Mechanizmy regulacyjne

Mechanizmy regulacyjne

w układzie krążenia

w układzie krążenia

Ośrodek krążenia

Ośrodek krążenia



Odpowiada za przyśpieszenie ,
zwolnienie rytmu serca



Znajdują się w tworze siatkowatym
rdzenia przedłużonego i
podwzgórzu



Regulują aktywność włókien
dosercowych współczulnych, nerwu
błędnego

Ośrodek naczynioruchowy

Ośrodek naczynioruchowy



W tworze siatkowatym rdzenia
przdłużonego



Dwie części :1.presyjna

2.depresyjna

Część presyjna

Część presyjna



Poprzez neurony w zwojach współczulnych

utrzymują stałe napięcie w naczyniach

krwionośnych /włókna naczyniozwężające

typu C/



Impulsacja w tych włóknach zależy od:



impulsacji efferentnej z wyższych ośrodków

CUN /kora, układ limbiczny,FR

śródmózgowia- emocje,wzrost temp./



impulsacji afferentnej z

chemoreceptorów/kłębuszki szyjne, aortalne/

Część presyjna cd

Część presyjna cd



Reaguje na zmiany prężności:

1.

O

2

2.CO

2

we krwi tętniczej

Część depresyjna

Część depresyjna



Hamuje strefę presyjną – 

zmniejszenie impulsacji we

włóknach naczyniozwężających



rozszerzenie naczyń



spadek oporu

obwodowego

Część depresyjna cd

Część depresyjna cd



Pobudzenie – odbywa się poprzez
 impulsacji z barroreceptorów

zatoki szyjnej,łuku aorty



Działa na układ krążenia przez
strefę presyjną – działanie
pośrednie

Odruchowa regulacja

Odruchowa regulacja

krążenia

krążenia



Ośrodek krążenia reguluje przepływ krwi i
ciśnienie tętnicze na drodze istniejących
odruchów



1.Odruchy z mechanoreceptorów:



Odruch zatokowy Heringa



Odruch aortalny Cyona –Ludwiga



Odruch Bezolda- Jarischa



Odruch z mechanoreceptorów obszaru

sercowo-płucnego



Odruch Aschnera



Oddruch Goltza



Odruch zatokowy Heringa –receptor –
w zatoce szyjnej – droga dośrodkowa –
nIX



Odruch aortalny Cyona –Ludwiga –
receptor – łuk aorty – droga
dośrodkowa – nX



Bodziec = odkształcenie mechaniczne
naczyń pod wpływem  RR



Dwie składowe odruchów:



1.Składowa sercowa –

 impulsacji n X



Zwolnienie akcji serca, ujemne

działanie tropowe w sercu



2.Składowa naczyniowa odruchów:



Pobudzenie części depresyjnej ośrodka

krążenia



Zahamowanie części presyjnej



Rozszerzenie naczyń, spadek oporu

naczyniowego,zwiększenie przepływu

Odruch Bezolda-Jarischa

Odruch Bezolda-Jarischa



Z lewej komory



Po farmakologicznym działaniu
/np.nikotyny,serotoniny,alkoloidów
/ -zwiększona pobudliwość
mechanoreceptorów



Efekt końcowy – identyczny jak w
odruchu zatokowym

Odruch z

Odruch z

mechanoreceptorów

mechanoreceptorów

obszaru płucno-sercowego

obszaru płucno-sercowego



Bodziec- rozciągnięcie ścian
naczyń krwionośnych poprzez
zwiększoną objętość krwi w sercu
i naczyniach klatki piersiowej



Odpowiedź – identyczna jak w
innych mechanoreceptorach

Odruch Bainbridgea

Odruch Bainbridgea



Pobudzenie receptorów typu B w
prawym przedsionku



Pobudzane przez nagły zwiększony
napływ krwi- zwiększony powrót żylny



Efekt końcowy- wzrost impulsacji
współczulnej- przyśpieszenie akcji
serca/składowa sercowa/



Zwężenie naczyń
krwionośnych/składowa naczyniowa/

Odruch Aschnera

Odruch Aschnera



Ucisk na gałki oczne – pobudzenie
jądra nerwu błędnego - zwolnienie
akcji serca



Tylko część sercowa odruchu

Odruch Goltza

Odruch Goltza



Ucisk na splot słoneczny



Zwolnienie- zahamowanie akcji
serca



Pobudzenie nX



Bez komponenty naczyniowej

Regulacja autonomiczna

Regulacja autonomiczna

ciśnienia tętniczego

ciśnienia tętniczego



Układ współczulny

1.zwężenie ,rozszerzenie naczyń

2.serce-  akcji serca, działanie

tropowe +



Układ przywspółczulny:nX

 Akcji serca/ węzeł zatokowy, węzeł

przedsionkowo-komorowy, hamowanie
kurczliwości przedsionków

Regulacja objętości krwi

Regulacja objętości krwi



Regulacja objętości krwi

+



Regulacja ciśnienia tętniczego



Utrzymanie odpowiedniego

przepływu w narządach

Regulacja objętości

Regulacja objętości



1.Nerwowa



2.Regulacja hormonalna

Regulacja nerwowa-

Regulacja nerwowa-

barroreceptory

barroreceptory



Barroreceptory tętnicze –
wysokociśnieniowe



Wykrywają wzrost ciśnienia
tętniczego/aktywne 50- 160 mmHg



Położone w zatokach szyjnych, w łuku
aorty



Pobudzane rozciągnięciem ściany naczynia



Informacja czuciowa przekazywana do
OUN /nX, nIX/

Barroreceptory cd

Barroreceptory cd



Zatoka szyjna- najbardziej
rozciągliwa część w układzie
tętniczym- reakcja
mechanoreceptorów na rozciąganie



Przenoszenie impulsacji do CUN –
podwzgórze- zahamowanie
wydzielania ADH  wzrost utraty

H2O  zmniejszenie pragnienia

Barroreceptory cd

Barroreceptory cd



Nie wykrywają zmian przestrzeni

pozanaczyniowej



Zmiana pozycji ciała pozioma – pionowa



Przemieszczenie krwi z klatki piersiowej do

kończyn dolnych



Odbierane jako zmniejszenie objętości krwi

krążącej

Mechanoreceptory

Mechanoreceptory



Tzw.niskociśnieniowe



Reagują na rozciąganie



W przedsionkach, przy ujściach
żylnych

Regulacja hormonalna

Regulacja hormonalna



1. ADH – pobudzane  osmolarności

krwi docierającej do podwzgórza - 

absorbcji wody w nerkach -  objętości

śródnaczyniowej



2.Układ renina –angiotensyna-

aldosteron

 RR-  uwalniania reniny –



angiotensyny/ obkurczenie naczyń



aldostronu-  resorbcji Na, H2O

Przedsionkowy peptyd

Przedsionkowy peptyd

natiuretyczny

natiuretyczny



Uwalniany z niektórych komórek

przedsionków



Po rozciągnięciu zwiększoną

objętością krwi



Działanie:

1.Natiuretyczne- filtracji w

nerkach, wydzielania jonów

Na,H2O, objętości krwi, RR

ANP cd

ANP cd



2.Rozszerzenie naczyń
krwionośnych 

hamowanie działania innych

substancji naczyniozwężających

Regulacja hormonalna objętości krwi

Regulacja hormonalna objętości krwi

ANP

Pre – pro - ANP

ANP

Renina

Angiotensynogen

Angiotensyna I

Aldosteron

Na

+

(H

2

O)

(-)

Angiotensyna II

K

+

, H

+

(-)

Na
+

(+)

Na
+

(-)

(+)

ANP-

przedsionkowy peptyd natriuretyczny

Regulacja hormonalna objętości krwi

Regulacja hormonalna objętości krwi

K

+

Na

+

H

+

Duża

Mała

Objętość
krwi

Zwiększenie objętości
krwi

Korowe kanaliki zbiorcze,
Na

+

reabsorbcja

Niskie ciśnienie krwi
w naczyniach
doprowadzających

Małe stężenie Na

+

w obszarze
(macula densa)

Aparat
przykłębuszkowy

Renina

Angiotensynogen

Angiotensyna I

Angiotensyna II

Warstwa kłębkowata
kory nadnerczy

Aldosteron

(-)

(+)

(+)

(+)

(+)

(+)

WSTRZĄS

WSTRZĄS

TO STAN

NIEDOSTATECZNEGO

ZAOPATRZENIA TKANEK W

TLEN

Rodzaje wstrząsu

Rodzaje wstrząsu



Naczyniowy (nadmierne
rozszerzenie naczyń powoduje 

RR i przepływu narządowego)



Hipowolemiczny (spadek
objętości wewnątrznaczyniowej)



Kardiogenny (spadek objętości
minutowej)

Wstrząs naczyniowy

Wstrząs naczyniowy



Omdlenie naczynioruchowe
(odruchowe rozszerzenie naczyń w
odpowiedzi na ból, strach, stres,
upał)



Wstrząs anafilaktyczny (gwałtowna
reakcja antygen-przeciwciało)



Rozwinięty wstrząs septyczny (II
faza)

Wstrząs oligowolemiczny

Wstrząs oligowolemiczny



Wstrząs krwotoczny



Wstrząs z odwodnienia

- z przewodu pokarmowego
(biegunka, wymioty)
- przez nerki (cukrzyca, diuretyki)
- przez skórę (wysiłek, upał,

oparzenie)

Wstrząs kardiogenny

Wstrząs kardiogenny



Uszkodzenie mięśnia
sercowego

(zawał, miopatie, mechaniczne)



Arytmie (brady- lub tachykardia)

Wstrząs w przebiegu

Wstrząs w przebiegu

upośledzenia wypełniania

upośledzenia wypełniania

rozkurczowego

rozkurczowego



Zatorowość płucna



Odma prżna



Tamponada serca

Mechanizmy

Mechanizmy

kompensacyjne

kompensacyjne



Przyspieszenie akcji serca



Centralizacja krążenia

- spadek przepływu przez skórę

(bladość, zimne poty), trzewia,
nerki, mięśnie szkieletowe

- w celu utrzymania przepływu

wieńcowego, mózgowego