POBRANIE

SZPIKU KOSTNEGO

Małgorzata

Obuchowicz

Istota i cel badania:

Badanie polega na

wprowadzeniu do kości –

płaskiej np. mostek, igły w celu

pobrania szpiku czerwonego

do oceny jego komórek.

WSKAZANIA:

1. cel diagnostyczny:

- rozpoznanie chorób układu

krwiotwórczego

- obserwacja przebiegu choroby i ocena

wyników leczenia

2. cel leczniczy

- pobranie szpiku do przeszczepu.

Konieczna zgoda pacjenta

Lekarz powinien uzyskać

zgodę pacjenta na

wykonanie badania. W

przypadku dzieci oraz osób

z upośledzeniem zgodę

powinni wyrazić rodzice

lub opiekunowie prawni.

Przeciwwskazania do pobrania

szpiku.

1.Bezwzględne

- Hemofilia

2. Względne

- Inne skazy osoczowe,
- Ostre skazy małopłytkowe,
- Niski poziom płytek krwi,
- Zaburzenia czasu krwawienia i

krzepnicia,

- Zmiany zapalne w miejscu nakłucia.

POWIKŁANIA

- Przebicie mostka połączone z
uszkodzeniem dużych naczyń i prawego
przedsionka serca u osób z nieprawidłową
budową anatomiczną klatki piersiowej oraz
w procesach chorobowych prowadzących
do ścieczenia lub zmiękczenia kości;

-Krwawienie z miejsca wkłucia

-Wprowadzenie zakażenia (zapalenie kości i
szpiku kostnego)

Zadania pielęgniarki:

- przygotowanie pacjenta

- zabezpieczenie pobranego

szpiku

- obserwacja pacjenta w
czasie
badania i po badaniu

- postępowanie ze
sprzętem po
badaniu.

Przygotowanie pacjenta:

1. poinformowanie o istocie badania
2. pobranie krwi na badania –
morfologia,
układ krzepnięcia
3. zapewnienie wygodnej pozycji w
czasie
badania:
- na plecach w czasie nakłucia
mostka;
- na brzuchu lub na boku przy
nakłuciu kości biodrowej
4. ogolenie okolicy nakłucia (u
mężczyzn ogolenie okolicy klatki
piersiowej)

5. zapewnienie pacjentowi informacji na temat:

- przed badaniem oddać mocz
- podczas badania należy zgłaszać wszelkie
dolegliwości np. duszność, silny ból

6. po badaniu pacjent powinien pozostać przez

pewien czas w pozycji leżącej (zależne od
samopoczucia pacjenta)

7. należy dbać o czystość opatrunku założonego

w miejscu nakłucia

Przygotowanie pacjenta c.d.

Miejsce nakłucia:

1.Mostek – najczęściej rękojeść (ok. 3-4 cm

poniżej wcięcia szyjnego w linii pośrodkowej
ciała na wysokości I żebra) rzadziej trzon na
wysokości II lub III międzyżebrza. Chory jest
ułożony płasko na plecach.

2.Grzebień kości biodrowej nakłuwa się w

miejscu kolca przedniego górnego (chory
ułożony płasko na plecach) lub kolca tylnego
górnego (chory ułożony jest w pozycji leżącej
na boku z kolanami podgiętymi do klatki
piersiowej).

3.U dzieci wyrostki kolczystych kręgów

lędźwiowych i żeber lub kości piszczelowych.

Pobieranie szpiku z talerza kości

biodrowej (kolca biodrowego tylnego

górnego)

Zestaw do pobrania szpiku kostnego –
skład:

- środki do odkażania miejsca nakłucia
- igły punkcyjne
- jałowe rękawiczki
- strzykawka 20 ml
- szkiełko zegarowe i zestaw szkiełek zegarowych
odtłuszczonych
- jałowy materiał opatrunkowy – gaziki
- jałowa serweta z otworem
- nożyczki
- środek do znieczulenia miejscowego (lidokaina 1%
lub 2%)
- igły do wstrzyknięć podskórnych
- strzykawka 2ml lub 5ml do wykonania znieczulenia
nasiękowego
- miska nerkowata

LITERATURA:

1. Ciechaniewicz W. (red.), Pielęgniarstwo. Ćwiczenia,

PZWL,

Warszawa 2002, s. 354-357.

2. Zahradniczek K. (red.), Pielęgniarstwo, PZWL,

Warszawa

2004, s. 412 – 415.

3.

http://www.zdrowie.med.pl/bad_labor/badania/

b_szpiku.html