ADMINISTRACJA OCHRONY

ŚRODOWISKA

Prowadzący: dr Wojciech Gliniecki

WYKŁAD 3 i 4

ZADANIA ADMINISTRACJI

PUBLICZNEJ

W ZAKRESIE OCHRONY

ŚRODOWISKA

Organy administracji publicznej – organy

stanowiące wyodrębnioną część aparatu

administracji publicznej, tworzoną na

podstawie prawa i w sposób przez prawo

przewidywany, działające w imieniu i na

rachunek państwa albo w imieniu i na

rachunek jednostki samorządu terytorialnego,

wykonujące zadania publiczne zaliczane do

ochrony środowiska.

Organ administracji:

a) ministrowie,

b) centralne organy administracji rządowej,

c) wojewodowie,

d) działające w ich lub we własnym imieniu inne terenowe

organy administracji rządowej,

e) organy jednostek samorządu terytorialnego,

f) inne podmioty, gdy są one powołane z mocy prawa lub

na podstawie porozumień do wykonywania zadań

publicznych dotyczących środowiska i jego ochrony.

(art. 3 pkt 14 ustawy Prawo ochrony środowiska)

Organ ochrony środowiska – organy administracji

powołane do wykonywania zadań publicznych z zakresu

ochrony środowiska, stosownie do ich właściwości

określonej w tytule VII dziale I.

(art. 3 pkt 15 ustawy Prawo ochrony środowiska)

PODZIAŁ ZADAŃ ADMINISTRACJI PUBLICZNEJ

W DZIEDZINIE OCHRONY

ŚRODOWISKA:

I.

Zadania organizatorskie,

II.

Zadania wykonawcze (ochrona

bezpośrednia),

III. Reglamentacyjno-zobowiązujące,

IV. Nadzorczo-kontrolne,

V.

Zarządzanie środowiskiem (ochrona

pośrednia),

VI. Zadania wykonywane w imieniu

społeczności lokalnej,

VII. Wykonanie zastępcze.

Ad I i II.

Zadania o charakterze organizatorskim – polegają na

organizowaniu działań związanych z ochroną

środowiska, a podejmowanych przez różne podmioty, w

tym także na określaniu zadań tych podmiotów,

dokonywanym w sposób ogólny.

Zadania te są wykonywane głównie przez nowy system

aktów planowania strategicznego.

Zadania o charakterze bezpośrednio-wykonawczym

(„kreatywne”) – polegają na wykonywaniu czynności

mających bezpośredni wpływ na stan środowiska i

związane są przede wszystkim z jego ochroną przed

szkodliwymi oddziaływaniami, powodowanymi przez
określone podmioty.

1. PLANOWANIE STRATEGICZNE W OCHRONIE

ŚRODOWISKA NA SZCZEBLU KRAJOWYM I

LOKALNYM:

Polityka ekologiczna państwa na podstawie aktualnego

stanu środowiska określa w szczególności:

1) cele ekologiczne;

2) priorytety ekologiczne;

3) poziomy celów długoterminowych;

4) rodzaj i harmonogram działań proekologicznych;

5) środki niezbędne do osiągnięcia celów, w tym mechanizmy

prawno-ekonomiczne i środki finansowe.

Części składowe polityki ekologicznej państwa:

- szczegółowy program działania na najbliższe 4 lata,

- perspektywiczna strategia na następne 4 lata.

(art. 14 ust. 1 i 2 ustawy Prawo ochrony środowiska)

Tryb przyjmowania polityki ekologicznej państwa:

a) projekt opracowuje minister właściwy do spraw

środowiska, po zaopiniowaniu projektu przez

marszałków województw,

b) wniosek Rady Ministrów,

c) przyjęcie przez Sejm w drodze uchwały.

Rada Ministrów przedkłada Sejmowi co 4 lata raport z

realizacji polityki ekologicznej państwa.

(art. 15 i 16 ustawy Prawo ochrony środowiska)

.

Lokalne programy ochrony środowiska stanowią

doprecyzowanie polityki ekologicznej państwa i stosuje

się do nich wymagania określone w art. 14 ustawy

Prawo ochrony środowiska.

A. Wojewódzkie programy ochrony środowiska:

- przygotowywane przez organ wykonawczy województwa,

- opiniowane przez ministra właściwego do spraw środowiska,

- uchwalane przez sejmik województwa.

B. Powiatowe programy ochrony środowiska:

- przygotowywane przez organ wykonawczy powiatu,

- opiniowane przez organ wykonawczy województwa,

- uchwalane przez radę powiatu.

C. Gminne programy ochrony środowiska:

- przygotowywane przez organ wykonawczy gminy,

- opiniowane przez organ wykonawczy powiatu,

- uchwalane przez radę gminy.

Wymagania dotyczące treści programów ochrony

środowiska w przepisach szczególnych:

a) plany gospodarki odpadami określone w ustawie o

odpadach:

Dla osiągnięcia:
- celów założonych w polityce ekologicznej państwa i

- wdrażania hierarchii postępowania z odpadami oraz zasady bliskości,

a także

- utworzenia w kraju zintegrowanej sieci instalacji gospodarowania

odpadami, spełniających wymagania ochrony środowiska,

opracowuje się krajowy plan gospodarki odpadami oraz wojewódzkie

plany gospodarki odpadami.

Plany gospodarki odpadami powinny być zgodne z polityką ekologiczną

państwa.

Wojewódzki plan gospodarki odpadami powinien być zgodny z

krajowym planem gospodarki odpadami i służyć realizacji

zawartych w nim celów.

(art. 14 ust. 1-3 ustawy o odpadach)

Rada Ministrów uchwala krajowy plan gospodarki odpadami

opracowany przez ministra właściwego do spraw środowiska w

porozumieniu z ministrem właściwym do spraw gospodarki wodnej.

b) przepisy ustawy o ochronie przyrody:

- art. 3 pkt 1:

„Cele ochrony przyrody są realizowane przez:

1) uwzględnianie wymagań ochrony przyrody w polityce

ekologicznej państwa, programach ochrony środowiska

przyjmowanych przez organy jednostek samorządu

terytorialnego, (...)”

- art. 66 ust. 1:

„1. W studiach uwarunkowań i kierunków

zagospodarowania przestrzennego gmin oraz w

miejscowych planach zagospodarowania

przestrzennego uwzględnia się potrzeby

funkcjonowania i rozwoju istniejących lub

projektowanych ogrodów botanicznych lub

zoologicznych.”

2. ZADANIA WŁASNE SAMORZĄDU

TERYTORIALNEGO:

Zadania własne samorządu terytorialnego w dziedzinie

ochrony środowiska – są to przede wszystkim zadania

bezpośrednio wykonawcze, polegające na eliminowaniu lub

ograniczaniu określonych zagrożeń powodowanych

funkcjonowaniem społeczności lokalnych, takich jak

zanieczyszczenie wód, powstawanie odpadów

komunalnych, niszczenie gleby, powierzchni ziemi lub

terenów zielonych.

Ich kształtowanie przebiega dwuetapowo:

- przyjęcie programu działania w zakresie ochrony środowiska,
- podjęcie uchwał precyzujących określone zadania.

a) ustawa o samorządzie gminnym:

Zadania własne gminy służące zaspokajaniu zbiorowych

potrzeb wspólnoty w sprawach:

- ładu przestrzennego,

- ochrony środowiska i przyrody oraz gospodarki wodnej,

- wodociągów i zaopatrzenia w wodę, kanalizacji,

- usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych,

- utrzymania czystości i porządku,

- unieszkodliwiania odpadów komunalnych,

- zieleni gminnej i zadrzewień.

(art. 7 ustawy o samorządzie gminnym)

b) ustawa o samorządzie powiatowym:

Określone ustawami zadania publiczne o charakterze

ponadgminnym

w zakresie:

- administracji architektoniczno-budowlanej,

- gospodarki wodnej,

- ochrony środowiska i przyrody,

- leśnictwa i rybactwa śródlądowego,

- zapobiegania nadzwyczajnym zagrożeniom środowiska,

(art. 4 ustawy o samorządzie powiatowym)

c) ustawa o samorządzie województwa:

- samorząd województwa określa strategię rozwoju

województwa, uwzględniającą w szczególności zachowanie

wartości środowiska przyrodniczego przy uwzględnieniu potrzeb

przyszłych pokoleń,

- samorząd województwa prowadzi politykę rozwoju

województwa, na którą składa się racjonalne korzystanie z

zasobów przyrody oraz kształtowanie środowiska naturalnego,

zgodnie z zasadą zrównoważonego rozwoju,

- samorząd wojewódzki wykonuje zadania o charakterze

wojewódzkim określone ustawami w zakresie:



zagospodarowania przestrzennego,



ochrony środowiska,



gospodarki wodnej.

(art. 11 ust. 1 pkt 4, ust. 2 pkt 5 i art. 14 ust. 1 pkt 7-9 ustawy o

samorządzie województwa)

3. ZADANIA ZWIĄZANE Z GOSPODAROWANIEM

PRZESTRZENIĄ:

W planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym uwzględnia

się zwłaszcza wymagania ochrony środowiska, w tym

gospodarowania wodami i ochrony gruntów rolnych i

leśnych.

(art. 1 ust. 2 pkt 3 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu

przestrzennym)

.

Zasady: zrównoważonego rozwoju i ochrony środowiska

stanowią podstawę do sporządzania i aktualizacji:

- koncepcji przestrzennego zagospodarowania kraju,

- strategii rozwoju województw,

- planów zagospodarowania przestrzennego województw,

- studiów uwarunkowań i kierunków zagospodarowania

przestrzennego gmin,

- miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego.

(art. 71 ust. 1 ustawy Prawo ochrony środowiska)

Wyżej wymienione dokumenty powinny między innymi

uwzględniać:

a) rozwiązania niezbędne do zapobiegania powstawaniu

zanieczyszczeń, zapewnienia ochrony przed powstającymi

zanieczyszczeniami oraz przywracania środowiska do

właściwego stanu,

b) zapewnianie kompleksowego rozwiązania problemów zabudowy

miast i wsi, ze szczególnym uwzględnieniem gospodarki wodnej,

odprowadzania ścieków, gospodarki odpadami, systemów

transportowych i komunikacji publicznej oraz urządzania i

kształtowania terenów zieleni,

c) uwzględnianie konieczności ochrony wód, gleby i ziemi przed

zanieczyszczeniem w związku z prowadzeniem gospodarki

rolnej,

d) warunki realizacji przedsięwzięć, umożliwiające uzyskanie

optymalnych efektów w zakresie ochrony środowiska,

e) zapewnianie ochrony walorów krajobrazowych środowiska i

warunków klimatycznych.

(art. 71 ust. 2 pkt 1 i 2 oraz art. 72 ust. 1 pkt 3-5 ustawy Prawo ochrony

środowiska).

Wymagania prawa ochrony środowiska przy

prowadzeniu prac budowlanych:

a) w trakcie przygotowywania i realizacji inwestycji należy

zapewnić oszczędne korzystanie z terenu,

b) w trakcie prac budowlanych inwestor realizujący

przedsięwzięcie jest obowiązany uwzględnić ochronę

środowiska na obszarze prowadzenia prac, a w

szczególności ochronę gleby, zieleni, naturalnego

ukształtowania terenu i stosunków wodnych,

c) przy prowadzeniu prac budowlanych dopuszcza się

wykorzystywanie i przekształcanie elementów

przyrodniczych wyłącznie w takim zakresie, w jakim

jest to konieczne w związku z realizacją konkretnej

inwestycji,

d) jeżeli ochrona elementów przyrodniczych nie jest możliwa,

należy podejmować działania mające na celu naprawienie

wyrządzonych szkód, w szczególności przez

kompensację przyrodniczą.

(art. 74 ust. 1 i art. 75 ust. 1-3 ustawy Prawo ochrony środowiska)

4. INNE FORMY ORGANIZATORSKIEGO DZIAŁANIA

ORGANÓW LOKALNYCH:

Przepisy związane z gospodarką komunalną, mające znaczenie

również dla ochrony środowiska, wyposażające organy gmin

w określone uprawnienia pozwalające na kształtowanie

działalności służącej zaspokajaniu potrzeb ludności

(uznanych przez ustawodawcę za zadania własne gmin):

a) ustawa o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym

odprowadzaniu ścieków,

b) ustawa o utrzymaniu czystości i porządku w gminach

.

Ad III.

Zadania o charakterze zobowiązująco-

reglamentacyjnym – polegają na kształtowaniu

sytuacji prawnej innych podmiotów, oddziaływujących

na środowisko bądź korzystających ze środowiska.

Zadania zobowiązująco-reglamentacyjne wydawane są

głównie w formie decyzji administracyjnej.

Organy ochrony środowiska w rozumieniu art. 376 ustawy

Prawo ochrony środowiska:

1) wójt, burmistrz lub prezydent miasta;

2) starosta;

3) sejmik województwa;

4) marszałek województwa;

5) wojewoda;

6) minister właściwy do spraw środowiska;

7) Generalny Dyrektor Ochrony Środowiska;

8) regionalny dyrektor ochrony środowiska.

Ad 1.

Właściwość wójta, burmistrza, prezydenta miasta:

a) ustawa Prawo ochrony środowiska:

- przyjmowanie wyników pomiarów wielkości emisji z instalacji (art. 149),

- wydawanie decyzji zobowiązującej do prowadzenia dodatkowych

(wykraczających poza określone ustawą) pomiarów wielkości emisji z

instalacji oraz przyjmowanie wyników tych pomiarów (art. 150 ust. 1),

- przyjmowanie zgłoszenia instalacji nie wymagającej pozwolenia emisyjnego

(art. 152 ust. 1),

- wydawanie decyzji ustalającej wymagania w zakresie ochrony środowiska

dla instalacji,

z której emisja nie wymaga pozwolenia (art. 154 ust. 1),

- przyjmowanie od wskazanych podmiotów i przekazywanie marszałkowi

województwa informacji o wykorzystywanych substancjach stwarzających

szczególne zagrożenie dla środowiska (art. 162 ust. 5 i 6),

- przyjmowanie informacji o wystąpieniu poważnej awarii (art. 245 ust.

1),

- przyjmowanie wykazu dotyczącego składowanych odpadów (art. 286

ust. 2).

b) ustawa o utrzymaniu czystości i porządku w gminach:

- udzielanie zezwolenia na opróżnianie zbiorników bezodpływowych i

transport nieczystości ciekłych (art. 7 ust. 1 pkt 2),

- prowadzenie rejestru działalności regulowanej (w rozumieniu ustawy o

swobodzie działalności gospodarczej) w zakresie odbierania odpadów

komunalnych od właścicieli nieruchomości (art. 9b ust. 2)'

c) ustawa o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym

odprowadzaniu ścieków:

- udzielenie zezwolenia na prowadzenie zbiorowego zaopatrzenia w

wodę lub zbiorowego odprowadzania ścieków (art. 16 ust. 1),

d) ustawa o ochronie przyrody:

- wyrażanie zgody na wycinkę drzew lub krzewów na terenie

nieruchomości (art. 83 ust. 1).

Ad 2.

Właściwość starosty:

a) ustawa Prawo ochrony środowiska:

- wydawanie decyzji o dopuszczalnym poziomie hałasu (art. 115a ust. 1),

- przyjmowanie wyników pomiarów wielkości emisji z instalacji (art. 149

ust. 1),

- wydawanie decyzji zobowiązującej do prowadzenia dodatkowych

(wykraczających poza określone ustawą) pomiarów wielkości emisji z

instalacji oraz przyjmowanie wyników tych pomiarów (art. 150 ust. 1),

- przyjmowanie zgłoszenia instalacji nie wymagającej pozwolenia

emisyjnego (art. 152 ust. 1),

- wydawanie decyzji ustalającej wymagania w zakresie ochrony środowiska

dla instalacji,

z której emisja nie wymaga pozwolenia (art. 154 ust. 1),

-

- nałożenie na zarządzającego drogą, linią kolejową, linią tramwajową,

lotniskiem lub portem:

● obowiązku prowadzenia w określonym czasie pomiarów poziomów

substancji lub energii w środowisku wprowadzanych w związku z

eksploatacją tych obiektów, wykraczających poza obowiązki ustawowe,

jeżeli przeprowadzone kontrole poziomów substancji lub energii w

środowisku, które są emitowane w związku z eksploatacją obiektu,

dowodzą przekraczania standardów jakości środowiska,

● obowiązku przedkładania wyników pomiarów poziomów substancji lub

energii

w środowisku wykraczających poza obowiązki ustawowe, jeżeli

przeprowadzone kontrole poziomów substancji lub energii w środowisku,

które są emitowane w związku z eksploatacją obiektu, dowodzą

przekraczania standardów jakości środowiska (art. 178),

- wydawanie pozwolenia na wprowadzanie do środowiska substancji lub

energii (art. 183),

- zobowiązanie prowadzącego instalację podmiotu korzystającego ze

środowiska do sporządzenia i przedłożenia przeglądu ekologicznego w

razie stwierdzenia okoliczności wskazujących na możliwość negatywnego

oddziaływania instalacji na środowisko (art. 237),

- nałożenie na podmiot korzystający ze środowiska, który negatywnie

oddziałuje na środowisko obowiązku ograniczenia oddziaływania na

środowisko i jego zagrożenia lub przywrócenia środowiska do stanu

właściwego (art. 362 ust. 1),

- zobowiązanie podmiotu korzystającego ze środowiska do uiszczenia

na rzecz właściwych gmin kwoty pieniężnej odpowiadającej

wysokości szkód wynikłych z naruszenia stanu środowiska (art. 362

ust. 3).

b) ustawa Prawo wodne:

- wydawanie pozwoleń wodnoprawnych (art. 140 ust. 1),

c) ustawa o odpadach:

- wydawanie pozwolenia na wytwarzanie odpadów (art. 18),

- wydawanie zezwolenia na prowadzenie działalności w zakresie

odzysku lub unieszkodliwiania odpadów (art. 26 ust. 3 pkt 3),

- wydawanie zezwolenia na prowadzenie działalności w zakresie

zbierania lub transportu odpadów (art. 28 ust. 2),

d) ustawa o ochronie przyrody:

- prowadzenie rejestrów zwierząt należących do gatunków

podlegających ograniczeniom na podstawie prawa unijnego (art. 64

ust. 3),

- wykonywanie zadań wójta, burmistrza, prezydenta związanych z

wyrażaniem zgody na wycinkę drzew lub krzewów w stosunku do

nieruchomości będących własnością gminy (art. 90).

Ad 3.

Właściwość sejmiku województwa:

- przyjmowanie programu ochrony powietrza (art. 91 ust. 3),

- ustalanie rodzajów lub jakości paliw dopuszczonych do stosowania na

terenie województwa lub jego części (art. 96),

- przyjmowanie programów naprawczych związanych z ochroną przed

hałasem (art. 119 ust. 2),

- ustanawianie obszarów ograniczonego użytkowania dla

przedsięwzięcia mogącego zawsze znacząco oddziaływać na

środowisko lub dla zakładów, lub innych obiektów, gdzie jest

eksploatowana instalacja, która jest kwalifikowana jako takie

przedsięwzięcie (art. 135 ust. 2).

Ad 4.

Właściwość marszałka województwa:

- przedsięwzięcia i zdarzenia na terenach zakładów, gdzie jest

eksploatowana instalacja, która jest kwalifikowana jako

przedsięwzięcie mogące zawsze znacząco oddziaływać na

środowisko w rozumieniu ustawy z dnia 3 października 2008 r. o

udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale

społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach

oddziaływania na środowisko,

- przedsięwzięcie mogące zawsze znacząco oddziaływać na środowisko

w rozumieniu ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu

informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w

ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko,

realizowane na terenach innych niż wymienione powyżej.

(art. 378 ust. 2a)

Ad 8.

Właściwość regionalnego dyrektora ochrony środowiska:

- sprawy przedsięwzięć i zdarzeń na terenach zamkniętych (art. 378

ust. 2).

Ad IV.

Zadania o charakterze nadzorczo-kontrolnym –

polegają na badaniu stanu środowiska i przestrzegania

obowiązków ochronnych nałożonych prawem na

określone podmioty.

Zadania nadzorczo-kontrolne są realizowane

przez:

A. organy organy administracji publicznej

działające

w systemie samorządu terytorialnego,

B. organy Inspekcji Ochrony Środowiska,

C. państwowy monitoring środowiska.

Ad A.

Podmioty sprawujące kontrolę przestrzegania i

stosowania przepisów o ochronie środowiska w

zakresie objętym ich właściwością:

a) marszałek województwa,

b) starosta,

c) wójt, burmistrz lub prezydent miasta.

Uprawnienia kontrolujących:

1) wstępu wraz z rzeczoznawcami i niezbędnym sprzętem przez całą

dobę na teren nieruchomości, obiektu lub ich części, na których

prowadzona jest działalność gospodarcza, a w godzinach od 6 do 22

- na pozostały teren,

2) przeprowadzania badań lub wykonywania innych niezbędnych

czynności kontrolnych,

3) żądania pisemnych lub ustnych informacji oraz wzywania i

przesłuchiwania osób

w zakresie niezbędnym do ustalenia stanu faktycznego,

4) żądania okazania dokumentów i udostępnienia wszelkich danych

mających związek

z problematyką kontroli.

(art. 379 ust. 1 i 3)

Wójt, burmistrz, prezydent miasta, starosta lub marszałek

województwa posiadają legitymację do występowania w charakterze

oskarżyciela publicznego w sprawach

o wykroczenia przeciw przepisom o ochronie środowiska.

Obowiązek prowadzenia kontroli – polega na badaniu

zgodności działania danego podmiotu z założonym

wzorcem, którym są prawnie określone wymagania

związane z ochroną środowiska oraz dokonaniu na tej

podstawie odpowiedniej oceny (wyciągnięciu

wniosków).

Uprawnienia nadzorcze:

a) ustawa Prawo ochrony środowiska:

- uprawnienia starosty związane z cofaniem lub ograniczaniem

pozwolenia emisyjnego bez odszkodowania (art. 194-195),

- uprawnienia marszałka województwa związane z egzekucją

należnych opłat za gospodarcze korzystanie ze środowiska (art. 288

w związku z art. 281 ust. 1),

.

- uprawnienia wójta, burmistrza, prezydenta miasta związane z

nakładaniem obowiązku wykonania przez osobę fizyczną czynności

zmierzających do ograniczenia negatywnego oddziaływania

instalacji lub urządzenia na środowisko (art. 363) oraz ze

wstrzymywaniem eksploatacji instalacji (art. 368 ust. 1)

b) ustawa o odpadach:

- wstrzymanie przez starostę albo wojewodę działalności wytwórcy

odpadów naruszającego przepisy ustawy lub działającego w sposób

niezgodny ze złożoną informacją o wytwarzanych odpadach i

sposobach postępowania z nimi (art. 24 ust. 8),

- nakazanie przez wójta, burmistrza lub prezydenta miasta

posiadaczowi odpadów usunięcie odpadów z miejsc

nieprzeznaczonych do ich składowania lub magazynowania ze

wskazaniem sposobu wykonania tej decyzji (art. 34).

Ad 2)

Główną podstawą prawną działania Inspekcji jest ustawa z dnia 20 lipca

1991 r. o Inspekcji Ochrony Środowiska (tekst jednolity: Dz. U. nr 44 z
2007 r., poz. 287 z późn. zm.).

a) Główny Inspektor Ochrony Środowiska:

- jest centralnym organem administracji rządowej, powoływanym przez

Prezesa Rady Ministrów, spośród osób wyłonionych w drodze otwartego i

konkurencyjnego naboru, na wniosek ministra właściwego do spraw

środowiska,

- powołanym do kontroli przestrzegania przepisów o ochronie środowiska

oraz badania

i oceny stanu środowiska,

- nadzorowanym przez ministra właściwego do spraw środowiska.

b) Wojewódzki Inspektor Ochrony Środowiska:

- wykonuje jej zadania zgodnie z ogólnymi kierunkami działania, zaleceniami

i wytycznymi Głównego Inspektora Ochrony Środowiska,

- działa na obszarze województwa przy pomocy wojewódzkiego inspektoratu

ochrony środowiska,

- jest organem wojewódzkiej administracji zespolonej,

- powoływany przez wojewodę za zgodą Głównego Inspektora Ochrony

Środowiska.

(art. 1, 3 i 5)

ZADANIA INSPEKCJI:

Do zadań Inspekcji Ochrony Środowiska należy:

1) kontrola podmiotów korzystających ze środowiska w

rozumieniu ustawy - Prawo ochrony środowiska w zakresie:

a) przestrzegania przepisów o ochronie środowiska,

b) przestrzegania decyzji ustalających warunki korzystania ze

środowiska oraz przestrzegania zakresu, częstotliwości i sposobu

prowadzenia pomiarów wielkości emisji i jej wpływu na stan

środowiska,

c) przestrzegania przepisów dotyczących zawartości siarki w ciężkim

oleju opałowym stosowanym w instalacjach energetycznego

spalania paliw oraz w oleju do silników statków żeglugi

śródlądowej,

d) eksploatacji instalacji i urządzeń chroniących środowisko przed

zanieczyszczeniem,

e) przestrzegania przepisów o opakowaniach i odpadach

opakowaniowych,

f) przestrzegania przepisów o obowiązkach przedsiębiorców w

zakresie gospodarowania niektórymi odpadami oraz o opłacie

produktowej,

g) postępowania z substancjami zubożającymi warstwę ozonową, o

których mowa w ustawie z dnia 20 kwietnia 2004 r. o

substancjach zubożających warstwę ozonową oraz z produktami,

urządzeniami i instalacjami zawierającymi te substancje,

h) przestrzegania przepisów i uzyskanych na ich podstawie

zezwoleń, z wyłączeniem kontroli laboratoryjnej, w zakresie

postępowania z organizmami genetycznie zmodyfikowanymi,

i) przestrzegania przepisów o recyklingu pojazdów wycofanych z

eksploatacji,

j) przestrzegania przepisów o zużytym sprzęcie elektrycznym i

elektronicznym, z wyjątkiem przepisów art. 41 pkt 2 i 3

ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o zużytym sprzęcie elektrycznym i

elektronicznym,

k) przestrzegania przepisów o bateriach i akumulatorach, z

wyjątkiem przestrzegania przez sprzedawców detalicznych i

sprzedawców hurtowych przepisów art. 8, art. 9, art. 10 ust. 1, art.

11, art. 31 ust. 3, art. 48-50, art. 53 oraz art. 54 ust. 1 i 2 ustawy z

dnia 24 kwietnia 2009 r. o bateriach i akumulatorach,

2) kontrola przestrzegania przepisów ustawy z dnia 13 września

1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach,

3) prowadzenie państwowego monitoringu środowiska, w

szczególności:

a) opracowywanie programów państwowego monitoringu

środowiska,

b) koordynacja realizacji zadań państwowego monitoringu

środowiska,

c) gromadzenie informacji o środowisku w zakresie ujętym w

programach państwowego monitoringu środowiska,

d) przetwarzanie zgromadzonych informacji o środowisku i

dokonywanie ocen stanu środowiska,

e) opracowywanie raportów o stanie środowiska,

f) udział w międzynarodowej wymianie informacji o stanie

środowiska, w tym koordynacja współpracy z Europejską

Agencją Środowiska, o której mowa w rozporządzeniu

Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 401/2009 z dnia

23 kwietnia 2009 r. w sprawie Europejskiej Agencji

Środowiska oraz Europejskiej Sieci Informacji i Obserwacji

Środowiska,

4) podejmowanie decyzji wstrzymujących działalność prowadzoną

z naruszeniem wymagań związanych z ochroną środowiska lub

naruszeniem warunków korzystania ze środowiska,

5) przeciwdziałanie poważnym awariom oraz sprawowanie

nadzoru nad usuwaniem ich skutków,

6) wykonywanie zadań związanych ze zbieraniem danych do

Europejskiego Rejestru Uwalniania i Transferu Zanieczyszczeń

oraz prowadzeniem Krajowego Rejestru Uwalniania i Transferu

Zanieczyszczeń,

7) wykonywanie zadań określonych w ustawie z dnia 3 października

2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego

ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska

oraz o ocenach oddziaływania na środowisko,

8) udział w przekazywaniu do użytkowania obiektów lub instalacji

realizowanych jako przedsięwzięcia mogące zawsze znacząco lub

potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko,

9) wykonywanie zadań w zakresie zapobiegania szkodom w

środowisku i ich naprawy,

10) wykonywanie zadań określonych w przepisach o

międzynarodowym przemieszczaniu odpadów,

11) wykonywanie zadań określonych w ustawie z dnia 10 lipca 2008

r. o odpadach wydobywczych,

12) kontrola wyrobów wprowadzonych do obrotu lub oddanych do

użytku, podlegających ocenie zgodności w zakresie spełniania

przez nie zasadniczych lub innych wymagań dotyczących ochrony

środowiska,

13) wykonywanie zadań z zakresu:

a) ustawy z dnia 25 lutego 2011 r. o substancjach chemicznych i ich

mieszaninach,

b) rozporządzenia (WE) nr 1907/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z

dnia 18 grudnia 2006 r. w sprawie rejestracji, oceny, udzielania zezwoleń i

stosowanych ograniczeń w zakresie chemikaliów (REACH) i utworzenia

Europejskiej Agencji Chemikaliów, zmieniającego dyrektywę 1999/45/WE

oraz uchylającego rozporządzenie Rady (EWG) nr 793/93 i

rozporządzenie Komisji (WE) nr 1488/94, jak również dyrektywę Rady

76/769/EWG i dyrektywy Komisji 91/155/EWG, 93/67/EWG,

93/105/WE i 2000/21/WE,

c) rozporządzenia (WE) nr 648/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia

31 marca 2004 r. w sprawie detergentów,

d) rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 689/2008 z dnia

17 czerwca 2008 r. dotyczącego wywozu i przywozu niebezpiecznych

chemikaliów,

e) rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1272/2008 z

dnia 16 grudnia 2008 r. w sprawie klasyfikacji, oznakowania i pakowania

substancji i mieszanin, zmieniającego i uchylającego dyrektywy

67/548/EWG i 1999/45/WE oraz zmieniającego rozporządzenie (WE) nr

1907/2006

- w zakresie zagrożeń dla środowiska,

14) przeprowadzanie kontroli, o której mowa w art. 63 ust. 1

ustawy z dnia 28 kwietnia 2011 r. o systemie handlu

uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych,

15) wykonywanie pomiarów wielkości emisji oraz poziomu

substancji lub energii występujących w środowisku,

16) prowadzenie badań referencyjnych i porównawczych,

17) prowadzenie interkalibracyjnych porównań

międzylaboratoryjnych,

18) współdziałanie w zakresie ochrony środowiska z innymi

organami kontroli, organami ścigania i wymiaru

sprawiedliwości, innymi organami administracji państwowej

i organami samorządu terytorialnego oraz obrony cywilnej, a

także organizacjami społecznymi,

19) wykonywanie innych zadań określonych odrębnymi

przepisami.

(art. 2 ust. 1 ustawy)

UPRAWNIENIA KONTROLNE INSPEKTORA:

- wstępu z niezbędnym sprzętem:

● na teren nieruchomości, obiektu lub ich części, na którym

prowadzona jest działalność gospodarcza,

● do środków transportu,

- wstępu przez całą dobę wraz z niezbędnym sprzętem na teren

niezwiązany

z prowadzeniem działalności gospodarczej,

- pobierania próbek, przeprowadzania niezbędnych badań lub

wykonywania innych czynności kontrolnych w celu ustalenia na

terenie kontrolowanej nieruchomości,

w obiekcie lub jego części, stanu środowiska oraz oceny tego stanu w

świetle przepisów

o ochronie środowiska, a także indywidualnie określonych w decyzjach

administracyjnych warunków wykonywania działalności

wpływającej na środowisko,

- żądania wstrzymania ruchu instalacji lub urządzeń oraz

powstrzymania się od wykonywania innych czynności w zakresie, w

jakim jest to niezbędne dla pobrania próbek oraz przeprowadzenia

badań i pomiarów,

- oceny sposobu eksploatacji instalacji lub urządzeń, w tym środków

transportu,

- oceny stosowanych technologii i rozwiązań technicznych,

- żądania pisemnych lub ustnych informacji oraz wzywania i

przesłuchiwania osób

w zakresie niezbędnym dla ustalenia stanu faktycznego,

- żądania okazania dokumentów i udostępnienia wszelkich danych

mających związek

z problematyką kontroli,

- żądania okazania dokumentów niezbędnych do wymierzenia mandatu

lub kary grzywny,

- oceny sposobu wykonywania pomiarów emisji, ilości pobranej wody

oraz odprowadzanych ścieków przez jednostkę prowadzącą

pomiary, w tym poprawności sposobu pobierania i analizy próbek,

- poruszania się po terenie nieruchomości, obiektu lub ich części oraz

środków transportu, bez potrzeby uzyskiwania przepustki oraz z

wyłączeniem rewizji osobistej przewidzianej

w regulaminie wewnętrznym kontrolowanej jednostki organizacyjnej.

(art. 9 ust. 2 i 3)

- wojewódzki inspektor ochrony środowiska może

wystąpić z wnioskiem do właściwego miejscowo

komendanta Policji o pomoc, jeżeli jest to niezbędne do

przeprowadzenia czynności kontrolnych (art. 10a).

- z czynności kontrolnych inspektor sporządza protokół,

którego jeden egzemplarz doręcza kierownikowi

kontrolowanej jednostki organizacyjnej lub

kontrolowanej osobie fizycznej. Osoby te mogą wnieść

do protokołu umotywowane zastrzeżenia i uwagi,

a w przypadku odmowy podpisania protokołu –

przedstawić swoje stanowisko w terminie 7 dni na

piśmie właściwemu organowi Inspekcji Ochrony

Środowiska (art. 11).

- koszty pobierania próbek oraz wykonywania pomiarów i

analiz, na podstawie których stwierdzono naruszenie

wymagań ochrony środowiska, ponoszą jednostki

organizacyjne lub osoby fizyczne, których działalność

jest źródłem naruszania tych wymagań (art. 18 ust. 1).

Na podstawie ustaleń kontroli Inspektor może:

1) wydać zarządzenie pokontrolne do kierownika

kontrolowanej jednostki organizacyjnej lub osoby

fizycznej;

2) wydać na podstawie odrębnych przepisów decyzję

administracyjną;

3) wszcząć egzekucję, jeżeli obowiązek wynika z mocy

prawa lub decyzji administracyjnej.

Wojewódzki inspektor ochrony środowiska może zażądać od

kierownika kontrolowanej jednostki organizacyjnej

przeprowadzenia postępowania służbowego lub innego

przewidzianego prawem postępowania przeciwko osobom winnym

dopuszczenia do uchybień i poinformowania go, w określonym

terminie, o wynikach tego postępowania

i o podjętych działaniach.

(art. 12 ust. 1 i 3)

Wojewódzki inspektor ochrony środowiska może

upoważnić inspektora do wydania w trakcie kontroli

decyzji w przedmiocie wstrzymania:

1) działalności powodującej naruszenie wymagań ochrony

środowiska, jeżeli zachodzi bezpośrednie zagrożenie

zdrowia lub życia ludzi albo bezpośrednie zagrożenie

zniszczenia środowiska w znacznych rozmiarach,

2) oddania do użytku obiektu budowlanego, zespołu

obiektów lub instalacji niespełniających wymagań

ochrony środowiska.

(art. 12 ust. 4)

W sprawach o wykroczenia przeciwko środowisku organom Inspekcji

Ochrony Środowiska przysługuje uprawnienie oskarżyciela

publicznego także wtedy, gdy wniosek o ukaranie za wykroczenie

złożył inny uprawniony oskarżyciel.

(art. 14)

INSPEKCJA A ORGANY SAMORZĄDU TERYTORIALNEGO:

a) rada gminy, rada powiatu i sejmik województwa co najmniej raz do roku

powinny rozpatrywać informację wojewódzkiego inspektora ochrony

środowiska o stanie środowiska na obszarze województwa,

b) wojewódzki inspektor ochrony środowiska informuje wójta, burmistrza

(prezydenta miasta), zarząd powiatu i zarząd województwa o wynikach

kontroli obiektów o podstawowym znaczeniu dla danego terenu,

c) radzie powiatu służy prawo do określania, w drodze uchwały, kierunków

działania wojewódzkiego inspektora ochrony środowiska, w celu

zapewnienia na danym obszarze należytej ochrony środowiska,

d) w przypadkach bezpośredniego zagrożenia środowiska starosta, wójt,

burmistrz (prezydent miasta) może skierować do wojewódzkiego

inspektora ochrony środowiska wniosek o podjęcie działań zmierzających

do usunięcia tego zagrożenia,

e) wojewódzki inspektor ochrony środowiska za zgodą Głównego Inspektora

Ochrony Środowiska, może powierzyć, w drodze porozumienia,

prowadzenie spraw z zakresu właściwości wojewódzkiego inspektora

ochrony środowiska, w tym wydawanie w jego imieniu decyzji

administracyjnych, powiatom położonym na terenie województwa.

(art. 7 i art. 8a ust. 2-4)

Ad 3.

Państwowy monitoring środowiska – system pomiarów,

ocen i prognoz stanu środowiska oraz gromadzenia,

przetwarzania i rozpowszechniania informacji o

środowisku.

(art. 25 ust. 2 ustawy Prawo ochrony środowiska)

Cel monitoringu – wspomaganie działań na rzecz ochrony

środowiska poprzez systematyczne informowanie

organów administracji

i społeczeństwa o:

- jakości elementów przyrodniczych, dotrzymywaniu standardów

jakości środowiska określonych przepisami i poziomów substancji w

powietrzu oraz obszarach występowania przekroczeń tych

standardów i poziomów,

- występujących zmianach jakości elementów przyrodniczych i

przyczynach tych zmian, w tym powiązaniach przyczynowo-

skutkowych występujących pomiędzy emisjami

i stanem elementów przyrodniczych.

(art. 25 ust. 3 ustawy Prawo ochrony środowiska)

Państwowy monitoring środowiska obejmuje, uzyskiwane

na podstawie badań monitoringowych, informacje w

zakresie:

- jakości powietrza,

- jakości wód śródlądowych powierzchniowych i

podziemnych oraz morskich wód wewnętrznych i wód

morza terytorialnego,

- jakości gleby i ziemi,

- hałasu,

- promieniowania jonizującego i pól

elektromagnetycznych,

- stanu zasobów środowiska, w tym lasów,

- rodzajów i ilości substancji lub energii wprowadzanych

do powietrza, wód, gleby i ziemi,

- wytwarzania i gospodarowania odpadami.

(art. 26 ust. 1 ustawy Prawo ochrony środowiska)

Państwowy monitoring środowiska realizowany jest na

podstawie:

- wieloletnich programów państwowego monitoringu

środowiska opracowanych przez Głównego Inspektora

Ochrony Środowiska

i zatwierdzanych przez ministra właściwego do spraw

środowiska,

- wojewódzkich programów monitoringu

opracowanych przez wojewódzkiego inspektora

ochrony środowiska i zatwierdzonych przez Głównego

Inspektora Ochrony Środowiska.

(art. 23 ustawy o Inspekcji Ochrony Środowiska).

Organy administracji rządowej oraz samorządowej, prowadzące

rejestry, wykazy, pomiary, analizy i obserwacje stanu środowiska,

są obowiązane do nieodpłatnego udostępniania danych o stanie

środowiska uzyskanych w trakcie ich działalności dla potrzeb

państwowego monitoringu środowiska.

(art. 25 ust. 1 ustawy o Inspekcji Ochrony Środowiska).

Informacje o środowisku i jego ochronie na obszarze województwa

objęte państwowym monitoringiem środowiska są gromadzone

przez wojewódzkich inspektorów ochrony środowiska i

przekazywane Głównemu Inspektorowi Ochrony Środowiska.

(art. 25 ust. 2 ustawy o Inspekcji Ochrony Środowiska)

Podmioty korzystające ze środowiska, obowiązane z mocy prawa oraz

na mocy decyzji do pomiaru poziomu substancji lub energii w

środowisku oraz wielkości emisji, gromadzą i przetwarzają dane z

zachowaniem zasad określonych w ustawie i

nieodpłatnie udostępniają informacje na potrzeby państwowego

monitoringu środowiska.

(art. 28 ustawy Prawo ochrony środowiska)

Wojewódzki inspektor ochrony środowiska:

- prowadzi wojewódzką bazę informacji o korzystaniu

ze środowiska,

- sporządza raport wojewódzki,

- przekazuje raport wojewódzki (za pośrednictwem

Głównego Inspektora Ochrony Środowiska) ministrowi

właściwemu do spraw środowiska.

(art. 286a ust. 1 ustawy Prawo ochrony środowiska)

Minister właściwy do spraw środowiska prowadzi

centralną bazę informacji o korzystaniu ze

środowiska w zakresie:

- wprowadzania gazów i pyłów do powietrza,

- poboru wody,

- wprowadzania ścieków do wód lub do ziemi.

(art. 286a ust. 7 ustawy Prawo ochrony środowiska)