WIELOFUNKCYJNOŚĆ
WIELOFUNKCYJNOŚĆ
WSI
WSI
W PRZESZŁOŚCI I
W PRZESZŁOŚCI I
OBECNIE
OBECNIE
Anna Zyskowska
Anna Zyskowska
MSU II
MSU II
°
°
sem. 2
sem. 2
Historyczne uwarunkowania wielofunkcyjności
Historyczne uwarunkowania wielofunkcyjności
obszarów wiejskich
obszarów wiejskich
Koncepcja postrzegania wsi jako przestrzeni pełniącej
Koncepcja postrzegania wsi jako przestrzeni pełniącej
różne funkcje nie tylko rolnicze pojawiła się w końcu lat
różne funkcje nie tylko rolnicze pojawiła się w końcu lat
70` XX w. (Domański 1989). Zakładała ona, że obszary
70` XX w. (Domański 1989). Zakładała ona, że obszary
wiejskie nie są już monofunkcjonalne, których domeną
wiejskie nie są już monofunkcjonalne, których domeną
jest tylko uprawa roli i hodowla zwierząt oraz
jest tylko uprawa roli i hodowla zwierząt oraz
pozyskiwanie zasobów naturalnych (rybołówstwo,
pozyskiwanie zasobów naturalnych (rybołówstwo,
leśnictwo, górnictwo), tak jak uważano dotychczas,
leśnictwo, górnictwo), tak jak uważano dotychczas,
Zwrócenie uwagi na formy działalności pozarolniczej wsi
Zwrócenie uwagi na formy działalności pozarolniczej wsi
(gospodarcza mikrostruktura – wewnętrzne potrzeby
(gospodarcza mikrostruktura – wewnętrzne potrzeby
wsi),
wsi),
Rozwój przetwórstwa surowców rolnych, rzemiosła
Rozwój przetwórstwa surowców rolnych, rzemiosła
produkcyjnego oraz bytowego, a także przemysłu
produkcyjnego oraz bytowego, a także przemysłu
usługowego.
usługowego.
Z terminem wielofunkcyjności powiązane są
Z terminem wielofunkcyjności powiązane są
dwa układy:
dwa układy:
Układ strefowy obszarów wiejskich
Układ strefowy obszarów wiejskich
– takie, jak strefy
– takie, jak strefy
ekologicznej, gospodarczej, społeczno-kulturowej,
ekologicznej, gospodarczej, społeczno-kulturowej,
Wsi jako
Wsi jako
miejsca lokacji
miejsca lokacji
różnych form
różnych form
działalności
działalności
pozarolniczej
pozarolniczej
ale związanej z rolnictwem lub jego otoczeniem.
ale związanej z rolnictwem lub jego otoczeniem.
Wzrost miejsc pracy poza rolnictwem na obszarach wiejskich
Wzrost miejsc pracy poza rolnictwem na obszarach wiejskich
spowodował ukształtowanie modelu wsi wielofunkcyjnej. W
spowodował ukształtowanie modelu wsi wielofunkcyjnej. W
związku z tym, można wyróżnić dwie g
związku z tym, można wyróżnić dwie grupy funkcji w
zależności od roli pełnionej przez wieś w strukturze
przestrzennej kraju i regionu:
Funkcje
Funkcje
zewnętrzne
zewnętrzne
(egzogeniczne) pełnione na rzecz
(egzogeniczne) pełnione na rzecz
regionu bądź kraju,
regionu bądź kraju,
Funkcje
Funkcje
wewnętrzne
wewnętrzne
(endogeniczne) pełnione na rzecz
(endogeniczne) pełnione na rzecz
mieszkańców gminy.
mieszkańców gminy.
Występowanie funkcji
Występowanie funkcji
zewnętrznych zależne
zewnętrznych zależne
jest od:
jest od:
Roli
Roli
jaki dany obszar
jaki dany obszar
spełnia w skali kraju lub
spełnia w skali kraju lub
regionu, gdzie zasadniczym
regionu, gdzie zasadniczym
komponentem jest
komponentem jest
środowisko przyrodnicze,
środowisko przyrodnicze,
oddziaływujące na sposób i
oddziaływujące na sposób i
intensywność użytkowania
intensywność użytkowania
oraz zagospodarowania
oraz zagospodarowania
(Kolodziejewski 1995),
(Kolodziejewski 1995),
Położenia
Położenia
względem układu
względem układu
węzłowego tj. miejskiej sieci
węzłowego tj. miejskiej sieci
zagospodarowania,
zagospodarowania,
Układu liniowego
Układu liniowego
autostrad i szybkiej kolei
autostrad i szybkiej kolei
znaczeniu krajowym i
znaczeniu krajowym i
międzynarodowym.
międzynarodowym.
Wśród f. zewnętrznych
Wśród f. zewnętrznych
najpowszechniej
najpowszechniej
występujące na
występujące na
obszarach gmin i
obszarach gmin i
najbardziej wpływające
najbardziej wpływające
na osadnicze
na osadnicze
zagospodarowanie wsi są
zagospodarowanie wsi są
funkcje:
funkcje:
Rolnictwa i leśnictwa,
Rolnictwa i leśnictwa,
Obsługi rolnictwa,
Obsługi rolnictwa,
Wypoczynku, turystyki i f.
Wypoczynku, turystyki i f.
uzdrowiskowej
uzdrowiskowej
,
,
Przemysłowe (przem., rolno-
Przemysłowe (przem., rolno-
spoż., wydobywczy, drzewny,
spoż., wydobywczy, drzewny,
przemysł odzieżowy, hurtownie,
przemysł odzieżowy, hurtownie,
składy, magazyny. itp.),
składy, magazyny. itp.),
Obsługi miejskiego rynku pracy.
Obsługi miejskiego rynku pracy.
Grupa funkcji wewnętrznych
Grupa funkcji wewnętrznych
(endogenicznych):
(endogenicznych):
Mieszkaniowe,
Mieszkaniowe,
Przemysłu usługowego, produkującego różne towary
Przemysłu usługowego, produkującego różne towary
zaspokajające zapotrzebowanie miejscowej ludności,
zaspokajające zapotrzebowanie miejscowej ludności,
Obsługa ludności.
Obsługa ludności.
Specyfika regionu oraz ukształtowanie
historyczne struktur społeczno –
geograficznych są czynnikami
umożliwiającymi zróżnicowany rozwój
terenów wiejskich.
Najważniejszymi czynnikami regionalizacji
wielofunkcyjnego rozwoju obszarów wiejskich
są czynniki demograficzne, przyrodnicze,
infrastrukturalne, kapitałowe oraz położenie
względem sieci ośrodków miejskich,
powiązania komunikacyjne drogowe i
kolejowe o znaczeniu krajowym i
międzynarodowym. Czynniki te w
poszczególnych regionach, jak też gminach
wiejskich czy miejsko-wiejski, będą
wyznaczać zróżnicowanie kierunków rozwoju
wielofunkcyjnego poszczególnych ogniw
wiejskiej sieci osadniczej.
Znaczenie procesów urbanizacyjnych w rozwoju
Znaczenie procesów urbanizacyjnych w rozwoju
wielofunkcyjnym – TYPY:
wielofunkcyjnym – TYPY:
Obszary zurbanizowane
Obszary zurbanizowane
Strefy podmiejskie
Strefy podmiejskie
, położone wokół większych miast i aglomeracji
, położone wokół większych miast i aglomeracji
miejskich. W strefach tych równolegle zachodzą procesy identyfikacji i
miejskich. W strefach tych równolegle zachodzą procesy identyfikacji i
modernizacji rolnictwa oraz rozwój pozarolniczych miejsc pracy.
modernizacji rolnictwa oraz rozwój pozarolniczych miejsc pracy.
Charakteryzują się
Charakteryzują się
wysokim przyrostem migracyjnym
wysokim przyrostem migracyjnym
z odległych terenów
z odległych terenów
wiejskich i drugiej strony – miast.
wiejskich i drugiej strony – miast.
Większa dwuzawodowość
Większa dwuzawodowość
– poza utrzymaniem gospodarstwa, mieszkańcy
– poza utrzymaniem gospodarstwa, mieszkańcy
znajdują dodatkowe zatrudnienie w pobliskich miastach.
znajdują dodatkowe zatrudnienie w pobliskich miastach.
Obszary rolnicze
Obszary rolnicze
Strefy wiejskie położone
Strefy wiejskie położone
wokół średnich i mniejszych miast
wokół średnich i mniejszych miast
.
.
Charakteryzują się obszarami dobrze rozwiniętego
Charakteryzują się obszarami dobrze rozwiniętego
dynamicznego
dynamicznego
rolnictwa
rolnictwa
. Posiadają dobre połączenie z przemysłem rolno-spożywczym.
. Posiadają dobre połączenie z przemysłem rolno-spożywczym.
Mają
Mają
korzystne
korzystne
przestrzennie
przestrzennie
położenie
położenie
, najczęściej na terenach nizinnych i
, najczęściej na terenach nizinnych i
równinnych o korzystnych warunkach glebowych, wodnych i
równinnych o korzystnych warunkach glebowych, wodnych i
klimatycznych.
klimatycznych.
Obszary problemowe:
Obszary problemowe:
Strefy peryferyjne
Strefy peryferyjne
, położone w znacznym oddaleniu od większych ośrodków
, położone w znacznym oddaleniu od większych ośrodków
miejskich, poza głównymi ciągami komunikacyjnymi lub w niekorzystnych
miejskich, poza głównymi ciągami komunikacyjnymi lub w niekorzystnych
warunkach przyrodniczych.
warunkach przyrodniczych.
Rolnictwo
Rolnictwo
w tych miejscach stanowi podstawowy sposób utrzymania.
w tych miejscach stanowi podstawowy sposób utrzymania.
Zachodzą tam intensywne procesy
Zachodzą tam intensywne procesy
starzenia się ludności
starzenia się ludności
oraz widoczne jest
oraz widoczne jest
ich wyludnianie.
ich wyludnianie.
Najczęściej są to tereny górzyste lub leżące w pasach przygranicznych o
Najczęściej są to tereny górzyste lub leżące w pasach przygranicznych o
ograniczonym nasileniu kontaktów gospodarczych i słabej infrastrukturze.
ograniczonym nasileniu kontaktów gospodarczych i słabej infrastrukturze.
Należą do nich tereny w północnej Polsce – obszary a rolnictwem
Należą do nich tereny w północnej Polsce – obszary a rolnictwem
popegerowskim, na południu zaś o rozdrobnionej strukturze agrarnej.
popegerowskim, na południu zaś o rozdrobnionej strukturze agrarnej.
FUNKCJE WSI
FUNKCJE WSI
Rolnicza,
Rolnicza,
Obsługa miejscowego rynku pracy,
Obsługa miejscowego rynku pracy,
Przemysłowe,
Przemysłowe,
Wypoczynkowe,
Wypoczynkowe,
Turystyka wiejska, agroturystyka,
Turystyka wiejska, agroturystyka,
Uzdrowiskowa.
Uzdrowiskowa.
Funkcja rolnicza:
Funkcja rolnicza:
Wraz z rozwojem społeczeństw rolnictwo przestaje być dominującą gałęzią
Wraz z rozwojem społeczeństw rolnictwo przestaje być dominującą gałęzią
gospodarki. Jego udział maleje na rzecz innych działów gospodarki. Ta
gospodarki. Jego udział maleje na rzecz innych działów gospodarki. Ta
prawidłowość rozwojowa nie oznacza, że maleje znaczenie rolnictwa dla
prawidłowość rozwojowa nie oznacza, że maleje znaczenie rolnictwa dla
rozwoju społeczeństwa. Oznacza to wzrost znaczenia otoczenia rolnictwa,
rozwoju społeczeństwa. Oznacza to wzrost znaczenia otoczenia rolnictwa,
w którym jest ono częścią większego systemu wytwarzającego żywność –
w którym jest ono częścią większego systemu wytwarzającego żywność –
gospodarki żywnościowej. Gospodarka ta to strefa:
gospodarki żywnościowej. Gospodarka ta to strefa:
o
Produkcji rolnej,
Produkcji rolnej,
o
Zaopatrzenia w środki produkcji i usługi produkcyjne,
Zaopatrzenia w środki produkcji i usługi produkcyjne,
o
Przetwórstwa i dystrybucji żywności,
Przetwórstwa i dystrybucji żywności,
o
Obrotu żywnością.
Obrotu żywnością.
Ścisły związek z produkcją rolną w ujęciu przestrzennym, jej
Ścisły związek z produkcją rolną w ujęciu przestrzennym, jej
poziomem
poziomem
i specjalizacją gospodarstwa rolnego mają następujące grupy
i specjalizacją gospodarstwa rolnego mają następujące grupy
warunków:
warunków:
W. przyrodnicze,
W. przyrodnicze,
W. ekonomiczno-społeczne,
W. ekonomiczno-społeczne,
Poziom produkcji rolnej,
Poziom produkcji rolnej,
Poziom zainwestowania w budynki i wyposażenie w infras. tech.,
Poziom zainwestowania w budynki i wyposażenie w infras. tech.,
Położnie względem rynków zbytu i rynków pracy.
Położnie względem rynków zbytu i rynków pracy.
Funkcja obsługi miejskiego rynku pracy (sypialniana):
Funkcja obsługi miejskiego rynku pracy (sypialniana):
Przed 1990 r. wieś charakteryzowały codzienne dojazdy ludności do miast w
Przed 1990 r. wieś charakteryzowały codzienne dojazdy ludności do miast w
celach zarobkowych,
celach zarobkowych,
Po 1990 r. reemigracja, agrarne przeludnienie i bezrobocie, nastąpił przyrost
Po 1990 r. reemigracja, agrarne przeludnienie i bezrobocie, nastąpił przyrost
ludności w gospodarstwach wiejskich,
ludności w gospodarstwach wiejskich,
Nastąpiła migracja ludności miast na wieś (w pobliżu aglomeracji miejskich-
Nastąpiła migracja ludności miast na wieś (w pobliżu aglomeracji miejskich-
strefy podmiejskie), kryzys mieszkaniowy w miastach.
strefy podmiejskie), kryzys mieszkaniowy w miastach.
Kształtowanie przestrzennej struktury osadniczej związanej z
Kształtowanie przestrzennej struktury osadniczej związanej z
obsługą miejskiego rynku pracy:
obsługą miejskiego rynku pracy:
Bezpośrednie powiązanie z układem transportu publicznego,
Bezpośrednie powiązanie z układem transportu publicznego,
Odległość między miejscem pracy a miejscem zamieszkania,
Odległość między miejscem pracy a miejscem zamieszkania,
Poziom wyposażenia w usługi
Poziom wyposażenia w usługi
Wymagania ekonomiki wyposażenia w urządzenia infrastruktury technicznej i
Wymagania ekonomiki wyposażenia w urządzenia infrastruktury technicznej i
społecznej,
społecznej,
Wartość ziemi,
Wartość ziemi,
Atrakcyjność otoczenia,
Atrakcyjność otoczenia,
[Odległość wsi od centrum miasta nie powinna przekraczać 90 min jazdy
[Odległość wsi od centrum miasta nie powinna przekraczać 90 min jazdy
samochodem].
samochodem].
Funkcje przemysłowe
Funkcje przemysłowe
Typy, które można wyróżnić w zespole funkcji przemysłowych ze względu
Typy, które można wyróżnić w zespole funkcji przemysłowych ze względu
na stopnie powiązania z bazą surowcową:
na stopnie powiązania z bazą surowcową:
Zakłady o
Zakłady o
lokalizacji umiejscowionej
lokalizacji umiejscowionej
(umiejscowione na lub przy złożach
(umiejscowione na lub przy złożach
surowca (cegielnie, żwirownie)),
surowca (cegielnie, żwirownie)),
Zakłady o
Zakłady o
lokalizacji częściowo umiejscowionej
lokalizacji częściowo umiejscowionej
– zakłady korzystające z
– zakłady korzystające z
półproduktów lub odpadów dostarczanych przez inne, znajdujące się w pobliżu
półproduktów lub odpadów dostarczanych przez inne, znajdujące się w pobliżu
zakłady pracy np. tartaki,
zakłady pracy np. tartaki,
Zakłady o
Zakłady o
lokalizacji swobodnej
lokalizacji swobodnej
tj. zakłady przetwórcze.
tj. zakłady przetwórcze.
W zagospodarowaniu przestrzennym wsi najczęściej ma zastosowanie
W zagospodarowaniu przestrzennym wsi najczęściej ma zastosowanie
klasyfikacja typu funkcjonalnego. Grupy zakładów:
klasyfikacja typu funkcjonalnego. Grupy zakładów:
Przem. usługowego, powiązanego bezpośrednio z obsługą ludności,
Przem. usługowego, powiązanego bezpośrednio z obsługą ludności,
Przem. rolnego związanego bezpośrednio z obsługą rolnictwa,
Przem. rolnego związanego bezpośrednio z obsługą rolnictwa,
Przem. wydobywczego, związanego z występowaniem surowców geologicznych,
Przem. wydobywczego, związanego z występowaniem surowców geologicznych,
Przem. spożywczego (ubojnie, masarnie, piekarnie i młyny).
Przem. spożywczego (ubojnie, masarnie, piekarnie i młyny).
Funkcja wypoczynkowa
Funkcja wypoczynkowa
Forma ruchu aktywności przestrzennej ludzi w wolnym czasie, w kategoriach
Forma ruchu aktywności przestrzennej ludzi w wolnym czasie, w kategoriach
częstotliwości korzystania z niej mieszkańców w rytmie codziennym,
częstotliwości korzystania z niej mieszkańców w rytmie codziennym,
cotygodniowym, corocznym,
cotygodniowym, corocznym,
Część ruchu turystycznego tj. podróże jakie ludzie odbywają poza miejsce
Część ruchu turystycznego tj. podróże jakie ludzie odbywają poza miejsce
stałego zamieszkania w celu regeneracji sił fizycznych i psychicznych.
stałego zamieszkania w celu regeneracji sił fizycznych i psychicznych.
Społeczeństwo podlega ciągłym przemianom. Ewoluują potrzeby społeczne i
Społeczeństwo podlega ciągłym przemianom. Ewoluują potrzeby społeczne i
systemy wartości, a wraz z nimi formy wypoczynku, jak tez ich treść
systemy wartości, a wraz z nimi formy wypoczynku, jak tez ich treść
wewnętrzna. Wynikają one ze zmian zachodzących w czterech strefach:
wewnętrzna. Wynikają one ze zmian zachodzących w czterech strefach:
demograficznej, cywilizacyjnej, gospodarczej, w stanie świadomości
demograficznej, cywilizacyjnej, gospodarczej, w stanie świadomości
poszczególnych osób i całych zbiorowości społecznych.
poszczególnych osób i całych zbiorowości społecznych.
Zachodzące procesy mają odbicie w zróżnicowanej strukturze zachowań
Zachodzące procesy mają odbicie w zróżnicowanej strukturze zachowań
przestrzennych ludzi. Charakterystyczną cechą tych zachowań jest
przestrzennych ludzi. Charakterystyczną cechą tych zachowań jest
dobrowolność korzystania, wielomotywacyjność wyboru formy oraz miejsca
dobrowolność korzystania, wielomotywacyjność wyboru formy oraz miejsca
wypoczynku.
wypoczynku.
Różnorodność ta jest wynikiem zróżnicowanej zdolności wyboru uwarunkowanej
Różnorodność ta jest wynikiem zróżnicowanej zdolności wyboru uwarunkowanej
przez czynniki:
przez czynniki:
o
Fizyczne i psychiczne,
Fizyczne i psychiczne,
o
Społeczne i kulturowe (np. styl życia),
Społeczne i kulturowe (np. styl życia),
o
Ekonomiczne.
Ekonomiczne.
Obszary wiejskie posiadają dwa systemu obsługi ludności
Obszary wiejskie posiadają dwa systemu obsługi ludności
wypoczywającej.
wypoczywającej.
Pierwszy związany jest z ludnością miejscowa wsi i miasteczek jako
Pierwszy związany jest z ludnością miejscowa wsi i miasteczek jako
wewnętrzna funkcja wypoczynkowa.
wewnętrzna funkcja wypoczynkowa.
Drugi związany jest z ludnością przyjezdną jako zewnętrzna funkcja
Drugi związany jest z ludnością przyjezdną jako zewnętrzna funkcja
wypoczynkowa nazywana turystyką wypoczynkową.
wypoczynkowa nazywana turystyką wypoczynkową.
Turystyka wiejska/ agroturystyka
Turystyka wiejska/ agroturystyka
Potencjalny kierunek rozwoju na terenach wiejskich, które
Potencjalny kierunek rozwoju na terenach wiejskich, które
utraciły inne wiodące funkcje,
utraciły inne wiodące funkcje,
Predysponowane do prowadzenia usług są gospodarstwa
Predysponowane do prowadzenia usług są gospodarstwa
wielokierunkowe lub gospodarstwa ekologiczne, specjalne-
wielokierunkowe lub gospodarstwa ekologiczne, specjalne-
rybackie, ze stadniną koni, sadownicze,
rybackie, ze stadniną koni, sadownicze,
Mała skala zakwaterowania. Stanowiąca „działalność
Mała skala zakwaterowania. Stanowiąca „działalność
towarzyszącą” dającą dodatkowe źródło dochodu.
towarzyszącą” dającą dodatkowe źródło dochodu.
Aby dany obszar stanowił dobry „produkt turystyczny” powinien posiadać
Aby dany obszar stanowił dobry „produkt turystyczny” powinien posiadać
odpowiedni zestaw usług składający się na walory turystyczne
odpowiedni zestaw usług składający się na walory turystyczne
(wypoczynkowe, krajoznawcze, specjalistyczne) miejsca. Stanowią one
(wypoczynkowe, krajoznawcze, specjalistyczne) miejsca. Stanowią one
specyficzne cechy i elementy środowiska przyrodniczego oraz wszelkie
specyficzne cechy i elementy środowiska przyrodniczego oraz wszelkie
formy działalności człowieka oraz możliwość ich wykorzystania przez
formy działalności człowieka oraz możliwość ich wykorzystania przez
dostępność komunikacyjną i usługi turystyczne.
dostępność komunikacyjną i usługi turystyczne.
Walory wypoczynkowe
Walory wypoczynkowe
są to niezbędne cechy, których występowanie
są to niezbędne cechy, których występowanie
stanowi minimum warunków do wypoczynku oraz zespół cech
stanowi minimum warunków do wypoczynku oraz zespół cech
korzystnych i przydatnych do uprawiania wypoczynku czynnego.
korzystnych i przydatnych do uprawiania wypoczynku czynnego.
Walory krajobrazowe
Walory krajobrazowe
to:
to:
•
Charakterystyczne zespoły krajobrazowe i osobliwości przyrody,
Charakterystyczne zespoły krajobrazowe i osobliwości przyrody,
•
Walory tradycyjnej kultury ludowej
Walory tradycyjnej kultury ludowej
•
Walory dóbr kultury tj. zabytki budownictwa itp.,
Walory dóbr kultury tj. zabytki budownictwa itp.,
•
Walory współczesnych osiągnięć człowieka.
Walory współczesnych osiągnięć człowieka.
Grupa
Grupa
walorów specjalistycznych
walorów specjalistycznych
to cechy i elementy środowiska
to cechy i elementy środowiska
przyrodniczego, które umożliwiają uprawianie żeglarstwa, wędkarstwa,
przyrodniczego, które umożliwiają uprawianie żeglarstwa, wędkarstwa,
myślistwa, taternictwa, itp.
myślistwa, taternictwa, itp.
O przydatności turystycznej środowiska poza stopniem nasycenia walorami
O przydatności turystycznej środowiska poza stopniem nasycenia walorami
i ich rangą decyduje struktura i typ środowiska przyrodniczego.
i ich rangą decyduje struktura i typ środowiska przyrodniczego.
Agroturystyka stanowi potencjalną możliwość aktywizacji obszarów
Agroturystyka stanowi potencjalną możliwość aktywizacji obszarów
wiejskich, nie mających szans na rozwój rolnictwa towarowego oraz
wiejskich, nie mających szans na rozwój rolnictwa towarowego oraz
przemysłu.
przemysłu.
Stanowi ona formę wypoczynku w gospodarstwach rolnych, gdzie
Stanowi ona formę wypoczynku w gospodarstwach rolnych, gdzie
podstawowe usługi są świadczone w obrębie danego gospodarstwa
podstawowe usługi są świadczone w obrębie danego gospodarstwa
przez członków rodziny rolnika.
przez członków rodziny rolnika.
Prowadzona jest jako działalność towarzysząca.
Prowadzona jest jako działalność towarzysząca.
Wyodrębnione zostały 4 rejony w skali kraju o predyspozycji do rozwoju
Wyodrębnione zostały 4 rejony w skali kraju o predyspozycji do rozwoju
agroturystyki:
agroturystyki:
Podlasko-mazurski,
Podlasko-mazurski,
Pomorza Zachodniego i Ziemi Lubuskiej,
Pomorza Zachodniego i Ziemi Lubuskiej,
Polski Centralnej,
Polski Centralnej,
Południowo-wschodni.
Południowo-wschodni.
Na obszarach objętych konserwatorską ochroną przyrody rolnictwo
Na obszarach objętych konserwatorską ochroną przyrody rolnictwo
ekologiczne i agroturystyka mogą być alternatywnymi formami
ekologiczne i agroturystyka mogą być alternatywnymi formami
działalności gospodarczej, ograniczającej uciążliwość dla środowiska.
działalności gospodarczej, ograniczającej uciążliwość dla środowiska.
Funkcja uzdrowiskowa
Funkcja uzdrowiskowa
Około 50 miejsc w Polsce posiada status uzdrowiska, a ponad 20 posiada
Około 50 miejsc w Polsce posiada status uzdrowiska, a ponad 20 posiada
niektóre uprawnienia,
niektóre uprawnienia,
Ośrodki miejskie to 30 % uzdrowisk statusowych, 50 % to ośrodki w
Ośrodki miejskie to 30 % uzdrowisk statusowych, 50 % to ośrodki w
rozwoju, a 85 % to uzdrowiska potencjalne.
rozwoju, a 85 % to uzdrowiska potencjalne.
Podstawą działania istniejących uzdrowisk i szansą rozwoju potencjalnej
Podstawą działania istniejących uzdrowisk i szansą rozwoju potencjalnej
funkcji uzdrowiskowej są walory lecznicze, właściwości bioklimatyczne
funkcji uzdrowiskowej są walory lecznicze, właściwości bioklimatyczne
oraz surowce lecznicze występujące obok walorów krajobrazowych i
oraz surowce lecznicze występujące obok walorów krajobrazowych i
kulturowych.
kulturowych.
Funkcja turystyki wypoczynkowej występuje zazwyczaj przy funkcji
Funkcja turystyki wypoczynkowej występuje zazwyczaj przy funkcji
uzdrowiskowej, tam gdzie miejscowość położona jest bardzo korzystnie
uzdrowiskowej, tam gdzie miejscowość położona jest bardzo korzystnie
względem warunków naturalnych.
względem warunków naturalnych.
Na obszarach wiejskich występuje zmienność funkcji w
Na obszarach wiejskich występuje zmienność funkcji w
zależności od cech środowiska geograficznego w relacji z
zależności od cech środowiska geograficznego w relacji z
siecią osadniczą, zachodzących przemian społeczno-
siecią osadniczą, zachodzących przemian społeczno-
gospodarczych i procesów technologicznych.
gospodarczych i procesów technologicznych.
Zakres funkcji ulega zmianie, poszerza się o nowe funkcje
Zakres funkcji ulega zmianie, poszerza się o nowe funkcje
bądź zanikać będą dotychczas istniejące.
bądź zanikać będą dotychczas istniejące.
LITERATURA:
LITERATURA:
Zaniewska H., Pawłat-Zawrzykrop A.,Gloza-Musiał H.,
Zaniewska H., Pawłat-Zawrzykrop A.,Gloza-Musiał H.,
Zagospodarowanie przestrzenne i zabudowa wsi.
Zagospodarowanie przestrzenne i zabudowa wsi.
Wyd. SGGW, s.
Wyd. SGGW, s.
32-63.
32-63.