METODY KALKULACJI
METODY KALKULACJI
KOSZTU WYTWORZENIA
KOSZTU WYTWORZENIA
PRODUKTU
PRODUKTU
Marta Czyżewska
Marta Czyżewska
Zadanie 1 Kalkulacja podziałowa prosta
Zadanie 1 Kalkulacja podziałowa prosta
Na koncie "Koszty produkcji" figurują następujące
Na koncie "Koszty produkcji" figurują następujące
pozycje kosztów:
pozycje kosztów:
Materiały bezpośrednie 1000
Materiały bezpośrednie 1000
Płace bezpośrednie 700
Płace bezpośrednie 700
Koszty wydziałowe 500
Koszty wydziałowe 500
Razem 2200
Razem 2200
W bieżącym okresie wytworzono 80 sztuk
W bieżącym okresie wytworzono 80 sztuk
jednorodnych wyrobów gotowych oraz 40 sztuk
jednorodnych wyrobów gotowych oraz 40 sztuk
produktów nie zakończonych , przerobionych w
produktów nie zakończonych , przerobionych w
50% w stosunku do wyrobów gotowych.
50% w stosunku do wyrobów gotowych.
Skalkulować koszt wytworzenia wyrobu gotowego i
Skalkulować koszt wytworzenia wyrobu gotowego i
produkcji nie zakończonej.
produkcji nie zakończonej.
Zadanie 2 Kalkulacja podziałowa prosta
Zadanie 2 Kalkulacja podziałowa prosta
Na koncie "Koszty produkcji" figurują następujące pozycje kosztów:
Na koncie "Koszty produkcji" figurują następujące pozycje kosztów:
Stan początkowy produkcji nie zakończonej wynosi 50 szt.
Stan początkowy produkcji nie zakończonej wynosi 50 szt.
przerobionych w 60% z punktu widzenia kosztów przerobu,
przerobionych w 60% z punktu widzenia kosztów przerobu,
Przekazano do magazynu 90 szt. wyrobów gotowych,
Przekazano do magazynu 90 szt. wyrobów gotowych,
Stan końcowy produkcji nie zakończonej stanowi 40 szt.
Stan końcowy produkcji nie zakończonej stanowi 40 szt.
przerobionych w 25% z punktu widzenia kosztów przerobu
przerobionych w 25% z punktu widzenia kosztów przerobu
Materiały zużywane są do produkcji w całości z chwilą jej
Materiały zużywane są do produkcji w całości z chwilą jej
rozpoczęcia.
rozpoczęcia.
Wycenić produkcję gotową i nie zakończoną wg kosztów
Wycenić produkcję gotową i nie zakończoną wg kosztów
przeciętnych.
przeciętnych.
Zadanie Kalkulacja podziałowa ze
Zadanie Kalkulacja podziałowa ze
współczynnikami (współczynnikowa)
współczynnikami (współczynnikowa)
Przedsiębiorstwo DETEX wyprodukowało 500
Przedsiębiorstwo DETEX wyprodukowało 500
sztuk wyrobów C i 250 sztuk wyrobów D.
sztuk wyrobów C i 250 sztuk wyrobów D.
Wyrób C waży 20 kg, wyrób D 10 kg.
Wyrób C waży 20 kg, wyrób D 10 kg.
Wszystkie poniesione koszty produkcji są
Wszystkie poniesione koszty produkcji są
proporcjonalne do wagi wyrobów i wynoszą
proporcjonalne do wagi wyrobów i wynoszą
razem 250 000 (materiały bezpośrednie,
razem 250 000 (materiały bezpośrednie,
płace bezpośrednie z narzutami, koszty
płace bezpośrednie z narzutami, koszty
wydziałowe).
wydziałowe).
Należy dokonać kalkulacji kosztu
Należy dokonać kalkulacji kosztu
jednostkowego wyrobów C i D.
jednostkowego wyrobów C i D.
Zadanie Kalkulacja podziałowa ze
Zadanie Kalkulacja podziałowa ze
współczynnikami
współczynnikami
Firma produkuje trzy asortymenty wyrobów. W bieżącym
Firma produkuje trzy asortymenty wyrobów. W bieżącym
okresie wyprodukowała:
okresie wyprodukowała:
100 sztuk wyrobu A i 50 sztuk produkcji nie zakończonej A
100 sztuk wyrobu A i 50 sztuk produkcji nie zakończonej A
zaawansowanej w 50%
zaawansowanej w 50%
200 sztuk wyrobu B i 75 sztuk produkcji nie zakończonej B
200 sztuk wyrobu B i 75 sztuk produkcji nie zakończonej B
zaawansowanej w 20%
zaawansowanej w 20%
150 sztuk wyrobu C i 60 sztuk produkcji nie zakończonej C
150 sztuk wyrobu C i 60 sztuk produkcji nie zakończonej C
zaawansowanej w 50%
zaawansowanej w 50%
Produkt A ma wagę 250 g, B – 500 g, C – 750 g. Koszty
Produkt A ma wagę 250 g, B – 500 g, C – 750 g. Koszty
produkcji są proporcjonalne do wagi produktów.
produkcji są proporcjonalne do wagi produktów.
Poniesiono następujące koszty:
Poniesiono następujące koszty:
Materiały bezpośrednie 155 000
Materiały bezpośrednie 155 000
Wynagrodzenia bezpośrednie 35 000
Wynagrodzenia bezpośrednie 35 000
Koszty wydziałowe 28 000
Koszty wydziałowe 28 000
Razem 218 000
Razem 218 000
Dokonać kalkulacji kosztu jednostkowego poszczególnych
Dokonać kalkulacji kosztu jednostkowego poszczególnych
wyrobów i wycenić produkcję niezakończoną.
wyrobów i wycenić produkcję niezakończoną.
Zadanie Kalkulacja
Zadanie Kalkulacja
procesowa
procesowa
Przedsiębiorstwo posiada dwa wydziały
Przedsiębiorstwo posiada dwa wydziały
produkcyjne, na których odbywa się
produkcyjne, na których odbywa się
produkcja wyrobów. Proces produkcji
produkcja wyrobów. Proces produkcji
przebiega w dwóch fazach, przy czym fazy
przebiega w dwóch fazach, przy czym fazy
produkcji pokrywają się z wydziałami.
produkcji pokrywają się z wydziałami.
Wydział I wyprodukował 100 sztuk
Wydział I wyprodukował 100 sztuk
półfabrykatów i przekazał je do dalszej
półfabrykatów i przekazał je do dalszej
obróbki na wydziale II. Wydział II
obróbki na wydziale II. Wydział II
wyprodukował 80 sztuk wyrobów gotowych i
wyprodukował 80 sztuk wyrobów gotowych i
przekazał je do magazynu. Obliczyć koszt
przekazał je do magazynu. Obliczyć koszt
jednostkowy wyrobu gotowego i wycenić
jednostkowy wyrobu gotowego i wycenić
produkcję w toku na wydziale II.
produkcję w toku na wydziale II.
Koszty poniesione przez wydziały I i II:
Koszty poniesione przez wydziały I i II:
Zadanie
Zadanie
Kalkulacja
Kalkulacja
doliczeniowa (zleceniowa)
doliczeniowa (zleceniowa)
Przedsiębiorstwo wytwarzało 3 rodzaje wyrobów
Przedsiębiorstwo wytwarzało 3 rodzaje wyrobów
na trzy zlecenia produkcyjne: zlecenie 1 – 120
na trzy zlecenia produkcyjne: zlecenie 1 – 120
wyrobów, zlecenie 2 – 50 wyrobów, zlecenie 3 - 80
wyrobów, zlecenie 2 – 50 wyrobów, zlecenie 3 - 80
wyrobów. Poniesiono koszty:
wyrobów. Poniesiono koszty:
Przykład Kalkulacja procesowa
Przykład Kalkulacja procesowa
(fazowa)
(fazowa)
Proces produkcyjny w zakładzie przebiega przez 5
Proces produkcyjny w zakładzie przebiega przez 5
faz w różnych wydziałach.
faz w różnych wydziałach.
W ciągu bieżącego miesiąca wytworzono:
W ciągu bieżącego miesiąca wytworzono:
w fazie
w fazie
I – 1200
I – 1200
sztuk podzespołów
sztuk podzespołów
X
X
w fazie
w fazie
II – 1100
II – 1100
sztuk podzespołów
sztuk podzespołów
Y
Y
w fazie
w fazie
III
III
– zmontowano
– zmontowano
1100
1100
półfabrykatów
półfabrykatów
składających się z podzespołów X i Y
składających się z podzespołów X i Y
w fazie
w fazie
IV
IV
– przetworzono
– przetworzono
1000
1000
wyrobów gotowych,
wyrobów gotowych,
z których
z których
w fazie
w fazie
V
V
– wykończono
– wykończono
900
900
sztuk.
sztuk.
Dokonać kalkulacji kosztu jednostkowego wyrobu
Dokonać kalkulacji kosztu jednostkowego wyrobu
gotowego oraz wycenić stan produkcji
gotowego oraz wycenić stan produkcji
niezakończonej
niezakończonej
Przykład Kalkulacja procesowa
Przykład Kalkulacja procesowa
(fazowa) - cd
(fazowa) - cd
Koszty fazy I: 1200 sztuk X
Koszty fazy I: 1200 sztuk X
Materiały bezpośrednie 140 000
Materiały bezpośrednie 140 000
Płace bezpośrednie z narzutami 60 000
Płace bezpośrednie z narzutami 60 000
Koszty wydziału I 40 000
Koszty wydziału I 40 000
Razem 240 000
Razem 240 000
Przykład Kalkulacja procesowa
Przykład Kalkulacja procesowa
(fazowa) - cd
(fazowa) - cd
Koszty fazy II: 1100 sztuk Y
Koszty fazy II: 1100 sztuk Y
Materiały bezpośrednie 215 000
Materiały bezpośrednie 215 000
Płace bezpośrednie z narzutami 25 000
Płace bezpośrednie z narzutami 25 000
Koszty wydziału II 90 000
Koszty wydziału II 90 000
Razem 330 000
Razem 330 000
Przykład Kalkulacja procesowa
Przykład Kalkulacja procesowa
(fazowa) - cd
(fazowa) - cd
Koszty fazy III: montaż 1100 podzespołów z X i Y
Koszty fazy III: montaż 1100 podzespołów z X i Y
Materiały bezpośrednie 10 000
Materiały bezpośrednie 10 000
Płace bezpośrednie z narzutami 80 000
Płace bezpośrednie z narzutami 80 000
Koszty wydziału III 20 000
Koszty wydziału III 20 000
Razem 110 000
Razem 110 000
Przykład Kalkulacja procesowa
Przykład Kalkulacja procesowa
(fazowa) - cd
(fazowa) - cd
Koszty fazy IV: 1000 wyrobów gotowych
Koszty fazy IV: 1000 wyrobów gotowych
Materiały bezpośrednie 5 000
Materiały bezpośrednie 5 000
Płace bezpośrednie z narzutami 65 000
Płace bezpośrednie z narzutami 65 000
Koszty wydziału IV 20 000
Koszty wydziału IV 20 000
Razem 90 000
Razem 90 000
Przykład Kalkulacja procesowa
Przykład Kalkulacja procesowa
(fazowa) - cd
(fazowa) - cd
Koszty fazy IV: 900 wyrobów gotowych
Koszty fazy IV: 900 wyrobów gotowych
Materiały bezpośrednie 2 000
Materiały bezpośrednie 2 000
Płace bezpośrednie z narzutami 35 000
Płace bezpośrednie z narzutami 35 000
Koszty wydziału V 22 000
Koszty wydziału V 22 000
Razem 59 000
Razem 59 000
Przykład Kalkulacja procesowa
Przykład Kalkulacja procesowa
(fazowa) - cd
(fazowa) - cd
Wycena wyrobów gotowych:
Wycena wyrobów gotowych:
755,55*900= 680 000
755,55*900= 680 000
Wycena produkcji niezakończonej (z
Wycena produkcji niezakończonej (z
I, III i IV fazy):
I, III i IV fazy):
100 szt * 200 zł + 100szt * 600 +
100 szt * 200 zł + 100szt * 600 +
100 szt. * 690 = 149 000
100 szt. * 690 = 149 000
Zadanie Kalkulacja fazowa
Zadanie Kalkulacja fazowa
Firma ZORZA produkuje 2 wyroby X i Y w dwóch fazach
Firma ZORZA produkuje 2 wyroby X i Y w dwóch fazach
produkcyjnych.
produkcyjnych.
W fazie I produkuje się półfabrykaty X i Y, które w trakcie obróbki w
W fazie I produkuje się półfabrykaty X i Y, które w trakcie obróbki w
fazie II przekształcane są w wyroby gotowe.
fazie II przekształcane są w wyroby gotowe.
W bieżącym miesiącu w fazie I wyprodukowano:
W bieżącym miesiącu w fazie I wyprodukowano:
600 szt półfabrykatów X i 150 szt półfabrykatów X przerobionych w
600 szt półfabrykatów X i 150 szt półfabrykatów X przerobionych w
30 %; 400 szt półfabrykatów Y i 120 szt półfabrykatów Y
30 %; 400 szt półfabrykatów Y i 120 szt półfabrykatów Y
przerobionych w 50 %;
przerobionych w 50 %;
Współczynniki kalkulacyjne dla półfabrykatów X i Y wynoszą
Współczynniki kalkulacyjne dla półfabrykatów X i Y wynoszą
odpowiednio, dla:
odpowiednio, dla:
Materiałów bezpośrednich 3:1
Materiałów bezpośrednich 3:1
Kosztów przerobu 2:3
Kosztów przerobu 2:3
Koszty poniesione w bieżącym okresie:
Koszty poniesione w bieżącym okresie:
- materiały bezpośrednie 24 930
- materiały bezpośrednie 24 930
- koszty przerobu 16 020
- koszty przerobu 16 020
Materiały zostały wydane w całości, stopień (%) zaawansowania
Materiały zostały wydane w całości, stopień (%) zaawansowania
produkcji dotyczy kosztów przerobu
produkcji dotyczy kosztów przerobu
Zadanie Kalkulacja fazowa - cd
Zadanie Kalkulacja fazowa - cd
Do fazy II przekazano 600 szt półfabrykatów X i
Do fazy II przekazano 600 szt półfabrykatów X i
400 szt półfabrykatów Y.
400 szt półfabrykatów Y.
W bieżącym miesiącu wyprodukowano:
W bieżącym miesiącu wyprodukowano:
500 szt wyrobów gotowych Xi 100 szt wyrobów X
500 szt wyrobów gotowych Xi 100 szt wyrobów X
przetworzonych w 70 %;
przetworzonych w 70 %;
350 szt wyrobów gotowych Y i 50 szt wyrobów Y
350 szt wyrobów gotowych Y i 50 szt wyrobów Y
przetworzonych w 40 %:
przetworzonych w 40 %:
Nakłady kosztów w fazie 11 na wytworzenie
Nakłady kosztów w fazie 11 na wytworzenie
wyrobów gotowych X i Y są równe. Koszty
wyrobów gotowych X i Y są równe. Koszty
przerobu w bieżącym okresie wynosiły 11 280.
przerobu w bieżącym okresie wynosiły 11 280.
Na podstawie powyższych danych należy określić:
Na podstawie powyższych danych należy określić:
koszt wytworzenia półfabrykatów X i Y oraz
koszt wytworzenia półfabrykatów X i Y oraz
produkcji w toku fazy I,
produkcji w toku fazy I,
koszt wytworzenia wyrobów gotowych X i Y oraz
koszt wytworzenia wyrobów gotowych X i Y oraz
produkcji w toku fazy II.
produkcji w toku fazy II.
Zadanie Kalkulacja produktów
Zadanie Kalkulacja produktów
łącznych
łącznych
Przedsiębiorstwo przemysłowe uzyskuje w jednym
Przedsiębiorstwo przemysłowe uzyskuje w jednym
procesie produkcyjnym trzy produkty: A, B, C. W
procesie produkcyjnym trzy produkty: A, B, C. W
bieżącym okresie poniesiono koszty wspólne dla
bieżącym okresie poniesiono koszty wspólne dla
trzech produktów równe 60000. W rozpatrywanym
trzech produktów równe 60000. W rozpatrywanym
okresie uzyskano:
okresie uzyskano:
4000 jednostek wyrobu A o cenie sprzedaży 7,5 zł
4000 jednostek wyrobu A o cenie sprzedaży 7,5 zł
za jednostkę
za jednostkę
2000 jednostek wyroby B o cenie sprzedaży 25 zł
2000 jednostek wyroby B o cenie sprzedaży 25 zł
za jednostkę
za jednostkę
6000 jednostek wyrobu C o cenie sprzedaży 3,33
6000 jednostek wyrobu C o cenie sprzedaży 3,33
zł za jednostkę.
zł za jednostkę.
Należy dokonać kalkulacji kosztu jednej sztuki
Należy dokonać kalkulacji kosztu jednej sztuki
wyrobu przy różnych metodach rozliczania
wyrobu przy różnych metodach rozliczania
kosztów wspólnych.
kosztów wspólnych.
Kalkulacja produktów głównych
Kalkulacja produktów głównych
i ubocznych
i ubocznych
W wyniku procesu wydobycia gazu powstaje
W wyniku procesu wydobycia gazu powstaje
produkt główny: gaz oraz produkty uboczne –
produkt główny: gaz oraz produkty uboczne –
koks, benzen i smoła.
koks, benzen i smoła.
Koszty poniesione 25235
Koszty poniesione 25235
ilość
ilość
koszty obr. i sprz.
koszty obr. i sprz.
Cj.
Cj.
Gaz
Gaz
3mln m3
3mln m3
Koks
Koks
20t
20t
180
180
28
28
Benzen
Benzen
5t
5t
80
80
75
75
Smoła
Smoła
10t
10t
120
120
30
30
Zał: produkty uboczne nie przynoszą
Zał: produkty uboczne nie przynoszą
zysku, pozwalają na pokrycie kosztów
zysku, pozwalają na pokrycie kosztów
wspólnych do takiego poziomu, by
wspólnych do takiego poziomu, by
ich rentowność była równa zero
ich rentowność była równa zero
Należy ustalić koszt m3 gazu.
Należy ustalić koszt m3 gazu.