Spostrzeganie
Spostrzeganie
społeczne
społeczne
a deformacje w
a deformacje w
spostrzeganiu ludzi
spostrzeganiu ludzi
Definicja:
Definicja:
spostrzeganie społeczne
spostrzeganie społeczne
to
to
badanie, w jaki sposób tworzymy
badanie, w jaki sposób tworzymy
wyobrażenia innych ludzi i
wyobrażenia innych ludzi i
wyciągamy wnioski ich dotyczące.
wyciągamy wnioski ich dotyczące.
Wyobrażenia te tworzymy szybko i bez
wysiłku
Komunikacja
Komunikacja
niewerbalna
niewerbalna
Jest to sposób, w jaki ludzie
Jest to sposób, w jaki ludzie
komunikują się, intencjonalnie bądź
komunikują się, intencjonalnie bądź
nieintencjonalnie, bez słów;
nieintencjonalnie, bez słów;
wskaźniki niewerbalne obejmują
wskaźniki niewerbalne obejmują
mimikę, ton głosu, gesty, pozycje i
mimikę, ton głosu, gesty, pozycje i
ruchy ciała, dotyk i spoglądanie.
ruchy ciała, dotyk i spoglądanie.
Zachowania niewerbalne
Zachowania niewerbalne
służą przede wszystkim:
służą przede wszystkim:
wyrażaniu emocji,
wyrażaniu emocji,
przenoszeniu postawy,
przenoszeniu postawy,
informowaniu o cechach osobowości,
informowaniu o cechach osobowości,
ułatwianie komunikacji werbalnej.
ułatwianie komunikacji werbalnej.
Mimiczne wyrazy emocji:
Mimiczne wyrazy emocji:
Na całym świecie ludzie poprawnie
Na całym świecie ludzie poprawnie
spostrzegają 6 głównych emocji:
spostrzegają 6 głównych emocji:
Gniew
Gniew
Szczęście
Szczęście
Zaskoczenie
Zaskoczenie
Strach
Strach
Niesmak
Niesmak
Smutek
Smutek
Ćwiczenia:
Ćwiczenia:
Dopasuj 6
Dopasuj 6
podstawowych
podstawowych
emocji do zdjęć.
emocji do zdjęć.
Teoria atrybucji
Teoria atrybucji
Określenie sposobu, w jaki ludzie
Określenie sposobu, w jaki ludzie
wyjaśniają przyczyny tak swego
wyjaśniają przyczyny tak swego
zachowania, jak i zachowania innych ludzi
zachowania, jak i zachowania innych ludzi
Atrybucja
–
reguła, która pozwala nam
ostatecznie odpowiedzieć na pytanie, kim
jest dany człowiek, jaki jest, co odczuwa i
dlaczego postąpił w określony sposób
Atrybucja wewnętrzna
Atrybucja wewnętrzna
Wnioskowanie, że jakaś osoba
Wnioskowanie, że jakaś osoba
zachowała się w określony sposób,
zachowała się w określony sposób,
zarówno ze względu na swe
zarówno ze względu na swe
właściwości, jak i postawy, charakter
właściwości, jak i postawy, charakter
i osobowość.
i osobowość.
Atrybucja zewnętrzna
Atrybucja zewnętrzna
Wnioskowanie, iż jakaś osoba
Wnioskowanie, iż jakaś osoba
zachowała się w określony sposób,
zachowała się w określony sposób,
ze względu na właściwości sytuacji,
ze względu na właściwości sytuacji,
w której się znalazła; zakłada się tu,
w której się znalazła; zakłada się tu,
że w tej sytuacji większość ludzi
że w tej sytuacji większość ludzi
reagowałaby w ten sam sposób.
reagowałaby w ten sam sposób.
Dokonaj atrybucji wewnętrznej
Dokonaj atrybucji wewnętrznej
i
i
zewnętrznej do poniższych
zewnętrznej do poniższych
zdań.
zdań.
1.Janek wygrał samochód.
1.Janek wygrał samochód.
2.Andrzej kupił alarm.
2.Andrzej kupił alarm.
3.Ewa płakała.
3.Ewa płakała.
4.Karolina miała wstrzyknięty
4.Karolina miała wstrzyknięty
botox.
botox.
5.Gosia rozbiła lustro.
5.Gosia rozbiła lustro.
Mowa gestów
Mowa gestów
Emblematy
Emblematy
Niewerbalne gesty,
Niewerbalne gesty,
które
które
W danej kulturze są
W danej kulturze są
dobrze zdefiniowane;
dobrze zdefiniowane;
mają
mają
zwykle swoje
zwykle swoje
bezpośrednie, słowne
bezpośrednie, słowne
odpowiedniki, tak jak
odpowiedniki, tak jak
znak
znak
OK
OK
Emblematy nie są jednak
Emblematy nie są jednak
uniwersalne. Każda
uniwersalne. Każda
kultura wypracowała
kultura wypracowała
swoje własne emblematy,
swoje własne emblematy,
które
które
nie muszą być zrozumiałe
nie muszą być zrozumiałe
dla
dla
ludzi z innych kultur.
ludzi z innych kultur.
Stosując
Stosując
je w innych miejscach świata
je w innych miejscach świata
możemy się spotkać z
możemy się spotkać z
nieoczekiwaną reakcją.
nieoczekiwaną reakcją.
Zastanówcie się co oznaczają
Zastanówcie się co oznaczają
dane gesty
dane gesty
USA - "wszystko w porządku".
USA - "wszystko w porządku".
Japonia- pieniądze.
Japonia- pieniądze.
Meksyk – SEKS
Meksyk – SEKS
Etiopia - homoseksualizm.
Etiopia - homoseksualizm.
Brazylia- damskie narządy płciowe
Brazylia- damskie narządy płciowe
i to raczej obraźliwy .
i to raczej obraźliwy .
Francja – zero coś
Francja – zero coś
bezwartościowego
bezwartościowego
Kraje śródziemnomorskie - gest o
Kraje śródziemnomorskie - gest o
znaczeniu seksualnym
znaczeniu seksualnym
Używany przez autostopowiczów w
Używany przez autostopowiczów w
czasie łapania pojazdów
czasie łapania pojazdów
Stany Zjednoczone - tak jak u nas,
Stany Zjednoczone - tak jak u nas,
oznacza "OK".
oznacza "OK".
Francji - "doskonale".
Francji - "doskonale".
Japonia - chłopaka (czyjąś sympatię)
Japonia - chłopaka (czyjąś sympatię)
lub 5
lub 5
Iran i Sardynia – jest to gest wulgarny
Iran i Sardynia – jest to gest wulgarny
Niemcy – 1
Niemcy – 1
Australii i niektóre kraje afrykańskie –
Australii i niektóre kraje afrykańskie –
znak obraźliwy czasami wulgarny
znak obraźliwy czasami wulgarny
Pewną odmianą gestu OK.
Pewną odmianą gestu OK.
Jednak w większości przypadków
Jednak w większości przypadków
zostanie odebrany jako wulgarny
zostanie odebrany jako wulgarny
gest oznaczający stosunek
gest oznaczający stosunek
płciowy.
płciowy.
„
„
V” czyli „Victory” – ten gest wylansował
V” czyli „Victory” – ten gest wylansował
Winston Churchill w czasie II wojny światowej.
Winston Churchill w czasie II wojny światowej.
W Polsce szczególnie posiada taką konotacje. W
W Polsce szczególnie posiada taką konotacje. W
wielu krajach europejskich też jest tak rozumiany;
wielu krajach europejskich też jest tak rozumiany;
szczególnie kiedy palce (kciuk, serdeczny i
szczególnie kiedy palce (kciuk, serdeczny i
mały) są ustawione na zewnątrz. Kiedy zamawiamy
mały) są ustawione na zewnątrz. Kiedy zamawiamy
drinki, w Europie, znaczy „dwa”. W Australii i Nowej
drinki, w Europie, znaczy „dwa”. W Australii i Nowej
Zelandii, pokazanie takiego gestu a szczególnie kiedy
Zelandii, pokazanie takiego gestu a szczególnie kiedy
palce skierujemy w kierunku osoby (lub kiedy palce
palce skierujemy w kierunku osoby (lub kiedy palce
są
są
do wewnątrz pokazującego), będzie bardzo obraźliwe
do wewnątrz pokazującego), będzie bardzo obraźliwe
Uniesienie środkowego palca to znak
Uniesienie środkowego palca to znak
używany głównie w USA i krajach
używany głównie w USA i krajach
anglojęzycznych (coraz szerzej się
anglojęzycznych (coraz szerzej się
„
„
popularyzuje”) – bardzo dosadna i wulgarna
popularyzuje”) – bardzo dosadna i wulgarna
forma określenia odczep się, zjeżdżaj (czyli
forma określenia odczep się, zjeżdżaj (czyli
inaczej osławione fuck off). W wielu krajach
inaczej osławione fuck off). W wielu krajach
upodobali go sobie kierowcy kiedy chcą mocno
upodobali go sobie kierowcy kiedy chcą mocno
wyrazić
wyrazić
swoją dezaprobatę w stosunku do innego
swoją dezaprobatę w stosunku do innego
uczestnika
uczestnika
ruchu drogowego.
ruchu drogowego.
Gest był znany już w Rzymie, gdzie określano go
Gest był znany już w Rzymie, gdzie określano go
jako
jako
digitus impudicus
digitus impudicus
Istnieje arabska wersja tego gestu
Istnieje arabska wersja tego gestu
ręka ustawiona jest w poziomie, a
ręka ustawiona jest w poziomie, a
środkowy palec „patrzy” w dół.
środkowy palec „patrzy” w dół.
Wykonywanie powyższych gestów
Wykonywanie powyższych gestów
może nas zaprowadzić nawet na
może nas zaprowadzić nawet na
salę sądową.
salę sądową.
W żadnym wypadku nie wolno unosić do góry
W żadnym wypadku nie wolno unosić do góry
ręki z wyprostowanymi palcami wskazującym i
ręki z wyprostowanymi palcami wskazującym i
małym. We Włoszech, pokazanie takiego gestu
małym. We Włoszech, pokazanie takiego gestu
mężczyźnie znaczy „jesteś rogaczem”. Ma to
mężczyźnie znaczy „jesteś rogaczem”. Ma to
także konotacje „satanistyczne”. W Afryce z
także konotacje „satanistyczne”. W Afryce z
kolei skierowanie tak ułożonych palców w dół
kolei skierowanie tak ułożonych palców w dół
jest gestem oznaczającym złe moce i może
jest gestem oznaczającym złe moce i może
świadczyć o tym, że komuś źle życzymy.
świadczyć o tym, że komuś źle życzymy.
Ale w Brazylii znaczy „powodzenia”.
Ale w Brazylii znaczy „powodzenia”.
Co może pomyśleć dziewczyna, widząc przed
Co może pomyśleć dziewczyna, widząc przed
sobą chłopaka przyciskającego wyprostowany
sobą chłopaka przyciskającego wyprostowany
palec wskazujący do policzka? Otóż, w zależności
palec wskazujący do policzka? Otóż, w zależności
od kraju, w którym przebywa, ma kilka
od kraju, w którym przebywa, ma kilka
możliwości. W Polsce stwierdzi pewnie, że
możliwości. W Polsce stwierdzi pewnie, że
chłopak zachowuje się co najmniej dziwnie. We
chłopak zachowuje się co najmniej dziwnie. We
Francji dowie się, że chciała go oszukać. W
Francji dowie się, że chciała go oszukać. W
Niemczech, że jest nie w pełni władz
Niemczech, że jest nie w pełni władz
umysłowych. We Włoszech natomiast będzie to
umysłowych. We Włoszech natomiast będzie to
wyraz uwielbienia. W ten sposób wyraża się tam,
wyraz uwielbienia. W ten sposób wyraża się tam,
że kobieta jest wspaniała...
że kobieta jest wspaniała...
Wybierzcie dwie chętne
Wybierzcie dwie chętne
osoby z grupy
osoby z grupy
Uczuciowe kalambury
Uczuciowe kalambury
Każdy zna zasadę gry kalambury.
Każdy zna zasadę gry kalambury.
Osoby przed chwilą wybrane będą w
Osoby przed chwilą wybrane będą w
kolejności przedstawiać wylosowane
kolejności przedstawiać wylosowane
uczucia lub stany człowieka. Grupa,
uczucia lub stany człowieka. Grupa,
która
która
odgadnie daną emocje, otrzymuje
odgadnie daną emocje, otrzymuje
punkt.
punkt.
Dopasuj opis do osoby
Dopasuj opis do osoby
Rodzinny, altruista, kreatywny, elokwentny,
Rodzinny, altruista, kreatywny, elokwentny,
otwarty, nie zgadzający się z własnym
otwarty, nie zgadzający się z własnym
pochodzeniem, kochał dzieci
pochodzeniem, kochał dzieci
Michael Jackson
Michael Jackson
Orginalny, kontrowersyjny, pewny siebie,
Orginalny, kontrowersyjny, pewny siebie,
czasami wulgarny, snob, lubiący prowokować
czasami wulgarny, snob, lubiący prowokować
KUBA WOJEWÓDZKI
KUBA WOJEWÓDZKI
Skromny, dobry, bezinteresowny, ceniony przez
Skromny, dobry, bezinteresowny, ceniony przez
wszystkie narody, jedyny w swoim rodzaju
wszystkie narody, jedyny w swoim rodzaju
Jan Paweł II
Jan Paweł II
Pomysłowy, pełen wyobraźni, przyjaciel dzieci,
Pomysłowy, pełen wyobraźni, przyjaciel dzieci,
klasyk
klasyk
WALT DISNEY
WALT DISNEY
Zwariowana, Ekscentryczna,
Zwariowana, Ekscentryczna,
Nieprzewidywalna,
Nieprzewidywalna,
Wyzywająca , Bezpośrednia, Wulgarna
Wyzywająca , Bezpośrednia, Wulgarna
DODA
DODA
Pusta, Przewidywalna, Krejzolka,
Pusta, Przewidywalna, Krejzolka,
Wyszczerzona
Wyszczerzona
Jola
Jola
Rutowicz
Rutowicz
Deformacja spostrzeżeniowa
Deformacja spostrzeżeniowa
–
–
przypisywanie osobie
przypisywanie osobie
spostrzeganej właściwości, których
spostrzeganej właściwości, których
nie posiada
nie posiada
Przyczyny deformacji:
Przyczyny deformacji:
*
*
Emocjonalny stosunek do osoby
Emocjonalny stosunek do osoby
spostrzeganej
spostrzeganej
* Właściwości fizyczne osoby
* Właściwości fizyczne osoby
spostrzeganej
spostrzeganej
* Sposób mówienia osoby spostrzeganej
* Sposób mówienia osoby spostrzeganej
* Rola społeczna i zawodowa osoby
* Rola społeczna i zawodowa osoby
spostrzeganej
spostrzeganej
Rodzaje błędów w ocenie innych:
Rodzaje błędów w ocenie innych:
*
*
Cechy centralne i ukryte teorie
Cechy centralne i ukryte teorie
osobowości
osobowości
* Halo efekt – efekt aureoli (uogólnianie
* Halo efekt – efekt aureoli (uogólnianie
pierwszego wrażenia)
pierwszego wrażenia)
* Błąd logiczny
* Błąd logiczny
* Błąd łagodności
* Błąd łagodności
* Błąd tendencji centralnej
* Błąd tendencji centralnej
* Błąd atrybucji
* Błąd atrybucji
Stereotyp
Stereotyp
– tendencja do
– tendencja do
uproszczonego postrzegania grup
uproszczonego postrzegania grup
ludzkich; generalizacja tego, co
ludzkich; generalizacja tego, co
dotyczy grup ludzi, gdzie identyczna
dotyczy grup ludzi, gdzie identyczna
charakterystyka jest przypisywana
charakterystyka jest przypisywana
wszystkim jej członkom, niezależnie
wszystkim jej członkom, niezależnie
od rzeczywistych różnic między nimi.
od rzeczywistych różnic między nimi.
Przedmioty stereotypizowania:
Przedmioty stereotypizowania:
* grupy rasowe, narodowe,
* grupy rasowe, narodowe,
regionalne, zawodowe, wyznawcy
regionalne, zawodowe, wyznawcy
religii, przedstawiciele warstw
religii, przedstawiciele warstw
społecznych, osoby nie mieszczące się
społecznych, osoby nie mieszczące się
w tradycjach moralnych i
w tradycjach moralnych i
standardach społecznych, grupy
standardach społecznych, grupy
wiekowe, grupy związane z płcią.
wiekowe, grupy związane z płcią.
Uprzedzenie –
Uprzedzenie –
wroga lub negatywna
wroga lub negatywna
postawa wobec osób w wyróżnionej
postawa wobec osób w wyróżnionej
grupie, oparta wyłącznie na tym, że
grupie, oparta wyłącznie na tym, że
są one jej członkami.
są one jej członkami.
Nieuniknioną konsekwencją
Nieuniknioną konsekwencją
uprzedzeń jest obniżenie samooceny.
uprzedzeń jest obniżenie samooceny.
Uprzedzenia przejawiają się w:
Uprzedzenia przejawiają się w:
* tendencji do szukania „kozła
* tendencji do szukania „kozła
ofiarnego”;
ofiarnego”;
* konformizmie – uleganiu
* konformizmie – uleganiu
obowiązującym w danej społeczności
obowiązującym w danej społeczności
przekonaniom.
przekonaniom.
Determinanty stawania się „kozłem
Determinanty stawania się „kozłem
ofiarnym”:
ofiarnym”:
*
*
niechęć i antypatia otoczenia;
niechęć i antypatia otoczenia;
* wyróżnianie się na tle grupy;
* wyróżnianie się na tle grupy;
* bezsilność.
* bezsilność.
Dziękuję
Dziękuję