FINANSE

UNII EUROPEJ SKIEJ

Spis treści:

1 Wstęp

1.1 Definicja budżetu

1.2 Definicja Unii

Europejskiej

2. Budżet Unii Europejskiej

2.1

Kiedy utworzono budżet Unii Europejskiej?

2.2 Definicja budżetu Unii Europejskiej

2.3 Dochody budżetu Unii Europejskiej

2.4 Wydatki budżetu Unii Europejskiej

2.5 Wydatki budżetu Unii Europejskiej według państw członkowskich

2.6 Procedura uchwalania budżetu

2.7 Perspektywa finansowa 2007-2013

2.8 Jak i przed kim Unia Europejska rozlicza się ze swoich środków?

2.9 Wydatki budżetu Unii Europejskiej w roku 2008

2.10 Proponowany podział wydatków z budżetu Unii Europejskiej w roku 2009

3. Budżet Polski

3.1 Pierwszy budżet Państwa Polskiego

3.2 Definicja budżetu Polski

3.3 Dochody budżetu

3.4 Wydatki budżetu

3.5 Deficyt budżetowy

3.6 Procedura uchwalania budżetu

3.7 Projekt ustawy budżetowej na 2009 rok

3.8 Rozliczenia Polski z Unią Europejską

4.

Różnice pomiędzy

budżetem Unii Europejskiej a

budżetem

innych narodów

5. Unia gospodarczo-walutowa

5.1 Definicja unii gospodarczo-walutowej

5.2 Narodziny idei unii gospodarczo-

walutowej

5.3 Warunki uczestnictwa w unii

gospodarczo-walutowej

5.4 Instytucje krajów Unii Gospodarczo-

Walutowej

5.5 Sektor usług finansowych w gospodarce Unii

Europejskiej

5.5.1 Integracja rynku usług finansowych w

Unii Europejskie

5.5.2 Wielkość i znaczenie sektora usług

finansowych w Unii Europejskiej

5.5.3 Znaczenie Europejskiego rynku usług

finansowych w handlu

międzynarodowym

5.5.4 Podsumowanie

5.6 Sektor publiczny i prywatny

6. Programy jakie realizuje Unia Europejska

6.1 Program Rozwoju Obszarów Wiejskich

6.2 Program Operacyjny Infrastruktura i

Środowisko

7. Literatura

1. Wstęp

1.1 Definicja budżetu

Słowo budżet pochodzi od łacińskiego słowa ,,bułga”, co

tłumaczymy: torba do gromadzenia dochodów.

J.B Say nazwał budżet bilansem potrzeb i dochodów państwa.
Instytucja budżetu jako teoria finansów pojawiła się w XIX wieku a

na przełomie XIX i XX wieku budżety stały się instytucją powszechnie

uchwalaną w większości krajów europejskich i amerykańskich.

Profesor dr Jan Tokarski podaje definicję według angielskiego słowa

,,budget” i określa jako ,,Zestawienie planowanych dochodów i

wydatków instytucji na wyznaczony okres, jako ogół dochodów i

wydatków. Budżet państwowy natomiast jest ,,podstawowym planem

finansowym państwa, uchwalonym w formie ustawy na okres jednego

roku”

Jednym z najbardziej znanych teoretyków budżetu jest R. Stourm,

podaje on definicję budżetu i określa zasady gospodarki budżetowej.

Wniósł do definicji formę opiniowania działalności rządu przez

parlament oraz przyczynił się do tworzenia prawa budżetowego jako

wydzielonej gałęzi prawa.

1.2 Definicja Unii Europejskiej

U

nia Europejska jest to polityczne i gospodarcze ugrupowanie

piętnastu

demokratycznych

państw

europejskich,

które

postanowiły ściśle ze sobą współpracować, budując dobrobyt i
bezpieczeństwo,

nie

rezygnując

przy

tym

z

własnej

niepodległości

i

odrębności

narodowej.

Dla

osiągnięcia

wspólnych celów dobrowolnie przekazały Unii – w drodze umów
międzynarodowych pewne kompetencje, tak aby realizacja tych
zamierzeń była możliwa. W ten sposób powstał jedyny w skali
świata związek państw, który kojarzy ich interesy narodowe ze
wspólnymi

korzyściami

gospodarczymi,

politycznymi

i

społecznymi.

Jak wyglądają symbole unijne?

Flaga Unii przedstawia dwanaście złotych

gwiazd tworzących krąg na ciemnoniebieskim tle.

Liczba gwiazd jest stała, nie powiększa się wraz z

przyjęciem nowych członków i nawiązuje do

symboliki Maryjnej. Jako hymn europejski wybrano

kompozycje Ludwiga van Beethovena do tekstu

„Ody do radości” Fryderyka Schillera. Symbolem

unijnej waluty – euro – jest grecka litera epsilon

przecięta dwiema równoległymi liniami.

2. Budżet Unii Europejskiej

2.1 Kiedy utworzono budżet Unii Europejskiej?

W 1967 r. w wyniku utworzenia wspólnych organów naczelnych i

zarządzających,
połączono budżety EWG (Euratom) oraz budżet administracyjny Europejskiej

Wspólnoty Węgla i
Stali (EWWiS), tworząc budżet ogólny.

W 1971r. wprowadzono system środków własnych Wspólnot składający się z ceł

i opłat rolnych.
Osiem lat później wprowadzono kolejny składnik oparty na niewielkiej części VAT-

u.

Kolejnym etapem kształtowania budżetu Wspólnoty było wprowadzenie w 1984

r. rabatu
brytyjskiego, czyli zwolnienia Wielkiej Brytanii z części wpłat do wspólnej kasy.

Największą reformę budżetu w ostatnich latach przeprowadzono w 1988 roku w
ramach tzw.

Pakietu Delors’a. Wprowadzono wtedy limity środków własnych, wieloletnie plany
finansowe

(finansowe) z limitami wydatków w poszczególnych kategoriach i kolejny
instrument stanowiący

źródło dochodu, czyli wpłaty narodowe oparte o procent Dochodu Narodowego
Brutto.

2.2 Definicja budżetu Unii

Europejskiej

Budżet Unii Europejskiej jest najważniejszym

elementem
finansów

publicznych

przeniesiony

na

poziom

ponadnarodowy.
Między budżetem Unii Europejskiej a budżetem

narodowym kraju
członkowskiego istnieją jednak zasadnicze różnice. A

wynika to z
zadań wyznaczonych przez współczesne państwo,

między innymi:



zadania publiczne,



zadania społeczne,



zadania ekonomiczne.

Budżet Unii Europejskiej konstruowany jest

podobnie jak budżet każdego państwa, z
zachowaniem

trzech

zasad

budżetowych.

Podstawowe zasady to:



zasada jedności



zasada powszechności



Zasada roczności



zasada szczegółowości

2.3 Dochody budżetu Unii

Europejskiej



dochody własne



wpłaty

krajów

członkowskich



oraz inne dochody

Dochody własne

2.4 Wydatki budżetu Unii Europejskiej

Z budżetu Unii Europejskiej finansowane są między innymi:



wzrost gospodarczy i zatrudnienie



nowe zasoby naturalne



podstawowe swobody, bezpieczeństwo i sprawiedliwość



być Europejczykiem – debata, dialog i kultura 



Unia Europejska na arenie międzynarodowej



koszty administracyjne

2.5 Wydatki budżetu Unii Europejskiej według

państw członkowskich

Dane przedstawione na wykresie pochodzą z 2005 roku i wyrażone są

w procentach.

2.6 Procedura uchwalania budżetu

2.7 Budżet na lata 2007-2013

1,24%

1,24%

1,24%

1,24%

1,24%

1,24%

1,24%

1,24%

Pułap środków własnych

jako procent DNB

0.98%

0,93%

0,95%

0,94%

0.98%

0,95%

1,04%

1,04%

Jako procent DNB

925.294

142.180

139.908

133.087

133.202

123.646

129.481

123.790

Środki na płatności (**)

1,03%

1,00%

1,00%

1,01%

1,02%

1,04%

1,06%

1,07%

Jako procent DNB

(dochodu narodowego

brutto) UE

974.769

151.886

147.075

142.445

138.464

135.321

131.487

128.091

Środki na zobowiązania

ogółem (*)

862

210

207

455

6. Wyrównania

56.225

9.095

8.670

8.334

8.008

7.699

7.380

7.039

5. Administracja

55.935

9.595

8.997

8.430

7.893

7.440

7.002

6.578

4. UE jako partner globalny

4.667

715

699

683

668

651

615

636

3b
Obywatelstwo

7.554

1.661

1.406

1.206

1.025

872

747

637

3a
Wolność, bezpieczeństwo i
sprawiedliwość

12.221

2.376

2.105

1.889

1.693

1.523

1.362

1.273

3. Obywatelstwo, wolność,
bezpieczeństwo i
sprawiedliwość

330.085

48.574

48.093

47.617

47.146

46.679

46.217

45.759

w tym: wydatki związane z
rynkiem i płatności
bezpośrednie

418.125

61.142

60.663

60.191

59.726

59.252

58.800

58.351

2. Zarządzanie zasobami
naturalnymi i ich ochrona

347.414

54.188

52.401

50.627

49.394

48.428

46.889

45.487

1b
Spójność na rzecz wzrostu
i zatrudnienia

83.987

15.490

14.239

12.974

11.750

10.769

9.847

8.918

1a
Konkurencyjność na rzecz
wzrostu i zatrudnienia

431.401

69.678

66.640

63.601

61.144

59.197

56.736

54.405

1. Trwały wzrost

Ogółem

2007-2013

2013

2012

2011

2010

2009

2008

2007

Środki na zobowiązania

2.8 Jak i przed kim

Unia Europejska

rozlicza się ze swoich

wydatków?

Wydatki budżetu Unii Europejskiej w roku

2008

Z r ó w n o w a ż o n y w z r o s t;

4 4 ,7 0 %

a d m in is tr a c ja ; 5 ,7 0 %

w y r ó w n a n ia d la R u m in ii i

B u łg a r ii; 0 ,2 0 %

o b y w a te ls tw o , w o ln o ś ć ,

b e z p ie c z e ń s tw o i

s p r a w ie d liw o ś ć ; 1 ,1 0 %

U E ja k o p a r tn e r n a a r e n ie

m ię d z y n a r o d o w e j; 5 ,5 0 %

Z a s o b y n a tu r a ln e ; 4 2 ,8 0 %

Proponowany podział wydatków z

budżetu UE w roku 2009