Drgawki gorączkowe

Dorota Szałowska

Dorota Szałowska

Klinika Pediatrii, Kardiologii

Klinika Pediatrii, Kardiologii

Prewencyjnej

Prewencyjnej

i Immunologii Wieku Rozwojowego UM

i Immunologii Wieku Rozwojowego UM

w Łodzi.

w Łodzi.

Drgawki-definicja:

Drgawki-definicja:

Drgawki to niezależne od woli,

Drgawki to niezależne od woli,

krótkotrwałe, szybko po sobie

krótkotrwałe, szybko po sobie

postępujące, skurcze mięśni

postępujące, skurcze mięśni

poprzecznie prążkowanych w

poprzecznie prążkowanych w

obrębie kilku grup mięśniowych

obrębie kilku grup mięśniowych

lub uogólnione /Hertl/.

lub uogólnione /Hertl/.

Drgawki gorączkowe

Drgawki gorączkowe

Schorzenie, w którym występuje

Schorzenie, w którym występuje

uwarunkowana głównie genetycznie

uwarunkowana głównie genetycznie

predyspozycja do napadów

predyspozycja do napadów

drgawkowych prowokowanych

drgawkowych prowokowanych

przez gorączkę (co najmniej 38C),

przez gorączkę (co najmniej 38C),

bez obecności objawów infekcji w

bez obecności objawów infekcji w

ośrodkowym układzie nerwowym

ośrodkowym układzie nerwowym

ani innej określonej ich przyczyny.

ani innej określonej ich przyczyny.

Drgawki gorączkowe

Drgawki gorączkowe

Zespół ten charakteryzują dwie

Zespół ten charakteryzują dwie

istotne cechy kliniczne:

istotne cechy kliniczne:

- zależność od wieku dziecka i

- zależność od wieku dziecka i

- brak wcześniejszego występowania

- brak wcześniejszego występowania

napadów drgawek

napadów drgawek

bezgorączkowych.

bezgorączkowych.

Drgawki te nieco częściej występują u

Drgawki te nieco częściej występują u

chłopców( stosunek płci 3 : 2).

chłopców( stosunek płci 3 : 2).

Drgawki gorączkowe

Drgawki gorączkowe

Wiek pierwszego napadu w tzw. „czystej”

Wiek pierwszego napadu w tzw. „czystej”

formie drgawek gorączkowych waha się od 6

formie drgawek gorączkowych waha się od 6

miesiąca życia do 5 roku życia.

miesiąca życia do 5 roku życia.

W zespole drgawek gorączkowych „plus” mogą

W zespole drgawek gorączkowych „plus” mogą

one ujawnić się później do 10 roku życia.

one ujawnić się później do 10 roku życia.

Napad ma najczęściej morfologię napadu

Napad ma najczęściej morfologię napadu

toniczno – klonicznego

toniczno – klonicznego

U 50% dzieci napad drgawek gorączkowych

U 50% dzieci napad drgawek gorączkowych

występuje jednorazowo.

występuje jednorazowo.

15% ma dwa napady a 7% trzy lub więcej

15% ma dwa napady a 7% trzy lub więcej

napadów w czasie życia.

napadów w czasie życia.

Drgawki gorączkowe –

Drgawki gorączkowe –

podział:

podział:

1. Proste

1. Proste

Drgawki z napadami uogólnionymi trwającymi

Drgawki z napadami uogólnionymi trwającymi

krócej niż 15 minut i nie powtarzające się w

krócej niż 15 minut i nie powtarzające się w

ciągu 24 godzin trwania gorączki.

ciągu 24 godzin trwania gorączki.

2. Złożone

2. Złożone

(atypowe, powikłane)

(atypowe, powikłane)

charakteryzujące się trzema odmiennymi

charakteryzujące się trzema odmiennymi

cechami:

cechami:

- czas trwania ponad 15 minut

- czas trwania ponad 15 minut

- występują w zgrupowaniu po 2-3 napady w

- występują w zgrupowaniu po 2-3 napady w

ciągu 24 godzin

ciągu 24 godzin

- drgawki są o ogniskowym początku

- drgawki są o ogniskowym początku

Drgawki gorączkowe

Drgawki gorączkowe

Stany drgawkowe drgawek

Stany drgawkowe drgawek

gorączkowych to napady trwające

gorączkowych to napady trwające

ponad 30 minut, zwłaszcza

ponad 30 minut, zwłaszcza

ogniskowe, występują bardzo

ogniskowe, występują bardzo

rzadko i dotyczą głównie dzieci z

rzadko i dotyczą głównie dzieci z

wcześniejszym opóźnieniem

wcześniejszym opóźnieniem

rozwoju psychoruchowego czy

rozwoju psychoruchowego czy

infekcją o.u.n.

infekcją o.u.n.

Drgawki gorączkowe

Drgawki gorączkowe

Ryzyko ich wystąpienia jest do 30% większe

Ryzyko ich wystąpienia jest do 30% większe

u dzieci, które spełniają co najmniej 2

u dzieci, które spełniają co najmniej 2

z czynników ryzyka:

z czynników ryzyka:

- występowanie drgawek gorączkowych

- występowanie drgawek gorączkowych

u krewnych I lub II stopnia

u krewnych I lub II stopnia

- często chorują na infekcje (>4x w roku)

- często chorują na infekcje (>4x w roku)

- mają objawy wcześniejszego opóźnienia

- mają objawy wcześniejszego opóźnienia

rozwoju psychoruchowego czy problemy

rozwoju psychoruchowego czy problemy

neurologiczne w okresie noworodkowym.

neurologiczne w okresie noworodkowym.

Czynniki ryzyka nawrotów

Czynniki ryzyka nawrotów

drgawek gorączkowych

drgawek gorączkowych

- rodzinne występowanie drgawek

- rodzinne występowanie drgawek

- młody wiek dziecka w czasie pierwszego

- młody wiek dziecka w czasie pierwszego

napadu drgawkowego

napadu drgawkowego

- ujawnienie się drgawek w chorobie

- ujawnienie się drgawek w chorobie

gorączkowej łagodnej i krótkotrwałej

gorączkowej łagodnej i krótkotrwałej

- dzieci z przeszłością neurologiczną

- dzieci z przeszłością neurologiczną

i u dzieci z drgawkami gorączkowymi

i u dzieci z drgawkami gorączkowymi

złożonymi.

złożonymi.

Postępowanie diagnostyczne u

Postępowanie diagnostyczne u

dzieci

dzieci

z drgawkami gorączkowymi

z drgawkami gorączkowymi

Jako obowiązującą rekomendację do

Jako obowiązującą rekomendację do

wykonania punkcji lędźwiowej obecnie

wykonania punkcji lędźwiowej obecnie

powszechnie uważa się wiek chorego do

powszechnie uważa się wiek chorego do

12 miesiąca życia i to niezależnie czy

12 miesiąca życia i to niezależnie czy

podejrzewamy drgawki gorączkowe czy

podejrzewamy drgawki gorączkowe czy

tzw. drgawki z gorączką (dzieci z mpdz,

tzw. drgawki z gorączką (dzieci z mpdz,

neuroinfekcją, chorobami

neuroinfekcją, chorobami

metabolicznymi,

metabolicznymi,

neurozwyrodnieniowymi).

neurozwyrodnieniowymi).

Postępowanie diagnostyczne u

Postępowanie diagnostyczne u

dziecka

dziecka

z drgawkami gorączkowymi

z drgawkami gorączkowymi

złożonymi:

złożonymi:

Wykonywane badania

Wykonywane badania

diagnostyczne:

diagnostyczne:

1. Badania poziomu elektrolitów (Na, K, Ca, Mg),

1. Badania poziomu elektrolitów (Na, K, Ca, Mg),

stężenia glukozy, mocznika, amoniaku, badanie

stężenia glukozy, mocznika, amoniaku, badanie

toksykologiczne, a

toksykologiczne, a

także inne badania w zależności

także inne badania w zależności

od potrzeb.

od potrzeb.

2. Badanie płynu mózgowo-rdzeniowego u wszystkich

2. Badanie płynu mózgowo-rdzeniowego u wszystkich

dzieci poniżej 12 miesiąca życia

dzieci poniżej 12 miesiąca życia

3. Badanie EEG i konsultacja neurlogiczna, okulistyczna

3. Badanie EEG i konsultacja neurlogiczna, okulistyczna

4. Badania obrazowe oun – badanie CT (MRI)

4. Badania obrazowe oun – badanie CT (MRI)

Postępowanie terapeutyczne

Postępowanie terapeutyczne

doraźne

doraźne

w drgawkach gorączkowych

w drgawkach gorączkowych

Zaleca się podanie (

Zaleca się podanie (

przeszkoleni rodzice

przeszkoleni rodzice

lub lekarz)

lub lekarz)

diazepamu w razie

diazepamu w razie

wystąpienia napadu

wystąpienia napadu

drgawkowego nawrotowego

drgawkowego nawrotowego

doodbytniczo w dawce 0,5 mg/kg

doodbytniczo w dawce 0,5 mg/kg

(średnio u dzieci do 3 lat – 5 mg,

(średnio u dzieci do 3 lat – 5 mg,

powyżej 3 lat – 10 mg).

powyżej 3 lat – 10 mg).

Postępowanie zapobiegawcze

Postępowanie zapobiegawcze

Profilaktyka napadów nawrotowych w drgawkach

Profilaktyka napadów nawrotowych w drgawkach

gorączkowych polegać powinna na:

gorączkowych polegać powinna na:

1. Chronieniu dziecka przed zakażeniami

1. Chronieniu dziecka przed zakażeniami

2. Prawidłowym leczeniu chorób i stanów

2. Prawidłowym leczeniu chorób i stanów

przebiegających z gorączką – leki

przebiegających z gorączką – leki

przeciwgorączkowe, fizykalne obniżanie ciepłoty

przeciwgorączkowe, fizykalne obniżanie ciepłoty

ciała.

ciała.