 
Immunosupresja
w Transplantologii
Pracownia Immunologii Klinicznej,
Transplantacyjnej i Genetyki
WSS im. M. Kopernika w Łodzi
 
 
 
lata 60-te :
zgodność tkankowa, 
immunosupresja 
( glikokortykosteroidy )
lata 70-te:
antylimfocytarne globuliny, 
transfuzje wielokrotne
lata 80-te:
czas cyklosporyny
 
 
lata 90-te:
tacrolimus, rapamycyna, azatiopryna,
mykofenolat.
 
 
Rodzaje Immunosupresji Humoralnej
heterologiczne
surowice
odpornościowe /
przeciwciała
surowica anty-
limfocytarna ( ALS ) 
globulina anty-
tymocytarna ( ATG )
wszystkie limfocyty
selektywnie
limfocyty T
przeciwciała
monoklonalne
anty-CD3
anty-CD4
anty-CD25 ( IL-2R ) 
dojrzałe limfocyty T
limfocyty T
H
aktywowane
limfocyty T
koniugaty
przeciwciała 
z toksyną 
anty-CD5
przyłączone do
łańcucha A toksyny
rycynowej
aktywowane ( CD5 )
limfocyty T
koniugaty limfokiny
 z toksyną 
IL-2 przyłączona do
toksyny błonicy
aktywowane
limfocyty T
 ( prezentujące IL-2R 
)
cząsteczki
inaktywujące
dopełniacz
DAF / MCP CD59
transfekowane do
komórek dawcy 
( szczególnie 
ksenografty )
uszkodzenie zależne
od dopełniacza na
drodze klasycznej i
alternatywnej
 
Cyklosporyn
a
Cyklosporyna wiąże się z
, białkiem
cytoplazmatycznym
. Kompleks cyklosporyna-
cyklofilina wiąże
, uniemożliwiając jej
aktywację
. Działanie cyklosporyny ma
miejsce we wczesnych fazach
Cyklosporyna hamuje
immunologiczne i modyfikuje reakcje zapalne. Działanie 
cyklosporyny wpływa na proces aktywacji limfocytów T
H
,
przez co pośrednio hamuje produkcję
aktywację
. W niewielkim stopniu wpływa
hamująco na
.
jest cyklicznym
złożonym z 11
a
pierwszy wyizolowanym z grzybów 
Tolypocladium inflatum znalezionych w 
próbce ziemi pochodzącej 
z 
.
 
Takrolimu
s
lek z grupy
o
nie do końca wyjaśnionym mechanizmie działania. 
Takrolimus wiąże się ze specyficzną cytoplazmatyczną 
immunofiliną (
) i hamuje zależne od wapnia kaskady
przenoszenia sygnałów w
, zapobiegając w
i syntezie
: IL-2, IL-3, IL-
4, IL-5 i innych
Takrolimus hamuje także uwalnianie mediatorów zapalenia 
z 
skóry,
. Należy do
tzw. inhibitorów kalcyneuryny. Takrolimus, wcześniej 
określany skrótem FK-506, został wyizolowany po raz 
pierwszy w 
tsukubaensis pozyskanych z próbki ziemi znalezionej w 
północnej
.
 
Sirolimu
s
(rapamycyna, sirolimus, rapamycin) - lek
. Jest to
, po raz pierwszy wyizolowany w
roku z
z próbki ziemi znalezionej
znanej jako
Rapa Nui - stąd nazwa leku
. Preparat sirolimusu,
Rapamune®, produkowany jest przez koncern farmaceutyczny
nazwy, sirolimus nie
należy do inhibitorów
Sirolimus działa na
poprzez blokowanie wewnątrzkomórkowego 
przewodzenia sygnałów zależnego i niezależnego od 
jonów 
. Wiąże się z białkiem cytozolowym
przez co inaktywuje
Target Of Rapamycin). Powoduje to zahamowanie 
aktywacji 
i odczynów immunologicznych (w
tym również
reakcji odrzucania przeszczepów
).
 
Azatiopryn
a
lek o silnym działaniu
, będący
pochodną
. Po podaniu
ulega biotransformacji w wątrobie i nerkach do 6-merkaptopuryny 
(tioanalogu 
) i metylonitroimidazolu. Końcowym
metabolitem jest
, który ulega wydaleniu z
.
W
jest rozprowadzana pod nazwą handlową Imuran i
Azathioprine, pod postacią niewielkich żółtych lub w kolorze 
morelowym, obustronnie wypukłych 
używana
.
Azatiopryna została po raz pierwszy wprowadzona do praktyki 
klinicznej przez sir 
.
Opierając się na pracy sir
dotyczącej
immunologicznych przyczyn odrzucania
, zaproponował
wprowadzenie 6-merkaptopuryny jako leku immunosupresyjnego przy
. Odkryta potem azatiopryna zastąpiła 6-
merkaptopurynę dzięki swojej mniejszej toksyczności. Przez lata 
terapia azatiopryną w połączeniu z 
była
standardem w leczeniu odrzucania przeszczepu. Została zastąpiona 
wprowadzoną do leczenia w 
roku (również przez Calne'a)
.
grupy sulfhydrylowe, a dzięki uwalnianiu 6-
merkaptopuryny działa jak
dla
(powoduje zaburzenie syntezy
) w
stymulowanych
antygenem. Lek działa przede wszystkim na komórki dzielące się. 
Azatiopryna hamuje 
limfocytów T i, w mniejszym stopniu,
także limfocytów B.
 
(mycophenolic acid, mycophenolate mofetil) - lek
i cytostatyczny używany w zapobiegania ostrego odrzucania
. Mykofenolan mofetylu jest
2-
morfolinoetylowym kwasu mykofenolowego (MPA).
Jest uzyskiwany z grzyba 
.
Hamuje odwracalnie
monofosforanu
która bierze udział w syntezie
niezbędnych do budowy
proliferację limfocytów B i T). Nie wpływa na syntezę cytokin. 
Zmniejsza liczbę limfocytów i monocytów w ognisku zapalnym. 
Nie wpływa na aktywność neutrofili
.
Kwas mykofenolowy,
mykofenolan mofetylu
 
 
zgodność tkankowa
właściwy dobór dawcy i biorcy
zastosowanie dobrego płynu prezerwacyjnego i metody
prezerwacji dla transplantu
odpowiednie leczenie immunosupresyjne
umiejętność rozpoznania i leczenia procesu odrzucania 
narządu  przez organizm biorcy
zapobieganie powikłaniom i ich leczenie
Warunki Powodzenia 
Przeszczepu