background image

 

 

Konflikt indyjsko-

pakistański

background image

 

 

• Korzenie tego konfliktu sięgają lat 40. 

dwudziestego wieku.

• Wtedy, cesarstwo indyjskie, „perła w 

koronie Imperium Brytyjskiego”, 
zostało podzielone na dwa niepodległe 
państwa.

• Konflikty między muzułmanami i 

hinduistami nabrzmiewały już po I 
wojnie światowej.

background image

 

 

• W 1940 r. Liga Muzułmańska ogłosiła 

rozpoczęcie walki o wydzielenie z Indii 
odrębnego państwa muzułmanów – 
Pakistanu.

• 1945  - zamieszki na tle religijnym; w 

następnym roku zamieniły się one we 
wzajemne rzezie. Według szacunków 
zginęło od 200 tysięcy do 2 milionów 
osób.

background image

 

 

• 1947 – Wielka Brytania podzieliła 

kolonię na dwa państwa o statusie 
dominiów: Indie ze stolicą w Delhi i 
Pakistan ze stolica w Karaczi.

background image

 

 

• Do Pakistanu włączono terytoria 

zamieszkiwane w większości przez 

muzułmanów. Kraj ten składał się z 

dwóch odrębnych terytoriów: Pakistan 

Zachodni i Pakistan Wschodni.

• Pakistan Wschodni (Bengal Wschodni) 

zamieszkiwali Bengalczycy, głównie 

wyznania muzułmańskiego, historycznie 

związani ze starą kulturą indyjską. 

• W granicach Indii znalazł się natomiast 

Bengal Zachodni, gdzie przeważała 

ludność wyznań niemuzułmańskich.

background image

 

 

• Pierwsze starcia indyjsko – pakistańskie 

wystąpiły w księstwie Kaszmiru – 

niezależnym państwie zamieszkałym  

w 80% przez muzułmanów.

• W październiku 1947 r.  ludność 

muzułmańska wszczęła powstanie, 

dążąc do połączenia z Pakistanem.

• Oddziały powstańcze opanowały 

większość kraju i zmierzały ku stolicy.

background image

 

 

• Maharadża Hari Singh zaapelował o 

pomoc do Dehli.

• W zamian za zachowanie autonomii 

zgodził się na włączenie Kaszmiru w 

skład Indii.

• Rząd indyjski wysłał wojska z 

poleceniem stłumienia muzułmańskiej 

rewolty.

•   Do Kaszmiru wkroczyły też wojska 

pakistańskie.

background image

 

 

• Starcia pakistańsko-indyjskie 

przerwano w 1948 r. na interwencję 
ONZ.

• W styczniu 1949 r. wytyczono linię 

demarkacyjną.

• Trzy czwarte terytorium Kaszmiru 

znalazło się pod kontrolą Indii, jedną 
czwartą otrzymał Pakistan.

background image

 

 

• W 1957 r. Indie oficjalnie włączyły 

obsadzoną część Kaszmiru do 
państwa indyjskiego.

• Pakistan zacieśnił stosunki z USA.
• Indie szukały wsparcia w ZSRR.

background image

 

 

• Od 1965 r. wzrasta liczba 

pakistańskich grup dywersyjnych na 

terenie Kaszmiru indyjskiego.

• W pościgu za dywersantami oddziały 

policji i sił bezpieczeństwa Indii 

przekraczały granicę pakistańskiego 

Kaszmiru.

•  1 września 1965 r. doszło do wybuchu 

pierwszej wojny indyjsko-pakistańskiej.

background image

 

 

 

Mapa Dżammu i 
Kaszmiru. Na zielono 
zaznaczono obszar 
kontrolowany przez 
Pakistan, 
pomarańczowym 
kolorem objęte są 
tereny należące do 
Indii, natomiast 
region Aksai Chin 
okupowany jest przez 
siły chińskie.

background image

 

 

• Indyjskie siły zbrojne:
• 867 tys. żołnierzy – armia zawodowa o 

przestarzałej strukturze i częściowo 

przestarzałym uzbrojeniu.

• Jedna dywizja pancerna
• Dziesięć dywizji piechoty
• Brygada czołgów
• Około 600 samolotów rozmaitego 

przeznaczenia.

background image

 

 

• Pakistańskie siły zbrojne:
• 253 tysiące żołnierzy – składały się w 

całości z ochotników; organizacja 
oparta na wzorach brytyjskich; sprzęt 
bojowy produkcji amerykańskiej.

• Dwie dywizje pancerne
• Osiem dywizji piechoty
• Około 230 samolotów

background image

 

 

• Po 16 września 1965 r. natężenie walk 

spadło – oba kraje wyczerpały większość 
swoich zasobów, a ponieważ nie mogły 
liczyć na dostawy broni z zagranicy wojna 
„wypalała się” sama.

• 22 września na apel Rady Bezpieczeństwa 

ONZ Indie i Pakistan zaprzestały działań 
wojennych.

• 23 września na ogłoszono zawieszenie 

broni.

background image

 

 

• Obie strony uważały się za zwycięzców.
• Karaczi ogłosiło, że armia pakistańska 

okupuje 1800 km

2

 terytorium indyjskiego.

• W odpowiedzi Dehli zakomunikowało, że 

Indie okupują 1750 km

2

 terytorium 

pakistańskiego., same zaś utraciły kontrolę 

nad 630 km

2

 własnych ziem.

• W rzeczywistości wojna niczego nie 

rozstrzygnęła. Sytuacja wróciła do punktu 

wyjścia i konflikt pozostał nie rozwiązany.

background image

 

 

Wojna o Bengal Wschodni w 

1971 r.

background image

 

 

• Pod koniec lat 60. w Pakistanie 

Wschodnim (Bengalu Wschodnim) 

zaczęły narastać tendencje 

separatystyczne.

• Wprawdzie 89% mieszkańców należało 

do wyznania muzułmańskiego, większość 

Bengalczyków domagała się autonomii.

• Religia, jako ogniwo łączące wschodnią i 

zachodnią część Pakistanu, przestała 

wystarczać.

background image

 

 

• Bengal Wschodni był największym na 

świecie producentem juty (80% produkcji 

światowej) i liczącym się producentem 

herbaty.

• Eksport tych produktów dostarczał 

Pakistanowi 70% wpływów dewizowych do 

budżetu. Tylko minimalna część tej kwoty 

pozostawała w Bengalu Wschodnim.

• Oligarchia finansowa rządząca Pakistanem 

nie lokowała tuta swoich inwestycji.

• Trudności ekonomiczne pogłębiało 

dyktowane względami politycznymi, 

izolowanie kraju od Indii gdzie znajdowały 

się wielkie zakłady przeróbki juty.

background image

 

 

• Wśród Bengalczyków rosło rozgoryczenie i 

poczucie dyskryminacji.

• W kraju narastał kryzys ekonomiczny i 

polityczny.

• Od 1958 r. w Pakistanie Wschodnim działała 

Liga Awami, która cieszyła się szerokim 
poparciem społeczeństwa.

• Kiedy w 1970 r. Liga Awami zdobyła blisko 

60 % mandatów w Zgromadzeniu 
Narodowym i 95% mandatów w 
Parlamencie Pakistanu Wschodniego, 
zażądała szerokiej autonomii.

background image

 

 

• W odpowiedzi na te żądania, władze 

centralne przerzuciły do Pakistanu 
Wschodniego oddziały wojska i podjęły 
próbę rozbrojenia lokalnych bengalskich 
oddziałów obrony terytorialnej.

• 25 marca 1971 r. wojska rządowe 

przystąpiły do rozprawy ze zwolennikami 
autonomii i sympatykami Ligi Awami. 

• W trakcie pacyfikacji zginęło od 1 miliona 

do trzech milionów osób.

• Nastąpił exodus ludności z Bengalu do 

Indii.

background image

 

 

• W obozach szkoleniowych, z pomocą rządu 

indyjskiego Bengalczycy zaczęli 

organizować własne oddziały zbrojne. 

• Powołano rząd Bangladesz i siły zbrojne 

zwane Mufti Bahini. („wojownicy 

wolności”).

• Wyszkolone i wyposażone przez Indie 

oddziały Mufti Bahini zaczęły przenikać 

przez słabo strzeżoną granicę i atakować 

organy administracji pakistańskiej, węzły 

komunikacyjne, posterunki policji.

• Pakistańska armia odpowiedziała 

wzmożeniem represji.

• Na granicy indyjsko pakistańskiej 

dochodziło do incydentów.

background image

 

 

• Terytorium Bengalu Wschodniego 

sprzyjało prowadzeniu działań 
obronnych. 

• Kraj leżący w delcie wielkich rzek 

Gangesu, Brahmaputry i Meghany był 
pełen rozlewisk, bagien, które w 
okresie monsunowym (maj-wrzesień) 
uniemożliwiały działanie większych 
zgrupowań wojska.

background image

 

 

• Celem politycznym Pakistanu było 

zmuszenie Dehli do zaakceptowania 
pobytu w Indiach 10 milionów 
uchodźców z Bengalu Wschodniego i 
rezygnacji z popierania walki ludności 
bengalskiej przeciwko 
pakistańskiemu panowaniu.

background image

 

 

• W Karaczi liczono, że tak jak w 1965 

r. wojna „wypali się”.

• Nie wzięto pod uwagę, że Indie 

zbliżyły się politycznie z ZSRR.

background image

 

 

• 3 grudnia 1971 r. lotnictwo pakistańskie 

zaatakowało bez wypowiedzenia wojny  

indyjskie bazy lotnicze.

• Termin ataku był niekorzystny dla …Pakistanu. 
• Wyszkolenie bombardierskie załóg 

pakistańskich było złe, a jakość bomb fatalna.

• Tylko połowa bomb trafiła w cel, a 40% z nich 

stanowiły niewybuchy.

• Pierwsze uderzenie nie wyeliminowało 

lotnictwa indyjskiego.

background image

 

 

• Już 4 grudnia wojska indyjskie 

rozpoczęły ofensywę w Bengalu 
Wschodnim.

• 17 grudnia wojska pakistańskie w 

Bengalu Wschodnim złożyły broń.

• Jak zwykle po zakończeniu wojny obie 

strony podawały rozbieżne i 
niemożliwe do zweryfikowania dane o 
stratach własnych i przeciwnika.

background image

 

 

• Indie odniosły zwycięstwo i 

zrealizowały wszystkie cele polityczne 
wojny.

• Zapewniono warunki powrotu do 

Bengalu 10 milionom uchodźców.

• W miejsce Pakistanu Wschodniego 

powstało państwo Bangladesz 
przyjazne Indiom i związane z nimi 
gospodarczo.

background image

 

 

• Pakistan został pozbawiony wschodniej 

części kraju, poniósł straty w sprzęcie i w 

ludziach.

• Jego gospodarka odczuła utratę ważnego 

źródła dopływu dewiz.

• Nowym prezydentem został cywilny polityk 

Ali Buhutto, który przystąpił do reformowania 

państwa i budowy „islamskiego socjalizmu” 

w Pakistanie.

• Wojna w Pakistanie nie zakończyła konfliktu 

o Kaszmir, który w następnym dziesięcioleciu 

przybrał formę zamachów terrorystycznych 

dokonywanych przez organizacje islamskie w 

indyjskiej części Kaszmiru. 


Document Outline