PATOFIZJOLOGIA
PATOFIZJOLOGIA
WSTRZĄSU
WSTRZĄSU
CO TO JEST WSTRZĄS?
CO TO JEST WSTRZĄS?
Jest to
Jest to
zespół objawów
zespół objawów
wywołany
wywołany
dysproporcją między przepływem
dysproporcją między przepływem
krwi przez tkanki, a
krwi przez tkanki, a
zapotrzebowaniem metabolicznym
zapotrzebowaniem metabolicznym
ustroju.
ustroju.
Czemu wstrząs jest
Czemu wstrząs jest
groźny?
groźny?
SĄ NIEDOKRWIONE
SĄ NIEDOKRWIONE
KWASICA METABOLICZNA
KWASICA METABOLICZNA
Każda komórka, aby wytwarzać
Każda komórka, aby wytwarzać
energię potrzebuje tlenu.
energię potrzebuje tlenu.
Kiedy nie otrzymuje tlenu próbuje
Kiedy nie otrzymuje tlenu próbuje
wytwarzać energię bez jego udziału.
wytwarzać energię bez jego udziału.
Produktem beztlenowej produkcji
Produktem beztlenowej produkcji
energii jest kwas mlekowy.
energii jest kwas mlekowy.
KREW SIĘ ZAKWASZA.
KREW SIĘ ZAKWASZA.
TO GROŹNE DLA ŻYCIA.
TO GROŹNE DLA ŻYCIA.
KWASICA METABOLICZNA
KWASICA METABOLICZNA
ZŁOTA MYŚL
ZŁOTA MYŚL
Przyczyny i mechanizmy powstania
Przyczyny i mechanizmy powstania
wstrząsu mogą być bardzo różne.
wstrząsu mogą być bardzo różne.
Objawy jednak
Objawy jednak
prawie
prawie
zawsze są takie
zawsze są takie
same.
same.
Przyspieszona akcja serca (wzrost
tętna)
Blada skóra
Pot
Spadek ciśnienia krwi
Przyspieszony oddech
Zaburzenia psychiczne
Słabe lub niewyczuwalne tętno na tętnicy
promieniowej
ADRENALINA
ADRENALINA
Kluczowy związek powodujący objawy
Kluczowy związek powodujący objawy
wstrząsu.
wstrząsu.
Jej wydzielanie we wstrząsie znacznie
Jej wydzielanie we wstrząsie znacznie
wzrasta.
wzrasta.
Jak to działa?
Jak to działa?
ADRENALINA
ADRENALINA
Kurczy obwodowe naczynia krwionośne:
• Gorzej ukrwiona skóra ->bladość
• Spadek przepływu krwi przez
kończyny -> słabe lub niewyczuwalne
tętno na t. promieniowej
Pobudza gruczoły potowe skóry -> pot
Przyspiesza akcję serca -> tachykardia
ZABURZENIA PSYCHICZNE
ZABURZENIA PSYCHICZNE
Skutek mniejszego przepływu krwi
Skutek mniejszego przepływu krwi
przez mózg
przez mózg
PRZYSPIESZONY ODDECH
PRZYSPIESZONY ODDECH
(TACHYPNOE)
(TACHYPNOE)
Skutek pobudzenia ośrodka oddechowego
Skutek pobudzenia ośrodka oddechowego
(części mózgu odpowiedzialnej za
(części mózgu odpowiedzialnej za
oddech)
oddech)
przez:
przez:
a)
a)
kwasicę metaboliczną
kwasicę metaboliczną
b)
b)
adrenalinę
adrenalinę
TYPY WSTRZĄSU
TYPY WSTRZĄSU
Hipowolemiczny
Hipowolemiczny
Anafilaktyczny
Anafilaktyczny
Septyczny
Septyczny
Kardiogenny
Kardiogenny
Rdzeniowy
Rdzeniowy
WSTRZĄS
WSTRZĄS
HIPOWOLEMICZNY
HIPOWOLEMICZNY
HIPOWOLEMIA = zmniejszona ilość
HIPOWOLEMIA = zmniejszona ilość
płynu
płynu
Utrata jakiego płynu może
Utrata jakiego płynu może
być przyczyną wstrząsu?
być przyczyną wstrząsu?
Utrata jakiego płynu może
Utrata jakiego płynu może
być przyczyną wstrząsu?
być przyczyną wstrząsu?
Krew
Krew
Woda
Woda
Osocze
Osocze
Utrata krwi
Utrata krwi
Do
Do
15
15
% - zazwyczaj bez objawów
% - zazwyczaj bez objawów
15-30
15-30
% - przyspieszenie akcji serca
% - przyspieszenie akcji serca
od
od
30
30
% - spadek ciśnienia krwi
% - spadek ciśnienia krwi
od
od
40
40
% - śpiączka
% - śpiączka
WSTRZĄS
WSTRZĄS
ANAFILAKTYCZNY
ANAFILAKTYCZNY
Anafilaksja
Anafilaksja
– nadmiernie nasilona
– nadmiernie nasilona
reakcja zapalna na związek
reakcja zapalna na związek
chemiczny
chemiczny
LEKI
LEKI
np. Penicylina
np. Penicylina
ŚRODKI SPOŻYWCZE
ŚRODKI SPOŻYWCZE
np.... orzeszki ziemne
np.... orzeszki ziemne
Nadmierna reakcja zapalna
Nadmierna reakcja zapalna
Z komórek krwi uwalniany
Z komórek krwi uwalniany
jest związek
jest związek
HISTAMINA
HISTAMINA
HISTAMINA
HISTAMINA
Zwiększa przepuszczalność naczyń
krwionośnych -> obrzęki
Skurcz oskrzeli ->
duszność
Rozszerza naczynia krwionośne
-> spadek ciśnienia
WSTRZĄS
WSTRZĄS
ANAFILAKTYCZNY
ANAFILAKTYCZNY
75 % zgonów we wstrząsie
75 % zgonów we wstrząsie
anafilaktycznym:
anafilaktycznym:
UDUSZENIE
UDUSZENIE
(obrzęk dróg
(obrzęk dróg
oddechowych)
oddechowych)
WSTRZĄS SEPTYCZNY
WSTRZĄS SEPTYCZNY
Powodowany przez obecność
Powodowany przez obecność
bakterii we krwi (ciężkie zakażenie)
bakterii we krwi (ciężkie zakażenie)
WSTRZĄS SEPTYCZNY
WSTRZĄS SEPTYCZNY
Bakterie wydzielają
Bakterie wydzielają
toksyny
toksyny
Zmniejsza się objętość krwi krążącej
Zmniejsza się objętość krwi krążącej
- krew gromadzi się w żyłach
- krew gromadzi się w żyłach
- krew przechodzi poza naczynia
- krew przechodzi poza naczynia
Mechanizm powstania podobny jak
Mechanizm powstania podobny jak
we wstrząsie spowodowanym
we wstrząsie spowodowanym
krwotokiem
krwotokiem
WSTRZĄS KARDIOGENNY
WSTRZĄS KARDIOGENNY
spowodowany rozległym uszkodzeniem
spowodowany rozległym uszkodzeniem
serca
serca
WSTRZĄS
WSTRZĄS
KARDIOGENNY
KARDIOGENNY
Najczęściej skutek zawału serca
Najczęściej skutek zawału serca
Uszkodzenie dużej części ściany serca
Uszkodzenie dużej części ściany serca
Niewielka ilość krwi pompowana przez serce
Niewielka ilość krwi pompowana przez serce
Niedokrwienie tkanek (krew się nie rusza)
Niedokrwienie tkanek (krew się nie rusza)
Wstrząs rdzeniowy
Wstrząs rdzeniowy
ADRENALINA
ADRENALINA
Kurczy obwodowe naczynia krwionośne:
• Gorzej ukrwiona skóra -> bladość
• Spadek przepływu krwi przez
kończyny -> słabe lub niewyczuwalne
tętno na t. promieniowej
Pobudza gruczoły potowe skóry -> pot
Przyspiesza akcję serca -> tachykardia
NIE JEST WYDZIELANA
NIE JEST WYDZIELANA
ADRENALINA
ADRENALINA
Nie kurczy naczyń krwionośnych ->
Nie kurczy naczyń krwionośnych ->
- jeszcze szybszy spadek ciśnienia
- jeszcze szybszy spadek ciśnienia
- skóra nie jest blada
- skóra nie jest blada
Nie przyspiesza rytmu serca ->
Nie przyspiesza rytmu serca ->
tętno w
tętno w
normie
normie
Nie pobudzane gruczoły potowe ->
Nie pobudzane gruczoły potowe ->
skóra
skóra
sucha
sucha
Podsumowanie
Podsumowanie
Są różne przyczyny wstrząsu, ale objawy
Są różne przyczyny wstrząsu, ale objawy
prawie zawsze takie same.
prawie zawsze takie same.
Wstrząs jest groźny, bo powoduje
Wstrząs jest groźny, bo powoduje
niedokrwienie narządów i kwasicę
niedokrwienie narządów i kwasicę
metaboliczną.
metaboliczną.
Jest 5 podstawowych rodzajów wstrząsu.
Jest 5 podstawowych rodzajów wstrząsu.
Wstrząs rdzeniowy ma inne objawy od
Wstrząs rdzeniowy ma inne objawy od
pozostałych typów.
pozostałych typów.
DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ
DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ
Materiały:
Materiały:
- Podręcznik
- Podręcznik
BTLS Advanced Provider Course
BTLS Advanced Provider Course
- S. Maśliński, J. Ryżewski -
- S. Maśliński, J. Ryżewski -
Patofizjologia
Patofizjologia
- P. Marino –
- P. Marino –
Intensywna terapia
Intensywna terapia
-
-
G. Opolski -
G. Opolski -
Kardiologia
Kardiologia
- M. Pawlak –
- M. Pawlak –
Wstrząs
Wstrząs
(prezentacja)
(prezentacja)
- M. Nowosad –
- M. Nowosad –
Wstrząs
Wstrząs
(prezentacja)
(prezentacja)
- internet
- internet