Hormonalna regulacja
Hormonalna regulacja
przebiegu ciąży
przebiegu ciąży
Rola hCG, hPL, progesteronu,
Rola hCG, hPL, progesteronu,
estrogenów
estrogenów
Na początku...
Na początku...
Do implantacji zygoty dochodzi po 2-3
Do implantacji zygoty dochodzi po 2-3
dniach od momentu wejścia do macicy.
dniach od momentu wejścia do macicy.
W przygotowaniu macicy do implantacji biorą
W przygotowaniu macicy do implantacji biorą
udział:
udział:
czynniki wydzielane przez matkę:
czynniki wydzielane przez matkę:
-
Progesteron
Progesteron
-
Czynnik wzrostu naskórka
Czynnik wzrostu naskórka
-
Prostaglandyny
Prostaglandyny
-
Histamina
Histamina
czynniki wydzielane przez zygotę
czynniki wydzielane przez zygotę
Zapłodnione jajo zagnieżdża się w błonie
Zapłodnione jajo zagnieżdża się w błonie
śluzowej macicy i oddziałuje hamująco na
śluzowej macicy i oddziałuje hamująco na
tworzenie się i uwalnianie z macicy
tworzenie się i uwalnianie z macicy
czynnika
czynnika
luteolitycznego – prostaglandyn.
luteolitycznego – prostaglandyn.
Dzięki temu ciałko żółte miesiączkowe nie
Dzięki temu ciałko żółte miesiączkowe nie
zanika, lecz powiększa się i przekształca
zanika, lecz powiększa się i przekształca
w ciałko żółte ciążowe, które
w ciałko żółte ciążowe, które
odpowiedzialne jest za wytwarzanie
odpowiedzialne jest za wytwarzanie
progesteronu. Od 8 tygodnia ciąży
progesteronu. Od 8 tygodnia ciąży
funkcję tę przejmuje łożysko. Łożysko
funkcję tę przejmuje łożysko. Łożysko
wytwarza także inne hormony.
wytwarza także inne hormony.
Najważniejsze hormony
Najważniejsze hormony
ciążowe
ciążowe
Progesteron
Progesteron
Ludzka gonadotropina kosmówkowa
Ludzka gonadotropina kosmówkowa
(hCG)
(hCG)
Laktogen łożyskowy ludzki (hPL)
Laktogen łożyskowy ludzki (hPL)
Estrogeny (estradiol, estriol, estron)
Estrogeny (estradiol, estriol, estron)
Ludzki laktogen łożyskowy (hPL)
Ludzki laktogen łożyskowy (hPL)
-somatotropina kosmówkowa (hCS)
-somatotropina kosmówkowa (hCS)
hormon białkowy-polipeptyd
hormon białkowy-polipeptyd
syntetyzowany przez
syntetyzowany przez
syncytiotrofoblast od 6 tygodnia
syncytiotrofoblast od 6 tygodnia
ciąży
ciąży
stężenie hPL we krwi matki
stężenie hPL we krwi matki
wzrasta aż do porodu, jest ono
wzrasta aż do porodu, jest ono
związane z aktywnością łożyska
związane z aktywnością łożyska
prawidłowe stężenie tego
prawidłowe stężenie tego
hormonu – prawidłowe
hormonu – prawidłowe
funkcjonowanie łożyska
funkcjonowanie łożyska
-niewielkie->małe i niewydolne
-niewielkie->małe i niewydolne
łożysko
łożysko
-nadmierne->ciąża bliźniacza
-nadmierne->ciąża bliźniacza
/cukrzyca nie powikłana
/cukrzyca nie powikłana
zmianami naczyniowymi
zmianami naczyniowymi
stężenie hPL we krwi płodu jest
stężenie hPL we krwi płodu jest
bardzo małe
bardzo małe
Funkcje laktogenu
Funkcje laktogenu
łożyskowego
łożyskowego
reguluje metabolizm matki – ma działanie podobne do
reguluje metabolizm matki – ma działanie podobne do
hormonu wzrostu-zwiększa syntezę białek oraz
hormonu wzrostu-zwiększa syntezę białek oraz
tłuszczów
tłuszczów
powoduje zatrzymanie w organizmie jonów Na, K, Ca
powoduje zatrzymanie w organizmie jonów Na, K, Ca
zmniejsza wykorzystanie glukozy – poprzez
zmniejsza wykorzystanie glukozy – poprzez
zwiększenie lipolizy i uwalnianie wolnych KT, które
zwiększenie lipolizy i uwalnianie wolnych KT, które
dają odporność na insulinę
dają odporność na insulinę
powoduje wzrost stężenia glukozy i aminokwasów we
powoduje wzrost stężenia glukozy i aminokwasów we
krwi matki, zwiększając tym samym ich stężenie we
krwi matki, zwiększając tym samym ich stężenie we
krwi płodu
krwi płodu
wpływa na wzrost sutków w czasie ciąży
wpływa na wzrost sutków w czasie ciąży
niewielkie działanie mlekotwórcze
niewielkie działanie mlekotwórcze
Estrogeny (estradiol,
Estrogeny (estradiol,
estriol, estron)
estriol, estron)
Synteza tych hormonów
Synteza tych hormonów
steroidowych
steroidowych
od początku ciąży jest
od początku ciąży jest
bardzo znaczn
bardzo znaczn
a
a
i zwiększa się aż do
i zwiększa się aż do
porodu
porodu
:
:
-s
-s
zczególnie
zczególnie
duże
duże
zwiększenie syntezy
zwiększenie syntezy
estrogenów po 20 tygodniu ciąży
estrogenów po 20 tygodniu ciąży
-
-
w
w
końcu ciąży
końcu ciąży
-
-
300mg/d.
300mg/d.
Początkowo wytwarzane są przez
Początkowo wytwarzane są przez
ciałko żółte pod wpływem hCG, a
ciałko żółte pod wpływem hCG, a
następnie przez łożysko.
następnie przez łożysko.
Główny substrat hormonów
Główny substrat hormonów
steroidowych-
steroidowych-
cholesterol LDL matki.
cholesterol LDL matki.
-b
-b
ezpośredni prekursor estrogenów
ezpośredni prekursor estrogenów
-
-
siarczan dehydroepiandrosteronu
siarczan dehydroepiandrosteronu
(DHEA-S).
(DHEA-S).
z
z
większon
większon
e
e
stężenie we krwi i w
stężenie we krwi i w
moczu ciężarnych.
moczu ciężarnych.
estriol
estriol
(
(
E3
E3
)-
)-
95% wszystkich estrogenów
95% wszystkich estrogenów
w
w
czasie ciąży
czasie ciąży
e
e
stron
stron
(
(
E1
E1
)
)
i estradiol
i estradiol
(
(
E2
E2
)
)
powstaj
powstaj
ą
ą
w
w
ł
ł
o
o
ż
ż
ysku
ysku
z dHEA-S, który w 60% pochodzi z nadnerczy
z dHEA-S, który w 60% pochodzi z nadnerczy
matki, pozostałe 40% prekursora pochodzi od
matki, pozostałe 40% prekursora pochodzi od
p
p
ł
ł
odu.
odu.
estrol
estrol
(
(
E4
E4
)-
)-
nie wyst
nie wyst
ę
ę
puje w tak znacznych
puje w tak znacznych
ilo
ilo
ś
ś
ciach jak estrogeny g
ciach jak estrogeny g
ł
ł
ówne
ówne
-
-
bardzo dobry
bardzo dobry
wska
wska
ź
ź
nik prawid
nik prawid
l
l
owego stanu płodu.
owego stanu płodu.
Estradiol i estriol są wydzielane głównie (90%)
Estradiol i estriol są wydzielane głównie (90%)
do krwi matki, a estron głównie do krwi płodu.
do krwi matki, a estron głównie do krwi płodu.
Do estrogenów
należą:
Funkcje estrogenów
Funkcje estrogenów
Wpływają na podziały komórek macicy i zwiększenie
Wpływają na podziały komórek macicy i zwiększenie
jej masy w czasie ciąży-wpływają na rozwój
jej masy w czasie ciąży-wpływają na rozwój
elementów kurczliwych
elementów kurczliwych
Nasilają syntezę fosfolipidów i prostaglandyn
Nasilają syntezę fosfolipidów i prostaglandyn
Tłumią wydzielanie gonadotropin z przysadki
Tłumią wydzielanie gonadotropin z przysadki
Zwiększają przepływ krwi w macicy, szczególnie ok.
Zwiększają przepływ krwi w macicy, szczególnie ok.
25tyg
25tyg
Zwiększają pobudliwość mięśnia macicznego na
Zwiększają pobudliwość mięśnia macicznego na
oksytocynę
oksytocynę
Zmnieniają i rozszerzają pęcherzyki mleczne
Zmnieniają i rozszerzają pęcherzyki mleczne
Zbyt niskie stężenie tych hormonów powoduje
Zbyt niskie stężenie tych hormonów powoduje
przedłużenie okresu ciąży
przedłużenie okresu ciąży
Bibliografia
Bibliografia
Traczyk W., Trzebski A. PZW-alfa w Warszawie,2004, 878-
Traczyk W., Trzebski A. PZW-alfa w Warszawie,2004, 878-
881 Fizjologia człowieka z elementami fizjologii stosowanej
881 Fizjologia człowieka z elementami fizjologii stosowanej
i klinicznej
i klinicznej
Szczepańska-Sadowska E. , Koźniewska E. (red), Seminaria
Szczepańska-Sadowska E. , Koźniewska E. (red), Seminaria
z Fizjologii, Akademia Medyczna w Warszawie, 2003, cz. 2,
z Fizjologii, Akademia Medyczna w Warszawie, 2003, cz. 2,
243-252
243-252
Traczyk W. , Fizjologia człowieka w zarysie, Wydawnictwo
Traczyk W. , Fizjologia człowieka w zarysie, Wydawnictwo
Lekarskie PZWL, Warszawa, wydanie VII, 507-509
Lekarskie PZWL, Warszawa, wydanie VII, 507-509
Ganong W. , Fizjologia. Podstawy fizjologii lekarskiej,
Ganong W. , Fizjologia. Podstawy fizjologii lekarskiej,
Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa, 1994, 545-546
Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa, 1994, 545-546