KŁĘBUSZKOWE
ZAPALENIE
NEREK
KŁĘBUSZKOWE
ZAPALENIE
NEREK
U podłoża kłębuszkowych zapaleń nerek
U podłoża kłębuszkowych zapaleń nerek
(KZN) leżą procesy immunologiczne. W
(KZN) leżą procesy immunologiczne. W
kłębuszkach odkładają się przeciwciała lub
kłębuszkach odkładają się przeciwciała lub
kompleksy antygenów z przeciwciałami;
kompleksy antygenów z przeciwciałami;
mogą one krążyć we krwi lub powstawać w
mogą one krążyć we krwi lub powstawać w
samych kłębuszkach. Ich odkładanie się
samych kłębuszkach. Ich odkładanie się
powoduje uszkodzenie struktur kłębuszka.
powoduje uszkodzenie struktur kłębuszka.
Proces zapalny wtórnie może objąć również
Proces zapalny wtórnie może objąć również
tkankę śródmiąższową.
tkankę śródmiąższową.
KZN mogą przebiegać pod postacią:
KZN mogą przebiegać pod postacią:
1.
1.
Zespołu nerczycowego
Zespołu nerczycowego
2.
2.
Zespołu nefrytycznego – jest to nagłe
Zespołu nefrytycznego – jest to nagłe
wystąpienie krwinko- lub krwiomoczu,
wystąpienie krwinko- lub krwiomoczu,
subnerczycowego białkomoczu i
subnerczycowego białkomoczu i
nadciśnienia tętniczego
nadciśnienia tętniczego
3.
3.
Bezobjawowego subnerczycowego
Bezobjawowego subnerczycowego
białkomoczu, niekiedy z
białkomoczu, niekiedy z
krwinokomoczem, często wykrywanego
krwinokomoczem, często wykrywanego
przypadkowo.
przypadkowo.
Podział KZN
1.
1.
Pierwotne KZN:
Pierwotne KZN:
a) ostre, popaciorkowcowe KZN
a) ostre, popaciorkowcowe KZN
- w około 2-3 tyg. po zakażeniu
- w około 2-3 tyg. po zakażeniu
paciorkowcowym
paciorkowcowym
- antygeny paciorkowca powodują
- antygeny paciorkowca powodują
powstanie przeciwciał; kompleksy
powstanie przeciwciał; kompleksy
antygen-przeciwciało osadzają się w
antygen-przeciwciało osadzają się w
kłębuszku
kłębuszku
- charakterystyczna duża skłonność do
- charakterystyczna duża skłonność do
samowyleczenia
samowyleczenia
Podział KZN
Objawy ostrego popaciorkowcowego KZN
Objawy ostrego popaciorkowcowego KZN
1.
1.
Triada Addisa:
Triada Addisa:
- obrzęki – 85%
- obrzęki – 85%
- wzrost ciśnienia tętniczego – 60-80%
- wzrost ciśnienia tętniczego – 60-80%
- krwinkomocz, wałeczkomocz erytrocytarny
- krwinkomocz, wałeczkomocz erytrocytarny
2. Białkomocz subnerczycowy
2. Białkomocz subnerczycowy
3. Niekiedy wzrost kreatyniny, nawet
3. Niekiedy wzrost kreatyniny, nawet
wymagający dializy
wymagający dializy
4. Podwyższone ASO
4. Podwyższone ASO
Podział KZN
b) Gwałtownie postępujące KZN
b) Gwałtownie postępujące KZN
- typowe jest szybkie narastanie
- typowe jest szybkie narastanie
niewydolności nerek
niewydolności nerek
- spadek filtracji kłębuszkowej o co
- spadek filtracji kłębuszkowej o co
najmniej 50% w ciągu 3 mies.
najmniej 50% w ciągu 3 mies.
- do schyłkowej niewydolności nerek
- do schyłkowej niewydolności nerek
może dojść w ciągu kilku tygodni
może dojść w ciągu kilku tygodni
- charakterystyczne występowanie
- charakterystyczne występowanie
przeciwciał anty-GBM lub ANCA
przeciwciał anty-GBM lub ANCA
Podział KZN
c) submikrosokopowe KZN
c) submikrosokopowe KZN
d) ogniskowe, segmentalne,
d) ogniskowe, segmentalne,
szkliwiejące KZN
szkliwiejące KZN
e) mezangialne KZN
e) mezangialne KZN
f) błoniaste KZN
f) błoniaste KZN
g) błoniasto-rozplamowe KZN
g) błoniasto-rozplamowe KZN
Podział KZN
2. Wtórne KZN
2. Wtórne KZN
W przebiegu innych chorób, np.:
W przebiegu innych chorób, np.:
toczniowe zapalenie nerek,
toczniowe zapalenie nerek,
układowe zapalenia naczyń
układowe zapalenia naczyń
(ziarniniak Wegenera).
(ziarniniak Wegenera).
Rozpoznanie
Obraz kliniczny nie wystarcza do
Obraz kliniczny nie wystarcza do
rozpoznania konkretnej postaci
rozpoznania konkretnej postaci
KZN, konieczna jest biopsja nerki
KZN, konieczna jest biopsja nerki
i badanie histopatologiczne
i badanie histopatologiczne
Leczenie
Podstawowym celem leczenia jest
Podstawowym celem leczenia jest
hamowanie uszkodzenia nerek przez
hamowanie uszkodzenia nerek przez
proces zapalny, czyli zapobieganie
proces zapalny, czyli zapobieganie
niewydolności nerek. Leczenie jest
niewydolności nerek. Leczenie jest
przewlekłe, obejmuje:
przewlekłe, obejmuje:
1.
1.
Indukcję remisji – czyli uzyskanie
Indukcję remisji – czyli uzyskanie
zmniejszenia lub ustąpienia objawów,
zmniejszenia lub ustąpienia objawów,
przede wszystkim białkomoczu
przede wszystkim białkomoczu
2.
2.
Podtrzymanie remisji
Podtrzymanie remisji
3.
3.
Leczenie nawrotów
Leczenie nawrotów
Leczenie
W leczeniu stosuje się przede wszystkim
W leczeniu stosuje się przede wszystkim
steroidy kory nadnerczy. Możne je
steroidy kory nadnerczy. Możne je
podawać w 2 postaciach:
podawać w 2 postaciach:
-
dożylnie jako pulsy, zwykle 3-4 pulsy
dożylnie jako pulsy, zwykle 3-4 pulsy
500-1000 g solumedrolu
500-1000 g solumedrolu
-
doustnie małe dawki prednizonu
doustnie małe dawki prednizonu
Ponadto stosuje się cytostatyki
Ponadto stosuje się cytostatyki
(endoksan, azatioprynę) oraz inne leki
(endoksan, azatioprynę) oraz inne leki
(cyklosporynę – Neoral, Cell-cept)
(cyklosporynę – Neoral, Cell-cept)