Systemy gwarantowania
depozytów
Bankowy Fundusz
Gwarancyjny
Systemy gwarantowania depozytów
System gwarantowania środków pieniężnych zgromadzonych na
rachunkach bankowych jest integralnym elementem sieci
bezpieczeństwa finansowego – safety net.
Charakter gwarantowania depozytów:
1. bezpośredni – polega na wypłacie środków klientom banków,
które upadły,
2. pośredni – polega na udzieleniu wsparcia finansowego bankom
przeżywającym kłopoty.
Systemy gwarantowania depozytów istnieją w większości krajów
rozwiniętych, jednakże przyjęte rozwiązania są różne. Cel
pozostaje taki sam – dążenie do zapewnienia stabilności systemu
bankowego.
dr M. Lipowicz,
Bankowość
, semestr zimowy 2010/2011
Systemy gwarantowania depozytów
Cele działania instytucji gwarantującej depozyty zgromadzone
w bankach:
1. stabilizacja systemu bankowego poprzez zmniejszenie
możliwości wystąpienia masowych wypłat depozytów,
2. ochrona konsumenta, przeciętnego klienta, które najczęściej nie
jest w stanie ocenić sytuacji finansowej banku (instytucji
zaufania publicznego), w którym składa swoje oszczędności.
W Polsce obowiązek gwarantowania depozytów spoczywa na BFG –
Bankowym Funduszu Gwarancyjnym, którego działalność
określa Ustawa z dnia 14 grudnia 1994 roku o Bankowym Funduszu
Gwarancyjnym. Rozpoczął działalność w lutym 1995 roku.
dr M. Lipowicz,
Bankowość
, semestr zimowy 2010/2011
Systemy gwarantowania depozytów
BFG informuje, że od dnia 28 listopada 2008 r. obowiązuje
podwyższony limit gwarancji środków zgromadzonych w banku
przez jednego deponenta
do 50.000,00 euro.
Podstawa prawna: ustawa z dnia 23 października 2008 r. o zmianie
ustawy o Bankowym Funduszu Gwarancyjnym (Dz.U. Nr 209, poz.
1315).
dr M. Lipowicz,
Bankowość
, semestr zimowy 2010/2011
Systemy gwarantowania depozytów
Obszary działalności BFG:
– działalność
gwarancyjna
,
– działalność
pomocowa
,
– działalność
kontrolna
,
– działalność
informacyjna i analityczna
,
– nadzór nad umownym systemem gwarantowania
depozytów
.
dr M. Lipowicz,
Bankowość
, semestr zimowy 2010/2011
Systemy gwarantowania depozytów
BFG, Działalność gwarancyjna
Kwota depozytów nie przekraczająca równowartości w złotych 50
000 euro jest gwarantowana w całości.
Ochronie podlegają imienne depozyty złotowe i walutowe:
– osób fizycznych,
– osób prawnych, w tym jednostek samorządu terytorialnego,
– jednostek organizacyjnych nieposiadających osobowości
prawnej, o ile posiadają zdolność prawną,
– szkolnych kas oszczędnościowych i pracowniczych kas
zapomogowo-pożyczkowych.
dr M. Lipowicz,
Bankowość,
semestr zimowy 2010/2011
Systemy gwarantowania depozytów
BFG, Działalność gwarancyjna
Zasady obliczania kwoty gwarantowanej:
– kwota gwarantowana obliczana jest od sumy środków
ulokowanych na wszystkich rachunkach (np. lokatach
terminowych, bieżących, oszczędnościowo-rozliczeniowych)
jednej osoby w danym banku,
– w przypadku rachunku wspólnego każdemu ze współposiadaczy
przysługuje odrębna kwota gwarantowana do wysokości
gwarancji.
Waluta wypłaty środków gwarantowanych:
Niezależnie od waluty w jakiej nominowany jest depozyt, wypłata
środków gwarantowanych następuje w złotych po przeliczeniu
wartości wkładu walutowego wg kursu NBP z dnia upadłości.
dr M. Lipowicz,
Bankowość,
semestr zimowy 2010/2011
Systemy gwarantowania depozytów
BFG, Działalność pomocowa
Bankowy Fundusz Gwarancyjny oprócz gwarantowania depozytów udziela
pomocy finansowej ukierunkowanej na zapobieganie upadłościom
banków, poprzez finansowanie realizacji programów restrukturyzacyjnych
bankom będącym w sytuacji niebezpieczeństwa niewypłacalności.
BFG, Działalność analityczna
Analiza informacji o bankach ma na celu odpowiednio wczesną identyfikację
zagrożeń w sektorze bankowym, pozwalającą na określenie
potencjalnych zobowiązań gwarancyjnych BFG. Wczesna identyfikacja
potencjalnego niebezpieczeństwa niewypłacalności poszczególnych
banków umożliwia także podjęcie przez Fundusz niezbędnych działań
zapobiegawczych we współpracy z nadzorem nad rynkiem bankowym i z
innymi instytucjami, w ramach sieci bezpieczeństwa finansowego.
dr M. Lipowicz,
Bankowość
, semestr zimowy 2010/2011
Systemy gwarantowania depozytów
Literatura:
1. Raca zbiorowa pod redakcją W.L. Jaworskiego, Współczeny bank,
Poltext Warszawa 2001r.,
2. M. Capiga, J. Harasim, G. Szustak, Finanse banków, Stowarzyszenie
Księgowych w Polsce, Warszawa 2005r.,
3.
dr M. Lipowicz,
Bankowość
, semestr zimowy 2010/2011