BHP przy obsłudze
monitorów
ekranowych
Podstawa prawna
Dział dziesiąty Kodeksu Pracy.
Rozporządzenie MP i PS z dnia 1.12.1998r. w sprawie BHP na
stanowiskach wyposażonych w monitory ekranowe
(Dz. U. Nr
148, poz. 973).
PN-EN 12464-1 edycja z listopada 2004 Światło i oświetlenie.
Oświetlenie miejsc pracy. Cz. 1 Miejsca pracy we wnętrzach.
Pamiętaj!
Przepisami rozporządzenia objęte są wszystkie osoby zatrudnione przez
pracodawcę, w tym praktykanci i stażyści, użytkujący w czasie pracy
monitory ekranowe co najmniej przez połowę dobowego wymiaru
czasu pracy.
Obowiązki pracodawcy – 1
Pracodawca
jest obowiązany
organizować
stanowiska pracy z
monitorami ekranowymi w taki sposób, aby spełniały minimalne
wymagania bhp oraz ergonomii, określone
w załączniku do
rozporządzenia MPiPS.
Pracodawca
jest obowiązany
do przeprowadzania oceny
warunków pracy
na stanowiskach pracy wyposażonych w monitory ekranowe.
Następne oceny powinny być przeprowadzane dla nowotworzonych
stanowisk pracy oraz po każdej zmianie organizacji i wyposażenia
stanowiska pracy.
Na podstawie oceny pracodawca
podejmuje działania
w
celu usunięcia
stwierdzonych zagrożeń i uciążliwości.
Zakres oceny warunków pracy
1.
Organizacja stanowisk pracy, w tym rozmieszczenia
elementów wyposażenia.
2.
Stan elementów wyposażenia stanowisk pracy, w
tym ochrona przed porażeniem prądem
elektrycznym.
3.
Obciążenie narządu wzroku oraz układu mięśniowo
szkieletowego pracowników.
4.
Obciążenie pracowników czynnikami fizycznymi, w
tym szczególnie nieodpowiednim oświetleniem.
5.
Obciążenie psychiczne pracowników, wynikające ze
sposobu organizacji pracy.
Obowiązki pracodawcy – 2
Pracodawca
jest obowiązany
:
informować pracowników o wszystkich aspektach ochrony zdrowia
i bezpieczeństwa pracy na stanowiskach pracy, w tym o wynikach
oceny;
zapewnić pracownikom łączenie przemienne pracy związanej
z obsługą monitora ekranowego z innymi rodzajami prac nie
obciążającymi narządu wzroku i wykonywanymi w innych pozycjach
ciała przy
nie przekraczaniu godziny nieprzerwanej pracy przy
obsłudze monitora ekranowego
lub co najmniej
5 minutową
przerwę, wliczaną do czasu pracy
,
po każdej godzinie pracy przy
obsłudze monitora ekranowego,
zapewnić pracownikom okulary korygujące, zgodnie z zaleceniem
lekarza, jeżeli przeprowadzone badania profilaktyczne wykażą
potrzebę ich stosowania.
Pomieszczenia do pracy z komputerami
Oświetlenie
Aby uniknąć męczących odbić światła w
monitorze i jego otoczeniu, należy:
•
ustawiać monitory równolegle do okna,
•
do oświetlenia pomieszczenia stosować
światło rozproszone,
•
unikać mebli z połyskiem.
Ważne, aby takie elementy, jak maszynopis,
klawiatura i ekran znajdowały się w polu
najlepszego widzenia
Optymalny kąt widzenia w
płaszczyźnie pionowej
Ustawienie monitorów
powinno być równoległe
do okien i linii świateł
sufitowych
(płaszczyzna ekranu
jest prostopadła do okna)
Pomieszczenia do pracy z komputerami
Ustawienie sprzętu względem oświetlenia
Oświetlenie
Oświetlenie powinno
zapewniać komfort pracy
wzrokowej
:
poziom natężenia oświetlenia powinien spełniać
wymagania określone w Polskich Normach,
należy ograniczyć
olśnienie
bezpośrednie
od opraw
źródeł światła, okien, przeźroczystych lub
półprzeźroczystych ścian albo jasnych płaszczyzn
pomieszczenia oraz olśnienie odbiciowe od ekranu
monitora przez stosowanie odpowiednich opraw
oświetleniowych, instalowanie żaluzji lub zasłon w
oknach.
Pomieszczenia do pracy z
komputerami
Na każdego pracownika w
pomieszczeniu z komputerami
powinno przypadać
:
•
minimum 13 m
3
wolnego
wnętrza,
•
minimum 2 m
2
wolnej
powierzchni podłogi.
Stanowisko pracy powinno być
tak usytuowane aby zapewniało
pracownikowi
swobodny dostęp
do
tego stanowiska.
Wilgotność względna powietrza
minimum 40%.
Wymiary i odległości
Monitor
- pokryty warstwą antyodbiciową
lub wyposażony w odpowiedni filtr.
Klawiatura
- minimum 10 cm od krawędzi
stołu.
Krzesło
- stabilne, na kółkach z podstawą
minimum pięciopodporową oraz regulacją
wysokości 40 ÷ 50 cm, z możliwością obrotu
o 360°. Siedzisko
wyprofilowane, pochylenie oparcia 5° do
przodu i 30° do tyłu.
Podnóżek
- kąt pochylenia 0° ÷ 15°,
wysokość dostosowana do potrzeb
pracownika. Przydziela się na wniosek
pracownika
Wymiary i odległości
Wymiary stołu pod monitor
Jeśli monitor stoi na komputerze, wówczas stół
musi być niższy, ale tak, by odległość od podłogi
do blatu klawiatury wynosiła co najmniej 50 cm
oparcie
podłokietnik
siedzisko
regulacja
oparcia
dźwignia regulacji
siedziska
Krzesło powinno mieć możliwość regulacji
jak największej liczby elementów:
wysokość, głębokość i pochylenie siedziska, wysokość
i pochylenie oparcia
Wyposażenie stanowiska
Szerokość i głębokość stołu powinna zapewniać:
wystarczającą powierzchnię do łatwego
posługiwania się elementami wyposażenia,
ustawienie elementów wyposażenia w zasięgu
rąk pracownika, bez konieczności przyjmowania
wymuszonych pozycji,
jeżeli przy pracy istnieje konieczność korzystania
z dokumentów, stanowisko należy wyposażyć w
uchwyt na dokument, posiadający regulację
ustawienia wysokości, pochylenia oraz odległości
od pracownika
.
Dobór monitora
•
Natężenie promieniowania elektromagnetycznego monitorów,
zwłaszcza
tzw. low radiation (LR), wynosi zaledwie tysięczne części NDN.
•
Ekran monitora powinien być pokryty warstwą antyodbiciową
lub wyposażony w filtr.
• Nie zaleca się stosowania monitorów z
dodatnim kontrastem luminancji (jasne
znaki na ciemnym tle).
• Monitor powinien mieć możliwość obrotu
wokół osi pionowej co najmniej po 60° w
lewo i prawo oraz możliwość pochylania
co najmniej o 5° i odchylania co najmniej o
20°.
Znaki na ekranie powinny być wyraźne i
czytelne. Jaskrawość i kontrast ekranu
powinny być łatwe do regulacji w zależności
od oświetlenia stanowiska pracy.
Promieniowanie elektromagnetyczne
• Odległość oczu pracownika
od ekranu powinna wynosić
40 ÷ 75 cm
• Pole elektromagnetyczne jest
silniejsze
za monitorem - zaleca się, aby
monitory
ustawiać parami tyłem do siebie
w odległości co najmniej
80 cm
• Odległość pomiędzy sąsiednimi monitorami
powinna wynosić co najmniej
60 cm,
a między
pracownikiem i tyłem sąsiedniego monitora - co
najmniej
80 cm.
Oprogramowanie
Wymagania:
oprogramowanie odpowiednie do zadania,
oprogramowanie łatwe w użyciu, dostosowane do
poziomu wiedzy i doświadczenia pracownika,
systemy komputerowe muszą zapewniać pracownikom
informację zwrotną o ich działaniu,
systemy komputerowe muszą gwarantować
wyświetlanie informacji w formie i tempie
odpowiednich dla pracownika,
bez wiedzy pracownika nie można dokonywać kontroli
jakościowej i ilościowej jego pracy,
przy tworzeniu oprogramowania i przetwarzaniu
danych powinny być stosowane zasady ergonomii.
Profilaktyczne badania lekarskie osób
zatrudnionych przy obsłudze monitorów
ekranowych
Ogólne, ze zwróceniem uwagi na skórę, układ ruchu
w obrębie kończyn górnych i kręgosłupa szyjnego,
okulistyczne i w zależności od wskazań ortopedyczne
i dermatologiczne.
Badania okresowe co 4 lata, chyba że lekarz zaleci
częstsze.