17.04.21

1

Jednolity rynek
europejski

Anna Zachorowska-

Mazurkiewicz

17.04.21

2

Swoboda przepływu dóbr

-

usuwanie granic i formalności
celnych,

-

Techniczna harmonizacja i
normalizacja,

-

Harmonizacja podatków pośrednich,

-

Eliminacja narodowego
protekcjonizmu.

17.04.21

3

Swoboda przepływ osób:

-

pracowników najemnych (wspólny
rynek siły roboczej),

-

Pracowników samodzielnych
(uznawanie dyplomów, kwalifikacji)

-

Osób niezajmujących się działalnością
zarobkową (studentów, emerytów),

-

Sprawy wizowe, azylowe, imigracyjne.

17.04.21

4

Swoboda przepływ usług

Swoboda zakładania przedsiębiorstw,
Swoboda świadczenia usług,
Liberalizacja usług rynkowych,
Europejskie programy usług
użyteczności publicznej,
Minimalne wymagania licencyjne,
Wzajemne uznawanie kwalifikacji.

17.04.21

5

Swoboda przepływu

kapitału

Transfery długookresowe
Transfery komercyjne,
Transfery krótkookresowe.

17.04.21

6

Wolności uzupełniające

Swoboda przedsiębiorczości
(prawa zakładania przedsiębiorstw,
prawo spółek, ochrona konkurencji,
znak handlowy, europejski patent),
Swobodny dostęp do zamówień
publicznych

17.04.21

7

Instrumenty realizacji

czterech wolności

Liberalizacja
Zbliżanie przepisów prawnych,
wykonawczych i
administracyjnych,
Realizacja polityk wspólnotowych i
krajowych wspierających tworzenie
jednolitego rynku

17.04.21

8

Polityki wspierające

jednolity rynek

Handlowa (unia celna),
Przemysłowa i konkurencji przemysłowej,
Naukowa, technologiczna i
innowacyjności,
Przedsiębiorczości,
Normalizacyjna i certyfikacyjna,
Transportowa,
Podatkowa.

17.04.21

9

Polityki osłonowe

Konkurencji i konsumentów,
Spójności społeczno-ekonomicznej
i polityka regionalna,
Ochrony środowiska,
Społeczna.

17.04.21

10

Kluczowe zasady

Zasada niedyskryminacji,
Zasada traktowania narodowego
GATT/WTO,
Zasada proporcjonalności,
Zasada szerokiego wykorzystania nowego
podejścia do harmonizacji,
Zasada zakładająca, że ciężar dowodu
zasadności działania spoczywa na kraju,
który wprowadził barierę.

17.04.21

11

Ocena programu rynku

wewnętrznego

Ocena realizacji programu przez
instytucje europejskie,
Ocena stopnia transpozycji prawa,
Badanie opinii publicznej,
Tabele wyników rynku
wewnętrznego.

17.04.21

12

Indeks rynku

wewnętrznego

Internal Market Index – IMI, stanowi

syntetyczną miarę efektów polityki
rynku w szerokim kontekście
cyrkulacji dóbr, usług, kapitału i
pracowników na obszarze Unii.

17.04.21

13

Ocena efektywności funkcjonowania

jednolitego rynku

Oceniane mogą być efekty mikroekonomiczne

dla podmiotów fizycznych i prawnych lub
dla określonych sektorów gospodarczych
oraz efekty makroekonomiczne (wzrost PKB
i zatrudnienia). Można także podzielić
efekty rynku na bezpośrednie
(konwergencja cen i płac) i pośrednie
(wzrost konkurencji), na statyczne i
dynamiczne oraz na kosztowo-cenowe,
handlowe, inwestycyjne i pozostałe.

17.04.21

14

Swoboda przepływu dóbr

Swobodny przepływ dóbr jest regulowany

przez art. 23-30 Traktatu o Wspólnocie

Europejskiej, dotyczące przepływu towarów

oraz unii celnej. Zastosowanie ma również

art. 32 odnoszący się do rolnictwa i handlu

produktami rolnymi.

Dla zapewnienia swobody przepływu dóbr

istotne są także przepisy prawa

pierwotnego i wtórnego związane z

usuwaniem barier fizycznych, technicznych

i fiskalnych.

17.04.21

15

Swoboda przepływu osób

Stanowi jeden z elementów budowy

wspólnego rynku pracy, rozwoju usług i

swobody zakładania przedsiębiorstw oraz

wreszcie budowania Europy obywatelskiej

opartej na poszanowaniu praw człowieka i

praw mniejszości, wolności,

niedyskryminacji, tolerancji i aktywności

obywatelskiej.

Swoboda przepływu osób w UE dotyczy

znoszenia przeszkód w swobodnym

podróżowaniu, osiedlaniu się oraz

podejmowaniu nauki i pracy na całym

obszarze zintegrowanym.

17.04.21

16

Zasada równości i

niedyskryminacji

Zakazuje wszelkich form dyskryminacji

między pracownikami z krajów UE ze
względu na narodowość w zakresie
zatrudnienia, wynagradzania oraz innych
warunków pracy.

Stosowany jest także generalny zakaz

dyskryminacji zawodowej ze względu na
płeć, rasę, pochodzenie etniczne, religię,
przekonania, niesprawność, wiek i
orientację seksualną.

17.04.21

17

Układ z Schengen

Zniesienie kontroli na granicach

wewnętrznych UE,
Wprowadzenie wspólnej granicy

zewnętrznej,
Wprowadzenie jednolitych zasad

kontroli osób na granicach

zewnętrznych,
Przyjęcie obowiązku wprowadzenia

wiz dla obywateli państw trzecich

oraz harmonizacji polityki wizowej,

17.04.21

18

Wydawanie wiz długoterminowych

pozostaje w gestii państw

członkowskich zgodnie z prawem

krajowym,
Regulowane są zasady poruszania się

na terytorium Schengolandii,
Wspólne zasady dotyczące

uchodźców,
Współpraca policji w zakresie

zwalczania przestępstw kryminalnych,
Ustanowienie Systemu Informacyjnego

Schengen

17.04.21

19

Swoboda przepływu usług

Program jednolitego rynku przewiduje

stworzenie europejskiego rynku we

wszystkich sektorach usługowych (poza

usługami dotyczącymi służby cywilnej,

gdzie nie obowiązuje otwarta

konkurencja transeuropejska).

Jednocześnie traktat dopuszcza możliwość

ograniczenia swobody przepływu usług

przez państwa członkowskie ze względu

na bezpieczeństwo publiczne, ochronę

zdrowia oraz względy polityczne.

17.04.21

20

Swoboda przepływu

kapitału i usług

finansowych

Na obszarze jednolitego rynku gwarantowana

jest pełna swoboda przepływu kapitału i
dokonywania płatności w odniesieniu do
inwestycji bezpośrednich, w tym inwestycji w
nieruchomości, transferów związanych z
przedsiębiorczością, świadczeniem usług
finansowych oraz dopuszczeniem papierów
wartościowych na rynki kapitałowe.