Metoda indukcyjna

Od

doświadczenia,

przez

generowanie

,

do

hipotez (teorii)

,

które poddaje się

testowaniu

w

doświadczenie

Metoda indukcyjna, (definicja

czynnościowa) określa sposób

zbierania danych

doświadczenia, stawiania i

rozwiązywania problemów

powstałych na gruncie danych

doświadczenia poprzez

konstruowanie teorii

naukowych (wyjaśniających te

problemy) oraz konfrontowania

tych teorii z doświadczeniem.

Główne czynności

naukotwórcze w metodzie

indukcyjnej

• Postawienie (właściwego) pytania
• zbieranie danych doświadczenia
• sformułowanie problemu
• wyjaśnianie przez hipotezy
• budowanie teorii
• rozstrzyganie o wartości teorii

zbieranie danych

doświadczenia i stawianie

problemu

• ustalanie faktów empirycznych
• obserwacja
• eksperyment
• opis naukowy

Eksperyment

• Teoretycy eksperymentu: F. Bacon

(1561-1626), William Whewell
(1794-1866), John Herschel (1792-
1871), J.S. Mill (1806-1873),
Claude Bernard (1813-1879)

• praktycy: Galileusz, Newton

Rodzaje eksperymentów

• Myślowy
• labolatoryjny
• naturalny
• przybliżony
• krzyżowy
• dydaktyczny
• komputerowy
• zastępczy

Ponadto:

• Orientacyjny, główny, kontrolny
• pozytywny, negatywny

Opis naukowy

•Dynamiczny lub statyczny
•strukturalny lub

funkcjonalny

•klasyfikujący lub

szeregujący

Indukcja eliminacyjna

• stwierdzamy alternatywę wszelkich

możliwych rozwiązań danego zagadnienia, o
których jeszcze nie wiemy, że są fałszywe;

• wykazujemy fałszywość wszystkich członów

powyższej alternatywy z wyjątkiem jednego,

• przyjmujemy jako prawdziwe rozwiązanie

postawionego problemu, upatrując w
sposobie, w jaki do niego doszliśmy, jego
uzasadnienie

Przykład zdania

protokolarnego

przykład podany przez Neuratha:

{zapis Ottona o godz. 3 min. 17:

[zwerbalizzowana myśl Ottona z

godz. 3. 16: (o godz. 3 min 15 w

pokoju stał stół obserwowany przez

Ottona)]}”

Krytyka indukcjonizmu

relatywizmem: każde zastosowanie

logiki indukcji wymaga przyjęcia

założenia, że zdarzenia rozpatrywanej

serii zdarzeń są od siebie statystycznie

zależne. W konsekwencji ocena

prawdopodobieństwa jest

zrelatywizowana do pewnego

układu hipotez podstawowych. Ich

wybór jest arbitralny

(A. Grobler, Prawda a względność, s.

104)

Niedookreśloność teorii

przez dane empiryczne

dowolny skończony zbiór

danych jest zgodny z

nieskończoną liczbą

alternatywnych hipotez, a

więc dostarcza im

indukcyjnego

potwierdzenia (Grobler,

Metodologia nauk, s. 59)

Kuhn: gromadzenie faktów we

wczesnym okresie ma charakter o

wiele bardziej przypadkowy niż

działalność badacza, którą znamy z

późniejszego okresu rozwoju nauki

(Struktura rewolucji, s. 42) We

wczesnym okresie rozwoju nauk

różni ludzie mając do czynienia z

tym samym zakresem faktów, lecz

zazwyczaj nie z tymi samymi

indywidualnymi zjawiskami,

opisywali je i interpretowali w

rozmaity sposób (tamże, s. 44)

Filozofia eksperymentalna

http://experimentalphilosophy

.typepad.com/