewnych (np. lekarskiego)

Kodeks APA

• Szczegółowe zasady etyczne i zasady

postępowania dotyczą działalności
psychologów w następujących
dziedzinach:

• 1. ocena, diagnoza i interwencja
• 2. terapia
• 3. nauczanie, superwizja, badania

naukowe

• 4. psychologii sądowej

• 5. wystąpień publicznych, reklamy

usług psychologicznych

• 6. rozwiązywania dylematów

etycznych

Dylematy etyczne opisywane

przez członków APA

679 osób, 703 dylematy
KATEGORIE NAJCZĘŚCIEJ

WYMIENIANYCH PROBLEMÓW

1. Naruszenie poufności 18%
2. Konfliktowe relacje 17%
3. Źródła finansowania i
naciski na psychologa 14%
4. Dylematy w nauczaniu 8%

Podstawowe akty prawne

związane z działalnością

zawodową psychologów

• Ustawa o zawodzie psychologa i

samorządzie zawodowym psychologów
z dnia 8 czerwca 2001 roku (Dz.U. Nr.
73 z 18.07.2001, poz. 763)

• Konstytucja RP : art.. 31. 39, 47, 51
• Konwencja o ochronie praw człowieka –

art. 8

KONSTYTUCJA RP

ART.. 31 - Każdy obywatel jest obowiązany szanować

wolność i prawa innych. Nie można nikogo zmuszać

do czynienia tego, czego prawo mu nie nakazuje.

ART.. 39 – Nikt nie może być poddany

eksperymentom naukowym, w tym medycznym

bez dobrowolnie wyrażonej zgody.

ART.. 47 Każdy ma prawo do ochrony prawnej życia

prywatnego, rodzinnego, czci i dobrego imienia

oraz do decydowania o życiu osobistym.

Art.. 51 Nikt nie może być zobowiązany inaczej niż na

podstawie ustawy do ujawnienia informacji

dotyczących jego osoby.

Konwencja o ochronie praw

człowieka

Ratyfikowana 19.01.1993
Art.. 8 Każdy ma prawo do

poszanowania swojego życia
prywatnego i rodzinnego, swojego
mieszkania i swojej korespondencji.

Ustawa o ochronie danych

osobowych

29.08.1997 r.
Art.. 7 pkt. 5 Każda osoba powinna wyrazić

zgodę na przetwarzanie swoich danych

osobowych, zgoda nie może być

domniemana lub dorozumiana z

oświadczenia woli o innej treści.

Art.. 24 pkt. 1.2 poinformowanie osoby o celu

zbierania danych oraz o przewidywanych

odbiorcach lub kategoriach odbiorców

Art.. 24.pkt. 1.3 obowiązek poinformowania o

prawie wglądu do swoich danych i ich

poprawiania

Ustawa o ochronie danych

osobowych

Art.. 27 pkt. 1 Zabrania się

przetwarzania danych ujawniających
pochodzenie rasowe lub etniczne,
poglądy polityczne, przekonania
religijne lub filozoficzne,
przynależność wyznaniową, partyjna
lub związkową, jak również danych o
stanie zdrowia, kodzie genetycznym,
nałogach lub życiu seksualnym.

Ustawa o zawodzie

psychologa

WYKONYWANIE ZAWODU:
Art.12 ust. 1 Podjecie usług następuje za

zgoda osoby (klienta) lub grupy osób

Ust. 2 Zgoda nie jest wymagana w

przypadkach określonych przez kodeks

karny, kodeks postępowania karnego i

ustawę o ochronie zdrowia psychicznego

Ust. 3 Zgoda nie jest wymagana w

przypadku poborowych kierowanych do

poszczególnych specjalności wojskowych

oraz osoby ubiegające się o przyjęcie do

zawodowej służby wojskowej

Ustawa o zawodzie

Art.. 13 ust. 1 Psycholog informuje

klienta o celu postępowania, jego
przebiegu, wynikach i sposobie ich
udostępniania oraz powinien uzyskać
akceptację planowanych czynności.

Ust. 2 Jeśli wyniki służą nie tylko do

informacji klienta to są chronione
ustawą o ochronie danych osobowych

Ustawa o zawodzie

Art.. 14
1. Psycholog ma obowiązek

zachowania w tajemnicy informacji

związanych z klientem, uzyskanych

w związku z wykonywaniem zawodu

2. Obowiązek zachowania tajemnicy

zawodowej nie może być

ograniczony w czasie

3. Przepisu ust. 1 nie stosuje się, gdy:
1) Poważnie jest zagrożone zdrowie, życie

klienta lub innych osób,

2) Tak stanowią ustawy

Cechy zawodu zaufania

publicznego

• 1. Obowiązek zachowywania

tajemnicy zawodowej

• 2. Kierowanie się zasadami etyki i

deontologii zawodowej

• 3. Posiadanie wykształcenia

specjalistycznego

• 4. Utworzenie samorządu jako formy

organizacyjnej dbającej o standardy

wykonywania zawodu