Ból porodowy
Ból porodowy
BÓL
BÓL
Nieprzyjemne, subiektywne uczucie
Nieprzyjemne, subiektywne uczucie
występujące pod wpływem bodźców
występujące pod wpływem bodźców
nocyceptywnych, związane z rzeczywistym
nocyceptywnych, związane z rzeczywistym
lub zagrażająym uszkodzeniem tkanek;
lub zagrażająym uszkodzeniem tkanek;
odczuwanie jest bardzo zróżnicowane i
odczuwanie jest bardzo zróżnicowane i
zależy min. od właściwości osobniczych
zależy min. od właściwości osobniczych
ból porodowy
ból porodowy
ma charakter trzewny i na
ma charakter trzewny i na
jego odczuwanie ma także wpływ sytuacja
jego odczuwanie ma także wpływ sytuacja
w jakiej znajduje się rodząca
w jakiej znajduje się rodząca
Unerwienie
Unerwienie
:
:
Bodźce czuciowe z macicy są
Bodźce czuciowe z macicy są
przesyłane drogą nerwów
przesyłane drogą nerwów
somatycznych odc.Th10-L2 którym
somatycznych odc.Th10-L2 którym
towarzyszą nerwy wspólczulne
towarzyszą nerwy wspólczulne
segmentówTh5-Th12
segmentówTh5-Th12
Macica nie ma unerwienia
Macica nie ma unerwienia
przywspółczulnego
przywspółczulnego
Kanał rodny zaopatrywany jest przez
Kanał rodny zaopatrywany jest przez
nerwy przywspółczulne z poziomu
nerwy przywspółczulne z poziomu
S2-S4; warunkuje to odruch
S2-S4; warunkuje to odruch
Fergusona - wzrost stężenia
Fergusona - wzrost stężenia
oksytocyny przy pełnym rozwarciu
oksytocyny przy pełnym rozwarciu
Kanał rodny nie posiada unerwienia
Kanał rodny nie posiada unerwienia
współczulnego
współczulnego
Źródła bólu porodowego
Źródła bólu porodowego
:
:
I okres-
I okres-
rozwieranie szyjki i skurcze
rozwieranie szyjki i skurcze
macicy,powodują rozciaganie, skręcanie i
macicy,powodują rozciaganie, skręcanie i
niedokrwienie tkanek macicy;
niedokrwienie tkanek macicy;
intensywnośc bólu jest proporcjonalna do
intensywnośc bólu jest proporcjonalna do
siły skurczu
siły skurczu
Bodźce nocyceptywne przewodzone są
Bodźce nocyceptywne przewodzone są
włóknami aferentnymi towarzyszącymi
włóknami aferentnymi towarzyszącymi
drogom wspólczulnym. Poprzez sploty:
drogom wspólczulnym. Poprzez sploty:
podbrzuszny dolny i aortalno-nerkowy
podbrzuszny dolny i aortalno-nerkowy
osiągają rdzeń kręgowy na odc.Th10-L1
osiągają rdzeń kręgowy na odc.Th10-L1
II okres-
II okres-
ból wynika z napinania się,
ból wynika z napinania się,
rozciągania, rozrywania powięzi, skóry i
rozciągania, rozrywania powięzi, skóry i
tkanki podskórnej oraz z ucisku mięśni
tkanki podskórnej oraz z ucisku mięśni
krocza,pęcherza i odbytnicy
krocza,pęcherza i odbytnicy
Ból przewodzony jest włóknami nerwu
Ból przewodzony jest włóknami nerwu
sromowego, grzbietowego łechtaczki,
sromowego, grzbietowego łechtaczki,
płciowo-udowego, biodrowo-pachwinowego
płciowo-udowego, biodrowo-pachwinowego
oraz nerwami kroczowymi i splotami
oraz nerwami kroczowymi i splotami
odbytniczymi. Bodźce nocyceptywne
odbytniczymi. Bodźce nocyceptywne
osiągają segmenty S2-S4 rdzenia kręgowego
osiągają segmenty S2-S4 rdzenia kręgowego
Wpływ bólu na przebieg
Wpływ bólu na przebieg
porodu:
porodu:
Stymulacja układu współczulnego:
Stymulacja układu współczulnego:
↑
↑
wydzielania amin katecholowych
wydzielania amin katecholowych
↑
↑
obciażenia serca-obkurczenie
obciażenia serca-obkurczenie
naczyń,
naczyń,
↑
↑
RR, ↑HR
RR, ↑HR
Pogorszenie krażenia obwodowego i
Pogorszenie krażenia obwodowego i
zmniejszenie perfuzji łożyska
zmniejszenie perfuzji łożyska
Wpływ bólu na przebieg
Wpływ bólu na przebieg
porodu:
porodu:
Pogłębienie i przyspieszenie oddychania
Pogłębienie i przyspieszenie oddychania
prowadzi do wypłukania CO2 i nasilenia
prowadzi do wypłukania CO2 i nasilenia
zasadowicy oddechowej
zasadowicy oddechowej
Zaburzenia koordynacji skurczowej
Zaburzenia koordynacji skurczowej
macicy
macicy
Hamowanie motoryki żołądka, nudności
Hamowanie motoryki żołądka, nudności
i wymioty
i wymioty
Stymulacja kory nadnerczy-
Stymulacja kory nadnerczy-
↑ stężenia
↑ stężenia
kortyzolu i aldosteronu( katabolizm
kortyzolu i aldosteronu( katabolizm
białek, hiperglikemia, retencja potasu
białek, hiperglikemia, retencja potasu
)
)
Zwalczanie bólu
Zwalczanie bólu
porodowego:
porodowego:
Zastosowanie znieczulenia uzależnione
Zastosowanie znieczulenia uzależnione
jest od stanu rodzącej, wyposażenia
jest od stanu rodzącej, wyposażenia
sali porodowej i życzenia kobiety.
sali porodowej i życzenia kobiety.
Środki stosowane nie powinny działać
Środki stosowane nie powinny działać
depresynie na układ krążenia i
depresynie na układ krążenia i
oddychania matki i dziecka oraz nie
oddychania matki i dziecka oraz nie
powinny hamować postępu porodu
powinny hamować postępu porodu
Rodzaje znieczuleń
Rodzaje znieczuleń
:
:
1.Wziewne
1.Wziewne
2.Pozajelitowe
2.Pozajelitowe
3.Regionalne
3.Regionalne
Wziewne
Wziewne
:
:
1.
1.
Analgezja wziewna-
Analgezja wziewna-
podawanie
podawanie
małych stężeń środka
małych stężeń środka
anastetycznego w sposób ciągły lub
anastetycznego w sposób ciągły lub
podczas skurczu
podczas skurczu
2.
2.
Anastezja wziewna-
Anastezja wziewna-
podawanie
podawanie
wyższych stężeń środków
wyższych stężeń środków
wziewnych tak, aby znieść
wziewnych tak, aby znieść
świadomość rodzącej (zagrożenie
świadomość rodzącej (zagrożenie
zachłyśnięciem treścią żołądka
zachłyśnięciem treścią żołądka
)
)
Wziewne(2
Wziewne(2
):
):
Środki wziewne wywierają
Środki wziewne wywierają
zależne od dawki działanie
zależne od dawki działanie
zwiotczające mięsień macicy
zwiotczające mięsień macicy
Wydaje się że wywiera
Wydaje się że wywiera
minimalny wpływ na noworodka
minimalny wpływ na noworodka
Wziewne(3
Wziewne(3
):
):
Najczęściej stosuje się
Najczęściej stosuje się
podtlenek
podtlenek
azotu
azotu
w mieszaninie z tlenem w
w mieszaninie z tlenem w
stężeniu 50%. Jest to słaby
stężeniu 50%. Jest to słaby
analgetyk,który nie znajduje
analgetyk,który nie znajduje
zastosowania podczas porodu
zastosowania podczas porodu
kleszczowego czy próżniociągu.
kleszczowego czy próżniociągu.
Pozajelitowe
Pozajelitowe
:
:
2.
2.
Tiopental
Tiopental
. Poniewaz oddziaływuje
. Poniewaz oddziaływuje
depresyjnie na OUN i serce
depresyjnie na OUN i serce
płodu,najkorzystniejszy na urodzenie
płodu,najkorzystniejszy na urodzenie
płodu, jest czas miedzy 4-8 min. od
płodu, jest czas miedzy 4-8 min. od
podania.
podania.
Petydyna
Petydyna
-stosowana do mięśniowo;
-stosowana do mięśniowo;
obniża napięcie spoczynkowe
obniża napięcie spoczynkowe
macicy,zmniejsza częstotliwość ale
macicy,zmniejsza częstotliwość ale
zwiększa amplitudę skurczów,
zwiększa amplitudę skurczów,
ułatwia rozwieranie szyjki
ułatwia rozwieranie szyjki
Pozajelitwe(2
Pozajelitwe(2
):
):
Ketamina
Ketamina
-jako jedyny anastetyk
-jako jedyny anastetyk
zwiększa przepływ maciczno-
zwiększa przepływ maciczno-
łozyskowy,ze względu na działanie
łozyskowy,ze względu na działanie
sympatykomimetyczne stosowana jest
sympatykomimetyczne stosowana jest
z wyboru w przypadku hipowolemii lub
z wyboru w przypadku hipowolemii lub
wstrząsu
wstrząsu
Midazolam-
Midazolam-
benzodwuazepina o min.
benzodwuazepina o min.
wpływie na krążenie matki i
wpływie na krążenie matki i
płodu.Dodatkowo powoduje niepamięć.
płodu.Dodatkowo powoduje niepamięć.
Pozajelitowe(3
Pozajelitowe(3
):
):
Diazepam
Diazepam
-szybko przechodzi
-szybko przechodzi
przez łozysko, powoduje wzrost
przez łozysko, powoduje wzrost
FHR a czasami wpływa na
FHR a czasami wpływa na
obniżenie punktacji w skali
obniżenie punktacji w skali
Apgar;stosowany w celu
Apgar;stosowany w celu
zmniejszenia lęku rodzacej i
zmniejszenia lęku rodzacej i
wzmocnienia działania
wzmocnienia działania
anelgetycznego opioidów
anelgetycznego opioidów
Regionalne
Regionalne
:
:
3.Regionalne:
3.Regionalne:
-ciągłe znieczulenie
-ciągłe znieczulenie
zewnątrzoponowe
zewnątrzoponowe
-znieczulenie podpajęczynówkowe
-znieczulenie podpajęczynówkowe
-blokada okołoszyjkowa
-blokada okołoszyjkowa
-blokada nerwów sromowych
-blokada nerwów sromowych
Regionalne(2
Regionalne(2
):
):
ZZO-
ZZO-
zachowana przytomność rodzącej-
zachowana przytomność rodzącej-
udział w akcie porodu
udział w akcie porodu
-usmieżenie bólu min. dawką
-usmieżenie bólu min. dawką
leku;możliwość modyfiowania dawki i
leku;możliwość modyfiowania dawki i
czasu podawania
czasu podawania
-może przedłużać II okres porodu
-może przedłużać II okres porodu
(osłabienie napięcia mięsni brzucha i
(osłabienie napięcia mięsni brzucha i
miednicy,osłabienie odruchu Fergusona)
miednicy,osłabienie odruchu Fergusona)
-najsilniej działa na włókna współczulne
-najsilniej działa na włókna współczulne
a
a
najsłabiej na ruchowe
najsłabiej na ruchowe
Regionalne-ZZO:
Regionalne-ZZO:
Wskazania
Wskazania
: ból, nadciśnienie w
: ból, nadciśnienie w
ciąży,ciąża mnoga, poród zabiegowy,
ciąży,ciąża mnoga, poród zabiegowy,
poród przedwczesny, choroby
poród przedwczesny, choroby
internistyczne matki(astma,cukrzyca,
internistyczne matki(astma,cukrzyca,
zaburz,rytmu serca, ch.tarczycy),
zaburz,rytmu serca, ch.tarczycy),
choroby neurologiczne
choroby neurologiczne
Przeciwwskazania
Przeciwwskazania
: zaburzenia
: zaburzenia
krzepnięcia, wstrząs, zakażenia
krzepnięcia, wstrząs, zakażenia
miejsca wkłucia
miejsca wkłucia
Regionalne-ZZO:
Regionalne-ZZO:
Leki stosowane:
Leki stosowane:
Bupiwakaina, lewobupiwakaina z
Bupiwakaina, lewobupiwakaina z
dodatkiem lub bez fentanylu;
dodatkiem lub bez fentanylu;
Podajemy metoda pojedyńczych
Podajemy metoda pojedyńczych
dawek co 2-3 godz.
dawek co 2-3 godz.
Regionalne-PP:
Regionalne-PP:
PP
PP
- stosowana przy zaawansowanym
- stosowana przy zaawansowanym
porodzie/cięciu cesarskim
porodzie/cięciu cesarskim
-natychmiastowa analgezja
-natychmiastowa analgezja
-wysoka jakość analgezji w
-wysoka jakość analgezji w
obszarze
obszarze
znieczulenia i dobre
znieczulenia i dobre
zwiotczenie mięśni
zwiotczenie mięśni
-nie powoduje blokady
-nie powoduje blokady
motorycznej
motorycznej
Regionalne-PP:
Regionalne-PP:
Niekorzystne cechy PP:
Niekorzystne cechy PP:
-ograniczony czas działania
-ograniczony czas działania
-może indukować hipotensję
-może indukować hipotensję
tętniczą
tętniczą
-mogą wystepować popunkcyjne
-mogą wystepować popunkcyjne
bóle głowy
bóle głowy
Blokady(1):
Blokady(1):
Blokada okołoszyjkowa
Blokada okołoszyjkowa
-ostrzykniecie
-ostrzykniecie
sklepień pochwy środkiem do
sklepień pochwy środkiem do
znieczulnie przewodowego
znieczulnie przewodowego
-zadowalający efekt w I okresie
-zadowalający efekt w I okresie
porodu
porodu
-może pogorszyć przepływ maciczno-
-może pogorszyć przepływ maciczno-
łożyskowy, wywołując bradykardię
łożyskowy, wywołując bradykardię
płodu oraz opóźnić rozwieranie szyjki
płodu oraz opóźnić rozwieranie szyjki
Blokady(2):
Blokady(2):
Blokada
Blokada
nn.sromowych
nn.sromowych
-
-
znieczulenie II
znieczulenie II
okresu porodu,
okresu porodu,
ostrzyknięcie
ostrzyknięcie
nerwów w okolicy
nerwów w okolicy
kolców kulszowych
kolców kulszowych