Semestr zimowy
IV rok
Protezy
częściowe
osiadające.
Przygotowanie,
fazy pracy,
rodzaje
wycisków.
Tytuł
dr n. med. Aleksandra
Ślusarska
Zakład Protetyki Stomatologicznej UM w Łodzi
Definicja:
Proteza częściowa osiadająca-
uzupełnienie protetyczne
odbudowujące częściowe braki
uzębienia. Składa się z płyty,
osadzonych w niej zębów oraz klamer
utrzymujących protezę na podłożu.
Materiały:
• Płyta – tworzywo akrylowe
• Zęby – tworzywo akrylowe (rzadziej
porcelanowe)
• Klamry – doginane, sprężysty drut
stalowy okrągły lub półokrągły o śr. 0,8
do 1mm
W tym typie protez siły żucia
przenoszone są poprzez błonę
śluzową i okostną na kość. Z tego
względu protezy te noszą nazwę
śluzówkowych lub osiadających.
Protezy te w sposób ograniczony
przywracają czynność żucia. Mogą
powodować nadmierny ucisk na
podłoże oraz niekorzystnie działać
na zęby i przyzębie.
Wskazania:
1. Uzębienie resztkowe
2. Protezy czasowe
a) Natychmiastowe
b) Okresowe utrzymanie położenia
żuchwy w zgryzie konstrukcyjnym
c) Ułatwiające przejście na bezzębie
3. Ze względów ekonomicznych
Planowanie leczenia:
1. Wywiad ogólny (cukrzyca, padaczka,
nowotwory, choroby krążenia,
zaburzenia hormonalne, alergie)
2. Wywiad stomatologiczny
-
termin ostatniej ekstrakcji
-
przyczyny utraty uzębienia
-
ocena użytkowanych dotychczas
uzupełnień
-
parafunkcje
-
nawyki higieniczne
Planowanie leczenia c.d.:
3. Badanie pacjenta
a) Zewnątrzustne
- symetria powłok zewnętrznych
- zabarwienie
- ruchy żuchwy (stopień rozwierania,
ewentualne boczne przemieszczenia)
- badanie palpacyjne ujść nerwów
- badanie palpacyjne mięśni
(równocześnie zewnątrz i
wewnątrzustnie)
- badanie stawu skroniowo-żuchwowego
Planowanie leczenia c.d.:
b)
Wewnątrzustne
-
badanie uzębienia
-
ocena ewentualnych uzupełnień
protetycznych
-
ocena okluzji i artykulacji
-
badanie przyzębia
-
stopień zaniku i kształt bezzębnych
odcinków wyrostków zębodołowych
-
stan błony śluzowej warg, policzków, dna j.
ustnej i podniebienia (leukoplakia)
-
ocena przyczepów wędzidełek
-
badanie języka (wielkość i ruchomość)
Planowanie leczenia c.d.:
4. Badania dodatkowe
- żywotność miazgi
-
stopień rozchwiania zębów
- zdjęcia RTG
-
modele diagnostyczne
5. Rozpoznanie
6. Zaprojektowanie leczenia
Przygotowanie j. ustnej do
leczenia:
1. Przygotowanie chirurgiczne
- ekstrakcje zębów z III° rozchwiania
- ekstrakcje zębów lub korzeni nie
nadających się do leczenia
endodontycznego
- resekcje korzeni, radektomie
- wyrównanie ostrych brzegów
zębodołów
- usunięcie zębów zatrzymanych
- plastyka wyrostka (np. obustronna
kolbowatosć)
Przygotowanie chirurgiczne c.d.:
-wygładzenie kresy żuchwowo-
gnykowej i skośnej
-wygładzenie wału podniebiennego
-zabiegi w obrębie tkanek miękkich
•podcięcie wędzidełek warg i języka
•podcięcie więzadełek policzków
•zabiegi usunięcia przerostu
brodawczakowatego
•westibuloplastyka
-ekstrakcje ze wskazań
protetycznych
2. Przygotowanie zachowawcze
- wykonanie wypełnień
- wymiana starych wypełnień
- leczenie endodontyczne
3. Przygotowanie
periodontologiczne
- usunięcie kamienia i osadu
- eliminacja głębokich kieszonek
- likwidacja stanu zapalnego dziąseł
- zabiegi chirurgiczne na przyzębiu
- likwidacja węzłów urazowych
4. Wstępne przygotowanie
protetyczne
Celem jest takie przygotowanie
resztkowego uzębienia, aby
późniejsza proteza była jak
najbardziej sprawna funkcjonalnie.
Zabiegi te obejmują:
- wykonanie nakładów koronowych
(podniesienie zwarcia)
- wykonanie koron (podniesienie lub
obniżenie zwarcia, odbudowa kształtu
anatomicznego zęba, ochrona przed
próchnicą, poprawa retencji protezy)
Wstępne przygotowanie protetyczne
c.d.
- wykonanie wkładów koronowo-
korzeniowych (dodatkowy filar do
wykorzystania, zahamowanie
resorpcji wyrostka)
- wykonanie krótkich mostów lub
zblokowanie koron (szynowanie
zębów,w odcinku przednim względy
estetyczne)
- zabiegi korygujące i wyrównujące
płaszczyznę zwarciową
Fazy pracy:
I wizyta
Postępowanie kliniczne:
-
wyciski anatomiczne masami
alginatowymi na łyżkach
standardowych
Postępowanie laboratoryjne:
-
odlanie modeli i wykonanie
wzorników zwarciowych wg
przyjętych zasad
Fazy pracy:
II wizyta
Postępowanie kliniczne:
- dopasowanie wzorników w ustach
- naniesienie linii orientacyjnych
- uplastycznienie wałów wzorników
- ustalenie centralnego położenia
żuchwy w stosunku do szczęki
- dobór koloru, kształtu i wielkości
zębów
- projektowanie zasięgu płyty górnej
- rozmieszczenie klamer
- analiza paralelometryczna modeli
Fazy pracy:
Postępowanie laboratoryjne:
- zamontowanie modeli w artykulatorze
- ustawienie zębów
- dogięcie klamer
Fazy pracy:
III wizyta
Postępowanie kliniczne:
ocena próbnych protez
- ustawienie zębów
- zasięg płyty
- wymodelowanie płyty
- dogięcie klamer
- przyleganie płyty do podłoża
- kontakty zwarciowe zębów
Fazy pracy:
Postępowanie laboratoryjne:
- zamiana wosku na akryl z
uwzględnieniem zablokowania
podcieni zębów własnych pacjenta
Fazy pracy:
IV wizyta
Oddanie gotowych protez:
- kontrola gładkości płyty
- ocena przebiegu klamer
- kontrola zasięgu i przylegania
płyty
- sprawdzenie retencji i stabilizacji
- ocena kontaktów zwarciowych za
pomocą kalki
- zalecenia dot. użytkowania protez
- wyznaczenie wizyt kontrolnych
(pierwsza po 24h)
W przypadku rozległych braków
uzębienia i obecności jedynie
uzębienia resztkowego postępujemy
tak jak przy bezzębiu. Wykonujemy
dla pacjenta łyżki indywidualne i
pobieramy wyciski czynnościowe
masami wstępnie ciekłymi z grupy
elastomerów lub pastami
wyciskowymi. Zwarcie ustalamy
metodami przyjętymi dla leczenia
protezami całkowitymi.
Piśmiennictwo:
• Spiechowicz E. Protetyka stomatologiczna.
PZWL. Łódź 2004
• Lehmann K., Hellwig E. Propedeutyka
stomatologii zachowawczej i protetyki. Urban
& Partner. Wrocław 1994
• Majewski S. Propedeutyka klinicznej i
laboratoryjnej protetyki stomatologicznej.
Sanmedica. Warszawa 1997
• Majewski S. Podstawy protetyki w praktyce
lekarskiej i technice dentystycznej.
Wydawnictwo Stomatologiczne SZS-W. Kraków
2000
• Walter J.D. Konstrukcje ruchomych protez
częściowych. Sanmedica. Warszawa 1994