Epidemiologia nowotworów szyjki

macicy



Współczynniki zachorowalności

–

Polska 15.1/100 000

–

USA 20/100 000

–

Izrael 5/100 000

–

Zimbabwe 64/100 000



Polska - współczynniki śmiertelności

–

1978 8.5

–

1995 7.2

Nowotwory szyjki macicy

dr hab. med. Roman

Makarewicz

Regionalne Centrum Onkologii

w Bydgoszczy

Epidemiologia nowotworów szyjki

macicy



Czynniki ryzyka

–

wczesna inicjacja seksualna

–

duża liczba partnerów

–

duża liczba porodów

–

rak prącia u partnera

–

infekcje wirusowe (HSV, HPV)

–

antykoncepcja



rak gruczołowy



zespół DES

Patologia nowotworów szyjki macicy



Rak płaskonabłonkowy (90%)



Rak gruczołowy (7%)



Inne nowotwory (3%)

–

chłoniaki

–

mięsaki

–

rakowiaki

Rola

radioterapii



Leczenie radykalne



Leczenie uzupełniające



Leczenie II rzutu



Leczenie paliatywne

–

ból

–

krwawienie

–

objawy związane z przerzutami

Stany przedrakowe



Brodawcza płaskonabłonkowy



kłykciny kończyste i płaskie



rogowacenie przerostowe



polip wewnątrzszyjkowy



CIN

CIN cervical intraepithelial

neoplasia



Definicja

–

zaburzenia dojrzewania nabłonka, anomalia jądrowa,

zatarcie warstwowości i wzmożona aktywność

mitotyczna pomiędzy nabłonkiem płaskim i

walcowatym



Rozpoznanie

–

cytologia

–

kolposkopia



Leczenie

–

samoczynne

–

elektrokoagulacja, krioterapia, laseroterapia

Rak mikroinwazyjny



głębokość inwazji do 3 mm, szerokość do 7



głębokość inwazji 3-5 mm, szerokość do 7



leczenie

–

konizacja

–

histerectomia

–

brachyterapia

Diagnostyka raka szyjki macicy



Symptomatologia

–

upławy, krwawienia, bóle



Badania pomocnicze

–

USG, cystoskopia, rektoskopia, TK, markery

(SCC), laparoskopia?



Ustalenie rozpoznania



Ustalenie stopnia zaawansowania



Wybór metody leczenia

Czynniki prognostyczne



Stopień zaawansowania



Typ histologiczny

–

stopień dojrzałości (cecha G)



Wiek?



Stan ogólny chorej



Markery proliferacji (ploidia DNA)

Postępowanie paliatywne w raku

szyjki macicy



uśmierzenie objawów



wsparcie psychosocjalne



wsparcie duchowe



poprawa jakości życia

Operacje paliatywne w raku

szyjki macicy



Kolostomia



Ureterocutaneostomia



Podwiązanie tętnic macicznych

Główne problemy i objawy



Wodobrzusze

–

Objawy



powiększenie się obwodu brzucha



uczucie rozpierania



zgaga



obrzęk nóg



duszność

–

Leczenie



chemioterapia dootrzewnowa (90 mg BLE lub 100 mg

DDPw 2 l 0.9% NaCl)



radio lub immunoterapia (rzadko)



upusty płynu

Główne problemy i objawy



Wodobrzusze - leczenie cd.

–

Leki moczopędne



200 mg spironolaktonu + 80 mg furosemidu



stablilizacja wodobrzusza - zmniejszenie diuretyków



monitorowanie terapi diuretykami

–

pomiar obwodu brzucha

–

elektrolity

–

Paracenteza farmakologiczna



+ 24 godz. wlew furosemidu z szybkością 5 mg/h

–

Przetoka otrzewnowo-żylna

Główne problemy i objawy



Niedrożność jelit (50% chorych)

–

Objawy



uwypuklenie jelit



zaburzenia perystaltyki



bóle kolkowe lub ciągłe



nudności i wymioty



zaparcia

–

Leczenie



operacyjne

–

zespolenie omijające

–

przetoka



nieoperacyjne

Główne problemy i objawy



Niedrożność jelit - leczenie

nieoperacyjne cd.

–

Chemioterapia, radioterapia paliatywna?

–

Usuwanie kamieni kałowych

–

Objawowe



wyrównanie niedoborów płynów i elektrolitów



monitorowanie bilansu płynów i wybranych

parametrów biochemicznych



zwalczanie czkawki

–

lewomepromazyny (tisercin), hioscyna

Główne problemy i objawy



Niedrożność jelit - leczenie objawowe

cd.

–

założenie sondy dożołądkowej

–

nawadnianie / żywienie pozajelitowe

–

uśmierzenie bółów kolkowych



odstawić leki przeczyszczające



odstawić metoklopramid



podać morfinę



podać środki rozkurczowe (pochodne hioscyny 60-

200 mg/24 godz.)

Główne problemy i objawy



Niedrożność jelit - leczenie objawowe cd.

–

Zwalczanie nudności i wymiotów



haloperidol 5-15 mg/doba



dimenhydrant (aviomarin) 150-200 mg/doba s.c.



lewomeprazyna(tisercin) 25-150 mg/doba s.c.



pochodne hioscyny 60-120 mg/doba s.c.



onansetron 16-24mg/doba



oktreotyd 0.1-0.6 mg/doba s.c

–

analog somatostatyny blokuje uwalnianie hormonów

podwzgórzowych stymulujących wydzielanie

żołądkowo-jelitowe

Główne problemy i objawy



Niedrożność jelit - przyczyny

–

rozsiew nowotworu

–

następstwa leczenia



chemioterapia



radioterapia



opioid toxic colon

–

zmiana MF na tramadol

–

0.8-1.6 mg naloksonu wcelu poprawy perystaltyki

jelit w wyniku odwrócenia działania opioidów na

receptory

Główne problemy i objawy



Obrzęk limfatyczny

nadmierne gromadzenie się

płynu w przestrzeni międzykomórkowej na skutek

utrudnionego odpływu przez naczynia limfatyczne.

Wysokie stężenie białka w zastoinowej limfie

wywołuje napływ wody i pogorszenie stanu

miejscowego



Przyczyny

–

zabiegi chirurgiczne

–

rozsiew nowotworu, przerzuty w węzłach

chłonnych

–

następstwa radioterapii

Główne problemy i objawy-

obrzęk limfatyczny c.d.



Objawy

(ból, wyciek limfy, utrudnianie poruszania)



Leczenie

–

farmakologiczne



diuretyki



glikokortykosterydy

–

rehabilitacyjne



pielęgnacja skóry



ucisk z zewnątrz



ćwiczenia



masaż limfatyczny

Główne problemy i objawy-

anoreksja i kacheksja



Zespół wyniszczenia nowotworowego

–

pogorszenie rokowania

–

narastające osłabienie

–

zmiany w psychice (depresja, lęk)



Częstość: do 80% chorych

Główne problemy i objawy-

anoreksja i kacheksja



Zaburzenia gospodarki cukrami

–

mało efektywny beztlenowy tor przemian

–

oporność na insulinę

–

nietolerancja glukozy

–

wzmożona glukoneogeneza w wątrobie



Zaburzenia gospodarki białkami i tłuszczami

–

hydroliza białek w tk. mięśniowej i wzmożona

synteza w wątrobie

–

wzmożona lipoliza

Główne problemy i objawy-

anoreksja i kacheksja



Przyczyny

–

guz nowotworowy



kachektyna (TNF)



interleukina 1i 6 (IL-1, IL-6)



interferon gamma

–

chemioterapia

–

zaburzenia psychiczne



Efekt

–

zaburzenia metaboliczne

–

zaburzenia hematologiczne (niedokrwistość)

–

zaburzenia biochemiczne



spadek albumin i białka całkowitego we krwi

Główne problemy i objawy-

anoreksja i kacheksja



Leczenie

–

octan megestrolu (Megace) lub octan

medrogksyprogesteronu (Provera)



działania niepożądane

–

powikłania ztorowo-zakrzepowe

–

glikokortykosterydy



działania niepożądane

–

zatrzymanie wody w organizmie (obrzęki)

–

nasilenie katabolizmu

–

podrażnienie błony śluzowej żołądka

–

cyproheptadyna (Peritol) -

antagonista receptorów

histaminowych i serotoninowych

–

odżywki doustne

Podział kliniczny wg FIGO



I - guz ograniczony do szyjki macicy



II - przechodzi poza szyjkę

–

II a nacieka górną część pochwy

–

II b nacieka przymacicza



III nacieka przymacicza do kości



IV naciekanie narządów miednicy mniejszej,

przerzuty odległe,

Zasady leczenia



Wieloetapowość



Leczenie skojarzone

Wyniki leczenia



Stopień

–

I - 80% przeżyć 5 - lat

–

II - 50%

–

III - 30%

–

IV - <10%

Leczenie raka szyjki macicy



Operacyjne (Ia, Ib, IIa)

–

radykalne usunięcie narządu rodnego (zabieg

Wertheima-Meigsa)



z przydatkami



bez przydatków



Skojarzone (Ib, IIa)

–

brachyterapia + operacja



Radioterapia (I-IV)

–

brachy+teleterapia



Radiochemioterapia (I-IV)

–

chth +brachy+teleterapia

Powikłania radioterapii raka szyjki

macicy



Wczesne odczyny popromienne (< 6m-

cy)

–

biegunki, częstomocz, dysuria



Późne odczyny popromienne

–

zapalenie pęcherza moczowego, odbytnicy

–

przetoki

–

zwężenia moczowodów, odbytnicy, pochwy

Inne problemy



HTZ po leczeniu raka szyjki macicy

–

uzupełnienie andogenów i estrogenów



preparaty bez gestagenów



nie powodujące krwawień z odstawienia



Rak szyjki macicy w ciąży

–

postępowanie uzależnione od trymestru

–

rozwiązanie cesarskim cięciem

–

nie pogarsza rokowania?

Document Outline

Slide 1
Slide 2
Slide 3
Slide 4
Slide 5
Slide 6
Slide 7
Slide 8
Slide 9
Slide 10
Slide 11
Slide 12
Slide 13
Slide 14
Slide 15
Slide 16
Slide 17
Slide 18
Slide 19
Slide 20
Slide 21
Slide 22
Slide 23
Slide 24
Slide 25
Slide 26
Slide 27
Slide 28
Slide 29
Slide 30
Slide 31

Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Rak Szyjki Macicy 4
Rak szyjki macicy, Pielęgniarstwo licencjat cm umk, III rok, Ginekologia i pielęgniarstwo ginekologi
RAK SZYJKI MACICY

więcej podobnych podstron