Dúllek Bolesław



1 stycznia? (jak rok kalendarzowy)



1 września? (jak rok szkolny)



1 października? (jak rok akademicki)



Między końcem stycznia a lutego? (jak rok chiński)



W Wielkanoc?



W Boże Narodzenie?



W Boże Ciało?



W Uroczystość Chrystusa Króla?



W I Niedzielę Adwentu?



Adwent to czas radosnego oczekiwania na

przyjście na świat naszego Pana i Zbawiciela

Jezusa Chrystusa.



Jest to czas RADOSNEGO oczekiwania, w związku

z czym nie jest to już okres pokuty (chociaż w

polskiej tradycji nadal tak funkcjonuje).



Tak więc w Adwencie nie obowiązuje post ani

wstrzemięźliwość (poza piątkami).



Dlatego też we Wigilię Bożego Narodzenia

można spożywać mięso.



W Adwencie można uczestniczyć w zabawach

(także organizować wesela).



Oznakami okresu Adwentu jest wieniec
adwentowy, na którym stoją cztery świece. Co
Niedzielę zapalamy o jedną więcej.



Zwykle w godzinach porannych odprawia się
tak zwaną Mszę Świętą Roratnią ku czci Maryi
Panny.



Kapłan w okresie Adwentu ubrany jest w szaty
liturgiczne koloru fioletowego.



Lampiony



Kalendarze adwentowe – pierwotnie drabina po
której schodziło na ziemię dzieciątko Jezus



To Msza Święta ku czci Najświętszej Maryi
Panny w okresie Adwentu.



Odprawiana zwykle w godzinach rannych.



Nazwa pochodzi od pieśni „Rarate caeli” –
Niech niebo (spuści na ziemię rosę).



Podczas rorat w okolicach ołtarza zapala się
świecę opasaną niebieską wstęgą - roratkę



Adwent trwa cztery Niedziele (co nie jest
równoznaczne z czterema tygodniami).



Zaczyna się w czwartą Niedzielę
poprzedzającą Boże Narodzenie (między 27
listopada a 3 grudnia)



Kończy się 24 grudnia



Okres Adwentu dzielimy na dwie części



Pierwsza część Adwentu przygotowuje nas
na ostateczne przyjście Jezusa – paruzję.



Druga część Adwentu przygotowuje nas na
Boże Narodzenie



II część Adwentu rozpoczyna się 16 grudnia
(niezależnie od tego kiedy rozpoczął się
Adwent)

Pierwsza część –

do 16 XII

Druga część –

od 16 XII



Rorate caeli w różnych

tłumaczeniach:



Niebiosa rosę spuśćcie



Spuśćcie nam na ziemskie niwy



Boże wieczny, Boże żywy (XVI

w.)



Głos wdzięczny z nieba (XVII w.)



Grzechem Adama (XVIII w.)



Hejnał wszyscy zaśpiewajmy

(XVI w.)



Po upadku człowieka

grzesznego (XVI w.)



Stworzycielu gwiazd

świecących



W czasie świętym adwentowym



Antyfony większe



Archanioł Boży



Błogosławiona jesteś
Maryjo



Chrystus Król do nas
przychodzi



Czekam na Ciebie,
Jezu



Matko Odkupiciela



Kapłan ubiera się wtedy w
ornat koloru różowego



Nazwa pochodzi od
pierwszego słowa antyfony
na wejście – Gaudete! –
Radujcie się!



Jest to Niedziela Radości



Adwent to czas radosnego oczekiwania na
przyjście na świat naszego Pana i
Zbawiciela Jezusa Chrystusa, czyli na Boże
Narodzenie (i ostatecznie na Paruzję)



Jedna z dwóch największych Uroczystości

Kościoła – Wcielenie (obok Wielkanocy –

Zmartwychwstanie).



Zawsze wypada 25 grudnia



Data pogańska – poganie obchodzili wtedy

święto ku czci Sol Invictus – bóstwa związanego

ze Słońcem.



Chociaż u Hipolita Rzymskiego w datowanym na

204 rok Komentarzu do Księgi Daniela czytamy:

Pierwsze przyjście Pana naszego wcielonego, w

którym narodził się w Betlejem miało miejsce

ósmego dnia przed kalendami styczniowymi.

Tuż przed bądź w roku 4

p.n.e.

W roku 6 n.e. bądź 7 n.e



Mt 2,1



Józef Flawiusz w "Dawne

dzieje Izraela" pisze: Herod

Wielki zmarł przed świętem

Paschy poprzedzonym

zaćmieniem Księżyca

(między 12 marca i 11

kwietnia 4 p.n.e. wedle

wyliczeń Keplera).



Dalej Ewangelista pisze, że

Herod zmarł, kiedy Jezus

jako dziecię wraz z rodziną

przebywał w Egipcie.



Łk 2, 1-2



Za Augusta odbyły się 3

spisy ludności: w 28

p.n.e., 8 p.n.e. i 14 n.e



Kwiryniusz był konsulem

w 12 r. p.n.e., a jako były

konsul mógł po 5 latach

zostać namiestnikiem

prowincji (Kasjusz Dio

Historia rzymska).



Józef Flawiusz podaje, że

Kwiryniusz był legatem

Syrii w latach 6–10 n.e.,

(Dawne dzieje Izraela).



Rozpoczyna się 25 grudnia



Kończy się Niedzielą Chrztu Pańskiego
(między 7 a 13 stycznia; Niedziela po
Objawieniu Pańskim – Trzech Króli).



Wedle zwyczaju (nie tylko polskiego) trwa
do 2 lutego (Ofiarowanie Pańskie - Matki
Bożej Gromnicznej)



1 dzień?



2 dni?



7 dni?



8 dni?



Kościół katolicki przez osiem dni obchodzi
Uroczystość Bożego Narodzenia (podobnie
Bożego Ciała i Wielkanocy)



Dodatkowo do tej Uroczystości dochodzą inne
święta:



Św. Szczepana, pierwszego męczennika - 26 XII



Św. Jana Apostoła i Ewangelisty – 27 XII



Św. Młodzianków, męczenników – 28 XII



Świętej Rodziny – Niedziela w Oktawie lub 30
grudnia



Zastąpienie hymnu Chwała na wysokości Bogu, kolędą

(najcześciej: Gdy się Chrystus rodzi) stanowi

wykroczenie przeciwko przepisom liturgicznym.



I nie ma „bo w Jadwidze…”! Jadwiga to nie Rzym!



Śpiew tego hymnu nie jest w żaden sposób dodatkiem

do liturgii, jest jego częścią integralną. Co więcej, jest

samodzielną czynnością liturgiczną – stanowi

samodzielny obrzęd, akt liturgiczny, który nie jest nigdy

formułą towarzyszącą innemu obrzędowi.



Taka praktyka miała uzasadnienie tylko wtedy, kiedy

kapłan odprawiał Msze Świętą po łacinie, której ludzie

nie znali. Wtedy wraz z ministrantem odmawiał Gloria in

exelcis Deo, a ludzie śpiewali pieśni.



To tak jakbyśmy zamiast Exultetu zaśpiewali Pieśń

Wielkanocną.



Podobnie ma się rzecz z Psalmem, Credo, Sanctus,

Agnus Dei



Kolęda – Pieśń Bożonarodzeniowa
nawiązująca do Wcielenia Chrystusa



Pastorałka – Piosenka świąteczna luźno
związana z Bożym Narodzeniem,
nawiązująca do prozy życia codziennego,
zawierająca okrzyki (Lili, lili laj; Hejże ino
dyna dyna; Hej, w dzień Narodzenia; Hejże,
hejże Panie Jezu, hejże, hejże, hoc, hoc).



Pastorałek nie można wykonywać podczas
Mszy świętej (dopiero na jej zakończenie)



Bracia, patrzcie jeno



Gdy śliczna Panna



Hej, w dzień narodzenia



Przylecieli Aniołowie



Cieszmy się i pod niebiosy



Do szopy, hej pasterze



Jezusa narodzonego

Tych pastorałek nie wolno wykonywać na

Mszy, a co najwyżej na zakończenie



Rozpoczyna się w poniedziałek po Chrzcie
Pańskim



Trwa do Środy Popielcowej



Później rozpoczyna się w poniedziałek po
Zesłaniu Ducha Świętego



Kończy się w Sobotę przed I Niedzielą
Adwentu



W sumie trwa 33 lub 34 tygodnie



Liturgicznym kolorem okresu zwykłego jest
zieleń



Rozpoczyna się w Trzech Króli i kończy się
we wtorek przed Środą Popielcową



Czas między Tłustym Czwartkiem a Środą
Popielcową to Ostatki



Największe zabawy karnawałowe odbywają
się właśnie w Ostatki w Rio de Janerio



W polskiej tradycji wtorek przed Środą
Popielcową to „Śledzik”



Okres przygotowania do Wielkanocy



Trwa od Środy Popielcowej (między 5 lutym
a 10 marca) do Niedzieli Wielkanocnej
(między 22 marca a 25 kwietnia)



Jest to okres pokuty



Nie wolno w Wielkim Poście uczestniczyć w
zabawach



Ile trwa?



40 dni?



46 dni?



4. Zachowywać nakazane posty i wstrzemięźliwość od

pokarmów mięsnych, a w okresach pokuty

powstrzymywać się od udziału w zabawach.



W Środę Popielcową i Wielki Piątek obowiązuje post i

wstrzemięźliwość (mało i licho)



W pozostałe piątki (całego roku) obowiązuje

wstrzemięźliwość (licho)



Wstrzemięźliwość obowiązuje wszystkich, którzy

ukończyli 14 rok życia, we wszystkie piątki (z natury

rzeczy również w Wielki Piątek) i Środę Popielcową.



Wstrzemięźliwość (licho) to powstrzymywanie się od

pokarmów mięsnych



Post obowiązuje w Środę Popielcową i w Wielki Piątek

wszystkich między 18 a 60 rokiem życia.



Post (mało) to ograniczenie ilość spożywanego jedzenia



Jeżeli w piątek wypada uroczystość nie obowiązuje

wstrzemięźliwość (np. oktawy)



Obowiązuje kolor fioletowy



W V Niedzielę Wielkiego postu zakrywa się
krzyże



W Wielki Czwartek stawia się Ciemnicę



W Wielki Piątek stawia się Boży Grób



Nie ma kwiatów



Organy są przyciszone



„Ósmy Sakrament”



Dzień, w którym ludzie liczniej niż w
Wielkanoc idą po „popiołek” do Kościoła



/Gdyby księża stukali w jakiś dzień młotkiem
w głowę, to też by przyszli/



Nie jest to święto nakazane, ale godne
pochwały jest uczestnictwo we Mszy świętej
(nie popiołkowanie!)



Obowiązuje post i wstrzemięźliwość



Niedziela róż



Kapłan ubiera się na
różowo



Nazwa od pierwszych słów
antyfony na wejście
Laetare Ierusalem – Wesel
się Jeruzalem



Początek II części Wielkiego Postu - Część
Pasyjna (mówiąca o męce)



I Część Wielkiego Postu to Część Pokutna
(mówiąca o nawróceniu)



Zakrywamy krzyże

I Część - Pokutna

II Część - Pasyjna



Bądź mi litościw (Ps 51)



Bliskie jest Królestwo

Boże



Jakże pójdziemy



Nawróć się ludu



Posypmy głowy

popiołem



Przystąpcie bliżej

grzesznicy



Wstanę i pójdę



Ach mój Jezu jak Ty klęczysz



Ach mój Jezu ukochany



Dobranoc głowo święta



Jezu Chryste, Panie miły



Jużem dość pracował



Króla wznoszą się znamiona



Krzyżu Chrystusa bądźże

pochwalony



Krzyżu święty, nade wszystko



Któryś za nas cierpiał rany



O głowo uwieńczona



O Jezu mój



O krwi najdroższa



Ogrodzie Oliwny



Panie Ty widzisz



W krzyżu cierpienie



Wisi na krzyżu



Zawitaj ukrzyżowany



Upamiętnia wjazd Jezusa do Jerozolimy



Mt 21, 1-9



Dlaczego palmy?



Na pamiątkę tego co robili ludzie o których w

Ewangelii



Skąd znamy zawołanie Hosanna?



Z Ewangelii, z Sanctus



Hebrajskie אנעשוה - wyraża radość, uwielbienie,

prośbę o pomoc.



Odczytanie Męki Pańskiej



Rok A – Mateusz



Rok B – Marek



Rok C – Łukasz



Jan jest zawsze w Wielki Piątek



Pamiątka ustanowienia Eucharystii (na miły
Bóg – nie Mszy świętej, tylko Eucharystii)
oraz Kapłaństwa



Pamiątka modlitwy w Ogrójcu (Ciemnica)



J 13,5-11



Obmycie nóg symbolem miłości braterskiej



Nigdzie na świecie nie odprawia się w ten dzień Mszy

Świętej



Pamiątka męki i śmierci Jezusa



Boży grób – w centrum monsrtancja a nie figura



Kolor czerwony - męki



Liturgia:



Słowa – dwa czytania, psalm i męka Pańska Jana



Adoracja Krzyża – odsłonięcie



Komunia święta



Przeniesienie do Bożego grobu



W zasadzie jedyny dzień kiedy powinno się śpiewać

Ludu mój ludu, Płaczcie Anieli, Odszedł Pasterz od nas



Pierwszy dzień Triduum Paschalis



„Dziewiąty sakrament”



Potrawy może pobłogosławić ojciec rodziny
lub najstarszy syn jeśli nie ma ojca



Potrawy błogosławią lektorzy (osoby
świeckie)



To nie jest święto nakazane, ale ludzi bez
liku



Oczywiście mile widziany jest taki wyraz
pobożności! (a nie lansu…)



J 20, 1



Po szabacie wczesnym rankiem, czyli Chrystus

zmartwychwstał w nocy z soboty na niedzielę



Pamiątka Exodusu



Liturgia:



Światła – Poświęcenie ognia, Exultet



Słowa - 7 czytań ze ST, Epistoła, Ewangelia



Chrzcielna – Litaniae Sanctorum, Poświęcenie

wody, chrzest, bierzmowanie



Eucharystyczna – Msza



Procesja Rezurekcyjna (rano czy wieczorem?)



Trwa od Niedzieli Wielkanocnej do Zesłania
Ducha Świętego



Pierwsza Niedziela po pierwszej wiosennej
pełni księżyca (dlatego święto ruchome)



Pamiątka Zmartwychwstania Chrystusa



3. Przynajmniej raz w roku, w okresie
wielkanocnym, przyjąć Komunię Świętą - dni
od Środy Popielcowej do Uroczystości
Najświętszej Trójcy



Świętuje się je osiem dni (oktawę)



Tylko Niedziela jest nakazana, Poniedziałek
Wielkanocny już nie



Godne pochwały jest uczestnictwo we Mszy
świętej w Poniedziałek Wielkanocny (równie
godnie pochwały jak uczestnictwo we
Wtorek, Środę … Sobotę Wielkanocną)



II Niedziela Zmartwychwstania to Niedziela
Miłosierdzia



Najświętszej Trójcy – Niedziela po Zesłaniu
Ducha Świętego



Boże Ciało – Czwartek po Najświętszej Trójcy



Najświętszego Serca – Piątek po II Niedzieli
po Zesłaniu Ducha Świętego



Niepokalanego Serca – Sobota po
Najświętszym Sercu



Paschał



Figura zmartwychwstałego



Czerwona stuła na krzyżu



Pusty grób



Biały kolor szat



Nie ma podziału pieśni wielkanocnych  Ale

warto na zakończenie śpiewać Regina caeli
w różnych tłumaczeniach



Rozpoczyna się w poniedziałek po Zesłaniu
Ducha Świętego



Kończy się w Sobotę przed I Niedzielą
Adwentu



Kolor zielony



1. W niedziele i święta nakazane uczestniczyć we Mszy

Świętej i powstrzymać się od prac niekoniecznych.



Od Adwentu 2003



Świętej Bożej Rodzicielki Maryi - Nowy Rok (1 I)



Objawienie Pańskie (6 I)



Wniebowstąpienie Pańskie - w VII Niedzielę Wielkanocy

(nie czwartek!)



Najświętszego Ciała i Krwi Chrystusa - Boże Ciało



Wniebowzięcie Najświętszej Maryi Panny - Matki Boskiej

Zielnej (15 VIII)



Wszystkich Świętych (1 XI)



Boże Narodzenie (25 XII)



+ KAŻDA NIEDZIELA ROKU



Środa Popielcowa oraz Święcenie jajec nie jest nakazane!

Jeśli jednak wynika z pobożności jest mile widziane.



Są to „prace i zajęcia, które utrudniają

oddawanie czci Bogu, przeżywanie radości

właściwej dniowi Pańskiemu oraz korzystanie

z należnego odpoczynku duchowego i

fizycznego” (KPK, kan. 1247)



Polecam List Apostolski Jana Pawła II Dies

Domini

•

Oraz zaległą posynodalną adhortację

apostolską Jana Pawła II Christifideles Laici

•

Oraz zaległy dekret Soboru Watykańskiego II

Apostolicam Actuositatem



2. Przynajmniej raz w roku przystąpić do

Sakramentu Pokuty.



Najlepszym czasem na to będzie Okres Adwentu i

Wielkiego Postu oraz każdy inny czas, w którym

nasza dusza skalana jest grzechem śmiertelnym



Spowiedź nie może być „przy okazji”. To oddzielny

sakrament, którego nie można odprawić na

zasadzie „Przyszłam na Mszę, Ksiądz siedzi w budce

– wyspowiadam się” – albo jesteś na Mszy albo na

spowiedzi



Jest pięć warunków dobrej spowiedzi, z których trzy

trzeba wypełnić przed uklęknięciem w słuchatelnicy



Dlatego nie można przyjść i nie klęknąć w ławce, a

od razu lecieć jak na złamanie karku do budki…

1.

Rachunek sumienia

2.

Żal za grzechy

3.

Mocne postanowienie poprawy

4.

Szczera spowiedź

5.

Zadośćuczynienie

Przed sprintem
do
słuchatelnicy
Meta biegu -
słuchatelnica
Nie tylko
zadane Pater
noster, ale
wynagrodzenie
wyrządzonych
szkód



5. Troszczyć się o potrzeby wspólnoty Kościoła.



Posiadanie dóbr doczesnych przez Kościół ma na celu

„organizowanie kultu Bożego, zapewnienie godziwego

utrzymania duchowieństwa oraz innych pracowników

kościelnych, prowadzenie dzieł apostolatu i miłości,

zwłaszcza wobec biednych” (KPK, kan. 1254 § 2). Troska

o dobra doczesne Kościoła i o utrzymanie instytucji

kościelnych, a także o ludzi ubogich, jest obowiązkiem

wszystkich wiernych (KPK, kan. 222 i 1260)



Oczywiście, zadośćuczynienie temu przykazaniu powinno

odbywać się zgodnie z możliwościami poszczególnych

osób (KKK, n. 2043) Prawdą jest jednak i to, że potrzeby

Kościoła i jego instytucji, duchowieństwa (które zgodnie z

wielowiekową tradycją utrzymuje się dzięki ofiarności

wiernych), a także osób najuboższych są niemałe.



Od 2002



1. W niedziele i święta nakazane uczestniczyć

we Mszy Świętej i powstrzymać się od prac

niekoniecznych.



2. Przynajmniej raz w roku przystąpić do

Sakramentu Pokuty.



3. Przynajmniej raz w roku, w okresie

wielkanocnym, przyjąć Komunię Świętą.



4. Zachowywać nakazane posty i

wstrzemięźliwość od pokarmów mięsnych, a w

okresach pokuty powstrzymywać się od udziału

w zabawach.



5. Troszczyć się o potrzeby wspólnoty Kościoła.



Adwent (koniec listopada/początek grudnia)



Boże Narodzenie (do Chrztu Pańskiego)



Okres Zwykły



Wielki Post (od Popielca)



Wielkanoc (do Zesłania Ducha Świętego)



Okres Zwykły

Dúllek Bolesław