stan środowiska pracy mogący spowodować wypadek
lub chorobę

CZYNNIK
NIEBEZPIECZ
NY

Czynnik, którego
oddziaływanie na
pracującego
prowadzi
lub może
prowadzić
do urazu (wypadku
przy pracy)

CZYNNIK
SZKODLIW
Y

Czynnik,
którego
oddziaływanie
na
pracującego
prowadzi lub
może prowadzić
do schorzenia
(choroby
zawodowej)

CZYNNIK
UCIĄŻLIWY

Czynnik, którego
oddziaływanie na
pracującego
może
spowodować złe
samopoczucie
lub
nadmierne
zmęczenie,
nie prowadzące
do
trwałego
pogorszenia
stanu zdrowia
człowieka

Wg PN – N – 18001 i PN – N - 18004

Z A G R O Ż E N I E

Czynnik niebezpieczny

Czynnik niebezpieczny – to czynnik, który może prowadzić
do powstania u pracującego urazu (wypadku przy pracy).

Do głównych kategorii czynników niebezpiecznych zaliczyć
można m.in.:

- czynniki mechaniczne (np.:

- spadające lub wysypujące się materiały,

- przebywanie pracownika na wysokości,
- śliskie nierówne powierzchnie,
- pozostające w ruchu lub transportowane maszyny
lub ich części)

- a także działanie prądu elektrycznego.

Czynnik niebezpieczny

Czynnik niebezpieczny – to czynnik, który może prowadzić do
powstania u pracującego urazu (wypadku przy pracy).

Największy udział w ogólnej liczbie wypadków spowodowanych
występowaniem czynników mechanicznych mają zdarzenia
powodujące wypadki polegające na:

- uderzeniu,
- pochwyceniu,
- przygnieceniu pracownika przez maszyny bądź ich części (np.
przez obracający się element urządzenia).

Drugie miejsce zajmują zdarzenia powodujące wypadki drogowe.

Trzecie miejsce – upadki z wysokości (np. z nieodpowiednio
zabezpieczonego rusztowania).

Najczęściej w wypadkach wywołanych czynnikami
niebezpiecznymi, biorą udział:

- pracownicy budowlani,
- robotnicy obróbki metali,
- i mechanicy maszyn.

Czynniki niebezpieczne

(urazowe)



Zagrożenia elementami

ruchomymi i luźnymi



Zagrożenia elementami

ostrymi i wystającymi



Zagrożenia związane z

przemieszczaniem się
ludzi



Zagrożenia porażeniem

prądem elektrycznym



Zagrożenia

poparzeniem



Zagrożenia pożarowe

lub
wybuchowe

Fizyczne:



Hałas



Wibracja



Mikroklimat



Promieniowanie

jonizujące



Promieniowanie

laserowe



Pole

elektromagnetyczne



Pole elektrostatyczne



Pyły przemysłowe

Czynniki szkodliwe i uciążliwe

Chemiczne:



Substancje toksyczne



Substancje drażniące



Substancje uczulające



Substancje

rakotwórcze



Substancje mutagenne



Substancje

upośledzające
funkcje rozrodcze

Biologiczne:



Mikroorganizmy

roślinne
i zwierzęce (bakterie,
wirusy, grzyby,
pierwotniaki) oraz
wytwarzane przez nie
toksyny i alergeny;



Makroorganizmy

roślinne i zwierzęce

Psychofizyczne:



Obciążenie fizyczne

(statyczne i
dynamiczne)



Obciążenie

psychonerwowe

ZAGROŻENIA WYNIKAJĄCE ZE STANU ŚRODOWISKA,

KTÓRE MOGĄ SPOWODOWAĆ WYPADEK LUB

CHOROBĘ

Czynniki niebezpieczne w

środowisku pracy

Zagrożenia związane z przemieszczaniem się ludzi

Przemieszczające się maszyny oraz transportowane
przedmioty
Ograniczone przestrzenie (dojścia, przejścia, dostępy)

Położenie stanowiska pracy w odniesieniu do podłoża
(praca na wysokości

oraz w zagłębieniach)

Śliskie nierówne powierzchnie

Ostre, wystające, chropowate elementy

Powierzchnie gorące lub zimne, żrące substancje

Płyny pod ciśnieniem

Ruchome elementy

Spadające elementy

Prąd elektryczny niskiego napięcia (do 1kV)

Prąd elektryczny wysokiego napięcia (powyżej 1kV)

Zagrożenie wybuchem i pożarem

inne, np. zwierzęta,

Zapobieganie zagrożeniom powodowanym

czynnikami mechanicznymi

Zagrożenia czynnikami niebezpiecznymi, należy
eliminować lub ograniczać poprzez:

• eliminowanie czynników lub ograniczanie ich
aktywności

• ograniczanie ekspozycji osób na czynniki, których nie
udało się wyeliminować

Ograniczenie narażenia człowieka na

nie wyeliminowane niebezpieczne

czynniki mechaniczne

Narażenie (ekspozycję) na nie wyeliminowane
niebezpieczne czynniki mechaniczne należy ograniczać
przez:

• eliminowanie lub ograniczanie związanych z
procesem pracy ingerencji człowieka w strefach
zagrożenia (niebezpiecznych)

• zapobieganie niezamierzonemu kontaktowi
człowieka z czynnikiem niebezpiecznym.

Ograniczenie ekspozycji człowieka na

czynniki niebezpieczne

Eliminowaniu lub ograniczaniu ekspozycji na
niebezpieczne czynniki mechaniczne przez ograniczenie
kontaktu służy zatem:

• rozdzielenie w przestrzeni i/lub czasie człowieka oraz
maszyny bądź innego przedmiotu pracy tak, aby granice
ich naturalnego oddziaływania nie zachodziły na siebie

• przegrodzenie zasięgu granic naturalnego
oddziaływania człowieka oraz maszyny lub przedmiotu
pracy.

Ograniczenie ekspozycji człowieka na

czynniki niebezpieczne powodowane przez

maszyny

Utrzymywanie maszyn i innego wyposażenia stanowisk
pracy we właściwym stanie technicznym zapobiega
powstawaniu:

- zakłóceń w normalnym ich funkcjonowaniu
- i związanych z tym zagrożeń czynnikami mechanicznymi.

Należy więc przestrzegać wszystkich ustalonych czynności
dotyczących przeprowadzania:

- regulacji,
- konserwacji,
- wymiany części,
- a także przewidzianych przeglądów technicznych.