Zespół stresu
pourazowego
(PTSD)
Katarzyna Podsiadło
Jacek Wacławski Gr. 1b
Piotr Gościniewicz
Zespół stresu
pourazowego
(PTSD)
Katarzyna Podsiadło
Jacek Wacławski Gr. 1b
Piotr Gościniewicz
Definicja PTSD
zespół stresu pourazowego
(ang. posttraumatic stress disorder,
PTSD)
jest zespołem specyficznych
symptomów, które mogą pojawić
się u ludzi po przeżyciu
ekstremalnego, traumatycznego
zdarzenia
Definicja PTSD
Zdarzenie traumatyczne
(uraz) wiąże się z zagrożeniem
życia lub fizycznej integralności
własnej osoby lub też innych
osób. Uraz wywołuje reakcję
intensywnego strachu, poczucia
bezradności bądź koszmaru.
Człowiek może doświadczyć
takiego urazu bezpośrednio, ale
może też być jego świadkiem.
Trauma a PTSD
1.
Prowadzone w ostatnich latach
badania wykazują, że większość
ludzi (nawet do 90%) przeżyło lub
było świadkiem traumatycznego
zdarzenia
klęski żywiołowe,
katastrofy techniczne,
terroryzm,
działania wojenne,
przemoc fizyczna i seksualna,
Trauma a PTSD
uwięzienie w obozie
koncentracyjnym
nagła, niespodziewana śmierć
bliskiej osoby z przyczyn
naturalnych
diagnoza choroby zagrażającej
życiu
Epidemiologia
urazów i
związanego z
nim PTSD
Epidemiologia
1/3 ludzi doświadcza ciężkiego urazu
psychicznego
10-20% ludzi, którzy doświadczyli
silnego urazu psychicznego
doświadcza również PTSD
3-6% ogólnej populacji choruje na
PTSD
1-2% ma objawy PTSD w 10 lat po
urazie
Większość ludzi z PTSD nie wymaga
terapii
Stresory
psychosocjalne
nasilenie
Stresor nagły
Stresor
przewlekły
łagodne
Zerwanie z
chłopcem lub
dziewczyną
Kłótnie rodzinne
umiarkowane
Ślub; separacja;
utrata pracy;
emerytura;
poronienie
Rozpad
małżeństwa;
poważne
kłopoty
finansowe;
problemy z
szefem w pracy;
samotny rodzic
Stresory
psychosocjalne
ciężkie
Rozwód;
narodziny
pierwszego
dziecka
Bezrobocie;
ubóstwo
krańcowe
Śmierć partnera;
poważna choroba
somatyczna
(diagnoza)
Przewlekła choroba
somatyczna
(własna lub
dziecka); trwające
molestowanie
seksualne lub
przemoc fizyczna
katastrofalne
Śmierć dziecka;
samobójstwo
partnera; bycie
ofiarą katastrofy
żywiołowej
Bycie
zakładnikiem;
bycie ofiarą KL
Typy przebiegu
PTSD
0 1m 3m 6m
Ostre
Zab.
stresowe
Ostry
PTSD
Przewlekły PTSD
PTSD
o opóźnionym
początku
URAZ
Objawy PTSD
przeżywanie na nowo urazowej
sytuacji w natrętnych
wspomnieniach (
, tzw.
flashbacks) i koszmarach
sennych
poczucie odrętwienia i
odizolowanie od innych ludzi
brak reakcji na otoczenie
Objawy PTSD
niezdolność do przeżywania pr
zyjemności
unikanie działań i sytuacji,
które mogłyby przypomnieć
przebyty uraz
stan nadmiernego pobudzenia
wegetatywnego z nadmierną
czujnością i wzmożoną
reaktywnością na
oraz
Jak czuje się
osoba z PTSD ?
zmiany nastroju
lęk
złość
wstyd
poczucie winy
poczucie izolacji od otoczenia i
osamotnienia
Jak czuje się
osoba z PTSD ?
poczucie, że życie jest bez sensu
depresja
odczuwają silny lęk
wewnętrzne napięcie i
rozdrażnienie
mogą ponadto doświadczać
trudności w wyrażaniu
przeżywanych emocji
Poziom kortyzolu w
zaburzeniach
psychicznych
Niski poziom
kortyzolu w
PTSD czy w
urazie?
Terapia PTSD
Wiek
Nasilenie
Ostre
PTSD
Chroniczne
PTSD
Dzieci i
młodzież
umiarkowane
PT
PT
znaczne
PT +
leki
PT +
leki
Terapia PTSD
Wiek
Nasilenie
Ostre
PTSD
Chroniczne
PTSD
dorośli
umiarkowane PT
PT +
leki
znaczne
PT +
leki
PT +
leki
Terapia PTSD
Wiek
Nasilenie
Ostre
PTSD
Chroniczne
PTSD
podeszły umiarkowane PT
PT
znaczne
PT +
leki
PT +
leki
Poziom opieki we
wstępnej fazie terapii
Rekomendacja
Częstość sesji PT
Raz w tygodniu
Długość sesji PT
60 minut lub więcej
Format PT
Indywidualna
Częstość wizyt w sprawie
leków
Raz w tygodniu przez
pierwszy miesiąc, potem raz
na 2 tygodnie
Formy
psychoterapii
Terapia radzenia sobie z lękiem:
trening relaksu, trening oddychania,
pozytywne myślenie, trening
asertywności, blokowanie myśli
Terapia kognitywna
Terapia ekspozycyjna: ekspozycja
wyobrażeniowa, ekspozycja in vivo
Terapia zabawą
Psychoedukacja
Rekomendacje
leków
efektywnych w
PTSD
SSRI
Wenlafaksyna
TLPD
BDZ (tylko przy objawach PD)
Buspiron (tylko przy objawach GAD)
Beta-blokery (przy dysforii, GAD)
Zolpidem (przy insomnii)
•
Normotymiki (przy nieskuteczności
SSRI lub VLF , przy dysforyczności,
przy przebytych urazach głowy,
przewlekłym bólu, zaburzeniach
kardiologicznych, dysfunkcji
tarczycy)
Jak długo
kontynuować terapię
przy jej
efektywności?
Psychoterapia:
Ostry PTSD - >3m
Przewlekły PTSD -
>6m
Leki:
Ostry PTSD – 6-12 m
Przewlekły PTSD –12-
24 m
Dziękujemy za
uwagę
