Rola i zadania
C
entrum
P
owiadamiania
R
atunkowego
oraz Dyspozytora Medycznego
Tomasz Sikorski
Zakład Medycyny Ratunkowej
i Medycyny Katastrof
Uniwersytetu Medycznego w Łodzi
Akty prawne
• Ustawa z dnia 25 lipca 2001r.
o Państwowym
Ratownictwie Medycznym
(Dz.U. z 2001r. Nr 113,
poz. 1207 z późniejszymi zmianami),
• Ustawa z dnia 10 maja 2002r.
o świadczeniu usług
ratownictwa medycznego
(Dz.U. z 2002r. Nr 241,
poz. 2073 z późniejszymi zmianami),
• Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 10 maja
2002r.
w sprawie szpitalnego oddziału
ratunkowego
(Dz.U. z 2002r. Nr 74, poz. 687
z późniejszymi zmianami),
• Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 27 czerwca
2003 r.
w sprawie szczegółowych zadań
zespołów ratownictwa medycznego
(Dz.U. z
2003r.
Nr 130, poz. 1197),
USTAWA
z dnia 8 września 2006 r.
o Państwowym Ratownictwie
Medycznym
(Dz.U. z 2006r. Nr 191, poz. 1410)
System Państwowe
Ratownictwo Medyczne został
powołany w celu zapewnienia
pomocy każdej osobie
znajdującej się w stanie nagłego
zagrożenia zdrowotnego.
Określenia:
• Stan nagłego zagrożenia
zdrowotnego
– stan polegający na
nagłym lub przewidywanym w krótkim
czasie pojawieniu się objawów
pogarszania zdrowia, którego
bezpośrednim następstwem może być
poważne uszkodzenie funkcji organizmu
lub uszkodzenie ciała lub utrata życia,
wymagający podjęcia natychmiastowych
medycznych czynności ratunkowych i
leczenia.
Określenia:
• Miejsce zdarzenia
– miejsce,
w którym nastąpiło zdarzenie
powodujące stan nagłego
zagrożenia zdrowotnego, i obszar,
na który rozciągają się jego skutki.
Określenia:
• Pierwsza pomoc
– zespół czynności
podejmowanych w celu ratowania osoby
w stanie nagłego zagrożenia
zdrowotnego, wykonywanych przez
osobę znajdującą się w miejscu
zdarzenia, w tym również
z wykorzystaniem udostępnionych do
powszechnego obrotu wyrobów
medycznych oraz produktów
leczniczych.
Określenia:
• Kwalifikowana pierwsza pomoc
–
czynności podejmowane wobec osoby w
stanie nagłego zagrożenia zdrowotnego
przez ratownika.
• Medyczne czynności ratunkowe
-
świadczenia opieki zdrowotnej udzielane
przez jednostkę systemu, w warunkach
pozaszpitalnych, w celu ratowania osoby w
stanie nagłego zagrożenia zdrowotnego.
Zawody:
• Dyspozytor medyczny,
• Pielęgniarka systemu,
• Ratownik,
• Ratownik medyczny,
• Lekarz koordynator ratownictwa
medycznego,
• Lekarz systemu.
Dyspozytor medyczny
• posiada pełną zdolność do czynności prawnych,
• posiada wykształcenie wymagane dla lekarza
systemu, pielęgniarki systemu lub ratownika
medycznego,
• przez okres co najmniej 5 lat był zatrudniony przy
udzielaniu świadczeń zdrowotnych w pogotowiu
ratunkowym, szpitalnym oddziale ratunkowym,
oddziale anestezjologii i intensywnej terapii lub
w izbie przyjęć szpitala,
• ma prawo i obowiązek doskonalenia zawodowego.
Dyspozytor medyczny
• przyjmowanie powiadomień o zdarzeniach,
ustalanie priorytetów i niezwłoczne
dysponowanie zespołów ratownictwa
medycznego na miejsce zdarzenia,
• przekazywanie niezbędnych informacji
osobom udzielającym pierwszej pomocy,
• przekazywanie osobie kierującej akcją
prowadzenia medycznych czynności
ratunkowych niezbędnych informacji
ułatwiających prowadzenie medycznych
czynności ratunkowych na miejscu
zdarzenia,
Dyspozytor medyczny
• zbieranie aktualnych informacji o
dostępnych na obszarze działania
dysponenta jednostki, jednostkach
systemu i ich gotowości oraz
przekazywanie tych informacji lekarzowi
koordynatorowi ratownictwa medycznego,
• zbieranie i archiwizowanie bieżących
informacji o zdarzeniach i prowadzonych
medycznych czynnościach ratunkowych,
Dyspozytor medyczny
• powiadamianie o zdarzeniu szpitalnych
oddziałów ratunkowych lub, jeżeli wymaga
tego sytuacja na miejscu zdarzenia,
jednostek organizacyjnych szpitali
wyspecjalizowanych w zakresie udzielania
świadczeń zdrowotnych niezbędnych dla
ratownictwa medycznego;
• powiadamianie o zdarzeniu jednostek
współpracujących z systemem jeżeli
wymaga tego sytuacja na miejscu
zdarzenia,
Dyspozytor medyczny
• powiadamia lekarza koordynatora
ratownictwa medycznego w razie
konieczności użycia jednostek
systemu, spoza obszaru działania
dysponenta jednostki.
Dysponent jednostki
• Zakład opieki zdrowotnej, w którego
skład wchodzi jednostka systemu,
• Ponosi odpowiedzialność za szkody
wyrządzone przy:
– wykonywaniu medycznych czynności
ratunkowych przez wykonujące te czynności
zespoły ratownictwa medycznego;
– udzielaniu świadczeń opieki zdrowotnej
przez szpitalne oddziały ratunkowe.
• Ma obowiązek zawarcia umowy
ubezpieczenia odpowiedzialności
cywilnej za szkody,
Jednostki systemu
• szpitalne oddziały ratunkowe,
• zespoły ratownictwa medycznego, w tym
lotnicze zespoły ratownictwa medycznego
Z systemem współpracują jednostki
organizacyjne szpitali wyspecjalizowane w
zakresie udzielania świadczeń zdrowotnych
niezbędnych dla ratownictwa medycznego, które
zostały ujęte w planie.
Szpitalny oddział ratunkowy
oraz jednostka organizacyjna
szpitala wyspecjalizowana w
zakresie udzielania świadczeń
zdrowotnych niezbędnych dla
ratownictwa medycznego
udzielają świadczeń opieki
zdrowotnej osobie
w stanie nagłego zagrożenia
zdrowotnego.
Lekarz koordynator
ratownictwa medycznego
• posiada co najmniej 5-letni staż
pracy
w szpitalnym oddziale ratunkowym
lub
w zespole ratownictwa medycznego.
• nadzór merytoryczny nad pracą
dyspozytorów medycznych;
Lekarz koordynator
ratownictwa medycznego
• koordynacja współpracy dyspozytorów
medycznych w przypadku zdarzeń
wymagających użycia jednostek systemu
spoza obszaru działania jednego
dysponenta jednostki;
• udzielanie dyspozytorom medycznym
niezbędnych informacji i merytorycznej
pomocy,
• udział w pracach wojewódzkiego zespołu
reagowania kryzysowego.
Jednostki współpracujące z
systemem
• PSP,
• jednostki ochrony przeciwpożarowej
włączone do krajowego systemu
ratowniczo-gaśniczego,
• WOPR, GOPR, TOPR,
• inne jednostki podległe lub
nadzorowane przez ministra
właściwego do spraw wewnętrznych i
Ministra Obrony Narodowej,
• społeczne organizacje ratownicze.
Jednostki współpracujące z
systemem
• Zapewniają stałą gotowość
operacyjną,
• Dysponują odpowiednią ilością
ratowników,
• Dysponuje odpowiednimi środkami
łączności,
Parametry czasu dotarcia
na miejsce zdarzenia od
chwili przyjęcia zgłoszenia:
• mediana czasu dotarcia
– w skali każdego
miesiąca – jest nie większa niż 8 minut w
mieście powyżej 10 tysięcy mieszkańców
i 15 minut poza miastem powyżej 10
tysięcy mieszkańców,
• trzeci kwartyl
czasu dotarcia
– w skali
każdego miesiąca – jest nie większy niż
12 minut w mieście powyżej 10 tysięcy
mieszkańców i 20 minut poza miastem
powyżej 10 tysięcy mieszkańców,
Parametry czasu dotarcia
na miejsce zdarzenia od
chwili przyjęcia zgłoszenia:
• maksymalny czas dotarcia
nie może być
dłuższy niż 15 minut w mieście powyżej 10
tysięcy mieszkańców i 20 minut poza
miastem powyżej 10 tysięcy mieszkańców.
0,5% przypadków o najdłuższych czasach dotarcia
w skali każdego miesiąca nie bierze się pod
uwagę
w naliczaniu parametrów. Przypadki te nie
podlegają kumulacji pomiędzy miesiącami.
W urzędzie wojewódzkim
działają:
• centra powiadamiania ratunkowego
przyjmujące zgłoszenia z numeru
alarmowego 112
i przekierowujące zgłoszenia do właściwej
jednostki Policji, Państwowej Straży
Pożarnej
i pogotowia ratunkowego;
• lekarz koordynator ratownictwa
medycznego
działający w wojewódzkim
centrum zarządzania kryzysowego.
Dane od przedsiębiorcy
telekomunikacyjnego
• numer telefonu, nazwisko i adres
osoby
dokonującej zgłoszenia o zdarzeniu za pomocą
telefonu stacjonarnego lub dane abonenta, z
którego zakończenia sieci operatora zostało
zainicjowane połączenie alarmowe; uprawnienie
to obejmuje następujące dane osobowe
abonenta: jego imię
i nazwisko lub nazwę oraz adres i numer telefonu;
• lokalizacja osoby
dokonującej zgłoszenia o
zdarzeniu
za pomocą telefonu komórkowego.
CPR WSRM - zarządzanie i
dyspozycja
CPR
Struktura i organizacja CPR
WSRM
Wywołania alarmowe
linii 999
Operator 999 i 112
Operator 999 i 112 Operator 999 i 112
Operator 999 i 112
Radio-dyspozytor 1
Radio-dyspozytor 2
Radio-dyspozytor 3
Nasłuch radiowy
Linia 112 - GSM
Linia 112
pozostałe
„sztywne” łącza
Koordynator CPR
Dyspozytor NŚPL i
Informacji Medycznej
Linia NŚPL
636-88-88
Struktura i organizacja CPR
WSRM
• 4 stanowiska operatorskie wywołań
alarmowych
– linie 999 oraz 112 (przeniesione z PSP i
Policji)
• 3 stanowiska radio-dyspozytorskie
–
zarządzanie zespołami ratownictwa medycznego
• Stanowisko koordynatora CPR
– nadzór
i koordynacja działań podległego personelu i zespołów ratownictwa
medycznego, zarządzanie w sytuacjach kryzysowych (wypadki
masowe)
• Stanowisko NŚPL oraz Informacji
Medycznej
– ciągła aktualizacja danych o zasobach
szpitalnych obszaru Łodzi i województwa, wyszukiwanie osób
zaginionych, punkt informacyjny dla potrzeb społecznych w
sytuacjach kryzysowych (wypadki masowe i katastrofy), obsługa
Nocnej Świątecznej Pomocy Lekarskiej (NŚPL)
Struktura i organizacja CPR
WSRM
• W dyspozycji
- 11 zespołów „R” i 20 zespołów
„W”
• W dyspozycji
- śmigłowiec ratowniczy (R-16)
• W dyspozycji
- 4 Koordynatorów Medycznych
Działań Ratowniczych (pod telefonem) – zarządzanie
na miejscu wypadku masowego lub katastrofy na
poziomie interwencyjnym i taktycznym (środki
łączności, karty segregacyjne, oznakowanie)
• W dyspozycji
- Dyrektor ds. medycznych lub
Lekarz Dyżurny Województwa (rola konsultacyjno –
interwencyjna)
Struktura i organizacja CPR
WSRM
• W dyspozycji
– dyspozytor przewozów
sanitarnych (zespoły przewozowe, rezerwa
WSRM)
• W dyspozycji
– cały personel i zasoby WSRM
(dla zachowania ciągłości działań
ratowniczych)
• W dyspozycji
– Zapasy Nienaruszalne
Miasta, Zapasy Nienaruszalne Województwa
(w trakcie realizacji)
Stanowisko operatora linii 999 i
112
Stanowisko radio-
dyspozytora
Stanowisko radio-
dyspozytora
Stanowisko radio-
dyspozytora
Stanowisko koordynatora CPR
WSRM
Stanowisko koordynatora CPR
WSRM
Stanowisko koordynatora CPR
WSRM
CPR WSRM w strukturze
rozproszonej
(łącza telefoniczne i radiowe w tym także w systemie
TETRA
*
)
CPR WSRM
Straż Pożarna*
Policja*
Centrum
Zarządzania
Kryzysowego UM
*
Dyspozycja
Inżyniera
Miasta
*
MPK
Straż Miejska
Pasmo
zarządzania
Wojewody
Pasmo
współdziałania
Wojewody
CPR WSRM w strukturze
rozproszonej - sieć TETRA
CPR WSRM
Woj. Sztab
Wojskowy
Woj. Centrum
Zarządzania
Kryzysowego
Woj. Inspektorat
Ochrony
Środowiska
Poliklinika
MSWiA
Komenda Woj.
Policji
Komenda Woj.
Straży Pożarnej
Centrum Koordynacji
Ratownictwa Medycznego
WSRM – zarządzanie w
warunkach katastrofy
Zadania koordynatora CPR
WSRM
Dysponuje odpowiednią do
prognozowanej skali zagrożenia ilość
sił
i środków dla prawidłowego
zabezpieczenia medycznego
zdarzenia
z uwzględnieniem rezerwy 5 zespołów
ratownictwa medycznego celem
utrzymania bezpieczeństwa miasta.
Zadania koordynatora CPR
WSRM
Przekazuje informacje zespołom
ratownictwa medycznego o rodzaju
i rozmiarach zagrożenia, drogach
dojazdowych i drogach ewakuacji
oraz inne niezbędne do wszczęcia
prawidłowych działań ratowniczych.
Zadania koordynatora CPR
WSRM
Zarządza ciszę radiową na
częstotliwości roboczej WSRM oraz
wyznacza wydzielony kanał
operacyjny działań ratowniczych dla
KMDR oraz zespołów ratownictwa
medycznego biorących udział w
akcji.
Zadania koordynatora CPR
WSRM
Realizuje procedury powiadamiania
wg schematu.
Wyznacza dyspozytora do
koordynacji działań WSRM na
obszarze miasta.
Zadania koordynatora CPR
WSRM
Wyznacza dyspozytora CPR9 do
powiadomienia szpitali o możliwym
napływie dużej ilości poszkodowanych,
aktualizacji danych o dostępnych blokach
operacyjnych, wolnych miejscach w
oddziałach szpitalnych (ze szczególnym
uwzględnieniem miejsc na oddziałach
OIT) oraz obsługi informacyjnej dla
instytucji i osób prywatnych.
Zadania koordynatora CPR
WSRM
Jeśli wielkość strat sanitarnych lub
stopień komplikacji zdarzenia tego
wymaga uruchamia Centrum
Koordynacji Ratownictwa
Medycznego WSRM
Zadania koordynatora CPR
WSRM
Jeśli wielkość strat sanitarnych lub stopień
komplikacji zdarzenia tego wymaga
uruchamia rezerwy strategiczne WSRM
oraz przejmuje zarządzanie zespołami
ratownictwa medycznego innych,
publicznych
i niepublicznych zakładów opieki
zdrowotnej, służb resortowych oraz
formacji ratownictwa medycznego
pozostających w strukturach organizacji
pozarządowych (PCK, ZHP itp.).
Zadania koordynatora CPR
WSRM
Powiadamia CPR powiatów
województwa łódzkiego (jeśli skala
zdarzenia tego wymaga) o
zaistniałej sytuacji
i ewentualnych potrzebach wsparcia
poprzez delegowanie zespołów
ratownictwa medycznego do
bezpośrednich działań ratowniczych
lub zabezpieczenia potrzeb miasta
(zał. Nr 2).
Zadania koordynatora CPR
WSRM
Na wniosek KMDR uruchamia
wykorzystanie zapasów
nienaruszalnych miasta oraz
namiotów ewakuacyjnych.
Zadania koordynatora CPR
WSRM
Zapewnia płynną rotację personelu
zespołów ratownictwa medycznego
w przypadku przedłużającego się
czasu działań ratowniczych.
Zadania koordynatora CPR
WSRM
Prowadzi dokumentację dotyczącą
zdarzenia.
Zadania koordynatora CPR
WSRM
Na wniosek KMDR ogłasza
zakończenie akcji ratowniczej i
nadzoruje jak najszybszy powrót do
rutynowych procedur działania
WSRM oraz realizację zawieszonych
zleceń.
Zadania koordynatora CPR
WSRM
Składa meldunek o przebiegu akcji
Dyrektorowi WSRM.
Podsumowanie
• Planowanie zabezpieczenia działań
w sytuacjach kryzysowych musi
opierać się na:
1. Analizie;
2. Rozpoznaniu;
3. Szkoleniach i ćwiczeniach.
Podsumowanie
• Planowanie działań stacji
ratownictwa medycznego na
wypadek zdarzeń nadzwyczajnych
jest procesem ciągłym.