WCZESNE  POWIKŁANIA 

ZAWAŁU SERCA

                            Monika 

Konwińska

 

 

Obserwacja zjawisk patologicznych 

zachodzących podczas zawału serca 

pozwala na wprowadzenie 

skutecznego leczenia.

Zjawiska te zachodzą w dwóch 

fazach:

-zmiany wczesne w czasie świeżego 

zawału

-zmiany późne podczas przebudowy 

tkanki mięśnia sercowego

 

 

ZMIANY WCZESNE

Zmiany wczesne obejmują:
- histologiczną ewolucję zawału
- wpływ niedoboru tlenu na 

kurczliwość mięśnia sercowego

Punktem kulminacyjnym jest martwica 

skrzepowa mięśnia sercowego 

zachodząca w ciągu 2-4 dni.

 

 

ZMIANY KOMÓRKOWE

Niedotlenienie mięśnia 

sercowego

- upośledzenie 

funkcjonowania pomp 
jonowych zależnych od ATP

• Wzrost zewnątrzkomórkowy 

K

• Wzrost 

wewnątrzkomórkowy Na

• Wzrost 

wewnątrzkomórkowy Ca

- wzrost metabolizmu 

beztlenowego

• Wzrost 

wewnątrzkomórkowy H

 

 

ZMIANY KOMÓRKOWE

Obrzęk tkanki mięśnia sercowego

• Rozwija się w ciągu 4-12h
• Zwiększa się przepuszczalność naczyń
• Wzrasta śródmiąższowe ciśnienie 

onkotyczne

 
Cechy histologiczne:
• falistość włókien mięśniowych
• węzły skurczu

 

 

ZMIANY 

MAKROSKOPOWE

• Pojawiają się 18-24 h po zamknięciu naczynia 

wieńcowego

• Najczęściej niedokrwienie i zawał rozpoczyna się od 

warstwy podwsierdziowej

• Spadek objętości minutowej
• Obniżenie kurczliwości mięśnia sercowego 
- obszar akinetyczny- nie kurczy się wcale
- obszar dyskinetyczny- podczas skurczu tętniakowate  

wybrzuszenie na zewnątrz

- „ogłuszone miokardium”- tkanka podlega 

przedłużonemu niedokrwieniu, ale nie ulega martwicy

 

 

ROZWÓJ ZMIAN PATOLOGICZNYCH 

PODCZAS ZAWAŁU SERCA

1-2 min                 spadek stężenia ATP; brak kurczliwości
10 min                  50% niedoboru ATP; obrzęk komórki, 

obniżony                     potencjał błony; podatność na 
zaburzenia rytmu

20-40 min             nieodwracalne uszkodzenie komórki
1-3 h                     falistość włókien mięśniowych
4-12 h                   krwawienie; obrzęk; naciek obojętnochłonny
18-24 h                 martwica skrzepowa (piknotyczne jądra, 

kwasochłonna cytoplazma),obrzęk

2-4 dni                  całkowita martwica skrzepowa (brak jąder i 

prążkowania, przekrwienie na obwodzie), pojawienie się 
monocytów

 

 

POWIKŁANIA

Powikłania zawału serca wynikają z 

zaburzeń zapalnych, mechanicznych 

oraz elektrycznych, spowodowanych 

martwicą mięśnia sercowego.

Możemy je podzielić na takie, które 

powodują zaburzenie rytmu i na 

powikłania niearytmiczne.

 

 

ZABURZENIA RYTMU

Mechanizmy zaburzeń rytmu w następstwie 

zawału obejmują:

• Anatomiczne przerwanie ukrwienia struktur 

układu przewodzącego

• Gromadzenie się miejscowych metabolitów 

oraz przesuniecie jonów z powodu 
uszkodzenia błony komórkowej

• Pobudzenie układu autonomicznego
• Podawanie leków potencjalnie arytmogennych

 

 

ZABURZENIA RYTMU:MIGOTANIE 

KOMÓR

• Główna przyczyna śmierci w 

przebiegu zawału

• Występuje w czasie pierwszych 48 

godzin 

• Wywołane przez fale nawrotne lub 

wzrost automatyzmu komórek 
mięśni serca

 

 

ZABURZENIA 

RYTMU:NADKOMOROWE 

ZABURZENIA RYTMU

1.

Zwolniony rytm zatokowy

•

nadmierne pobudzenie nerwu błędnego

•

niedokrwienie węzła zatokowo-przedsionkowego

2.

Przyspieszony rytm zatokowy

•

zastoinowa niewydolność krążenia

•

niepokój

•

podawanie leków

•

zmniejszenie objętości wewnątrznaczyniowej

3.      Przedwczesne pobudzenia przedsionkowe
4.      Migotanie przedsionków

 

 

ZABURZENIA RYTMU: ZABURZENIA 

PRZEWODZENIA

Mogą wynikać z niedokrwienia lub martwicy 

układu przewodzącego.

1.     Przemijający blok przedsionkowo-

komorowy

•

Wzmożone napięcie nerwu błędnego- wynik 
pobudzenia aferentnych włókien przez 
proces zapalny lub uogólniony pobudzenia 
układu wegetatywnego przez  ból zawałowy

2.     Blok odnóg pęczka Hisa

 

 

POWIKŁANIA NIEARYTMICZNE

1. Zastoinowa niewydolność krążenia
2. Wstrząs kardiogenny
•

obniżona objętość minutowa

•

spadek ciśnienia krwi

•

niedostateczna perfuzja tkanek obwodowych

3. Powikłania mechaniczne
•

pękniecie wolnej ściany lewej komory

•

pękniecie mięśnia brodawkowatego lewej 

komory z powodu niedokrwiennej martwicy

•

pękniecie przegrody międzykomorowej

•

prawdziwy tętniak lewej komory

 

 

             KONIEC