Karolina Legutko gr.4
1.
Tarczyca (łac.
glandula
thyroidea
) – nieparzysty
gruczoł wydzielania
wewnętrznego
umiejscowiony u ssaków
w przednio-dolnej części
szyi po obu stronach
tchawicy. U kota kształtu
elipsoidalnego na wys.7-
10 pierścienia tchawicy
2.
Zbudowana jest z dwóch
płatów bocznych
połączonych wąską
cieśnią (węziną). Czasami
występuje także trzeci
płat – piramidowy.
3.
Produkuje 2 hormony:
T4- tyroksynę
T3- trójjodotyroninę
podwzgórze:
TRH-tyreoliberyna
przysadka mózgowa:
TSH- hormon tyreotropowy
powierzchnia komórek tarczycy:
TSH + receptor TSH-R
TSH-R: to receptor metabotropowy
wzrost i różnicowanie komórek tarczycy
sekrecja hormonów tarczycy zależna od białka G
To białko adaptorowe dla receptora
metabotropowego składającego się z :
1) części zewnątrzkomórkowej-
właściwy receptor dla liganda
(hormonu)
2) części transmembranalnej-
zbudowana z siedmiu helis
3) części wewnątrzkomórkowej-
aktywator białka G
To białko polimorficzne
charakteryzujące się aktywnością GTP-
azy
To heterotrimer zbudowany z
podjednostek:
1) α - połączonej z GDP;
2) β
3) γ
1.
Poprzez podjednostkę alfa
kompleks pozostaje w
spoczynku połączony z pętlą i
3
receptora
2.
Heterotrimer białka G w
kompleksie z receptorem ma
przyłączoną również cząsteczkę
difosforanu guanozyny (GDP)
3.
Przyłączenie agonisty do
receptora wyzwala ruch pętli i
3
-GDP zostaje uwolniony z
białka G i zastąpiony
cząsteczką GTP
4.
Następuje pobudzenie białka G
i podjednostka alfa dysocjuje
od heterodimeru betagamma
5.
Podjednostka alfa zawierająca
GTP jest bezpośrednim
modulatorem cyklazy
adenylowej
7. Proces aktywacji
cyklazy adenylowej
ulega samorzutnemu
zahamowaniu, ponieważ
podjednostka alfa
wykazuje również
aktywność GTP-azy,
dzięki której
hydrolizuje GTP do GDP
8. Pojawienie się
podjednostki alfa z
przyłączoną cząsteczką
GDP oznacza przejście
do postaci nieaktywnej,
w której podjednostki
białka G ponownie
tworzą kompleks
heterotrimeru z
receptorem
Gs- stymulujące
Gi- inhibitorowe
dołącza się do
receptora Rs
podjednostka αs wiąże
nukleotyd
guanylanowy i ma
aktywność GTPazy;
pobudza cyklazę
adenylanową
zwiększając tworzenie
cAMP
podjednostki β i γ
tworzą kompleks, do
którego przyłącza się
podjednostka α po
oddaniu GMP
podjednostka αi
wiąże kompleks
guanylanowy i ma
aktywność GTPazy;
hamuje działanie
cyklazy adenylowej
zmniejszając
wytwarzanie cAMP
podjednostki β i γ
są takie same jak w
Gs
1. Łac.
hyperthyreosis
lub
hyperthyreoidismus
-stan chorobowy będący wynikiem
nadmiernej produkcji hormonów tarczycy
2. Rzadziej nadczynność tarczycy powstaje
na skutek:
leczenia nadmiernymi dawkami
hormonów tarczycy
zaburzeń obwodowym metabolizmie
hormonów
upośledzonej czynności receptorów
wiążących hormony
3. Następuje: poziomu TSH, ale poziomu
tyroksyny i trójjodotyroniny
1. Choroba Gravesa-Basedova
:
choroba autoimmunologiczna
organizm zaczyna produkować immunoglobuliny
klasy IgG, które - naśladując fizjologiczne
działanie hormonu tyreotropowego przysadki
(TSH) - pobudzają tarczycę do produkcji
hormonów tarczycy - tyroksyny i
trójjodotyroniny
Obecność IgG i nadmiar hormonów tarczycy we
krwi powoduje wystąpienie objawów klinicznych
Cechami charakterystycznymi towarzyszącymi
chorobie jest:
- obecność wola miąższowego
-zmiany oczne tzw. orbitopatia tarczycowa
(Oftalmopatia)
2. Wole guzowate toksyczne
Spowodowane są powstaniem w miąższu
tarczycy guzka lub guzków, które
produkują hormony tarczycy, jednakże są
autonomiczne-czyli nie podlegają
fizjologicznej kontroli sprzężenia
zwrotnego zależnego od TSH
Guzki prawie zawsze są łagodne
Nigdy nie występują zmiany oczne pod
postacią oftalmopatii
1. Guz łagodny – gruczolak w jednym lub w
obu płatach (70 % przypadków)
1-2% przypadków wywołana przez
nowotwór złośliwy (rak)
2. Ekspozycja na czynniki środowiskowe- np.
ftalany
3. Zredukowana ekspresja białka Gi
aktywności cyklazy adenylanowej
cAMP w komórkach
rozrost komórek tarczycy i nadmierne
wydzielanie hormonów niezależnie od
TSH
1.
Ponad 95 % przypadków to koty
powyżej 10 lat- choroba starego
kota
2.
5 % przypadków to koty ok. 8 lat
3.
Nie stwierdzono predyspozycji
rasowych i związku z płcią
Triada merseburska:
1.
Wole ( wole toksyczne- struma ex
hyperfunctione)
2.
Wytrzeszcz oczu
3.
Przyśpieszenie tętna
4.
Przyśpieszenie akcji serca
Kliniczne objawy Dot.kotów
%
Przyczyna
1. Utrata masy ciała
93
katabolizmu białek
2. Polifagia
56
Odpowiedź na zwiększone
wykorzystanie kalorii
3.Wypadanie włosów,
zaniedbana sierść
46
4. Polidypsja
44
filtracji kłębuszkowej i
perfuzji nerek
5. Wymioty
44
Pobudzenie ośr.wymiotnego
6. Nadpobudliwość
34
Pobudzenie ukł.
współczulnego
7. Drżenia
15
8. Osłabienie, letarg
13
Hipokaliemia, niedobór
tiaminy?
9. Duszność
13
Osłabienie mięśni
oddechowych
CO
2
we krwi
10. Utrata apetytu
7
Kot osłabiony, szybko tracący na
wadze
Widoczne wole tarczycy
1. Objawy kliniczne
2. Omacywanie powiększonej tarczycy
Fizjologicznie: niewyczuwalna
Patologicznie : powiększona i wyczuwalna nawet
w głębiej leżących obszarach klatki piersiowej-
tzw. pozamaciczna tkanka tarczycy
3. Zwiększenie poziomu hormonów tarczycy
zawsze poziomu T4 we krwi
T3- u 25% kotów z hipertyreozą nie jest
podwyższony
4. Panel krwi
5. Planar scyntygrafii tarczycy (obrazowanie
tarczycy)
Hormony tarczycy to hormony
anaboliczne
Pod ich wpływem dochodzi do
wytwarzania hormonu wzrostu (GH)
GH stymuluje lipolizę: dochodzi do
rozpadu tkanki tłuszczowej i WKT
gromadzą się w wątrobie
Przeciążenie wątroby WKT i
aktywności enzymów wątrobowych
Planar scyntygrafii tarczycy
zdrowego kota
Planar scyntygrafii tarczycy –
kot z jednostronnym
gruczolakiem tarczycy
Planar
scyntygrafii
tarczycy- kot z
obustronnym
gruczolakiem
tarczycy
1. Stosowanie leków:
Methimazole (Felimazole ®)
Carbimazole (NeoMercazole ®)
β-blokery :
*Propranolol (Inderal ®)
* Atenolol (Tenormin ® )
2. Chirurgiczne usunięcie tarczycy-
subtotalna tyreidektomia
3. Terapia radioaktywnym jodem
4. Ablacja chemiczna
Zalety
Wady
1.
Redukuje ilość
hormonów tarczycy we
krwi
2.
Łatwo dostępny i tani
lek
3.
Bez znieczulenia i
operacji
4.
Bez hospitalizacji
5.
Bardzo rzadki rozwój
niedoczynności
tarczycy
6.
Preferowane dla kotów
z niewydolnością nerek
1.
Nie leczy gruczolaka
2.
Podawanie częściej
niż jeden raz na dobę
3.
Objawy uboczne:
a)
wymioty
b)
wypadanie włosów
c)
wysypki
d)
uszkodzenie wątroby
e)
żółtaczka
f)
agranulocytoza
g)
samoistne krwawienia
Zalety
Wady
1.
Całkowicie
metabolizowany w
wątrobie do
Methimazole
2.
Mniej niż Felimazole
wywołuje efektów
ubocznych
3.
Stosowany przy
długotrwającej
nadczynności
tarczycy
1.
Tabletki większe niż
Felimazole
2.
Podawany trzy razy
na dobę
Zalety
Wady
1.
Działając na mięsień
sercowy zmniejszają
jego wrażliwość na
adrenalinę
2.
Zmniejsza pobudliwość
3.
Stabilizacja organizmu
w oczekiwaniu na
leczenie
radioaktywnym jodem
4.
Atenolol podawany w
postaci syropu 1
raz/24h
1.
Brak wpływu na
poziom hormonów
tarczycy!!
2.
Propranolol- tabl.
3razy/24h
3.
Objawy uboczne:
a)
biegunka
b)
letarg
c)
gwałtowny spadek
częstości akcji serca
Zalety
Wady
1.
Koszt w przybliżeniu
równy kosztowi kilku
lat leczenia
methimazolem
2.
Krótko trwająca
hospitalizacja
3.
Nie trzeba codziennie
przyjmować leków
1.
Wymaga znieczulenia
2.
Kot musi być dobrym
kandydatem do
operacji
3.
Mogą wystąpić
powikłanie
pooperacyjne
4.
Niemożliwa do
wykonania, gdy tkanki
tarczycy znajdują się w
klatce piersiowej
5.
Konieczne może być
powtórzenie zabiegu
1. Utrzymywanie się nadczynności tarczycy:
pozostawienie fragmentu chorej tkanki tarczycy lub
całego płata produkującego hormony
2. Niewydolność nerek:
spadek przepływu krwi przez nerki
3. Hipokalcemia- przez przypadkowe usunięcie
przytarczyc
objawy hipokalcemii ujawniają się do 72h po zabiegu:
a)
skurcze mięśni
b)
utrata apetytu
c)
wokalizacja
d)
drgawki
4. Niedoczynność tarczycy- objawy:
a)
letarg
b)
otyłość
5. Porażenie krtani
6. Zmiana głosu
7. Krwotok
8. Zespół Hornera- spowodowany przerwaniem
współczulnego unerwienia oka pomiędzy ośrodkiem w
pniu mózgu a samym okiem; objawy:
ptosis– opadnięcie powieki i zwężenie szpary
powiekowej po zajętej stronie (osłabieniem mięśnia
Mullera)
Miosis – zwężenie źrenicy oka, spowodowane działaniem
mięśnia zwieracza źrenicy bez opozycji rozwieracza,
czego skutkiem jest nierówność źrenic –anisocoria
endophtalmus– zapadnięcie gałki ocznej do oczodołu
niedobarwliwa różnobarwność tęczówek-ta po stronie
zespołu Hornera jest jaśniejsza
źrenica bardzo wolno się rozszerza.
Zalety
Wady
1.
Bez znieczulenia
2.
Stosowana również
gdy tkanki tarczycy są
w klatce piersiowej
3.
Nie trzeba stosować
codziennie leków
4.
Nie niszczy zdrowej
tkanki tarczycy lub
innych narządów
5.
Powrót do zdrowia po
miesiącu
6.
Rzadko powoduje
niedoczynność
tarczycy
1.
Ograniczona
dostępność
2.
Najdroższe leczenie:
ok. 1000 $ w
specjalistycznych
placówkach
3.
Wymaga
hospitalizacji
4.
Nie można leczyć
innych chorób w
ciągu pierwszych dni
po zabiegu
1.
Proste wprowadzenie niewielkiej ilości jodu-131 (I-
131) pod skórę
2.
I-131 jest metabolizowany przez tkanki tarczycy i
niszczy nieprawidłowe komórki tarczycy bez
szkody dla innych tkanek
3.
Pacjent jest radioaktywny po tym zastrzyku, stąd
konieczne jego zamknięcie w specjalnych
pomieszczeniach na 3-5 dni
Zalety
Wady
1.
Krótki czas
znieczulenia
2.
Krótka hospitalizacja
3.
Nie stosuje się
codziennie leków
4.
Nie jest wymagana
specjalistyczna
placówka
1.
Wymaga znieczulenia
2.
Nie jest
przeprowadzana, gdy
tkanki tarczycy są w
klatce piersiowej
3.
Efekty są
krótkotrwałe i
procedurę trzeba
powtarzać
4.
Nie jest powszechnie
dostępna
Nadczynność tarczycy to najczęstsza
endokrynopatia u kotów
Rozpoznanie stosunkowo łatwe
Istnieją 4 różne opcje leczenia
Leczenie zazwyczaj skuteczne i
właściwie leczona nadczynność tarczycy
może doprowadzić do całkowitego
powrotu do zdrowia