PRACOHOLIZM
I
MOBBING W PRACY
Obecnie każdy człowiek jest tak zawalony
pracą, że przychodzi do niej wczesnym świtem, a
wychodzi z niej nocą,
Czy taki stosunek do pracy oznacza, że ktoś
jest pracoholikiem?
Warto się nad tym zastanowić, ponieważ w
dzisiejszym świecie pracowitość I pracoholizm są
ze sobą powiązane I naprawde bardzo trudno je
od siebie odróżnić.
Jeśli siedzą Państwo w pracy po kilkanaście
godzin dziennie, a czasami nawet dłużej, to znak
że jest z Wami coś nie tak. A może wciaż
myślicie o tym, co zrobicie jutro, gdy przyjdziecie
do pracy, albo w wolnej chwili wpadacie do
biura, żeby coś jeszcze poprawić?
Jeżeli takie symptomy dotyczą właśnie Was,
to niestety chorujecie na pracoholizm.
W naszej prezentacji pokażemy Wam, jak
rozponzać pracoholizm, jakie są jego przyczyny I
jak się od niego uwolnić
CZYM JEST
PRACOHOLIZM ?
Jest stanem uzależnienia od wykonywanej
pracy, powodując zaburzenie równowagi
między istotnymi elementami życia.
Ludzie uzależnieni mają dystans do
otaczającego świata, rodziny, przyjaciół.
Tracą zdolność oddielania spraw osobistych
od życia zawodowego.
KIM SA PRACOHOLICY ?
Pracoholikami są zwykle osoby pilne,
perfekcyjne, ale i niepewne siebie, nieśmiałe,
niedowartościowane, bojące się otoczenia.
Często są to osoby ambitne, lubiące
rywalizować I wygrywać, które wysoko stawiają
sobie poprzeczkę, za wszelką cenę dążą do
osiągniecia sukcesu I prestiżu społecznego.
Niejednokrotnie podchodzą z obawą do
własnego talentu, spontaniczności czy fantazji.
SKAD SIE BIORA
PRACOHOLICY ?
W sidła nałogu popadają najczęściej osoby
ambitne, lubiące rywalizować i wygrywać, które
wysoko stawiają sobie poprzeczkę, za wszelką
cenę dążą do osiągnięcia sukcesu i prestiżu
społecznego
.
Nieraz uzależnienie od pracy przybiera formę ucieczki przed
otaczającą rzeczywistością, pozwala zapomnieć o problemach
życia codziennego, z którymi człowiek nie może, bądź nie chce
sobie poradzić.
Praca przysłania myśli o kryzysie w życiu uczuciowym,
porażce, poczuciu osamotnienia.
Ludzie traktujący pracę jako odskocznię są zwykle
nieśmiali, niedowartościowani, a poprzez sukcesy w
pracy starają się zrekompensować inne dziedziny życia,
w których nie czują się spełnieni.
JAK ROZPONASZ
PRACOHOLIKA …
fizyczne oznaki pracoholizmu
bóle głowy
niestrawność
płytki oddech
tiki nerwowe
zmęczenie
zawroty głowy
zmiany w zachowaniu
wybuchy nastrojów
niepokój
bezsenność
niemożność zrelaksowania się
łatwość irytowania
się
problemy z koncentracją
roztargnieni
e
znudzenie i wahania nastrojów - od euforii po
depresję
JAK WYGLADA UZALEZNIENIE OD
PRACY ?
Pracoholik to perfekcjonista, uważa że
nikt nie jest w staniego zastąpić, bo tylko
on potrafi wykonać określone zadania we
właściwy sposób, nie potrzbuje od nikogo
pomocy.
Praca pochania go to tego stopnia, że zapomina o
innych bardzo banalnych czynnościach np: zrobieniu
zakupów czy zjedzeniu posiku.
Zapomina o ważnych uroczystościach rodzinnych,
imieninach, urodzinach.
W dniach wolnych od pracy lub podczas urlopu nie
potrafi zapomniec o pracy, zrelaksować się, odpocząć.
Często zabiera materiały do domu i
zamiast spędzać czas z rodziną, nadrabia
zaległości zawodowe.
Weekendy ciągną się w
nieskonczoność, q wakacje to już
prawdziwa męczarnia.
MOTTO PRACOHOLIKA
“
“
DZIEN WOLNY
DZIEN WOLNY
OD PRACY
OD PRACY
TO
TO
DZIEN STRACONY”
DZIEN STRACONY”
PRACOHOLIZM A PRACOWITOSC
Dla człowieka pracowitego praca jest
obowiązkiem, który sprawia mu przyjemnośc.
.
Nie pozwala jednak, żeby praca zdominowała wszystkie
dziedziny jego życia.
Potrafi powiedzieć NIE. Kiedy trzeba umieć odpocząć i się
zrelaksować.
Kiedy trzeba umieć odpocząć i się zrelaksować. Znajduje
czas dla rodziny i przyjaciół oraz na relaksującą rozrywkę.
Natomiast pracoholik CIĄGLE myśli o pracy, nawet jeśli
ma wolne, czuje się smutny i odczuwa wewnętrzną pustkę
bez pracy.
Zawsze zabiera ze sobą coś do domu, żeby w ramach "odpoczynku"
troszkę popracować. Nie ma czasu dla rodziny i przyjaciół i wciąż
uważa, że nie ma czasu. Jest nerwowy i opryskliwy, mało sypia,
nieracjonalnie się odżywia.
JAK WALCZYC Z PRACOHOLIZMEM ?
Ułóż sobie hierarchię wartości.
Rozpocznij od tego, co najważniejsze, czyli od
kontaktów z rodziną, znajomymi, zadbaj o swoje
zdrowie, zajmij się swoimi zainteresowaniami,
uprawiaj jakieś hobby
Jeżeli czujesz, że grozi Ci pracoholizm porozmawiaj o
tym z kimś zaufanym.
Dzieki temu złapiesz to tej sprawy odpowiedni dystans
Odreagowuj stres.
Słuchaj ulubionej muzyki, oglądaj komedie, czytaj książki.
Spotykaj się też ze znajomymi spoza pracy. Rób to, co lubisz
najbardziej i nie myśl w tym czasie o pracy.
PRZYCZYNY PRACOHOLIZMU
Kryzys i ogromne bezrobocie. Często
pracujemy dużo ( za dużo), nawet ponad
nasze siły, aby zachować nasze stanowisko.
Pracodawcy obarczają pracowników coraz większą liczbą
obowiązków, wymagają zwiększenia obrotów, często ponad
nasze siły.
W niektórych wypadkach przekleństwem okazują
się telefony komórkowe, przez co nawet nasze
domy okazują sie miejscem pracy
Pogoń za pieniędzmi i karierą
PRACOHOLICY MILE
WIDZIANI…
Pracoholicy są chętnie zatrudniani w
pewnych branżach, szczególnie na takich
stanowiskach, jak:
キprzedstawiciel handlowy
キpośrednik
ubezpieczeniowy
キ sprzedawca
キw każdej działalności nastawionej
na wynik
SKUTKI PRACOHOLIZMU
MOBBING W PRACY
Mobbing to słowo jest utworzone ze
słowa "mob", co według słownika oznacza z
ang. tłum, motłoch, napadać na kogoś,
nachodzić, nagabywać, atakować. Słowo z
łacińskiego "mobile vulgus" (zmienny tłum).
Oznacza cały system psychospołecznych relacji w
miejscu pracy w postaci działania lub zachowania
dotyczących pracownika lub skierowane przeciwko
pracownikowi, polegające na uporczywym i
długotrwałym nękaniu lub zastraszaniu pracownika,
wywołujące u niego zaniżoną ocenę przydatności
zawodowej, powodujące lub mające na celu poniżenie
lub ośmieszenie pracownika, izolowanie go lub
wyeliminowanie z zespołu
.
CZYM JEST
MOBBING ?
To psychiczne, długotrwale
szykanowanie pracownika w pracy
przez przełożonych lub przez innych
pracowników, dręczenie i
molestowanie moralne.
A ponadto zaczepianie, obmawianie,
nieprzyjazne wypowiedzi, to bezpodstawny rodzaj
terroru psychicznego, ciągłe oraz wywieranie na
pracowniku psychicznej, społecznej i ekonomicznej
przemocy w pracy nie tylko przez przełożonego, ale
i czasem także przez współpracowników.
CHARAKTERYSTYKA
MOBBINGU
1. Dokuczanie jakiejś osobie ma charakter ciągły
(nie uznaje się za mobbing dokuczania rzadziej
niż raz na tydzień)
2. Trwa przez dłuższy czas (nie liczy się poniżej pół
roku)
3. Ofiara mobbingu i ci którzy to robią, są w nierównej sytuacji
społecznej
4. Dręczący mają wyraźną przewagę nad ofiara
5. Jest ukrywany przed otoczeniem - to dokuczanie występuje kiedy
ofiara jest tylko z tymi, którzy jej dokuczają, zanika kiedy widzi to
ktoś, kto nie uczestniczy w tym dokuczaniu
6. Dużą role w jego mechanizmie ma szkodzenie opinii tej
osoby
7. Zaistnienie konfliktu, czyli zderzenia sprzecznych dążeń
członków pewnej zorganizowanej grupy ludzi (pracowników)
PRZYCZYNY MOBBINGU
1. WZROST BEZROBOCIA
2. STAŁE ZAGROŻENIE UTRATĄ PRACY
3. SZTYWNE STRUKTURY SPOŁECZNE
4. NEGATYWNE CECHY POLITYKI ORGANIZACYJNEJ
5. POGARSZACE SIĘ WARUNKI MATERIALNE WIĘKSZOŚCI
SPOŁECZEŃSTWA
RODZAJE MOBBINGU
POZIOMY
“pracownik przeciw koledze”
To podejmowanie wrogich działań przez grupę
współpracowników wobec osoby, której odmienność staje się
przedmiotem ataków (kobieta w gronie mężczyzn, mężczyzna
wśród kobiet, odrębność rasowa, religijna lub społeczna,
homoseksualizm i in.).
Niekiedy źródłem molestowania jest zazdrość względem
kogoś, kto coś posiada, a czego nie mają inni, np. młodość,
wykształcenie, bogactwo, uroda.
Rola przełożonego jest przy tym rodzaju mobbingu trudna,
nie wie on jak się ma zachować, często nie podejmuje żadnych
kroków, nie chcąc być posądzonym przez mobberów o
faworyzowanie osoby szykanowanej, terroryzowanej przez
kolegów
PIONOWY
“ podwładny przeciwko
przełożonemu”
Przełożony staje się stroną prześladowaną przez
podwładnych. Jest przykładem szefa nie
posiadającego umiejętności zarządzania ludźmi.
Podwładni usiłują kompromitować przełożonego, by
np. zająć jego miejsce.
RODZAJE MOBBINGU
POCHYŁY
“ przełożony przeciwko
podwładnemu”
Najbardziej rozpowszechniona forma.
Zjawisko to nasila się szczególnie w czasach
recesji, sytuacja na rynku pracy, bezrobocie
powoduje, że pracownik godzi się na wszystko,
chcąc utrzymać miejsce zatrudnienia.
RODZAJE MOBBINGU
MOBBINGUJACY:
traktuje innych instrumentalnie
nie odczuwa wyrzutów sumienia z powodu wykorzystywania i poniżania
innych
nie ma zdolności empatii
deprecjonując i poniżając innych dowartościowuje się
posiada wyolbrzymione poczucie własnej wartości
egoista i autokrata
podstępny, tchórzliwy i zakłamany
sam udaje ofiarę
przecenia swoje umiejętności i swoją wiedzę
bardzo inteligentny, bezwzględny i przebiegły
lubi czerpać przyjemność z zadawania ofierze bólu („syndrom
ciemiężyciela”) ,
impulsywność, niska samokrytyka
łatwy kontakt z otoczeniem
MOBBINGOWANY :
w większości to pracoholicy, ludzie oddani firmie,
długoletni pracownicy o wysokich kwalifikacjach
wśród nich 80% to kobiety
najczęściej osoby w wieku 21-40 lat
częściej nieobecne w pracy od niemobbingowanych
pracowników
pracują znacznie mniej wydajnie
niska samoocena (utrwalone poczucie krzywdy)
wrażliwość, pasywność (bierność)
ukrywanie swoich potrzeb
fizyczne obrażenia, dolegliwości somatyczne (częste bóle głowy, brzucha)
identyfikacja z agresorem, utrata własnej
tożsamości
poczucie żalu i krzywdy
SKUTKI MOBBINGU:
Koszty mobbingu ponoszone
przez ofiarę:
obniżenie samooceny i szacunku do siebie
wstyd i poczucie winy
niepokój, lęki, depresje nerwice pourazowe
uszczerbek lub utrata zdrowia spowodowana chorobami o podłożu
psychosomatycznym : trwałe lub przejściowe zaburzenia psychiczne,
zaburzenia wzroku o podłożu nerwowym, porażenia różnego rodzaju i o
różnym nasileniu, choroby naczyniowo-sercowe (wylewy, zawały, zatory)
oraz wiele innych o etiologii nerwowej
czasowa lub trwała niezdolność do pracy obniżająca zarobki ofiary
przejście na rentę z powodu częściowego lub trwałego
inwalidztwa
Konsekwencje społeczne
izolacja społeczna
rozpad rodziny
utrata miejsca pracy
obniżenie pozycji społecznej
Zdarza się, że mobbing kończy się samobójstwem
SKUTKI MOBBINGU:
Koszty mobbingu ponoszone
przez zakład pracy
zła atmosfera w pracy
obniżenie wydajności
wzrost absencji
duża rotacja pracowników spowodowana ucieczką przed
skutkami agresji
koszty rozpraw sądowych, odszkodowań
zła reputacja firmy
SKUTKI MOBBINGU:
Koszty mobbingu ponoszone przez
Skarb
Państwa
zwolnienia lekarskie - wypłaty świadczeń
koszty leczenia - w tym hospitalizacje
koszt leków
wypłaty rent i wcześniejszych emerytur
SKUTKI MOBBINGU:
MOBBING A PRAWO
PRACY
§ 1.
Pracodawca jest obowiązany przeciwdziałać
mobbingowi.
§ 2. Mobbing oznacza działania lub zachowania dotyczące pracownika lub
skierowane przeciwko pracownikowi, polegające na uporczywym i
długotrwałym nękaniu lub zastraszaniu pracownika, wywołujące u niego
zaniżoną ocenę przydatności zawodowej, powodujące lub mające na celu
poniżenie lub ośmieszenie pracownika, izolowanie go lub wyeliminowanie z
zespołu współpracowników.
§ 3. Pracownik, u którego mobbing wywołał rozstrój zdrowia, może
dochodzić od pracodawcy odpowiedniej sumy tytułem zadośćuczynienia
pieniężnego za doznaną krzywdę.
§ 4. Pracownik, który wskutek mobbingu rozwiazał umowę o pracę, ma
prawo dochodzić od pracodawcy odszkodowania w wysokości nie niższej
niż minimalne wynagrodzenie za prace, ustalane na podstawie
odrębnych przepisów
Art. 94.3.nowego prawa pracy mówi:
KONSTYTUCJA
RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
z dnia 2 kwietnia 1997 r.
Art. 24.
Praca znajduje się pod ochroną Rzeczypospolitej Polskiej. Państwo
sprawuje nadzór nad warunkami wykonywania pracy
Art. 30.
Przyrodzona i niezbywalna godność człowieka stanowi źródło wolności
i praw człowieka i obywatela. Jest ona nienaruszalna, a jej
poszanowanie i ochrona jest obowiązkiem władz publicznych
Art. 32.
1. Wszyscy są wobec prawa równi. Wszyscy mają prawo do równego
traktowania przez władze publiczne.
2. Nikt nie może być dyskryminowany w życiu politycznym,
społecznym lub gospodarczym z jakiejkolwiek przyczyny
KONSTYTUCJA
RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Art. 45.
1. Każdy ma prawo do sprawiedliwego i jawnego rozpatrzenia sprawy bez
nieuzasadnionej zwłoki przez właściwy, niezależny, bezstronny i niezawisły
sąd.
2. Wyłączenie jawności rozprawy może nastąpić ze względu na moralność,
bezpieczenstwo państwa i porządek publiczny oraz ze względu na ochronę
życia prywatnego stron lub inny ważny interes prywatny. Wyrok ogłaszany
jest publicznie
Art. 51.
3. Każdy ma prawo dostępu do dotyczących go urzędowych
dokumentów i zbiorów danych
4. Każdy ma prawo do żądania sprostowania oraz usunięcia
informacji nieprawdziwych, niepełnych lub zebranych w sposób
sprzeczny z ustawą.
Art. 66.
1. Każdy ma prawo do bezpiecznych i higienicznych warunków pracy.
Sposób realizacji tego prawa oraz obowiązki pracodawcy określa ustawa.
z dnia 2 kwietnia 1997 r
MOOBING W SKAL I
SWIATOWEJ
Badania przeprowadzane w ostatnich latach
przez
Europejską Fundację Poprawy Warunków
Życia i Pracy i Międzynarodową
Organizację Pracy
ukazują zakres i skalę mobbingu w krajach UE
(badania nie dotyczyły krajów, które do UE
weszły 1 maja 2004 roku)
Odsetek pracowników doświadczających przemocy w miejscu
pracy kształtował się następująco:
Finlandia –15%
Holandia –
14%
Wielka Brytania –
14%
Szwecja – 12%
Belgia –11%
Francja – 10%
Irlandia – 10%
Dania – 8%
Luksemburg –
7%
Niemcy – 7%
Austria – 6%
Grecja –
5%
Hiszpania – 5%
Portugalia – 4%
Włochy –
4%