KŁĘBUSZKOWE

ZAPALENIE

NEREK

U podłoża kłębuszkowych zapaleń nerek

U podłoża kłębuszkowych zapaleń nerek

(KZN) leżą procesy immunologiczne. W

(KZN) leżą procesy immunologiczne. W

kłębuszkach odkładają się przeciwciała lub

kłębuszkach odkładają się przeciwciała lub

kompleksy antygenów z przeciwciałami;

kompleksy antygenów z przeciwciałami;

mogą one krążyć we krwi lub powstawać w

mogą one krążyć we krwi lub powstawać w

samych kłębuszkach. Ich odkładanie się

samych kłębuszkach. Ich odkładanie się

powoduje uszkodzenie struktur kłębuszka.

powoduje uszkodzenie struktur kłębuszka.

Proces zapalny wtórnie może objąć również

Proces zapalny wtórnie może objąć również

tkankę śródmiąższową.

tkankę śródmiąższową.

KZN mogą przebiegać pod postacią:

KZN mogą przebiegać pod postacią:

1.

1.

Zespołu nerczycowego

Zespołu nerczycowego

2.

2.

Zespołu nefrytycznego – jest to nagłe

Zespołu nefrytycznego – jest to nagłe

wystąpienie krwinko- lub krwiomoczu,

wystąpienie krwinko- lub krwiomoczu,

subnerczycowego białkomoczu i

subnerczycowego białkomoczu i

nadciśnienia tętniczego

nadciśnienia tętniczego

3.

3.

Bezobjawowego subnerczycowego

Bezobjawowego subnerczycowego

białkomoczu, niekiedy z

białkomoczu, niekiedy z

krwinokomoczem, często wykrywanego

krwinokomoczem, często wykrywanego

przypadkowo.

przypadkowo.

Podział KZN

1.

1.

Pierwotne KZN:

Pierwotne KZN:

a) ostre, popaciorkowcowe KZN

a) ostre, popaciorkowcowe KZN

- w około 2-3 tyg. po zakażeniu

- w około 2-3 tyg. po zakażeniu

paciorkowcowym

paciorkowcowym

- antygeny paciorkowca powodują

- antygeny paciorkowca powodują

powstanie przeciwciał; kompleksy

powstanie przeciwciał; kompleksy

antygen-przeciwciało osadzają się w

antygen-przeciwciało osadzają się w

kłębuszku

kłębuszku

- charakterystyczna duża skłonność do

- charakterystyczna duża skłonność do

samowyleczenia

samowyleczenia

Podział KZN

Objawy ostrego popaciorkowcowego KZN

Objawy ostrego popaciorkowcowego KZN

1.

1.

Triada Addisa:

Triada Addisa:

- obrzęki – 85%

- obrzęki – 85%

- wzrost ciśnienia tętniczego – 60-80%

- wzrost ciśnienia tętniczego – 60-80%

- krwinkomocz, wałeczkomocz erytrocytarny

- krwinkomocz, wałeczkomocz erytrocytarny

2. Białkomocz subnerczycowy

2. Białkomocz subnerczycowy

3. Niekiedy wzrost kreatyniny, nawet

3. Niekiedy wzrost kreatyniny, nawet

wymagający dializy

wymagający dializy

4. Podwyższone ASO

4. Podwyższone ASO

Podział KZN

b) Gwałtownie postępujące KZN

b) Gwałtownie postępujące KZN

- typowe jest szybkie narastanie

- typowe jest szybkie narastanie

niewydolności nerek

niewydolności nerek

- spadek filtracji kłębuszkowej o co

- spadek filtracji kłębuszkowej o co

najmniej 50% w ciągu 3 mies.

najmniej 50% w ciągu 3 mies.

- do schyłkowej niewydolności nerek

- do schyłkowej niewydolności nerek

może dojść w ciągu kilku tygodni

może dojść w ciągu kilku tygodni

- charakterystyczne występowanie

- charakterystyczne występowanie

przeciwciał anty-GBM lub ANCA

przeciwciał anty-GBM lub ANCA

Podział KZN

c) submikrosokopowe KZN

c) submikrosokopowe KZN

d) ogniskowe, segmentalne,

d) ogniskowe, segmentalne,

szkliwiejące KZN

szkliwiejące KZN

e) mezangialne KZN

e) mezangialne KZN

f) błoniaste KZN

f) błoniaste KZN

g) błoniasto-rozplamowe KZN

g) błoniasto-rozplamowe KZN

Podział KZN

2. Wtórne KZN

2. Wtórne KZN

W przebiegu innych chorób, np.:

W przebiegu innych chorób, np.:

toczniowe zapalenie nerek,

toczniowe zapalenie nerek,

układowe zapalenia naczyń

układowe zapalenia naczyń

(ziarniniak Wegenera).

(ziarniniak Wegenera).

Rozpoznanie

Obraz kliniczny nie wystarcza do

Obraz kliniczny nie wystarcza do

rozpoznania konkretnej postaci

rozpoznania konkretnej postaci

KZN, konieczna jest biopsja nerki

KZN, konieczna jest biopsja nerki

i badanie histopatologiczne

i badanie histopatologiczne

Leczenie

Podstawowym celem leczenia jest

Podstawowym celem leczenia jest

hamowanie uszkodzenia nerek przez

hamowanie uszkodzenia nerek przez

proces zapalny, czyli zapobieganie

proces zapalny, czyli zapobieganie

niewydolności nerek. Leczenie jest

niewydolności nerek. Leczenie jest

przewlekłe, obejmuje:

przewlekłe, obejmuje:

1.

1.

Indukcję remisji – czyli uzyskanie

Indukcję remisji – czyli uzyskanie

zmniejszenia lub ustąpienia objawów,

zmniejszenia lub ustąpienia objawów,

przede wszystkim białkomoczu

przede wszystkim białkomoczu

2.

2.

Podtrzymanie remisji

Podtrzymanie remisji

3.

3.

Leczenie nawrotów

Leczenie nawrotów

Leczenie

W leczeniu stosuje się przede wszystkim

W leczeniu stosuje się przede wszystkim

steroidy kory nadnerczy. Możne je

steroidy kory nadnerczy. Możne je

podawać w 2 postaciach:

podawać w 2 postaciach:

-

dożylnie jako pulsy, zwykle 3-4 pulsy

dożylnie jako pulsy, zwykle 3-4 pulsy

500-1000 g solumedrolu

500-1000 g solumedrolu

-

doustnie małe dawki prednizonu

doustnie małe dawki prednizonu

Ponadto stosuje się cytostatyki

Ponadto stosuje się cytostatyki

(endoksan, azatioprynę) oraz inne leki

(endoksan, azatioprynę) oraz inne leki

(cyklosporynę – Neoral, Cell-cept)

(cyklosporynę – Neoral, Cell-cept)