Co to jest nośnik

Co to jest nośnik

informacji??

informacji??

Forma informacji gromadzonej,

Forma informacji gromadzonej,

przechowywanej lub udostępnianej

przechowywanej lub udostępnianej

użytkownikowi przez system

użytkownikowi przez system

informacyjny jest ściśle związana z

informacyjny jest ściśle związana z

określonym nośnikiem informacji, czyli

określonym nośnikiem informacji, czyli

przedmiotem materialnym, którego

przedmiotem materialnym, którego

cechy fizyczne umożliwiają zapisanie na

cechy fizyczne umożliwiają zapisanie na

nim danych

nim danych

.

.

Słownik terminologiczny informacji naukowej.

Słownik terminologiczny informacji naukowej.

red.M. Dembowska, Wrocław 1979

red.M. Dembowska, Wrocław 1979

Nośniki informacji

Nośniki informacji

- inaczej

- inaczej

urządzenia przechowywania danych

urządzenia przechowywania danych

są to narzędzia służace do

są to narzędzia służace do

zbiorowego składowania oraz

zbiorowego składowania oraz

odczytu zebranych informacji.

odczytu zebranych informacji.

Beynon-Davies P. "Systemy baz danych" Wydawnictwo

Beynon-Davies P. "Systemy baz danych" Wydawnictwo

Naukowo Techniczne , Warszawa, 1993; s. 100

Naukowo Techniczne , Warszawa, 1993; s. 100

W przeszłości ważną rolę odgrywały

W przeszłości ważną rolę odgrywały

wycofane obecnie zastępowane bardziej

wycofane obecnie zastępowane bardziej

nowoczesnymi i skutecznymi formami

nowoczesnymi i skutecznymi formami



Karty szczelinowe

Karty szczelinowe



Karty obrzeżnie dziurkowane

Karty obrzeżnie dziurkowane



Bębny magnetyczne

Bębny magnetyczne



Karty przezierne

Karty przezierne



Karty aperturowe obrzeżnie dziurkowane

Karty aperturowe obrzeżnie dziurkowane



Karty kieszeniowe stosowane w

Karty kieszeniowe stosowane w

manualnych lub zmechanizowanych

manualnych lub zmechanizowanych

systemach informacyjnych

systemach informacyjnych

Możemy wyróżnić

Możemy wyróżnić

następujące rodzaje

następujące rodzaje

urządzeń:

urządzeń:



Dyskietki

Dyskietki



Pamięci Taśmowe

Pamięci Taśmowe



Dyski magnetyczne (twarde)

Dyski magnetyczne (twarde)



Dyski optyczne

Dyski optyczne



Pendrive

Pendrive

Dyskietka

Dyskietka

Dyskietka to krążek elastycznej folii w

Dyskietka to krążek elastycznej folii w

prostokątnej kopercie, pokryty cienką

prostokątnej kopercie, pokryty cienką

magnetyczną warstwą podobną do

magnetyczną warstwą podobną do

używanej w taśmie magnetofonowej.

używanej w taśmie magnetofonowej.

Przez wycięcie w kopercie krążek

Przez wycięcie w kopercie krążek

dotyka głowica umożliwiająca zapis i

dotyka głowica umożliwiająca zapis i

odczyt informacji na koncentrycznych

odczyt informacji na koncentrycznych

ścieżkach utworzonych w czasie

ścieżkach utworzonych w czasie

formatowania.

formatowania.

W odróżnieniu od pamięci

W odróżnieniu od pamięci

operacyjnej na dyskietkach nie

operacyjnej na dyskietkach nie

można zapisać pojedynczych bajtów,

można zapisać pojedynczych bajtów,

ale całe ich bloki liczące np.: 256 lub

ale całe ich bloki liczące np.: 256 lub

512 bajtów. Wadą dyskietek jest ich

512 bajtów. Wadą dyskietek jest ich

wrażliwość na zniszczenia, wysokie i

wrażliwość na zniszczenia, wysokie i

niskie temperatury, uszkodzenia

niskie temperatury, uszkodzenia

mechaniczne, które niekiedy

mechaniczne, które niekiedy

uniemożliwiają odczyt danych.

uniemożliwiają odczyt danych.

Pamięci Taśmowe

Pamięci Taśmowe

Pamięci Taśmowe - pamięci o dostępie

Pamięci Taśmowe - pamięci o dostępie

sekwencyjnym są bardzo wolne w

sekwencyjnym są bardzo wolne w

odczycie i zapisie - nie są stosowane do

odczycie i zapisie - nie są stosowane do

przechowywania danych i programów

przechowywania danych i programów

często używanych, ale do archiwizacji

często używanych, ale do archiwizacji

periodycznej, np. tygodniowej. Cechy

periodycznej, np. tygodniowej. Cechy

pozytywne: wielokrotność użycia , niski

pozytywne: wielokrotność użycia , niski

koszt przechowywania danych, łatwość

koszt przechowywania danych, łatwość

transportu.

transportu.

Twardy dysk

Twardy dysk

Twardy dysk (ang.

Twardy dysk (ang.

hard disk drive

hard disk drive

HDD) to hermetycznie zamknięty,

HDD) to hermetycznie zamknięty,

składający się z od 2 do 8 wirujących

składający się z od 2 do 8 wirujących

talerzy pokrytych bardzo cienką

talerzy pokrytych bardzo cienką

warstwą magnetyczną. Każdy talerz

warstwą magnetyczną. Każdy talerz

posiada osobną głowicę odczytująco

posiada osobną głowicę odczytująco

- zapisującą, która unosi się nad nim

- zapisującą, która unosi się nad nim

na cienkiej poduszce powietrznej.

na cienkiej poduszce powietrznej.

Dysk twardy jest zwykle na stałe

Dysk twardy jest zwykle na stałe

włączony do komputera i przechowuje

włączony do komputera i przechowuje

dane, które powinny być zawsze

dane, które powinny być zawsze

dostępne, takie jak system operacyjny.

dostępne, takie jak system operacyjny.

Nowoczesne dyski twarde posiadają

Nowoczesne dyski twarde posiadają

bardzo dużą przepustowość danych,

bardzo dużą przepustowość danych,

niski czas dostępu do danych,

niski czas dostępu do danych,

obracają się z prędkością kilku tysięcy

obracają się z prędkością kilku tysięcy

obrotów na minutę, jego pojemność

obrotów na minutę, jego pojemność

wynosi kilkanaście gigabajtów.

wynosi kilkanaście gigabajtów.

Dysk optyczny

Dysk optyczny

Dysk optyczny (ang. Compact Disc Read Only) to

Dysk optyczny (ang. Compact Disc Read Only) to

srebrny dysk o grubości około dwóch milimetrów i

srebrny dysk o grubości około dwóch milimetrów i

średnicy około dwunastu centymetrów. Dysk

średnicy około dwunastu centymetrów. Dysk

przechowuje około 74 minut dźwięku o najwyższej

przechowuje około 74 minut dźwięku o najwyższej

jakości lub 650 megabajtów danych, co odpowiada

jakości lub 650 megabajtów danych, co odpowiada

około 200 tysiącom stron maszynopisu lub 100

około 200 tysiącom stron maszynopisu lub 100

obrazom zapisanym w wysokiej rozdzielczości. Dane

obrazom zapisanym w wysokiej rozdzielczości. Dane

na dysku CD-ROM zachowywane są w formacie

na dysku CD-ROM zachowywane są w formacie

binarnym jako mikroskopijne wgłębienia (ang. pits)

binarnym jako mikroskopijne wgłębienia (ang. pits)

w powierzchni dysku (ang. land) za pomocą bardzo

w powierzchni dysku (ang. land) za pomocą bardzo

cienkiej wiązki lasera emitowanej przez napęd CD-

cienkiej wiązki lasera emitowanej przez napęd CD-

ROM. Dane mogą być odczytywane, lecz ponowny

ROM. Dane mogą być odczytywane, lecz ponowny

zapis informacji na standardowej, raz wytłoczonej

zapis informacji na standardowej, raz wytłoczonej

płycie jest niemożliwy.

płycie jest niemożliwy.

W komputerowej ewolucji dyski CD-ROM jako

W komputerowej ewolucji dyski CD-ROM jako

nośniki informacji wypierają dyskietki oferując

nośniki informacji wypierają dyskietki oferując

kilkudziesięciokrotnie niższą cenę składowania

kilkudziesięciokrotnie niższą cenę składowania

jednego bajtu informacji, większą trwałość

jednego bajtu informacji, większą trwałość

oraz większą pojemność - świetnie nadają się

oraz większą pojemność - świetnie nadają się

do przechowywania dużej ilości danych,

do przechowywania dużej ilości danych,

nowoczesnych aplikacji multimedialnych i gier.

nowoczesnych aplikacji multimedialnych i gier.

Istotnym elementem każdego napędu jest jego

Istotnym elementem każdego napędu jest jego

szybkość. Pierwsze modele miały szybkość 1x

szybkość. Pierwsze modele miały szybkość 1x

(jednokrotną) co odpowiada transferowi

(jednokrotną) co odpowiada transferowi

danych z szybkością 150 KB/s, obecnie

danych z szybkością 150 KB/s, obecnie

szybkość nośników CD-ROM sięga blisko 32x -

szybkość nośników CD-ROM sięga blisko 32x -

4800KB/s i więcej. Równie istotny z punktu

4800KB/s i więcej. Równie istotny z punktu

widzenia użytkownika jest średni czas dostępu

widzenia użytkownika jest średni czas dostępu

napędu. Im jego wartość jest mniejsza, tym

napędu. Im jego wartość jest mniejsza, tym

szybciej odnajdywane są na dysku dane

szybciej odnajdywane są na dysku dane

potrzebne aplikacji.

potrzebne aplikacji.

Inne parametry to:

Inne parametry to:



wyjścia dźwiękowe - analogowe/cyfrowe/słuchawkowe

wyjścia dźwiękowe - analogowe/cyfrowe/słuchawkowe



sterowanie audio - start/stop-eject/nast./poprzed

sterowanie audio - start/stop-eject/nast./poprzed



regulator głośności na obudowie

regulator głośności na obudowie



awaryjne wyciąganie płyty - zwykle dziurka w panelu

awaryjne wyciąganie płyty - zwykle dziurka w panelu

czołowym, umożliwiająca wyjęcie płyty w przypadku

czołowym, umożliwiająca wyjęcie płyty w przypadku

np. zacięcia się podajnika

np. zacięcia się podajnika



sposób podawania płyty:

sposób podawania płyty:



tacka - wysuwana szuflada na dysk jak w odtwarzaczach płyt

tacka - wysuwana szuflada na dysk jak w odtwarzaczach płyt

kompaktowych, napęd szufladkowy zazwyczaj może pracować

kompaktowych, napęd szufladkowy zazwyczaj może pracować

tylko w poziomie,

tylko w poziomie,



caddy - wąska szczelina w napędzie, chroni go i zapewnia

caddy - wąska szczelina w napędzie, chroni go i zapewnia

optymalną ochronę przed kurzem oraz ułatwia centrowanie,

optymalną ochronę przed kurzem oraz ułatwia centrowanie,

możliwość ułożenia napędu zarówno w pionie jak i w poziomie.

możliwość ułożenia napędu zarówno w pionie jak i w poziomie.

Rodzaje napędów tego

Rodzaje napędów tego

typu:

typu:

CD-R

CD-R

(ang.

(ang.

Compact Disc Recordable

Compact Disc Recordable

)

)

jest to urządzenie służące do odczytu

jest to urządzenie służące do odczytu

dysków optycznych CD-ROM, a także do

dysków optycznych CD-ROM, a także do

ich zapisywania. Dane mogą być

ich zapisywania. Dane mogą być

zapisywane na dysku najczęściej

zapisywane na dysku najczęściej

jednorazowo (nagrywanie jednosesyjne)

jednorazowo (nagrywanie jednosesyjne)

lub w kilku sesjach (nagrywanie

lub w kilku sesjach (nagrywanie

wielosesyjne). Mianem CD-R określa się

wielosesyjne). Mianem CD-R określa się

również "czyste" płyty kompaktowe

również "czyste" płyty kompaktowe

przeznaczone do zapisania.

przeznaczone do zapisania.

CD-RW

CD-RW

(ang. Compact Disc Rewriteable) to

(ang. Compact Disc Rewriteable) to

zapisywalny dysk kompaktowy

zapisywalny dysk kompaktowy

z możliwością kasowania informacji i

z możliwością kasowania informacji i

wielokrotnego zapisu.

wielokrotnego zapisu.

DVD

DVD

(ang.

(ang.

Digital Video Disk

Digital Video Disk

) to cyfrowy dysk tylko-do-

) to cyfrowy dysk tylko-do-

odczytu, opracowany w celu przechowywania

odczytu, opracowany w celu przechowywania

filmów wideo w postaci cyfrowej. Jego pojemność

filmów wideo w postaci cyfrowej. Jego pojemność

(od 4,7 GB w najprostszej wersji do 17 GB przy

(od 4,7 GB w najprostszej wersji do 17 GB przy

dysku dwustronnym) umożliwia zapis od 135 do 540

dysku dwustronnym) umożliwia zapis od 135 do 540

minut skompresowanego (za pomocą kompresji

minut skompresowanego (za pomocą kompresji

MPEG-2) filmu o jakości studyjnej wraz z kilkoma

MPEG-2) filmu o jakości studyjnej wraz z kilkoma

ścieżkami audio.  Zasada działania płyty wideo jest

ścieżkami audio.  Zasada działania płyty wideo jest

bardzo podobna jak płyty CD: informacje zapisane w

bardzo podobna jak płyty CD: informacje zapisane w

kodzie binarnym w postaci drobnych rowków (ang.

kodzie binarnym w postaci drobnych rowków (ang.

pits

pits

) w powierzchni (ang.

) w powierzchni (ang.

land

land

) odczytywanych z

) odczytywanych z

dysku przez promień lasera. Komputer dokonuje

dysku przez promień lasera. Komputer dokonuje

dekompresji za pomocą specjalnego dekodera

dekompresji za pomocą specjalnego dekodera

MPEG i wysyła je na ekran komputera.

MPEG i wysyła je na ekran komputera.

Rozróżniamy 3 rodzaje

Rozróżniamy 3 rodzaje

napędów :

napędów :



DVD-ROM (ang. Digital Video Disk Read-

DVD-ROM (ang. Digital Video Disk Read-

Only Memory) to wersja dysku DVD,

Only Memory) to wersja dysku DVD,

nośnik danych stosowany w informatyce.

nośnik danych stosowany w informatyce.



DVD-R (ang. Digital Video Disk

DVD-R (ang. Digital Video Disk

Recordable) to zapisywalny dysk DVD.

Recordable) to zapisywalny dysk DVD.



DVD-RAM (ang. Digital Video Disk

DVD-RAM (ang. Digital Video Disk

Random Access Memory) to wielokrotnie

Random Access Memory) to wielokrotnie

zapisywalny, kasowalny dysk DVD,

zapisywalny, kasowalny dysk DVD,

wykorzystujący technologię zapisu w

wykorzystujący technologię zapisu w

czasie rzeczywistym

czasie rzeczywistym

Porównanie płyt

Porównanie płyt

CD i DVD

CD i DVD

PARAMETR

PARAMETR

CD

CD

DVD

DVD

Średnia zagłębień

Średnia zagłębień

0,83

0,83

0,4

0,4

Rozstaw ścieżek [mm]

Rozstaw ścieżek [mm]

1,6

1,6

0,74

0,74

Długość spiralnej

Długość spiralnej

ścieżki [km]

ścieżki [km]

5

5

11

11

Kolor światła

Kolor światła

laserowego

laserowego

Podczerwo

Podczerwo

ny

ny

Czerwony

Czerwony

Długość fali świetlnej

Długość fali świetlnej

lasera [nm]

lasera [nm]

780

780

650

650

Pojemność pojedynczej

Pojemność pojedynczej

płyty [GB]

płyty [GB]

0,7

0,7

4,7 - 17

4,7 - 17

Pendrive

Pendrive



Pendrive - pamięć zewnętrzna o

Pendrive - pamięć zewnętrzna o

niewielkich rozmiarach , który ma za

niewielkich rozmiarach , który ma za

zadanie przenoszenia i przekazywania

zadanie przenoszenia i przekazywania

danych . Pendrive jest podpinany do

danych . Pendrive jest podpinany do

komputera za pomocą złącza [USB].

komputera za pomocą złącza [USB].

Pendrive nie potrzebuje dodatkowego

Pendrive nie potrzebuje dodatkowego

zasilania , można go podłączyć i odłączyć

zasilania , można go podłączyć i odłączyć

nie przerywając pracy komputera.

nie przerywając pracy komputera.

pojemność od 64MB do kilku GB.

pojemność od 64MB do kilku GB.

Pamięć USB - PenDrive

Pamięć USB - PenDrive

Pamięć USB

Pamięć USB

(znana także pod nazwami:

(znana także pod nazwami:

PenDrive

PenDrive

,

,

USB Flash Drive

USB Flash Drive

,

,

Flash Disk

Flash Disk

,

,

FlashDrive

FlashDrive

,

,

Finger Disk

Finger Disk

,

,

Massive Storage

Massive Storage

Device

Device

,

,

Flash Memory Stick Pen Drive

Flash Memory Stick Pen Drive

) -

) -

urządzenie przenośne zawierające

urządzenie przenośne zawierające

pamięć

pamięć

nieulotną

nieulotną

typu

typu

Flash

Flash

EEPROM

EEPROM

,

,

zaprojektowane do współpracy z każdym

zaprojektowane do współpracy z każdym

komputerem

komputerem

poprzez

poprzez

port USB

port USB

i używane do

i używane do

przenoszenia

przenoszenia

danych

danych

(zapisywanych w

(zapisywanych w

plikach) między komputerami.

plikach) między komputerami.

Spopularyzowana również w Polsce

Spopularyzowana również w Polsce

nazwa marki urządzenia PenDrive

nazwa marki urządzenia PenDrive

(ang.

(ang.

pen

pen

, "pióro" +

, "pióro" +

drive

drive

, "napęd")

, "napęd")

odnośnie wszystkich typów pamięci

odnośnie wszystkich typów pamięci

USB rozpowszechniła się

USB rozpowszechniła się

najprawdopodobniej ze względu na

najprawdopodobniej ze względu na

skojarzenia - pochodzi od wyglądu

skojarzenia - pochodzi od wyglądu

przypominającego najczęściej krótki

przypominającego najczęściej krótki

długopis z zaślepką (na wtyk USB).

długopis z zaślepką (na wtyk USB).

Jest urządzeniem przenośnym typu

Jest urządzeniem przenośnym typu

Plug&Play

Plug&Play

- do komputera dołączany jest najczęściej

- do komputera dołączany jest najczęściej

bezpośrednio przez

bezpośrednio przez

złącze USB

złącze USB

, więc nie

, więc nie

wymaga dodatkowych akcesoriów jak

wymaga dodatkowych akcesoriów jak

stacja dokująca

stacja dokująca

czy dodatkowy

czy dodatkowy

napęd

napęd

komputerowy. Szybkość uzależniona od wersji

komputerowy. Szybkość uzależniona od wersji

USB

USB

(1.1 lub 2.0) oraz od szybkości

(1.1 lub 2.0) oraz od szybkości

zastosowanej pamięci Flash. Obecne rozmiary

zastosowanej pamięci Flash. Obecne rozmiary

nowoczesnych urządzeń zwanych seriami

nowoczesnych urządzeń zwanych seriami

"mini" nie przekraczają podwojonej wielkości

"mini" nie przekraczają podwojonej wielkości

złącza USB. Starsze modele zwykle wyposażone

złącza USB. Starsze modele zwykle wyposażone

były w charakterystyczny przełącznik blokady

były w charakterystyczny przełącznik blokady

zapisu i kasowania podobnie jak w

zapisu i kasowania podobnie jak w

dyskietkach

dyskietkach

.

.

PenDrive oferował początkowo

PenDrive oferował początkowo

pojemności porównywalne z

pojemności porównywalne z

pojemnościami

pojemnościami

dyskietek

dyskietek

, jednak

, jednak

szybki rozwój technologiczny

szybki rozwój technologiczny

pamięci

pamięci

flash

flash

spowodował, iż pojemnościami

spowodował, iż pojemnościami

przewyższył nawet

przewyższył nawet

napędy ZIP

napędy ZIP

Coraz więcej PenDrive'ów zawiera oprócz

Coraz więcej PenDrive'ów zawiera oprócz

funkcji pamięci zewnętrznej dodatkowe

funkcji pamięci zewnętrznej dodatkowe

funkcje w postaci

funkcje w postaci

odtwarzacza mp3

odtwarzacza mp3

,

,

dyktafonu

dyktafonu

, radia

, radia

UKF

UKF

(FM),

(FM),

aparatu cyfrowego

aparatu cyfrowego

, itp.

, itp.



Przenoszenie danych osobistych

Przenoszenie danych osobistych



Najpowszechniejszym zastosowaniem tych pamięci

Najpowszechniejszym zastosowaniem tych pamięci

jest przenoszenie i przechowywanie plików

jest przenoszenie i przechowywanie plików

osobistych takich jak dokumenty, aplikacje, zdjęcia,

osobistych takich jak dokumenty, aplikacje, zdjęcia,

muzyka i filmy.

muzyka i filmy.



Naprawa komputerów

Naprawa komputerów



Odnoszą one sukcesy w odzyskiwaniu danych z

Odnoszą one sukcesy w odzyskiwaniu danych z

komputerów przenośnych dzięki

komputerów przenośnych dzięki

aplikacjom przenośnym

aplikacjom przenośnym

do odzyskiwania danych, a

do odzyskiwania danych, a

także usuwaniu z zainfekowanego komputera

także usuwaniu z zainfekowanego komputera

wirusów

wirusów

lub programów szpiegujących.

lub programów szpiegujących.



Odtwarzacze plików audio

Odtwarzacze plików audio



Pamięci

Pamięci

Flash

Flash

wyposażone w wyjście na

wyposażone w wyjście na

słuchawki

słuchawki

oraz już prawie we wszystkich modelach stosuje się

oraz już prawie we wszystkich modelach stosuje się

mini

mini

wyświetlacze LCD

wyświetlacze LCD

. Obsługują one formaty

. Obsługują one formaty

MP3

MP3

,

,

WMA

WMA

,

,

WAV

WAV

,

,

MIDI

MIDI

itp.

itp.



Bootowanie systemów operacyjnych

Bootowanie systemów operacyjnych



Ta funkcja jest podobna do

Ta funkcja jest podobna do

LiveCD

LiveCD

uruchomiająca z

uruchomiająca z

samego napędu komputera np. system operacyjny

samego napędu komputera np. system operacyjny

lub program bez potrzeby jego instalowania, funkcja

lub program bez potrzeby jego instalowania, funkcja

ta nosi nazwę

ta nosi nazwę

LiveUSB

LiveUSB

.

.



Windows Vista ReadyBoost

Windows Vista ReadyBoost



W systemie operacyjnym

W systemie operacyjnym

Windows Vista

Windows Vista

wykorzystanie funkcji ReadyBoost pozwala na

wykorzystanie funkcji ReadyBoost pozwala na

zwiększenie pamięci operacyjnej systemu poprzez

zwiększenie pamięci operacyjnej systemu poprzez

wykorzystanie wolnej pamięci podłączonego

wykorzystanie wolnej pamięci podłączonego

PenDrive'a lub jej części.

PenDrive'a lub jej części.